Review article à ê fiappleسêس

Transkript

1 : ôں½ E HNIKH KTHNں ETAIPIA 2008, 59(2): Review article à ê fiappleسêس Post-partum pathological conditions in the bitch - Part II Orfanou C. D. 1 DVM, Ververidis N.H. 2 DVM, PhD, Boscos M. C. 2 DVM, PhD 1 Veterinary Faculty, University of Thessaly, P.O. Box 199, Karditsa, Greece 2 School of Veterinary Medicine, Aristotle University of Thessaloniki, St. Voutyra 11, Thessaloniki, Greece ô صâطâµش د ë êë ê ش ëس طâî êëâ ê طâ - دéâ II ½.. éز àâ 1 DVM, ا.. و é éس2 د ëâé, DVM, PhD,.. applefiê â2 صسµسë, DVM, PhD 1 قق ëسàش ëéش, ô à appleشêëقشâ œ êê ط, éëê 2 ëسàش ëéش îâط, éشêëâëدط شâ ô à appleشêëقشâ œ êê طâà س, œ êê طâà س ABSTRACT. Various disorders, some of which are life-threatening, can occur in bitches during the puerperium. In this series of two articles, a detailed review of the literature on puerperal pathological conditions, along with excerpts from the authors' clinical experience and photographs, is presented. Initially, a brief account of the physiological processes during the puerperium is presented. The hormonal changes, the changes in the genital system and the behavioural changes taking place as the genital system progressively returns to the non-pregnant state, are described. Subsequently, the various disorders, which are distinguished into systemic diseases, diseases of the mammary glands and diseases of the uterus, are reviewed. Systemic disorders that are manifested during the puerperium are the puerperal hypocalcaemia and the abnormal maternal behaviour. Hypocalcaemia occurs usually after whelping, as calcium requirements of the bitch are increased due to milk production. The disease is due to the increased calcium requirements coupled with either a decreased intake of calcium (primary) or an inability to absorb it from the intestine or mobilise it from the bones (secondary). Abnormal maternal behaviour can be the consequence of factors causing nervousness, pain or disturbance of the bitch. Factors, such as genetic predisposition, caesarian section, young age or even the puppies themselves, may also trigger this condition. The puerperal mammary diseases are mastitis, agalactia and galactostasis. Mastitis is a disease of bacterial aetiology (Escherichia coli, Staphylococcus spp. Streptococcus spp.) occurring with acute or subacute-chronic form. Agalactia is the inability for milk production and can be either primary or secondary; it is defined as full agalactia or hypogalactia. Galactostasis refers to the abnormal passage and expression of milk from the teats, resulting in increased accumulation into the mammary glands. The pathological conditions of the uterus include post-partum metritis, uterine prolapse, retention of foetal membranes, foetal retention, subinvolution of the placental sites and uterine haemorrhage. Post-partum metritis is caused by bacteria (mainly E. coli) invading the uterus during or immediately after whelping and occurs with systemic and genital signs. Uterine prolapse (full or partial) is usually the consequence of vigorous embryo manipulations or intense tenesmus of the bitch. Foetal retention is the consequence of dystocia or of misuse of long-acting progestagens. Subinvolution of the placental sites is the consequence of the erosion of the uterine wall by trophoblast-like cells; often, this erosion extends down to involve the entire mucosa and may even invade the myometrium. Puerperal haemorrhage occurs more frequently in bitches with pre-existing disorders of blood coagulation factors. All the above pathological conditions may cause serious problems to the affected bitches. For a successful treatment, early and correct diagnosis is important. For each condition, the clinical signs and the paraclinical findings are described and the procedure for accurate diagnosis is described. Finally, the recommended conservative or surgical treatment for each condition is presented. It should be noted that in every case, appropriate measures for the welfare of puppies need also Correspondence: Orfanou C. D. Veterinary Faculty, University of Thessaly, P.O. Box 199, Karditsa, Greece Tel.: , Fax: , dorfanou@vet.uth.gr ططسطâµé ز : ½.. éز àâ قق ëسàش ëéش, ô à appleشêëقشâ œ êê ط,.œ. 199, éëê سط.: , Fax: , dorfanou@vet.uth.gr Submission date: Approval date: Hق éâقسà appleââط: Hق éâقسà µ éê :

2 ORFANOU C. D., VERVERIDIS N.H., BOSCOS C. M. 127 to be taken. Measures for a frequent and efficient post-partum monitoring of bitches and puppies are proposed, in order to prevent the development of the various pathological situations. Key words: bitch, puerperium, port-partum period, metritis, mastitis, review ôں. ëس طâî قappleâé à سطصâà é ëد apple صâطâµش د ë êë ê ش, appleâش applefi ëش âappleâ قappleâé à apple ش- طêâà ëس àfi صسط â ê طâ. ëس apple éâê ê شé â éصéà, apple éâêش ë ش ق ë à شطشâµé زش à ê fiappleسêس ëà apple صâطâµش مà ë êë ê à êëس طâî, ش àصشêقدàس applefi ëسà طشàش قapple شé ëà êµµé زدà, صم ش زëâµé ز applefi ëâ éî â ëâ. éîش apple éâêش ë ش ق êàëâقس à ê fiappleسêس ëس زêشâطâµ ëس طâî. µ éشقدà, apple éشµé زâàë ش âش àâ éشàâطâµش د ق ë âطد êëâ مâ, âش ق ë âطد êëâ µ ààسëش fi êêëسق ëâ ش âش ق ë âطد êëس êقapple éشزâé ëâ. ë ëس طâî, ëâ µ ààسëش fi êêëسق ëâ صسط â ê طâ appleéââ ëش apple àدéî ë ش ê زêشâطâµش fi قدµ صâ ش ط شëâéµ. ëس êàدî ش apple éâêش ë ش ق ë à à ê fiappleسêس ëà appleشطfiî شà apple صâطâµش مà ë êë ê à, âش âappleâ ش éàâàë ش ê ê- êëسق ëش د apple صâطâµش د ë êë ê ش, ê apple صâطâµش د ë êë ê ش ëà ق êëش مà دàà ش ê apple صâطâµش د ë êë ê ش ëس قëé. ش êêëسق ëش د apple صâطâµش د ë êë ê ش appleâ êî ëâàë ش ق ëس طâî à ش س apple ê êëش شق ش س àمق طس قسëéش êقapple éشزâé. apple ê êëش شق apple éâêش ë ش appleشâ êîà ق ë ëâà ëâ ëfi, fië à âش apple شëê ش ëâ مâ ê êدêëشâ à ش - ضسقدà, ض شë ëس µ ط ëâapple é µµ. àfiêâ appleéâ ط ë ش applefi ق شقدàس ش ص êشقfiëسë ê êëâ, appleâ âز ط ë ش êëش ضسقدà à µ ê êدêëشâ, ê êà êقfi ë ق ëسà à apple é appleéfiêطس ëâ (appleéëâµ à شëشâطâµ ) ë ق ëسà à ق appleâééfiزسê ëâ applefi ëâ دàë éâ / ش شàسëâappleâسê ëâ applefi ë âêë ( ë éâµ à شëشâطâµ ). àمق طس قسëéش êقapple - éشزâé êàص à ش ëâ appleâëدط êق apple é µfiàëà appleâ appleéâ طâà à éش fiëسë, applefiàâ àfiîطسêس ëâ ê طâ. à طâµس - ë êë êس قappleâé à âسµêâà ش apple é µâàë fiapple س µ à ëش appleéâش ص êس, س شê éش ëâق, س apple شé ëâ مâ, fiقس ش ë à âµدààسë. ش appleشطfiî ش apple صâطâµش د ë êë ê ش ëà ق êëش مà دàà à ش س ق êëëش, س µ ط ض ش س µ ط ëfiêë êس. ق êëëش à ش àfiêسق ëسéش شëشâطâµ s (Escherichia coli, Staphylococcus spp. Streptococcus spp.), appleâ سطمà - ë ش ق âض ق appleâض - îéfiàش قâéز. µ ط ض à ش س قس ش ص êشقfiëسë µ ط ëâ applefi ëâ صسط fi مâ, âز ط ë ش ê - à ق apple é µµ صfiâ ëâ. apple صâطâµش ë êë êس قappleâé à à ش appleéëâµ à ë éâµ à, ش éشàfiق àس ê appleطéس µ ط ض appleâµ ط ض. àëص ë, س µ ط ëfiêë êس زâé ê صêëدéسêس à ق ضfiâ ëâ µ ط ëâ applefi ëش صس- طد, ق appleâëدط êق ëس êêêمé ê ëâ. ش appleشطfiî ش apple صâطâµش د ë êë ê ش ëس قëé à ش س قسëéëش, س appleéfiappleëêس ش êëéâز ëس قëé, س ë é ëسêس قé مà قدàà قéà, س ë ط apple طشàéfiقسêس ëà صدê à appleéfiêزêس ëà ق- é مà قدàà ش س appleشطfiî ش شقâéé µ. appleشطfiî ش قسëéëش âز ط ë ش ê êââ ëسéà (êîàfië é E. coli) êëس ق- ëé ë قدê ق ë ëâà ëâ ëfi ش سطمà ë ش ق êêëسق ëش àfiêسêس ش êقappleëمق ë applefi ëâ µ ààسëش fi êêëسق. appleéfiappleëêس ëس قëé (appleطéس ق éش ) قappleâé à appleéâ طسص applefi شس دطضس ëà قéà ëà قé مà قدàà applefi دàëâ- àâ ë شà êقâ ëâ مâ. ë é ëسêس قéà قز à ë ش ق ë applefi قزé ëش êëâ ط àص êقدàس îâéµسêس appleéâ- µ êë µfiàà ق é é êëش fiëسë. ë ط apple طشàéfiقسêس ëà صدê à appleéfiêزêس ëà قé مà قدàà âز ط ë ش ê ش - éêس ëâ ëâشîمق ëâ ëس قëé êë êسق appleéfiêزêس ëà قé مà قدàà applefi apple é قدàâàë appleâط قق ë ëس ëéâزâ- ط êëس. ش éêس ë êîà ض apple éà ëسà àش êëâش ëâ àâقسëéâ ش apple ë à ë ش êëâ قâقëéشâ. appleشطfiî ش شقâéé µ سطمà ë ش êîàfië é ê صسط â ê طâ ق appleéâ apple éîâê ش ë é îد ëà apple é µfiàëà appleضس ëâ ق ëâ. ط âش appleشطfiî ش apple صâطâµش د ë êë ê ش قappleâéâà à سقشâéµêâà êسق àëش appleéâطق ë êë م. ش ëسà appleشëî - àëشق ëمappleشê ëâ à ش apple é ëسëس س دµ شéس ش µàê ëâ. à زâéش ق ص apple صâطâµش ë êë êس, apple éâêش âàë ش ë طش- àش ش apple é طشàش éق ë ش àâàë ش ë صàëéش µé ققد µش ëس ش µàê ëس. دطâ, apple é ëص àë ش êîق ë ê- àëسéسëش î شéâéµش ص é apple µش ëسà appleشëî àëشق ëمappleشê ëâ. appleشêسق à ë ش fiëش ê ص apple éappleëêس appleéدapple ش à ط ق- àâàë ش قدëé ش µش ë à âµدààسë âë ش. دطâ, appleéâë àâàë ش ش زâé قدëé, ë âappleâ قappleâéâà à ط ق àâàë ش µش ëسà apple é âطâصسêس ëâ صسط â مâ ش ëà à âµدààسëà, مêë à appleéâطسزصâà âش ش زâé apple صâطâµش د ë êë ê ش. دض ش é ëسé êس: ê طâ, appleشطfiî ش apple éââ, صسط êقfi, قسëéëش, ق êëëش, à ê fiappleسêس ëâ apple éfià ë éâ éصéâ ëس ê شé µش ëش appleشطfi- î ش apple صâطâµش د ë êë ê ش êëâ ê طâ, apple - éâêش âàë ش âش apple صâطâµش د ë êë ê ش ëس ق- ëé. دطâ, µàâàë ش µ àش êîfiطش µش ëسà دµ شéس ش µàêس ش ëسà appleشëî àëشق ëمappleشêس fiطà ëà - appleشطfiî شà apple صâطâµش مà ë êë ê à. ô ا ôœ ں appleشطfiî ش قسëéëش appleشطfiî ش قسëéëش (post-partum metritis) - سطمà ë ش êàص ق âض قâéز, 1 د 4 سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi, ش î é ëسé ë ش applefi زط µقâà ëâ àâقسëéâ ش ëâ قâقسëéâ (Wheeler et al.

3 128 ½.. ں, ا.. وںوں½,.. ô Figure 1. Dissected uterus of a bitch (3 days after dystocia): postpartum endometritis with a small quantity of purulent haemorrhagic exudate at the uterine horns and remnants of foetal membranes. ش fià 1. ½ش àâشµقدàس قëé ê طâ (3 سقدé ق ë applefi - êëâ ): appleشطfiî ش àâقسëéëش ق قش é appleâêfiëسë appleâ شقâé- é µش â ضشéمق ëâ êëسà âéز ëà é ëà ش appleâط قق - ë قé مà قدàà êëش صدê ش appleéfiêزê ëâ. Figure 2. Uterus of a bitch (4 days after dystocia): retention of two foetuses, endometritis and uterine wall necrosis at the middle of the right and at the base of the left horn, uterine rupture at the base of the right horn (peritonitis also recorded). ش fià 2. ëé ê طâ (4 سقدé ق ë applefi قزé ëش - êëâ ): ë é ëسêس â قéà, àâقسëéëش ق àد éêس ëâ ëâشîمق ëâ êëâ قدêâà ëâ ضشâ ش êëس êس ëâ éشêë éâ دé ëâ, éضس قëé êëس êس ëâ ضشâ دé ëâ (êàappleéî apple éشëâàëش ). 1984). ز ط ë ش ê êââ ëسéà êëس قëé قد- ê ëâ àâش ëâ ëé îطâ ë قدê ق ë ëâà ëâ ëfi. ش êîàfië éâش شëشâطâµش â apple é µâàë à ش: Escherichia coli (apple éappleâ 65% ëà apple éشêë ëش مà), Proteus spp., Staphylococcus spp. ش Streptococcus spp. (Magne 1986, Wykes and Olson 1993). ëâ appleéâش صدëâàë apple é µâàë êقapple éشط ق- àâàë ش fiêâش: ( ) êàë طâà êëسà êââ ëسéà êëس قëé (êëâ ش ق ش ëش â î شéشêقâ, âطapple- ëش, ëâ ëfi ê àصµش شàfi apple éش ططâà), () appleشëéدappleâà ëس ق éfiîéâàس ش êëâط ëâ ëé îطâ (ëâ ëfi apple é ë ë قدàس ش é ش, éµ apple طشàéfiقسêس ëس قëé ) (µ) appleââسصâà ëسà à appleëضس ëسéà êëس قëé ( appleââط, ë é ëسêس قéà ق- é مà قدàà) (Burke 1977, Boscos and Samartzi 1996, Linde-Forsberg 2005). سق شمà ë ش fiëش س êصد- à ش قappleâé à سطص ش ê م ق ë applefi ز- êشâطâµش fi ëâ ëfi, زfiêâà à ش ë appleâàسقدà (Boscos and Samartzi 1996). طشàش ش fià î é ëسé ë ش applefi ëسà دضââ ق µ طس appleâêfiëسë apple îéé êëâ, êë àدéصéâ ش êâêقâ éق ëâ applefi ëس µ ààسëش âfi (Burke 1977, Magne 1986, Johnston et al. 2001). - ë êë êس êîà êàâ ش ëسà ë é ëسêس قé- مà قدàà قéà ( ش fià 1 ش 2), âapplefië ëâ د - éشق دî ش îéمق ê âéâ appleé êشàâ, µ éâ ق éâ. ë ëسà سط زسêس ëس قëé قدê ëà âشطش مà ëâشîق ëà, ë à éê ë ش شâµ قدàس ش ê- îà à ش êصسêس apple éضس زéâ, طfiµ طشêقâ éà (Burke 1977). ô éشêë êش, س êصدà ش قappleâ- é à êàapple éî ش ق ق êëëش. apple éîâà, êëfiêâ, ش apple éشappleëمê ش appleشطfiî ش قسëéëش, êëش âappleâ à apple é ëسé ë ش éâ éق ëâ applefi ëâà fiطappleâ, fiapple ق ë applefi دقزé ضس ëس µ ààسëش ââ applefi à - éfi دقéâ êëéâز ëس قëé ق ë applefi éضس ëس قëé ش apple éشëâàëش. ش apple éشappleëمê ش ëد êàâ- âàë ش applefi à طâµ طشàش ش apple ش âàشêëش - éق ë. appleشطfiî ش قسëéëش appleéâ ط êêëسق ëش àfi- êسêس. ô é ëسéâàë ش appleé ëfi (40-40,5 C) ê applefi- ق àâ êë شâ ëس àfiêâ appleâص éق (Magne 1986), - ë appleëêس, ز ëêس, àâé ض, ë îappleàâش, ë î- é, دق ëâ. â مâ ش زâé µش ë âë ش ش قز à ش ق êس ëس µ ط ëâapple é µµ µ - ط ض (Magne 1986, Linde-Forsberg 2005). و éشد apple - éشappleëمê ش, âش âappleâ à àëشق ëappleâàë ش دµ شé, قappleâé à ë طضâà êëâ ص à ëâ ëâ مâ, طfiµ êس- شق ëâضشà شق. apple éâê ëâ î é ëسéشêëش â éق ëâ, س طشàش ش µàêس à ش âطس ش ê ë ش êëâ ش-

4 ORFANOU C. D., VERVERIDIS N.H., BOSCOS C. M. 129 êëâéش fi ( طêس êëسà éî ëس appleشطfiî ش apple éشfi- â) ش êëسà طشàش ش fià. ش apple é طشàش د ض - ë ê ش âسصâà êëسà ëقسêس ëس ë êë êس ëâ مâ ش êà fiطâص êëسà appleشëî ص é apple. قش éâشâطâµش ضدë êس âطappleش â éق ëâ ( ططشدéµ ش, àëششfiµé قق ) êàشêë ë ش µش ëسà - appleâقfiàêس ش ë ëâappleâسêس ëâ شëشâطâµش â apple é - µâàë ش µش ëسà ضشâطfiµسêس ëس àëش ëسéش شêصسê ëâ. ë ëس قش éâê âappleش ضدë êس ëâ éق ëâ (îéمêس Giemsa) apple é ëسéâàë ش é زطشêقدà â ë éfiزشط ط â ëë é ( ش fià 3), قش éââéµ àشêقâ ش éصé شقâêز éش, صم ش ëë é ëâ àâقسëéâ ق د à, ê apple éشappleëم- ê ش ë é ëسêس ش appleâêàص êس قéà (Johnston et al. 2001). ë ëسà شق ëâطâµش ضدë - êس ش appleشêëمà ë ش éشêë é ëéâapple ëâ ط â ëë - éش â ëس, س âappleâ êà ë ش êëâ éîش fi êë شâ ëس àfiêâ ق دàëâàس â ë éâزشط ê appleâش - éشد apple éشappleëمê ش ق ط âapple à (Burke 1977, Johnston et al. 2001). fiµ ëس ز ëêس, âش ëشقد ëâ شق ëâ éëس ش ëس êµ دàëéêس âطش مà appleé- ë àمà êëâà âéfi ëâ ق ëâ appleشص àfià à à ش ضس- قدà (Magne 1986, Linde-Forstberg 2005). appleâé, appleêس, à apple é ëسéسص ضسêس êëسà ëش- ق ëس êµ دàëéêس âé â مëâ / ش é ëش- ààس êëâà âéfi ëâ ق ëâ (Magne 1986). ضدë êس ëâ âéâ à êêëà ë ش, شfiëش â ص ëسéش êقfi س apple é دàëسêس ëس âéâfiîâ êëس قappleâé à âس- µê ش ê قfiطàêس ëâ âéâappleâشسëش â êêëق ëâ ê ëéمêس ëس قëé, àëêëâشî. appleشappleطدâà, ë à ق - àfiق à éق ë (apple.î. ضسêس ëâ شش â éâ ëâ âéâ, appleâقfiàêس ëسéà applefi ëâ âéâ) à appleéâêزدéâà شش ë éس ش µàêëش âص ش. ëشàâطâµش ضدë êس ص é ë ش apple é ëسëس µش à appleâ ط شêë ëâ à îfiق àâ ë é ëسêس ق- éà قéش مà appleâط شقق ëà êëس قëé, µش ëسà ëقسêس ëâ صقâ ش ë êس ëس قëé, صم ش µش ëس ش appleêëêس appleشص àمà à ض à apple éشëâàëش (Boscos and Samartzi 1996). apple éسîâëâقâµé زش ضدë êس ëس قëé ص é ë ش شش ë é îéêشقس êëسà apple éappleëêس دà éضس êàëسéسëش µµ µش ëس ش - appleêëêس ëâ صقâ ش ë êس ëس قëé ش ëس appleâ- êfiëسë ش ز ëâ apple éش îâقدàâ ëس, صم ش µش ëâà دط µîâ ëس àë applefi éشêس êëس ص é apple ëش µµ. ½ش زâéش ش µàêس appleéدapple ش à µà ش applefi ëسà - ë ط apple طشàéfiقسêس ëà صدê à appleéfiêزêس ëà ق- é مà قدàà, ëسà appleشطfiî ش شقâéé µ ش طط àâêق ë ق êà ز سطمê ش. دà éضس ëس ص é apple appleéدapple ش à à ش ق êس. ë apple éشط ق à ش ëسà àëشق ëمappleشêس ëس قfiطàêس ق ëسà دàêس ëس قëé ëسà ز é ê ëس, صم ش ëسà àêîêس ëس µ àش ë êë êس ëâ مâ. - appleشëî ëس ص é apple ض éë ë ش applefi ëسà دµ شéس د- à éض ëس, applefi ëس éëسë ëس àfiêâ ش applefi ëس µ - àش fië éس ë êë êس ëâ مâ, ش µش' ëfi appleéدapple ش ض éî à àسق éمà ë ش â ششâ ëëس µش ëâ à îfi- ق àâ appleâëî. îà ش apple é ëسà appleéâêapple ص ش ص - é apple, س àfiêâ ë طµ ش êëâ ص à ëâ ëâ مâ (Boscos and Samartzi 1996). ص apple éappleëêس, س appleéمëس àدéµ ش زâé êëسà à ëêس ëâ مâ ش êëس îâéµسêس سط ëéâ- طëمà. à س ë êë êس ëس µ ëâ مâ ëâ appleش- ëéدapple ش, قappleâé à appleشî شéسص âصس êë é ëâق µش éشش ص é apple, ëfi à â ششâ ëëس appleشصق ëâ مâ ëâ à apple é ق à ش à apple é µµش à éµfi. ô - àë, à apple éîâà à زâéد êî ëش ق ëسà appleشص à appleappleëêس ëس قسëéëش êëسà apple é شëدé à apple é - µµش é êëسéشfiëسë ëâ مâ. زfiêâà س قسëéëش êàâ ë ش applefi ë é ëسêس قé مà قدàà قéâ(à) à ش ز à ë ش ààâ éضس ق- ëé, س âصس êë é ëâق appleش طط ë ش (Magne 1986, England 1998). ش ëس êàëسéسëش ص é apple (apple àëâë ق ë ëسà appleâ ë êë êس ëس âقâشâêë ê µéمà ëâ مâ) à- àë ش éîش س apple é àë éش îâéµسêس àëششâëش- مà éد ز êق ëâ, fiapple قappleش شططàس, قâض شط- طàس+ ط âط àش fi âض, ز طâêappleâéà زصâéشâ- شàâطfià (Boscos and Samartzi 1996, England 1998). ëس êàدî ش µà ë ش îâéµسê ëâ applefi ëâ êëfiق µش apple éââ 10 د 14 سق éمà. شش س îâéµسêس زصâ- éشâ شàâطâàمà êàشêë ë ش قfiàâà زfiêâà ëâ صسط fi مâ à µ طâî (سط زfiêâà ë âë ش دîâà appleâق éàص apple ص à ش). àëششâص é apple êàâ- ë ش apple àëâë applefi îâéµسêس قسëéâêêapple êëش مà âêشمà: éîش ëâ àس (5-20 iu àâق م, ق - apple à طسس ص 8 مé ) ش êëس êàدî ش éµâàس (0,2 mg 15 kg/ê.., per os, 3 زâéد صسق éشà, apple 2-3 سقدé ) µش ëسà appleââصسêس ëس دàêس ëس ق- ëé (Magne 1986, Boscos and Samartzi 1996). - ëâ àس à ش êز طدêë éس ëس éµâàس, طط - à ش appleâë ط êق ëش قfiàâ ëش appleéمë 3 د 4 سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi (Magne 1986, Johnston et al. 2001). زfiêâà س µ àش ë êë êس ëâ مâ ëâ appleشëéدapple ش, قappleâé à îâéسµسص appleâfiéش appleéâêë µط ààس F2 (شàâappleéfiêëس ê fiêس 0,025-0,1 mg/kg ê.., 6-8 زâéد

5 130 ½.. ں, ا.. وںوں½,.. ô صسق éشà apple 2-3 سقدé à طط ëش 0,1-0,25 mg/kg ê.., 1-2 زâéد صسق éشà apple 3-8 سقدé ) (Linde-Forsberg 2005). appleêس, دî ش ضشâطâµسص (Gabor et al. 1999) س apple ص دµîêس ëس appleéâêë - µط ààس F 2 êëâà fiطappleâ (ê fiêس 0,15 mg/kg ê.., 1-2 زâéد صسق éشà apple 4-12 سقدé ), ق ص ëش - appleâë طدêق ë. سق شمà ë ش apple àë fiëش س appleéâêë - µط ààس, صم ش âش طط قسëéâêêapple êëش د â- ê, قappleâé à âسµêâà ê éضس قëé (Magne 1986, Boscos and Samartzi 1996). ààâ à êق- ëfi à ش شش ë é ضسقدàâ à ëâ ëâîق ëس à ش صéappleëâ, fiapple ê apple éشappleëمê ش ë é ëس- êس قé مà قدàà قéâ(à) ( ش fià 2), apple - éâê دé êëس قëé ش éش قfiطàêس. ش' - ëfi appleéدapple ش à îâéسµâàë ش ق شش ë éس appleéâêâî. appleشappleطدâà, س appleéâêë µط ààس F 2, س âappleâ êë é ë ش شش- دµ éشêس µش îéêس ê ê طâ, قappleâé à appleéâ- طدê ش à appleشصقسë àدéµ ش (apple.î. âشطش fi طµâ, ë î é, ë îappleàâش, êش طfiééâش, دق ëâ) êàص 10 min د 2 مé ق ë ëس îâéµسêس. ص apple éappleëêس êàëسéسëش àëشق ëمappleشêس ëس قسëéëش, éà ë ش ê fiappleشقس س ë ëش apple é â- طâصسêس ëس àë applefi éشêس êëس ص é apple ëش µµ ق ëس îéêس apple éسîâëâقâµé زâ. appleشëîسقدàس ص - é apple êàâ ë ش applefi ق êس ëà ش êë ê à ëس قëé ش ط îشêëâappleâسêس د ض ط شس ëâ apple éش - îâقدàâ ëس, ê êà êقfi ق طëêس ëس طشàش ش fià ëâ مâ. appleطêس ëس قëé ق àëشêسappleëش ش طق ë ش س àâقسëéش دµîêس àëشêسappleëش مà àëششâëش- مà àë à ààë ش, شfiëش قappleâé à âسµêâà ê éضس ëس قëé ê ق êس ëس ز µâ ëë éش ش- àfiëسë ëà â ë éfiزشطà ط â ëë éà, appleâ س éê âàë ش êëس قëé (Johnston et al. 2001). هططêë âش âê ëد قappleâé à à ش é صشêëش د µش ëâ àâقëéشâ, ق à îfiق àâ ëس ق ططâàëش appleâ- µâàشقfiëسë ëâ مâ (Johnston et al. 2001). ôéfiappleëêس - êëéâز قëé appleéfiappleëêس ëس قëé (uterine prolapse), ق - êëéâز àfi ش ëà â é ëà ëس, à ش شش ë - é êapple àش apple صâطâµش ë êë êس. ô é ëسé ë ش - ë ëس ش é ش ëâ ëâ ëâ قدê ق ë, fië à â ëé îسطâ ëس قëé à ش àâش ëfi. apple صâطâµش ë êë êس î é ëسé ë ش appleطéس fië à ëâ appleéâ- êappleappleëâà ëقق appleéâ طط ش applefi ëâ شââ ق éش fi- ë à ëâ appleéâêappleappleëâà ëقق apple é قدà ش êëâà fiطappleâ ش µà ë ش àëشطسappleëfi قfiàâ ق ëطش سط زسêس Figure 3. Genital tract discharge film from a bitch with postpartum endometritis: increased numbers of neutrophils (*) and two small vaginal epithelial cells (+) (Giemsa stain, 1000). ش fià 3. appleîéشêق éق ëâ µ ààسëش ââ applefi صسط fi ê طâ ق appleشطfiî ش àâقسëéëش : apple éâê زصâàà زطش- êقدàà â ë éfiزشطà ط â ëë éà (*) ش â قش éمà appleشصسطش مà ëë éà ëâ fiطappleâ (+) (îéمêس Giemsa, 1000). (Wood 1986, Boscos and Samartzi 1996, England 1998, Nak et al. 2005). apple صâطâµش ë êë êس قappleâé à appleéâ طسص applefi ëس شس دطضس ëà قéà ëà ق- é مà قدàà, صم ش applefi ëâ دàëâàâ ë شà - êقâ ê apple éappleëêس قسëéëش ë é ëسêس ق- é مà قدàà (Wood 1986). طشàش س ë êë êس î é ëسé ë ش applefi ëسà د- ضââ ëقق ëâ fiطس ëس قëé applefi ëâ شââ ( ش- fià 4), àم ê apple éappleëêس ق éش appleéfiappleëêس applefi ëâ ë شà êقâ. ض شë ëà ë شà êقمà, ق éîش ق éش appleéfiappleëêس قappleâé à ق ë appleدê ش ê appleطéس. â appleéâêappleappleëâà ëقق ëâ âéµ àâ قappleâé à apple éâêش - ش êقزfiéسêس âسق, fiقس ش شêî شقش àد é- êس. ôشص àد appleشappleطâ د à ش س éضس µµ à ق êàدapple ش ëسà ë êî ëس شقâéé µ (England 1998), â ëé ق ëشêقfi ëس قëé س قfiطàêس ëâ ëقق ëâ appleâ appleéâ طط ش (Wood 1986). êâ éد apple éشappleëم- ê ش, ëâ مâ apple éâêش ش êقappleëمق ë ë appleطسض (Boscos and Samartzi 1996). ش µàêس ê ë ش êëâ شêëâéش fi ش ëسà طشàش- ضدë êس. appleéfiappleëêس دé ëâ/ é ëà ëس ق- ëé ëfi ëâ شââ (appleطéس appleéfiappleëêس), س ش - µàêس à ش appleéâز à, صم êëâ ëâîق ëس appleéâ- êappleappleëâê ق ش éàâàë ش ق apple éشêêêfië é µ éêش مà صدê à appleéfiêزêس قé مà قد- àà ( ش fià 4). ش ëس ش µàêس ëس ق éش appleéfiappleë-

6 ORFANOU C. D., VERVERIDIS N.H., BOSCOS C. M. 131 Figure 4. Prolapse of uterine horn (2 days after whelping): (A) inverted site of placental attachment (), (و) reduction of the left uterine horn through laparotomy. ش fià 4. ôéfiappleëêس دé ëâ قëé (2 سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi): () à êëé ققدàس صدêس appleéfiêزêس ëà قé مà قدàà apple ëâ àâ- قسëéâ (), (و) àدط êس ëâ appleéâ- êappleappleëâàëâ éشêë éâ دé ëâ ق ë applefi ط apple éâëâق. êس ط ق àâàë ش apple fiشà: ë êëâشî ëâ شêëâéش â, ëâ âطappleش fi د éشق, âش ë شà êقâ, س àسêî ش س appleشص à apple éشâش دضââ ق applefi ëâ شââ ش, - é, ë éق ë applefi ëس ëطش ضدë êس ëâ fiطappleâ ش/ ëسà âطappleâê fiappleسêس (Wood 1986, Boscos and Samartzi 1996). ص apple éappleëêس appleش طط ë ش س - ضشâطfiµسêس ëس ë êë êس ëâ appleéâêappleappleëâàëâ ëق- ق ëâ appleéâ ëس ëش fiëسë ëâ (apple éâê ëé ق - ëشêقâ, éضس µµ à àد éêس). ½ش زâéش ش µàêس appleéدapple ش à µà ش applefi ë à âappleط êق ë ëâ fiطappleâ ëس قëé (apple.î. ط شâقق, زéâêشâ ق ë âëش fi à fiappleط êق ), ëس قسëéëش, ëسà ë é ëسêس قé مà قدàà ش ëâ âسق -appleéfiappleëêس ëâ ط ààâµfiàâ ëâ fiطappleâ. ص é apple ëش µµ appleâê âapple êëسà à ë ضس ëس قëé êëس زêش صدêس ëس, ض éë ë ش applefi ëâ صقfi ش ëس îéâàشfiëسë ëس appleéfiappleëêس, applefi ëسà - ë êë êس ëâ ëâشîمق ëâ ëس قëé, صم ش applefi ëس µ àش fië éس ë êë êس ëâ مâ. apple éappleëêس - ë appleطسض, appleéدapple ش éîش à êë ص éâappleâش ë ش س µ àش- ë êë êس ëâ مâ, appleéشà appleشî شéسص à ë ضس ëس appleéfiappleëêس. appleé µق ëâappleâسêس appleشê طسéش à ش- êصسê ش âطà ش ëâ î شéشêقâ ëس à ë ضس (Boscos and Samartzi 1996). زfiêâà س ë êë êس ëس قëé appleشëéدapple ش ëسà - à ë ض ëس (appleéfiêز ë apple éشappleëمê ش appleéfiappleëêس ق قدëéشâ âسق ش ëش fiëسë ëâ ëâشîمق ëâ ëâ âé- µ àâ), µà ë ش ص éشêقfi ëâ appleéâêappleappleëâàëâ ëق- ق ëâ, صم ش ëà ضë éش مà µ ààسëش مà âéµ - àà ق appleشâ àëشêسappleëش fi ش طق. à ë ضس µà ë ش قدê ëâ fiطappleâ, appleé µق ëâappleâشمàë ë ëâîéfià ش î شéشêقâ قدê ëà âشطش مà ëâشîق ëà (Wood 1986). ش ëâ ê âapplefi ëfi, ëâ مâ êµ é ë - ë ش êëسéشfiق àâ قfiàâ êë appleéfiêصش é ëâ ش êëس êàدî ش, ë appleطسêشدêë é appleéâ ë î طس ëâ شââ ëقق ë ëس قëé êappleéمîàâàë ش ق appleشâ î شéش- êقâ appleéâ ëâà fiطappleâ (Boscos and Samartzi 1996). ë ëسà à îâقدà appleشëî à ë ضس ëâ ق µ ط- ë éâ قدéâ ëس قëé, س شâîدë êس appleâêfiëسë ز- êشâطâµش â âéâ ش âطà ش ëسà âطâ طéêس ëس - à ë ض ëس (Boscos and Samartzi 1996). ش ëسà appleش- êس ëس à ë ضس, êàشêë ë ش س ëطش ضد- ë êس ëâ fiطappleâ ش س سط زسêس ëس قëé قدê ëà âشطش مà ëâشîق ëà (Wood 1986). زfiêâà س apple é apple à ش ش ê appleâëî ش, س - à ë ضس قappleâé à appleé µق ëâappleâشسص ق ë applefi àدط- êس ëس قëé êëس زêشâطâµش صدêس ëس ق ë applefi ط apple éâëâق ( ش fià 4) (Boscos and Samartzi 1996, England 1998). appleشappleطدâà, à êëس قëé apple éîâà ëé ق ëشêقدà à éقدà apple éشâîد, êàشêë ë ش âصس êë é ëâق éëسéش êقfi ëقق ëâ ëس قëé, à طâµ ق ëسà د ë êس ëس ططâêس, قد- ê ق ë ëسà appleشëî à ë ض ëس. âطâص àâق îâéµسêس ëâ àس (ê fiêس 5-10 iu ز apple ض), appleéâ شقدàâ à appleشë îàص س apple طشàéfiقسêس ëس قëé ش à appleâز îص àد appleéfiappleëêس. à طâµ ق ëسà fiطس éëسë ëâ apple éش- êë ëش â, êàشêë ë ش ش س îâéµسêس àëششâëش مà ق - ë ëسà appleدق êس. ë é ëسêس قé مà قدàà قéà ë é ëسêس ëà قé مà قدàà (retention of fetal membranes) êëâ ê طâ à ش êî ëش êapple - àشâ appleéfiطسق. زêشâطâµش â ëâ ëâ, س دضââ ص قéâ âطâص ë ش applefi ëسà appleâق éàêس ëà قé مà قدàà ëâ êàص àëfi 5 د 15 min (Johnston et al. 2001). apple àشfië é, قappleâé à apple - é ëسéسص ش âîش دضââ â ëéشمà قéà, -

7 132 ½.. ں, ا.. وںوں½,.. ô Figure 5. Dissected uterus with retained foetal membranes (75 days post-partum): four remnants of foetal membranes (*) on respective sites and two sites involuting normally (+). ش fià 5. ½ش àâشµقدàس قëé ق ë é ëسêس قé مà قدàà (75 سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi): ëدêê é appleâط قق ë قé مà قدàà êëش àëêëâشî صدê ش appleéfiêزêس (*) ش â زêشâطâ- µش apple طشàéâقâê صدê ش appleéfiêزêس قé مà قدàà (+). âطâصâق àس applefi ë ëfiîéâàس دضââ ëà قé مà قدàà ëâ (Boscos and Samartzi 1996). apple éappleëêس ë é ëسêس قé مà قدàà apple é ëسé ë ش دضââ éق ëâ ê âéâ appleé êشàâ, µ éâ ق éâ îéمق ëâ applefi ëس µ ààسëش âfi (England 1998) µش îéâàش fi ش êëسق ق µ طë éâ applefi 12 مé ق ë ëâà ëâ ëfi (Boscos and Samartzi 1996). â د éشق ëfi êàص µà ë ش àëشطسappleëfi ë ëش appleéمë سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi, âapplefië ش س ë - é ëسêس قé مà قدàà à ش ê fiappleشقâ à àëشق - ëapple ë ش ق ê, شfiëش قappleâé à âسµê ش ê appleشطfi- î ش قسëéëش ش êس شق ëâ مâ (Hirt et al. 2000, Linde-Forsberg 2005). ëسà appleâê appleشappleطâ- مà, قدéâ ش âطfi طسéâش قé â قدà قappleâ- éâà à apple é ق àâà appleéâê âططسقدàâش êëش صدê ش appleéfiêزêس ëâ apple âق قà ق ë ëâà ëâ- ëfi ( ش fià 5), ق قfiàâ êقappleëق ëس êà î ش - ط appleâê دضââ قش é appleâêfiëسë appleâappleé êشàس طدà- àس, àم ê appleâش م ëâ د éشق ëfi ë apple ش à µà ë ش àëشطسappleëfi applefi ëâ ششâ ëë ëâ. ô éfiقâشâ د éشق, fiق, apple é ëسé ë ش éîش ش ê apple éشappleëمê ش ë é ëسêس قéà ق ë applefi êëâ. H ë êë êس ë ق ëسà apple éââ ëâ îéfi- àâ (مé سقدé ) âسµ êî fià apple àë ê àشâ- ê قfiطàêس ëس قëé ش apple fiطâصس éش appleشطfi- î ش قسëéëش ق apple é ططسطâ دقé µق قزêسق ëâ قéâ. â د éشق µà ë ش appleطدâà appleم ش êâêقâ ش êàâ ë ش applefi طط êقappleëمق ë ( appleشطfiî ش قسëéëش ). îà, س قëé êàص apple éشد- î ش ق µ طس appleâêfiëسë apple îéé êëâ µéâ, àëfi ëâ âappleââ éê âàë ش ë ëâطقدà دقé ( ش fià 6). ô éشêë ëش ë âappleâ apple é ق طâàë ش, قز àâà - appleشappleطدâà appleشappleطâ د, fiapple éضس قëé, apple éشëâàëش ش êس شق ( ش fià 2), µش ëسà àëشق ëمappleشêس ëà â- appleâà apple شëâàë ش, ëfi applefi ëسà âص êë é ëâ- ق, appleطê ش ëس apple éشëâà âشطfiëسë ش àë ëش- ص é apple (Ritt and Fossum 1997), âapplefië س appleéfi- µàêس à ش êق à. ôâط êapple àش ش appleشêëمàâàë ش apple éشêë ëش apple é ë ë قدàس ë é ëسêس قéà ق ë applefi êëâ, îé àâقسëéëش ش appleشappleطâ- د (Ververidis et al. 2007). شش د à ش, appleêس, ش âش apple éشappleëمê ش ë é ëسêس قéà ق ë applefi - appleâëîسقدàس appleéâêapple ص ش à êëâط ëâ âêëéâ ق ط àص êقدàس îâéµسêس appleéâµ êë µfiàà ق é é - êëش fiëسë. ë, ز àfi à à êëدططâà ëسà âصط شâééسض, ëش apple fiطâص ê ض ش, ëس µâàش- قâappleâسêس ش ëسà µ قâêàس ëâ مâ ش ز ëدéâ قappleâéâà à appleéâ طدêâà à êëâط ëâ apple éîfiق àâ ëâ ëâ µش appleâش طâ îéâàش fi ش êëسق (êàص 5 د Figure 6. Foetal retention: (A) distended and thin-walled uterus with copious brown content, (B) autolysed embryos found within the uterine content. ش fià 6. ë é ëسêس قéà ( ~ 40 سقدé ق ë applefi قس àëشطسappleë êëâ ): (A) قëé ش ë ë قدàس ق ط appleëfi ëâîق ش زصâàâ êë àfiîéقâ apple îéé êëâ apple éش îfiق àâ, (و) ëâطقدà دقé ش appleâêapple êقدà ëقق ë ëâ applefi ëâ apple - éش îfiق àâ ëس قëé.

8 ORFANOU C. D., VERVERIDIS N.H., BOSCOS C. M سقدé ). طش appleâë طدêق ë à ش س apple éé- ق àêس, â ص à ëâ ش س ë é ëسêس ëà قéà. To ê âéâ appleé êشàâ, apple îéé êëâ د éشق appleâ ê- àâ ش ëسà ë êë êس ë µà ë ش طشàش àëشطسappleëfi fië à apple ê ش س é êس ëâ appleéâµ êë µfiàâ ش ش - êë ط â ëé îسطâ ëس قëé. طشàش ش µàêس à ش âطس fië à appleéâ ط- طâà ëقق ë قé مà قدàà قéà êëâà - طfi ëâ fiطappleâ. ë ëسà سط زسêس ëà é ëà ëس قëé قدê ëà âشطش مà ëâشîق ëà قappleâé à µ- àâà àëشطسappleëد ق apple éشêêfië é apple éق µدص ش شâµ مê ش êëâ êسق â ë é ëسêس ëà قé مà قدàà ëà قéà. éق ë appleسé âàë ش applefi ëâ قدµ صâ ëâ مâ ش ëâ صقfi apple طشàéfiقس- êس ëس قëé (Linde-Forsberg 2005). ض ش à - à ز éص fiëش س قëé ë ëش appleéمë سقدé ëس طâ- î à ش àâë ëسà àëappleêس دàëâàس شfiµ êس êëس صدêس êقâط ëà é ëà êëâ êمق ëس ق- ëé. ص apple éappleëêس ضfiâ ê âéâappleé êشàâ - µéâ applefi ëس µ ààسëش âfi, appleéدapple ش à apple éî ش applefi- àâش ë é ëسêس قé مà قدàà ش à ش - é à ë ش apple é م ëâ à îfiق àâ ëfi. ëشàâµé ز êق طط ش êëâà appleâ ط شêقfi ëس ë é ëسêس قéâ(à) ( apple ش âà ë ش â ê ط - ëfi ëâ) ش apple éدî ش êëâشî appleéâ ëâ قدµ صâ ش ëس صدêس ëس قëé. apple éappleëêس à éمà قéà ش à طâµ ق ëس ش é ش ë é ëسê ëâ êëس قëé, â ê ط ëfi ëâ apple éâêش ë ش ق àمق طس صدêس ش êë êس (apple.î. ê µàêس) appleâê صéقدàâ, éق ë ë âappleâ appleâêش âà ê مàë دقé. êس ë apple é apple à, س ëشàâµé ز âشط ê- àشêë ë ش µش ëسà appleش êس ëس âطâ طéêس ëâ ëâ ëâ, شش ë é زfiêâà apple éî ش appleâ apple é قâ- à قéâ êëس قëé (Feeney and Johnston 2002). àëص ë, س ش µàêس ëس ë é ëسêس قé مà قدàà ق ëشàâµé ز à à ش د شس. ëسà apple éسîâëéâقâµé ز, ë à é دقé - apple ش âàâàë ش apple éسîâµ à êîسق ëشêقâ îé ش éشëس âق, àم ê مàë دقé ش appleشêëمà ë ش س éش ط شëâéµ. ش قé â قدà apple ش â- àâàë ش ê ز, apple éسîâµfiàâش êîسق ëشêقâ êëâà طfi ëس قëé ( ش fià 7). êëfiêâ, à قappleâéâà à ش éشصâà ق ê زà ش applefi ë appleâط قق ë شêëمà ش ë appleµق ë ق ëâ, appleâ apple é قدàâà زêشâطâµش- êëس قëé ق ë ëâà ëâ ëfi (Peter and Jakovljevic 1992, Pharr and Post 1992, England et al. 2003). زfiêâà appleشî شé ë ش appleش êس ëس ش µàêس Figure 7. Ultrasonographic findings during retention of foetal membranes: uterine canal (L) imaged as a hypoechoic structure and retained placenta (*) imaged as a structure of medium echogenicity therein. ش fià 7. apple éسîâëâقâµé زش ش fià ë é ëسêس قé- مà قدàà ( appleشق س ê éêس دé ëâ ëس قëé ): طfi ëس قëé (L) appleâسîâµ à êîسق ëشêقfi ش appleط âàë (*) قدëéش سîâµ à êîسق ëشêقfi àëfi ëâ. ق êµ éشêس ëâ éشصقâ ëà à âµدààسëà ق ëfià ëà قé مà قدàà appleâ دîâà ضدطص ش, appleéدapple ش à ط ق à ë ش apple fiشà fiëش س à é êس قش éfië éâ - éشصقâ قé مà قدàà applefi ëâà éشصقfi ëà à â- µدààسëà قappleâé à à ش زêشâطâµش, âز شطfiق àس ê ë à طêس appleâشà قدàà applefi ëâ مâ êapple - àشfië é ê apple éضس قâàââµ àمà شقà (Boscos and Samartzi 1996). àëشق ëمappleشêس ëس ë é ëسêس قé مà - قدàà ê ë ش êëس îâéµسêس ëâ àس (ê fiêس 1-5 iu, 2 د 3 زâéد صسق éشà, apple ëâط îشêëâà 3 سقدé ) (England 1998, Linde-Forsberg 2005). زfi- êâà é صâà appleâط قق ë قدàà êëâà fiطappleâ قappleâé à µà ش appleéâêapple ص ش appleâق éàê ëâ ق appleشâ ق ش ëش â î شéشêقâ ش ط ق àâàë appleéfiàâش µش appleâزµ قfiطàêس éضس ëâ µ ààسëش â êêëق - ëâ (Boscos and Samartzi 1996). appleââسصسëش, قappleâ- é à ê سص apple êس ش ëâ âشطش â ëâشîمق ëâ êëس قëé, ق ë صàêس applefi ë دé ë appleéâ ëâà fiطappleâ (Linde-Forsberg 2005). apple éappleëêس ë - é ëسêس قéâ appleéدapple ش à µà ë ش دµ شé êë - éâëâق ش appleâق éàê ëâ âصس êë é ëâق. ص apple éappleëêس, ط ق à ë ش appleéfiàâش µش ëسà appleéfi- طسس appleشطfiî ش قسëéëش, ق îâéµسêس àëشقش éâ- ش مà apple é µfiàëà éد ز êق ëâ ش قسëéâê- êapple êëش مà (ط appleëâقدé ش apple é apple à).

9 134 ½.. ں, ا.. وںوں½,.. ô ë ط apple طشàéfiقسêس ëà صدê à appleéfiêزêس ëà قé مà قدàà ôشêë ë ش fiëش س ë ط apple طشàéfiقسêس ëà صدê - à appleéfiêزêس ëà قé مà قدàà (subinvolution of placental sites) âز ط ë ش êëس ش éêس ëâ ëâشîم- ق ëâ ëس قëé ê êسق appleéfiêزêس ëà قé- مà قدàà applefi apple é قدàâàë appleâط قق ë ëس ëéâ- زâط êëس. ش éêس ë êîà ض apple éà ëسà - àش êëâش ëâ àâقسëéâ ش apple ë à ë ش êëâ قâقëéشâ. appleâé à زâé ê ق êàص ê apple éشêêfië é صدê ش appleéfiêزêس ëà قé مà - قدàà. appleâط قق ë ë à زطâàë ش, apple - é قدàâàë êëسà àش êëâش ëâ àâقسëéâ ( ش fià 5) fiقس ش êëâ قâقëéشâ (Boscos and Samartzi 1996, Johnston et al. 2001). ô é ëسé ë ش êîàfië é ê م appleâ µ ààâà µش appleéمëس زâé (Wheeler 1986, Johnston et al. 2001), à دî ش fiق - à ز éص appleéâش ص êس زط (Johnston et al. 2001). ا é ëسéشêëش fi طشàش fi éسق à ش س êà î ش ط appleâê دضââ قش é appleâêfiëسë شقâéé µش- â ط ààâ شقâéé µش â appleشطfiî شâ éق ëâ - applefi ëâ شââ µش îéâàش fi ش êëسق ق µ طë éâ applefi دà قà ق ë ëâà ëâ ëfi. éشêقدà زâéد, س دضââ apple é ë à ë ش د ش ëâà applefiق àâ appleéfiâشêëéâ (Johnston et al. 2001). طط apple éشappleëمê ش, à زد- é ë ش س شزàش apple à قز àشêس éق ëâ applefi ëâ ش- ââ د ëé ش قà ق ë ëâà ëâ ëfi. µ àش ë êë êس ëس µ ëâ مâ à ش - ë é êê ë ش ش س شق ëâطâµش ش شâîسقش ش fià ëâ à ق ë ططâàë ش. طµ apple éشappleëمê ش, apple é- î ش شزàش appleش àêس ëس ë êë êس ëâ مâ, ق ق µ طس appleâêfiëسë شقâéé µش â éق ëâ ( appleâ- ëدط êق ش éêس ق µ طâ µµ â êëâ قâقëéشâ), âapplefië س ë êë êس ص é ë ش ش àëشق ëapple ë ش appleشطfiî ش شقâéé µ. قëé قز à ش âقâطâ- µشâ ش قâéز, س âappleâ àâë µà ë ش àëشطسappleë ë ëسà سط زسêس ëس âشط ق apple éشêêfië é قش- éد, àشêâق µدص ش, êقappleش êëد شâµ مê ش ë ق- â ëà é ëà. ëâà apple éسîâëâقâµé زش fi دط µîâ, ق appleâطط appleطد µ éêش ê éمê ش ëâ àâقسëéâ, قappleâéâà à ش appleشêëصâà à طط µد appleâسîâµ àمà àمà ق ق µ طس ش ق ëéâ (apple.î. 1,5 cm, صدê ش ë - طâ apple طشàéfiقسêس) ش سîâµ àمà àمà ق قش éfi- ë éس ش ق ëéâ (apple.î. 1,0 cm, ق êâش êëق ë ). ش ë - éس ض دî ش ش س àëfiappleشêس appleâسîâµ àâ apple éش îâ- قدàâ êëâà طfi ëس قëé. êëfiêâ, fiقس ش ق ëسà apple éسîâëâقâµé ز à ش à êز ط س ش éشêس ق ë ض زêشâطâµش ش ë طâ apple طشàéfiقسêس. Figure 8. Film of genital tract discharge from a bitch with subinvolution of placental sites (90 days post-partum): (A) clusters of epithelial endometrial cells with ovoid nucleus and very little cytoplasm (+), trophoblast-like cells with disintegrated nucleus and vacuolated cytoplasm (*) and clusters of red blood cells (), (B) clusters of trophoblast-like cells with disintegrated nucleus and vacuolated cytoplasm (*), surrounded by clusters of red blood cells () (Giemsa stain, 1000). ش fià 8. appleîéشêق éق ëâ µ ààسëش ââ applefi صسط fi ê طâ ق ë ط apple طشàéfiقسêس ëà صدê à appleéfiêزêس ëà ق- é مà قدàà (90 سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi): () êêêق ëم- ق ë appleشصسطش مà ëë éà àâقسëéâ ق â ش appleéà ش ط îشêëâ ëë éfiappleط êق (+), ëë é ëéâزâط êëس ق ز- طشêقدàâ appleéà ش àâëâappleشم ëë éfiappleط êق (*) ش êê- êق ëمق ë éصéمà شقâêز شéà (), (و) êêêق ëمق ë ëë éà ëéâزâط êëس ق زطشêقدàâ appleéà ش àâëâappleشم ëë éfiappleط êق (*), apple éش ططfiق à applefi êêêق ëمق - ë éصéمà شقâêز شéà () (îéمêس Giemsa, 1000). ëسà ëشàâطâµش ضدë êس à ش éà ë ش س قëé طfiµ ëâ قش éâ ق µدصâ ëس. ë ëë éâطâµش - appleشîéêق ë ëâ éق ëâ êàص ش appleشêëمàâàë ش appleâطط éصé شقâêز éش, é ë مéشق â ë éfi-

10 ORFANOU C. D., VERVERIDIS N.H., BOSCOS C. M. 135 زشط, appleشصسطش ëë é àâقسëéâ ش ê é - ëد apple éشappleëمê ش ëë é ëéâزâط êëس ( appleâ ش ëش ë طâ apple طشàéfiقسêس) ( ش fià 8) (Wheeler et al. 1984, Dickie and Arbeiter 1993, Linde-Forsberg 2005). à appleëضس قâطàê à êëس قëé, صم ش س éضس ëس êë êسق ëس appleéfiêزêس ëà قé مà - قدàà à ش êapple àش (Linde-Forsberg 2005). apple صâ- طâµش ë êë êس à ز à ë ش à appleسé ش ëس ق - ëدapple شë µâàشقfiëسë ëâ مâ (England 1998), à ش à زدé ë ش fiëش appleشص àfià appleéâش صدë ش ê طط apple صâ- طâµش د ë êë ê ش ëâ µ ààسëش â êêëق ëâ, - fiقس ش ق ë ëسà طشàش ê ëس (Arbeiter and Dickie 1993). ëسà شêëâطâµش ضدë êس دî ش apple éشµé ز apple é- ضس ق µ طس appleâêfiëسë âطط µfiàâ, شقâéé µ ش ش ë êس ëà قسëéش à دàà êëش مà appleéfiêز- êس ëà قé مà قدàà. ش ش êë ê ش ëà êسق - à ëمà قappleâé à à ش د شappleط êش ëâ زêشâ- طâµش â. appleâط قق ë ëس ëéâزâط êëس êàص - ë àâàë ش êëâ قâقëéشâ, êîسق ëâàë êµ ëش (Al-Bassam et al. 1981, Fernandez et al. 1998). ش µàêس ê ë ش êëâ شêëâéش fi ëس ققدàâ- ê ضfiâ قش é appleâêfiëسë شقâéé µش â é- ق ëâ applefi ëس µ ààسëش âfi µش îéâàش fi ش êëسق appleد- é à ëà دضش âق à ق ë ëâà ëâ ëfi (Tejerina and Vega 1995), êëسà سط زسêس قدê ëà âشطش مà ëâش- îق ëà ش êë éق ë ëس apple éسîâëâقâµé ز. ش µàêس قappleâé, appleêس, à êشêë êë éق - ë ëس ëë éâطâµش ضدë êس ëâ âطappleش â appleش- îéêق ëâ fiقس ش ëس شêëâطâµش ضدë êس ë - ق îâ ëس قëé (Johnston et al. 2001). ½ش زâéش ش µàêس appleéدapple ش à µà ش applefi طط ë êë ê ش appleâ êàâ âàë ش applefi شقâéé µش fi âطappleش fi د éشق ê قش é appleâêfiëسë, fiapple س قسëéëش, âش ش ë é îد ëà apple é µfiàëà appleضس ëâ ق ëâ, س éطشîêس, س éâ دططêس, âش ëé ق ëشêقâ, âش طâش- قمض ش ش âش à âappleط ê ëâ ëمë éâ µ ààسëش â êêëق ëâ (êëسà طط, شش ë é ëâ زéâêشâ ق - ë âëش fi à fiappleط êق ) ش â applefiق àâ appleéfiâشêëéâ - â- êëéâ. ش ëس ش زâéâappleâسêس appleéدapple ش à µà ë ش طشàش- ضدë êس ëâ fiطappleâ ق âطappleâê fiappleسêس ش ë- طش سط زسêس ش ëë éâطâµش ضدë êس âطappleش مà appleشîéشêق ëà ش éق ëâ. ë apple éشêêfië é م س apple صâطâµش ë êë êس appleâîé ëfiق ë (Burke 1977, Wheeler 1986), ëâ éµfië éâ د ëسà دà éضس ëâ applefiق àâ âشêëéش â - طâ. زfiêâà â ششâ ëëس à appleشصق ëس ق ططâàëش à apple é µµ ëâ مâ, قappleâé à appleéâë ص س ز é- قâµ âصس êë é ëâق. àëص ëس apple éappleëêس, appleéâë à ë ش à قâà ëfiق ëس appleâîمéسêس îé ص é apple, fiق ëâ مâ appleéدapple ش à apple é âطâص ë ش µش ëâ à îfiق àâ appleش àêس ëس شقâéé µ - طêس زط µقâà. ë شéâ دîâà appleéâë ص ش زâé ص é apple ëش êîق ë, îé fiق شش ë - éâ appleâëدط êق, fiapple îâéµسêس appleéâêë µط ààس F 2 (Johnston et al. 2001), îâéµسêس êà êقâ قس- ëéâêêapple êëش مà ش àëششâëش مà îâéµسêس - ëâ àس (Wheeler et al. 1984). îâéµسêس appleéâµ êë - µfiàà appleéâµ êë éfiàس à ش êîà appleâë ط êق ëش, âقدàâ fiëش appleéâ ط êµ ط شêس ëâ ëé îطâ ëس قëé, طط à êàشêë ë ش, صم قappleâé à appleéâ- طدê ش ق ê appleâقëé à appleéâش صدê ش ê ق ططâ- àëش قز àشê ëس. زfiêâà appleشî شé ë ش êàëسéسëش- ص é apple قappleâéâà à îâéسµâàë ش ش àëشقش éâ- ش â apple é µâàë µش ëسà appleéfiطسس طâشقمض à. appleشطfiî ش شقâéé µ appleشطfiî ش شقâéé µ (puerperal haemorrhage) سطمà ë ش êàسصدêë é ê م appleâ س apple êîâà applefi ش ë é îد ëà apple é µfiàëà appleضس ëâ ق ëâ. apple àشfië é قappleâé à à ش appleâëدط êق دàëâàس ش - éêس ق µ طâ(à) µµ â(à) êëâ قâقëéشâ, طfi- µ ë طâ apple طشàéfiقسêس ëà صدê à appleéfiêزêس ëà قé مà قدàà. fiقس, قappleâé à âز ط ë ش ê éضس قëé (Linde-Forsberg 2005) êëسà apple éâ- ê زéâêشâ ق ë âëش â à âappleط êق ëâ (Boscos and Samartzi 1996) ëé ق ëà ëâ fiطappleâ (Linde- Forsberg 2005). àëص êس ق ë زêشâطâµش م, êë âappleâ apple é ëسé ë ش êappleâé ش دضââ êë µfiàà ق ëâ ëش appleéمë سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi, êëسà appleشطfiî ش ش- قâéé µ قز à ë ش êà î دضââ appleâططمà àappleمà appleسµق ëà ق ëâ (England 1998, Linde-Forsberg 2005). àص ëâ ق appleéâدéî ë ش applefi ëس قëé ("قسëéâéé µ "). à طâµ ق ëسà شëشâطâµ ëâ êà- éfiقâ, apple é ëسéâàë ش ش طط êقappleëمق ë, î - é ëسéشêëش ëس éش apple صâطâµش ë êë êس. ش µàêس ê ë ش êëس î é ëسéشêëش طشàش- ش fià. ص apple éappleëêس, fiق, appleéدapple ش à µà - ë ش appleéâêapple ص ش ش µàêس ëس éش apple صâطâµش ë êë êس. appleêس, apple شëâàë ش êقappleطسéق ëش د ض ë ê ش appleéâ شقدàâ à ëشقسص س éëسë ش éشêشقfiëسë ëس fiطس ë êë êس. apple é ëسëس à ش س µ àش ضدë êس ق ëâ µش ëâà دط µîâ ëâ شق ëâ- éëس, ëâ éشصقâ ش ëâ ëappleâ ëà ط مà شقâ-

11 136 ½.. ں, ا.. وںوں½,.. ô êز شéà ش ëâ éشصقâ ëà شقâapple ë طà. سق ش- مà ë ش fiëش â شق ëâ éëس قappleâé à à ش زêشâطâµش- fiقس ش قش éfië éâ applefi 30% êëسà apple éââ appleéشà ش ق ë ëâà ëâ ëfi (Bush 1993). apple é ëسëâ ص - é ë ش ش â دط µîâ ëس شقâêë ëش ش fià ëâ م- â (îéfiàâ éâ, apple é µâàë appleضس, PT, PTT,.طapple.). apple ش êëسà apple éappleëêس ëس ë طâ apple طشàéfiقس- êس, طدµî ë ش â fiطappleâ µش appleشص à ëé ق ë à âappleط ê. àëشق ëمappleشêس apple éشappleëمê à قش é قدëéش شقâéé µ ê ë ش êëس îâéµسêس قسëéâêêapple - êëش مà ( ëâ àس ê fiêس 5-20 iu, àâق م - é- µâàس ê fiêس 0,2 mg/15 kg ê.., per os - éµâقسëé- àس) (Boscos and Samartzi 1996, England 1998) ش د- ش, êëس µ àش fië éس appleâêëéشضس ëâ apple êîâàëâ م- â. àص, êàëâق ق ë ëس îâéµسêس ëà قسëéâ- êêapple êëش مà ط ق à ش îمé ق ش دضââ ëâ êê- êé قدàâ êëس قëé ق ëâ, âسµمàë ê àëappleêس appleش àêس ëس ë êë êس (Boscos and Samartzi 1996, England 1998). àëشق ëمappleشêس à - à ش âطâ طسéقدàس appleéشà ëس ص é apple ëâ appleéë éîش- â شëâ ëس apple صâطâµش ë êë êس. apple éشappleëم- ê ش دàëâàس شقâéé µ ز éقfi ë ش appleâêëسéش ëش- µµ ق µé ش سط ëéâطë, à îâقدà ش à طâµ ق ëس êâ éfiëسë ëس ë êë êس ش ق âططâ ش / ش ق ë µµشêس ق ëâ. زâ appleشë îص êë ص éâappleâسêس ëس âقâشâêë ê µéمà ëâ مâ, - appleش طط ë ش س ش àدéµ ش âصس êë é ëâق (Linde- Forsberg 2005). âصس êë é ëâق êëس ش é ش ëس طâî âصس êë é ëâق قappleâé à ز éقâêë êëس ش é ش ëس طâî ص é apple ëش, fiapple س à - زدéصس, appleéâµé قق ëشêقدà µش قfiàشقس êë éêس ëâ مâ. ق, س ë îàش ëس appleéدapple ش à ëéâappleâappleâش - ë ش à طâµ ق ëسà êëâë apple صâطâµش ë êë êس ëس قëé ش/ ëâ êë شâ ëس طâî, ط ق àâàë apple fiشà ëâ à ق àfiق àâ قدµ صâ ëس قëé, ëà ق - êëش مà دàà ش ëà µµ à ëâ. ôéâ µî شéسëش م à ش ê fiappleشقâ à طدµîâàë ش س شق ëâطâµش ش fià ëâ مâ ش س ط شëâéµ ëâ apple ëâ ش ëà à زéمà ëâ ( ط طش زêز ë êس [SAP], ط àشàâ قشàâ-ëé àêز é êس [ALT], âé fi ëâ [BUN], é ëشààس.طapple.). ش ض ë ê ش ëد éàâàë ش apple é ëسë fië à ëâ مâ apple éâêش ش êâ- é appleش éàêس ëس µ àش ë êë ê ëâ (apple.î. éش قسëéëش, قسëéâéé µ ). ض ش à êسق شص fiëش زêشâطâµش ë ëسà 1س, ش apple éشêë êش د ش ëسà 3س, âق ق ë ëâà ëâ ëfi, â شق ëâ éëس à قدà ë ش êî ëش ق شقدàâ, â éشصقfi ëà ط مà شقâêز شéà ط زé ضسقدàâ (â ë éâزشط ) ش س êµ دàëéêس ëس SAP قدëéش ضسقدàس (Bush 1993). ë ëش appleéمë ëé ش âق ق ë ëâà ëâ - ëfi, س قëé, apple é ëسà ë î apple طشàéfiقسê ëس, ش - ëسé ق µ طâ قدµ صâ ش ق µدصس µµ (âصس ش-, قسëéش ش ق êâقسëéâ) (Ferri et al. 2003) ش µش ëسà ز é ê ëس apple شë ë ش apple é ë îàش - قapple شé ش appleéâêâî êëسà ز éقâµ ëà ë ططسطà appleâطشàمê à. ش ëش appleâطشàمê ش apple ëâ µ ààسëش â êطà appleéâëشق ë ش ë قش شêîé êقappleش êëش apple - éêزشضس êëâ appleéfiêصشâ ëقق ëâ fiطappleâ ê êà êقfi ق appleâطàêس ëà قسëéش à éëسéشâزط ش مà appleط µ- ق ëà êëâ appleapple â ëâ ëé îطâ, ë ê-êëéدزâê êµ ط شêس ëâ طâ ëâ êمق ëâ ëس قëé ëâ fiطappleâ (â ëé îسطâ appleâز µ ë ش) ق é ز ë Parker-Kerr ë Cushing, apple àëâë ê êà êقfi ق apple é appleط éس êز ط appleâطàêس ëà قسëéش à éëسéشâزط ش مà appleط µق ëà. ش ë é appleâë ط - êق ëش د appleéدapple ش à à ش ش âش appleâطشàمê ش ëà âصس ش مà éëسéشâزط ش مà appleط µق ëà, àم êîà - apple شëâàë ش appleشappleطدâà appleâطشàمê ش êëâ ق êâقëéشâ, fi- ë à ê ëfi ش appleشêëمàâàë ش ق µدصس à êëâقëش µµ. applefiق àâ îéfiàâ, fië à س apple طشàéfiقسêس ëس ق- ëé à ش appleطسéدêë éس, س appleدق êس قappleâé à appleé µ- ق ëâappleâشسص ق êî ëش êز ط ش êقزà ق ëش - êش د éîد ëس µî شéسëش ëâ µ ààسëش â êêë- ق ëâ. êëfiêâ, قدîéش ش ëé ش قà ق ë applefi ëâà ëâ- ëfi, ëâ ëâîق ëس قëé, شش ë é êëش صدê ش appleéfiêزêس ëà قé مà قدàà, قappleâé à éسîص êî ëش âط ë ëسà ëâappleâصدëسêس ê ëfi êقappleش - êëش مà ط à é قق ëà apple éêزشضس (apple.î. ëéâappleâappleâشسقدàâ fiقappleâ Miller). ش ëâ طfiµâ ëfi قappleâé à appleéâëشقسص î ط é ëâappleâصدëسêس êقappleش êëش مà ط - à êëâ êمق ëس قëé ش apple éêزشضس قدëéش د- àë êس ق î شéâéµش fi fiقappleâ êëâ àëappleق, ê êà- êقfi ق êز ط appleâطàêس ëà قسëéش à éëس- éشâزط ش مà appleط µق ëà ê appleéâêصشfië éس صدêس. à ط- ط ëش, قappleâé à appleé µق ëâappleâشسص êقappleش êëش apple - éêزشضس êëâ appleéfiêصشâ ëقق ëâ fiطappleâ ê êà êقfi ق appleâطàêس ëà قسëéش à éëسéشâزط ش مà appleط µ- ق ëà êëâ appleapple â ëâ ëé îطâ. ش ëسà appleéâêappleدط - êس êëâ appleéfiêصشâ ëقق ëâ fiطappleâ apple شë ë ش appleشappleطدâà appleد ë êس ëس قدêس âشطش ëâق appleéâ ë appleê ش ط دàêس ëس âéâfiîâ êëس.

12 ORFANOU C. D., VERVERIDIS N.H., BOSCOS C. M. 137 زfiêâà س appleدق êس appleش طط ë ش µش ص é apple ëش- â ê âappleâ àé êëس طâî, âapplefië ëâ قدµ صâ ëس قëé à ش ق µ طâ, ëâ ëâîق ëس صéappleëâ ش ëâ apple éش îfiق àfi ëس êسappleëش fi (apple.î. ê apple éappleëêس قسëéëش- ë é ëسêس قéà) ش àâë applefi ë êس, apple éî ش ààâ éضس ش ش ééâ apple éش îâقدàâ ëس قëé appleéâ ëسà apple éشëâà âشطfiëسë. à- àâ ëfi قappleâé à appleâëé apple ق appleéâê ëش â î ش- éشêقâ. µ éشقدà, apple ë à ë ش س قدêس âشطش - ëâق appleéâ ë appleê µش ëسà appleéfiê âappleëس دطضس ëس قëé ش ëسà appleéfiê êس êëâà fiطappleâ. ë applefi ëسà apple ط صدéêس ëà âصس مà ش ëà é ëà ëس ق- ëé applefi ëâ êàدêقâ ëâ ش appleéشà applefi ëâ î ش- éشêقâ êëâ شâµ قدàâ êمق ëس قëé ش ëâà fiطappleâ, àمà ë ش س âéâfiîâ êëس ش طappleë ë ش ëâ appleéfiêصشâ î شéâéµش fi apple â ق µ ط apple éâëâق, apple ëà âappleâà ëâappleâص ë ë ش س قëé. âappleâص ëâàë ش µ éêش â ( apple éشêêfië é ) ق µ ط شقâêë ëش- د êقappleش êëش د ط, س ق êëâ âappleêصشâ fiéشâ ëس قëé ش س ططس êëâ appleéfiêصشâ ëقق ëâ fiطappleâ. ë ض ëà ط à ëمà µà ë ش س ëâق ëâ µ ààس- ëش â êطà ش ëâëâ ش ëسé ë ش applefiêë - êس êز ط µش ëسà appleâزµ âطêصسê ëâ. - ëدéص à ëà ط à, ëâappleâص ëâàë ش µ éêش قش- éد شقâêë ëش د ط µش ëسà appleéâêéشà شقfi- êë êس ش ëسà àêîêس ëس êقapple êس ëà ق µ طë - éà. دقà ë ش â µ ààسëش fi êطà ق ë ض ëà ق - µ طà ط à ق ë ëfiîéâàس applefiق ضس ëâ apple - µ طشfiق àâ éق ëâ ش appleâق éà ë ش س ق- ëé ش â ëé îسطâ (êîà êش éشëâ fië à à ش ش ë ë قدàâ). ص é ë ش ëâ à appleâقدàâà âطfi- ق ëâ fiطappleâ ش â طfi ëâ ط à ë ش ë ق apple é- êزشضس ë ق é ز ë Parker-Kerr Cushing, apple - àëâë ê êà êقfi ق apple é appleط éس êز ط appleâط- àêس ëà قسëéش à éëسéشâزط ش مà appleط µق ëà. apple éappleëêس apple éشëâàëش, ق ë ëسà âصس - êë é ëâق µàâàë ش ص éشêقfi ش appleطê ش ëس apple - éشëâà âشطfiëسë ق 2 د 6 L ص éقâ زêشâطâ- µش â âéâ. à طâµ ق ëس éëسë ëس apple éشëâàëش- ش ëسà ضدطشض ëس قappleâé à îé ش êë apple éâîد- ë êس ش àد appleطê ش ë ëش applefiق à سقدé. ë µî شéسëش م, apple شë ë ش êë à apple é âطâصسêس ëâ مâ ê êà êقfi ق ëس îâéµسêس ê ëfi - µéمà - سط ëéâطëمà apple ق د ëé ش سقدé ش - àëششâëش مà éد ز êق ëâ apple 10 د 15 سقدé. ض ش à êسق شص fiëش قش é appleâêfiëسë ش µâ, - îéfiîéقâ, âêقâ, êسappleëâ, قس ëë éâéشصâ µéâ قappleâé à apple é ëسéسص زêشâطâµش êëسà apple - éشëâà âشطfiëسë âéشêقدàà مà, îé طط - éق ë apple éشëâàëش, fië à µà ë ش شê éش ëâق âصس êë é ëâق ë ëش appleéمë سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi. êâà زâé êëâ ق êëش â دà, س appleéâ- µé قق ëشêقدàس âصس êë é ëâق à ش appleéâëشقfië - éâ à à طط ë ش ê م appleâ µ طâîâà, ق appleéââappleëش ز éقâµ ëس ëâط îشêëâà 15 د 20 سقدé ق ë ëâà âéشêëش fi appleâµ ط ëشêقfi ëà âë شمà. ëêش ص دî ش appleشë îص apple é apple طشàéfiقسêس ëà ق êëش مà دàà ش êéé àêس ëà µµ à ëâ. ëش apple éشappleëمê ش fiappleâ س âصس êë é ëâق ص é - ë ش appleش طسقدàس ش ëâ مâ fiقس µ طâî, êàش- êë ë ش appleâزµ ëéمêس ëà ق êëش مà دàà, appleش- ق ط شقfiêë êس ëà ش ëقسقدàà µµ à ëâ ق - êëâ, êà ëش é ز ëâ appleâfiéشâ شêëâ ش àâ- éقش é ز êëâ î شéâéµش fi ëé ق. ëéدîâê ش àfiëسë µ ط ëâapple é µµ à appleسé ë ش ق ë ëسà âصس êë é ëâق. êëfiêâ, ê apple éشappleëمê ش êâ- é ëâضàêس ش ë é î ëس µ ëâ مâ, س µ طâî àë à àë ش. زfiêâà ë âë ش د- îâà appleâق éàص appleéfié دîâà apple ص à ش, ز é- قfi ë ش µµ µش ش âapple ëس µ ط ëâapple é µµ (ط appleëâقدé ش apple é apple à êëâ appleéمëâ قدéâ ëس ê شé ëà apple éfiàëà éصéà) (éز àâ ش êà. 2008). ا ش apple صâطâµش د ë êë ê ش êëس طâî قappleâéâà à سقشâéµêâà êسق àëش, د appleش àà µش ëس ëâ ê طâ, appleéâطق ë. ش ëسà appleشëî àëشق - ëمappleشê ëâ à ش apple é ëسëس س دµ شéس ش µàê ëâ. ëسà ë صàêس ë قappleâé à êق طط ش ش â ششâ ëëس ëâ مâ, é à دî ش àسق éص êî - ëش, مêë à à µàé ش ë زêشâطâµش î é ëس- éشêëش ëس طâî. apple éappleëêس appleâ apple éîâà apple - é µâàë, âش âappleââش à ش µàêëfià fiëش appleéâش صدëâà ê êµ éشقدàس êصدà ش (apple.î. قسëéëش ق ë applefi ق ش ëش â î شéشêقâ), س apple é âطâصسêس ëâ مâ appleéدapple ش à à ش appleشâ êîà ش appleشâ appleشق ط. ë ëش appleéمë سقدé ق ë ëâà ëâ ëfi, appleéâë - à ë ش س êîà ص éقâقدëéسêس ëâ مâ, مêë, زfiêâà apple éî ش àââ ëس ص éقâ é ê, à سëسص ق ê ëسàش ëéش âص ش. صسق éشà appleéدapple ش à طدµîâ- àë ش س زêس ëâ éق ëâ ëس µ ààسëش ââ (appleâ- êfiëسë ش êêë êس) ش âش ق êëش â دà. à â- µدààسë appleéدapple ش à apple é âطâصâàë ش appleéâ ëس é êëسéشfiëسë ش ëâ éصقfi à appleëض ëâ, µ µâ- àfië appleâ êî ëâàë ش ق ëسà µ ëس قسëدé ëâ.

13 138 ½.. ں, ا.. وںوں½,.. ô apple àصق ë ش fiëش ê apple صâطâµش د ë êë ê ش, fiappleâ apple شë ë ش س ش âapple ëس µ طâî ëقق ëس ص - é apple ëش àëشق ëمappleشêس (apple.î. appleâëéâappleش âê - ط ق, éش ق êëëش ), appleéدapple ش à ط ق à ë ش ش- ش قدéشقà µش ëس ش ëéâز ëà à âµدààسëà (Hoskins 1995). îمéâ µ طâî appleéدapple ش à ش ëسé ë ش ص - éfi. ش î شéشêقâ êëس µ ààسëش âfi ش ëâ ق êëش- â دà appleéدapple ش à شدappleâàë ش applefi êëسéâ - àfià µش شà. ش ë éس appleéâêâî appleéدapple ش à à ë ش êëسà appleâشfiëسë ش ëسà appleâêfiëسë ëس ëéâز ëâ مâ. âà appleéمëâ قà ëس طâî âش ش ëéâزش د à µ ( é ê ë àصé ) àfi ê طâ ض àâàë ش ë 1,5 د 4 زâéد, à طâµ ق ëâà éشصقfi ëà âë شمà appleâ µ طâî. appleêس, ëâ مâ appleéدapple ش à د- î ش âطس appleéfiê êس ê ëéâز ش à éfi, îé apple - éشâéشêقâ appleéâ ëسà appleâêfiëسë ëâ. دطâ, ق ë ëسà appleâق éàêس ëà à éà à ش ê fiappleشقس س apple - éâش ق êس ëس apple é îfiق àس appleâêfiëسë ëéâز µش ëسà appleéfiطسس ëس µ ط ëfiêë êس. اں ش ë é î éشêë apple صàâàë ش êëâà. - مéµشâ ا. ص à س µش ëس êقق ëâî ëâ êëس êµµé ز ëâ éصéâ, س âappleâ ë ëسà appleâس ëà êµµé زد- à ش شâطâµ ëسà شêfiëشقس à زâé ëâ êëس êµµé - زش âق. ëfi apple éشâéêëس appleâ ط شêëش ض ش- ë ëâ êî ëش â àâàشêقâ ëâ apple éشâش â (سط -, "â éشصقfi ëà êµµé زدà ê شطشâµé زش د - à ê âappleê ش à قappleâé à apple é à ش ëâ ëé ش"). BIو ں - REFERENCES Al-Bassam MA, Thomson RG, ODonnell L (1981) Involution abnormalities in the postpartum uterus of the bitch. Vet Pathol, 18: Arbeiter K, Dickie MB (1993) Possible consequences of SIPS on the fertility of the bitch. Tierartztl Umschau, 48: Boscos C, Samartzi F (1996) Post-partum disorders in the bitch. Bull Hell Vet Med Soc, 46: Burke TJ (1977) Post parturient problems in the bitch. Vet Clin N Am, 7: Bush BM (1993) Interpretation of Laboratory Results for Small Animal Clinicians. Blackwell, Oxford. Dickie MB, Arbeiter K (1993) Diagnosis and therapy of the subinvolution of placental sites in the bitch. J Reprod Fert, 47(Suppl): England GCV (1998) Allens Fertility and Obstetrics in the Dog. Blackwell, London. England G, Yeager A, Concannon PW (2003) Ultrasound imaging of the reproductive tract of the bitch. In: Recent Advances in Small Animal Reproduction, IVIS, Ithaca ( Feeney DA, Johnston GR (2002) The uterus, ovaries and testes. In: Textbook of Veterinary Diagnostic Radiology, 4th ed, Saunders, Philadelphia, pp Fernandez PE, Portiansky EL, Barbeito CG, Gimeno EJ (1998) Characterisation of cytotrophoblastic-like cells present in subinvolutioned placental sites of the bitch. Histol Histopathol, 13: Ferri STS, Vicente WRR, Toniollo GH (2003) Ultrasonographic study of the postpartum uterine involution in bitches after cesaerean section. Arq Bras Med Vet Zool, 55: Gabor G, Siver L, Szenci O (1999) Intravaginal prostaglandin F2a for the treatment of metritis and pyometra in the bitch. Acta Vet Hung, 47: Hirt RA, Kneissl S, Teinfalt M (2000) Severe hypercalcemia in a dog with a retained fetus and endometritis. J Am Vet Med Assoc, 216: Hoskins JD (1995) Nutrition and nutritional disorders. In: Veterinary Pediatrics. Dogs and Cats from Birth to Six Months, 2nd ed, Saunders, Philadelphia, pp Johnston SD, Kustritz MVR, Olson PNS (2001) Canine and Feline Theriogenology. Saunders, Philadelphia. Linde-Forsberg C (2005) Abnormalities in pregnancy, parturition and the periparturient period. In: Textbook of Veterinary Internal Medicine, 6th ed, Saunders, Philadelphia, pp Magne ML (1986) Acute metritis in the bitch. In: Current Therapy in Theriogenology, 2nd ed, Saunders, Philadelphia, pp Nak D, Nak Y, Tek HB (2005). Total uterine prolapse in a bitch. Ind Vet J, 82: Orfanou DC, Ververidis HN, Fthenakis GC (2008). Post-partum pathological conditions of bitches - Part I. J hell vet med Soc, in press. Peter AT, Jakovljevic S (1992) Real-time ultrasonography of the small animal reproductive organs. Comp Cont Vet Educ, 14: Pharr JW, Post K (1992) Ultrasonography and radiography of the canine post-partum uterus. Vet Radiol Ultrasound, 33: Ritt MG, Fossum TW (1997) Successful treatment of uterine torsion and fetal retention in a postparturient Great Pyrenees bitch with septic peritonitis and prothrombotic complications. J Am Anim Hosp Assoc, 33: Tejerina DFJC, Vega FJP (1995) Involution of placentation sites in the bitch. Med Vet, 12: Ververidis HN, Stamou AI, Papazoglou L, Kokoli AN, Fthenakis GC, Boscos CM (2007) Extremely long retention of fetal remnants into the uterus of the bitch: description of three clinical cases. Proceedings of the 5th Annual Congress of the European Veterinary Society of Small Animal Reproduction (Lisbon, Portugal), p Wheeler SL (1986) Subinvolution of placental sites in the bitch. In: Current Therapy in Theriogenology, 2nd ed, Saunders, Philadelphia, pp Wheeler SL, Magne ML, Kaufman J, Husted PW, Allen TA, Olson PN (1984) Postpartum disorders in the bitch. Comp Cont Educ Pract, 6: Wood DS (1986) Canine uterine prolapse. In: Current Therapy in Theriogenology, 2nd ed, Saunders, Philadelphia, pp Wykes PM, Olson PN (1993) Diseases of the uterus. In: Disease Mechanisms in Small Animal Surgery, 2nd ed, Lea and Febiger, Philadelphia, pp