Eftirskúli í Føroyum

Størrelse: px
Starte visningen fra side:

Download "Eftirskúli í Føroyum"

Transkript

1 NR. 10 MAI ÓKEYPIS Hvalba. Mynd: Rúni Thomsen Eftirskúli í Føroyum RÓSA SAMUELSEN Borgarstjóri í Vága kommunu Nú hevur leingi verið tosað um at seta á stovn eftirskúla í Føroyum, men einki er hent. Vit føroyingar hava gjøgnum árini sent alt ov nógv av okkara ung dómi av landinum at útbúgva seg í tí aldrinum, tá tey flestu finna sær maka. Hetta hevur ført við sær, at nógv teirra ikki eru vend heimaftur, men hava fest rót uttanfyri landoddarnar. Tíbetur eru út búgv ingarmøgu leikarnir her á landi batnað ar munandi seinnu árini, og fleiri og fleiri hava møguleika at nema sær útbúgving, uttan at vera noydd at fara av landinum. Enn er tó langt á mál. Eftirskúlin eigur nú tørn. Tá hann er komin, gevur hetta okkara ungdómi møguleika fyri at sleppa á eftirskúla í Føroyum. Skúlin kemur tó ikki at forða teim um, ið ynskja at fara av landi num at ganga á eftirskúla at gera so. Latið verður eisini upp fyri møgu leikanum, at ungdómar úr øðr um londum koma higar at at nema sær eftirskúlaútbúgving. Hesi koma so at læra føroyska samfelagið, málið og mentan ina at kenna, eins og før oyskan ungdóm. Eisini kem ur føroyski ungdómurin at kenna hesar ungdómar og læra um mentan teirra. Tað kann føra við sær frugtabært samstarv í fram tíð ini, øllum pørtum at frama. Ta fyrstu tíðina, røtt var um at seta eftirskúla á stovn í Føroy um, var bert tosað um, at skúlin skuldi vera í Hvalba. Nú verður eisini tosað um, at hann skal ligg ja á Drelnesi. Sjálva staðsetingina gangi eg ikki so høgt uppí. Fyri mær kundi hann ligið í Vága kommunu fyri tað. Tað mest týdningarmikla er, at skúlin kemur, og tað ongantíð ov skjótt. Tó so, vit í Føroyum hava eina avbjóðing av teirri miðsavn an, ið fer fram her á landi. Havn in og miðøkið annars er við at koma í rasshaft av, at so nógv fólk vilja búgva har. Tað kemur at lætta um trýstið á mið økið, eins og tað kemur at gagna Suðuroynni, um eftir skúlin verður bygdur har. Á eftirskúlanum verður tørvur á fólki við hægri útbúgvingum til at undirvísa, so hetta er funnin fress ur at fáa fleiri suðuroyingar at venda heimaftur aftaná lokna útbúgving. At leggja eftirskúlan í Suðuroy er eisini eitt gott boð at bjóða eitt skúlatilboð til okkara ungdóm ar í eini av okkara vakrastu oyggj um. Hetta ger eisini, at ung dóm urin hevur møguleika at verða burturi frá býarlívinum eitt tíðarskeið. Ikki so, at býarlívið er nøk ur hóttan ella forðing, men hetta gevur ungdóminum møgu leika, í tøttum sambandi við skúlaum hvørvið, lokal sam felag ið og vinnulívið at læra at kenna okkara samfelag frá heilt øðrum sjónar horn um, enn tey eru von við. Ofta verður sagt, at tað er sunt at fara í onnur lond at læra aðra mentan, men møguleikin má eisini verið í okkara samfelag at mennast saman við øðrum ungdómi. Vit eiga eisini at torað at bjóða okkum fram til onn ur lond. Her hugsið eg m.a. um grønlendskan ungdóm. Broyting in at fara til Danmarkar hjá ein um ungdómi úr útjaðaranum í Grønlandi er sera stór. Tað er meira hóskandi fyri tey at koma til Føroya, her mentanin líkist meira teirra heimligu mentan. Skulu vit kunna bjóða ungdómi úr okkara grannalondum henda vegin, er eisini áhugavert at hugsað í breiðari høpi við at hava vertsfamiljur, sum bjóða sær til at taka sær av ung dóminum í vikuskiftum og frítíðum. Latum okkum føroyingar taka lógvatak saman og seta á stovn eftirskúlan og tað ongantíð ov skjótt. Ein eftir skúla, har ný hugsan er í hásæti. EFTIRSKÚLIN ynskir ÍTRÓTTARHÁSKÚLANUM hjartaliga til lukku við stovnanini Samgonguskjalið 2015 millum Javnaðarflokkin, Tjóðveldi og Framsókn 14. september 2015 EFTIRSKÚLI OG HÁSKÚLAR - Tað hevur skund at seta á stovn eftirskúla og útbýggja háskúlar. Karmar skulu skapast, so hesir kunnu virka í ymiskum samstørvum.

2 2 NR. 10 MAI Tað góða lívið má vera málið og endamálið JÓGVAN PHILROW Námsfrøðingur og formaður í Pædagogfelagnum Samfelagið uppalir og lærir okkum at vera strongd, at vera ónøgd og elur fram mistreysti Tá samfelagið flytur sjóneyku na yvir á botnlinjuna, hvørt vit eydnast ella ikki í lívinum - og tá skipanir, dagstovnar, skúlar og annað flyta sítt virksemi yvir í at hugsa effektivitet í mun til peng ar nar, heldur enn hvat einstaka barnið fær burturúr, tá fara vit at skapa okkum nakrar størri samfelagsligar trupulleikar. Hvat meini eg við? Jú, vit eru eftirhondini uppfløskað við, at alt skal vera effektivt, og øll skulu fáa sum mest burturúr fyri minst møguligt stríð ella bara fyri minst. Hugtakið eitur á enskum New Public Managment. Tað al men na skal renna skjótari, meg na meira og altíð fyri minni. Tað tykist ofta, sum tað verður gloymt, at tað almenna eisini er skúlin, vøggustovan, barna garðurin og aðrir stovnar, sum taka sær av menniskjum, ið einamest hava tørv á, at fólk hava tíð til tey, og serliga her kann tað, at starvsfólk skulu ren na skjótari, hava vanda miklar avleiðingar. Vit hoyra um, hvussu okkara útbúgv ingarskipanir skulu vera kapp ingarførar við umheimin, hvussu vit sum einstaklingar skulu vera kappingarfør - tí skal samfelagið tryggja, at øll fáa sum mest burturúr, helst so skjótt sum yvirhøvur gjørligt. Kanningar vera lagdar fram, har inntøkurnar hjá javnaldrum verða samanbornar í mun til út búgv ingar gongd, sum um inntøk an var skilabesta amboð at staðfesta, hvørt skipanir eru skila góð ar ella ikki - og kanska hevur hetta eisini ein ávísan týdning. Útbúgvingarstøð og -lond vera uppgjørd við rank ing listum, eitt nú PISA og annað fyri at meta, um skipanirnar eru á rætt ari leið. Alt tí at búskapurin og nøkur lyklatøl í búskapinum skulu ganga upp. Hvat er tað góða lívið - ein spurningur, ið helst hevur ymisk svar, alt eftir hvønn tú spyr. Tó tykjast nógv tekin vera um, at fleiri og fleiri seta tað góða lívið í samband við fíggjar ligt rásarúm. Er talan um vøkstur í samfelagnum, verður bert hugt eftir búskaparligum tekn um. Er búskaparvøkstur, tá smílast politikararnir og klappa sær sjálvum á herðarnar, men hendir tað øvuta, er villur upp standur, og so kappast skipanir um at skerja útreiðslur, ofta uttan serligt fyrilit, uttan at hugsa um avleiðingar, serliga menniskjaligar avleiðingar. Virðið hjá einum menniskja liggur ofta í at vera til nyttu, og vera til nyttu er tætt samanknýtt við at hava eitt starv, sum gevur tí einstaka meining. Tá ið endamálið við barnaár unum verður at klára seg væl í framtíðini, og tað at klára seg væl tykist merkja at hava eitt starv við nógvari løn heldur enn eitt lív, sum gevur meining, so set ur tað krøv til, hvussu samfelag ið skipar seg. Dagstovnar og skúlar skulu tá vera klekingarmaskinur, fram um mentanarberandi stovnar. Tær skulu tryggja, at børn ogna sær so nógva vitan og førleikar sum gjørligt so skjótt sum gjør ligt, soleiðis at tey standa seg betur í kappingini um tey góðu ella væl løntu størvini. Bú skapurin skal økjast - tí tað er soleiðis vit máta, hvørt vit liva í einum samfelagi í menning. Úrslitið gerst skjótt, at vit bert skulu renna skjótari og skjótari - og tað eru tekin um, at hetta er veruliga gongdin, tí vit síggja hækk andi strongdarmátingar, fleiri sjúkrameldingar og eitt stórt útboð av sjálvs menningar skeiðum við heitum sum mindfulness, at læra at liva í nú inum er vorðið ein handilsvøra. Og síðani mót rák ið, sum er byrjað, har vit skulu læra at stan da stinn og ikki lata okkum ríva við. Alt hetta er við til at leggja lunnar undir handils-gering (kommersialisering) av sam felagnum. Mátingar vera gjørdar fyri at kanna, um ein stovnur framleiðir nokk av hágóðsku ella vitanarberarar, held ur enn um menniskjuni, sum koma úr skipanunum, eru væl grundað í lívinum. Skipanir vera einsháttaðar, og fjølbroytni verð ur sæð sum ein trupulleiki. Sir Ken Robinson, ein enskur skúla ser frøðingur, viðger í fyrilestrinum hjá sær, Changing Educa tion Paradigms, trupulleik ar nar við einsháttingini (standardi seringini) - tí tann natúr liga avleiðingin av hesum er, at minni og minni rúm er fyri teimum, ið ikki heilt passa inn í eina skipan, sum gerst alsamt trengri. Líka so væl sum ein ørgrynna av útgávum frá serfrøðingum í hópatali vísa á, at fjølbroyttir læruhættir og umstøður hava avgerandi týdn ing fyri úrtøkuna hjá móttakaranum. Vit øtast øll vøksturin í harðskaps málum, vøksturin í sálarlig um trupulleikum, og seta kanska ikki so ofta spurning við samfelagsskipanina, ella um hesar skipanir eru partur av trupulleikanum ella ein bati í mun til trupulleikan. Spurningurin er kanska, um vit kunnu vænta annað, tá ið øll skulu verða meira líka, renna skjótari, megna meir og tola meir. Sjálvandi hevur tað avleiðingar. At liva eigur at vera eitt endamál í sjálvum sær Í námsfrøðiliga yrkinum er evnið robust ella mótstøðuførið hjá barni num, hvussu stinn tey eru, eitt viðkomandi evni, og vit vita, at neyðugt er at arbeiða við at styrkja børnini, eisini kensluliga, so leiðis at tey megna tær avbjóð ingarnar, sum standa teimum fyri framman í lívinum. Sum oftast tykist kjakið tó at snúgva seg um, hvørt vit tora at lata børn ini megna nakrar kropsligar av bjóðingar, at klatra, at ganga í ósløttum, og hvussu skjótt teimum skal verða veitt hjálp, tá tey eru dottin. Hetta er eisini part ur av stóra evninum at vera mót støðuførur, tá lívsins ódnir bresta á rundan um teg, men ikki alt. Fjølbroytni og ymiskleiki í útbúgvingarskipanini átti heldur at verið ein mátistokkur fyri góðsku ni í okkara lærustovnum, held ur enn PISA. Hvussu væl okkara samfelag kann møta øll um við teirra ymisleika, bæði stór um og smáum, teimum skjótu og teimum seinru, teimum bókligu og teimum handa ligu, og teimum, sum eru væl fyri á fleiri økjum. Hvussu væl møta vit teimum, sum eru í einum aldudali ella aldutoppi? Hvussu við at hyggja at, hvussu vit kunnu skipa okkum so leið is, at vit møta og fjálga um ymisleik an? Tí eitt er vist, skulu øll gera tað sama, liva av tí sama og passa inn í tað sama, so verður tað eitt lítið spennandi sam felag, og eg ivist eisini stór liga í, hvørt fíggjarligur framburð ur er møguligur. Vit mugu tryggja fjølbroytnið við at styrkja læru- og menningar stovnar; fjølbroyttar vøggu stovur, barnagarðar og skúl ar er leiðin. Fjølbroyttar á tann hátt, at námsfrøðingar og lærarar sleppa at hava eitt størri frælsi til sjálv at leggja læru umh vørvið til rættis. Samstundis mugu vit arbeiða við at styrkja og varðveitta meira av frælsa rúminum hjá børnunum, soleiðis at tey sjálv sleppa at seta sín dám á sína menning og gerandisdag. Føroyar eru longu eitt held ur mentanarligt einsháttað (homogent) samfelag, og tað vers nar við flytingini, fyrst til høvuðsstað in og síðani av landinum. Útjaðar in minkar, og vit eru undir stór um mentan ar ligum trýsti frá um heiminum, málsliga og harvið eisini mentanarliga. Sjálvandi koma nýggjar avbjóðingar, tá ið nýggjar mentanir koma til land ið. Her er ikki talan um at siga nei takk til avbjóðingarnar ella ávirk an uttanífrá, men heldur at hugsa, hvussu vit fáa gagnnýtt nýggju mentanina, samstundis sum vit brúka og varðveita ta gomlu mentanina. So væl sum út ja ð- arin kann læra av mið stað num, so gongur tað eisini hin vegin. Vit eiga at varðveita og stimbra tað fjølbroytnið, sum er - fjølbroytni gevur okkum eina styrki. Føroyar hava leingi verið sera skapandi á mentanar pallinum, tónleikur og list annars hava verið partur av sam felag num í langa tíð. Vit mugu varðveita hendan fjølbroytta sið, eisini tí mugu vit varð veita eitt fjølbroytt vøggustovu-, barnagarðs- og skúlatilboð. Eitt eftirskúlatilboð í Hvalba í Suðuroynni eigur at vera eitt kærkomið høvið at styrkt bæði Hvalba. Mynd: Rúni Thomsen eitt fjølbroyttari skúlatilboð, umframt ein styrk av tí fjølbroytta mentanarlívinum. Ein hjálp hjá mið stað num og øðrum at læra av útjaðaranum. Her hugsi eg, at tað hevði gagnað nógvum at sloppið at upplivað og verið við í øðrvísi felagsskapum enn teim um, sum miðstarøkið kann bjóða, og kanska tikið tað við norð ur um fjørðin aftur. Tey ungu, sum fáa møguleikan at ganga í eftirskúlan, í Hvalba, fáa kanska nakrar nýggjar avbjóð ingar og eitt nýtt sjónarhorn at síggja seg sjálvi úr og fáa eyg að á, hvat gevur meining fyri tey. Tá ið menniskju sleppa at arbeiða við viðurskiftum, sum geva teimum meining, økist ikki bara framleiðslan, men eisi ni góðskan, og harvið fáa øll meira burturúr. Tí hevur eisini tað týdning fyri samfelagið at styrk ja um fjølbroytnið heldur enn at einshátta. So aftur til spurningin - hvat er tað góða lívið? Snýr tað seg um fíggjarligt rásarúm ella um okkurt heilt annað? Eg vil við øll um hesum so pástanda, at tað góða lívið snýr seg ikki um fíggjar ligt rásarúm, men heldur um at duga at stýra á lívsins ofta buld ruta havi. Duga at stýra, tá tað leikar á, og duga at stýra, tá tað gongur væl. Tað snýr seg um at hava møguleikar at læra um og arbeiða við tí, sum gevur einstaklinginum meining í tilveruni. Ella sum Sir Ken Robinson sigur í bókini Finding your ele ment tað snýr seg um at finna útav, hvat tú dugir best. Útgevari: Rit - Ritstj.: Tummas í Dali - Uppseting: Rit - Umbróting: Grafix EFTIRSKÚLIN nr. 10 er prentaður í eintøkum, sum verða latin lesarum ókeypis

3 NR. 10 MAI Á eftirskúla í Føroyum til hvat? RANNVEIG HOVGAARD Lærari sandvík Sum lærari merkir tú ofta, at teir eldru næmingarnir eru skúlatroyttir. Hetta hoyra vit eisini um úr grannalond um okkara, og alt fleiri næm ing ar serliga í Danmark fara á eftirskúla. Men hví skalt tú fara á eftirskúla? Er tað fyri at mennast fak liga, at koma heimanifrá ella fyri at menna sjálvsálitið? Hesar spurningar eiga leiðar ar fyri øllum eftirskúlum at gera sær greitt, áðrenn tey bjóða ungum fólki heimanifrá. Ein eftirskúli er sermerktur við, at næmingarnir búgva á skúla num allar undir vís ing ardag ar, og at teimum eisini stend - ur í boði at verða har um viku - skiftini. Í Danmark eru fleiri enn 250 eftirskúlar, har hvør einasti hevur sítt eyðkenni, tað kann verða eftirskúli við denti løgd um á filmslist, tónleik, ítrótt, orð blindni og mangt annað, men hvør einasti ein hevur sítt eyð kenni, og útboðið í Danmark er sera stórt. Í Danmark byrjaðu eftirskúl ar nir longu seinast í 1800 tali num, tá ið Christen Kold og N.F.S. Grundtvig alment tosaðu um øðrvísi skúlaskipan enn ta ken du, sum tá var í Danmark. Kold legði stóran dent á, at trúarfrælsi skuldi galda í skúlunum. Hetta var viðvirkandi til, at hann ikki fekk arbeiði sum lærari í nógv ár. Í 1852 stovnaði Kold fyrsta frí skúlan í Danmark, og hann var viðvirkandi til, at 100 frískúl ar á Fjóni og Sælandi vóru stovn að ir. Kold var nógv ávirkað ur av Grundtvig, men ein stór ur munur í sjónarmiðum teirra, var, hvussu gamlir næming ar nir skuldu vera fyri at fara á há skúla ella eftirskúla. Kold helt fast við, at best var at byrja beint aftan á fermingina, meðan Grundt vig helt, at best var at bíða, til tey vóru 18 ára gomul. Fyrsti danski eftirskúlin Hin fyrsti eftirskúlin í Danmark varð stovnaður í 1879, men í ár unum aftaná komu fleiri eftirskúl ar serliga í Suður jút landi, sum tá var undir Týsklandi, og har týskt varð tosað í vanligu skúlu num. Tí var eitt gott høvi hjá danska minnilutanum at lata børn síni fara á eftirskúla, har danskt mál og donsk mentan var í hásæti. Í 1920 unum vóru nógv ung fólk, sum fóru á eftirskúla. Hetta hekk uttan iva saman við, at størri sjálvstøði verður latið eftirskúlunum í hesum tíðarskeiðinum, so skúlar nir kunnu skapa sítt egna virðis grund ar lag, og aftur í 1980 unum fara nógv ung á eftir skúla, og er tað í hesum tíðarskeiðnum, at eftirskúlarnir fara at leggja dent á ser kunnleika innan ávís øki t.d. tónleik ella ítrótt. Áðrenn hetta var undirvísingin nærum eitt framhald av undirvísingini í fólkaskúlanum. Háskúli í Føroyum Í Føroyum hava vit ein há skúla. Hugskotið aftan fyri há skúlarørsluna bæði í Dan mark og eisini í Føroyum var grund lagt í demo kratisku menn ingini í Danmark aftan á Nógvir føroyingar fóru til Danmarkar á háskúla, men í 1899 byrjaði Føroya Fólkahá skúli virki sítt. Hesin skúlin hev ur havt ómetaliga stóran týdn ing fyri samleikan hjá føroy ingum. Í fyrstuni var hetta einasti skúli í landinum, har gjølla varð undirvíst í føroyskum máli, bókmentum og søgu. Úr míni heimbygd Sandvík hava ógvuliga nógv fólk verið á háskúla, og kom hetta at ávirka lív teirra altíð. Tey fingu serligan áhuga fyri føroyskum máli og fyri føroyskari søgu. Føroyskur eftirskúli Tankin um ein føroyskan eftirskúla dámar mær væl, og mær dám ar serliga væl, at hann skal verða í Suðuroynni. Sum nevnt eru tað alt fleiri ung fólk, sum fara á eftirskúla oftast í Danmark heldur enn at fara í 10. flokk. Hjá ungum fólki norðanfyri kann tað vera næstan sum at fara í eitt ann að land at fara til Suðuroyar í eitt ár. Tey kunnu fara heim um vikuskiftini, familjan kann vitja, men kortini eru tey heimanifrá. Eg havi hoyrt frá fleiri føroyingum, sum búgva uttan lands, at tað hevði verið ein dreymur fyri tey, at børn teirra kundu farið á eftirskúla í Før oy um, so børn teirra á tann hátt fingu neyvari kunnleika til føroyskt mál og føroyska mentan. Tað er tó sera týdningarmikið, hvat ein føroyskur eftirskúli skal hava at bjóða, og tað er eisini av týdn ingi, at skúlin ikki bjóðar tað sama, sum tú kanst fáa við at fara á SIT, á skúlan við Áir ella á háskúla ella við at fara til Danmarkar. Tað má eisini verða okkurt, sum ung fólk úr øðr um londum kunnu fáa gleði og gagn av. Eg haldi, at núverandi 10. flokk ur í Suðuroynni skuldi verið ein partur av komandi eftirskúlanum, so tað bar til at tikið 10. flokk á eftirskúlanum, men at dentur samstundis verður lagd ur á ymiskar serføroyskar læru greinir, sum beinleiðis blivu skip aðar ella lagaðar til júst hendan eftirskúlan. Hvat er so sermerkt fyri Før oyar og fyri Suðuroynna? Før oyar eru sermerktar við at hava ógvuliga nógv fólk, sum eru dugnalig innan tónleik. Í Hvalbi ar skúla, har eg arbeiði, hava vit eitt neyvt samstarv við Musikk skúlan, og tað sýnist, sum hetta hevur góða ávirkan á læriførleikan hjá næmingunum. Okkara 3. flokkur er ein royndarflokkur, har serliga stórur dentur verður lagdur á tón leik. Eg haldi, at eitt tilboð á før oyska eftirskúlanum kundi verið tónleikur og sangur. Vit hava eisini nakað serføroyskt at bjóða fram sum t.d. føroyskan dans, kvæðini, Kingosang, so okkara tilboð vóru eitt sindur øðr vísi enn tey, sum kunnu fáast á tónleikaeftirskúlum í Danmark. Vit hava nógv dugnalig fólk í Føroyum innan handverk og list, og júst á hesum økinum hava vit eisini nakað, sum er ser merkt føroyskt, t.d. at binda, at skapa burtur úr tí, sum er í før oysku náttúruni bæði við at brúka beinleiðis tilfeingið, sum er her, men eisini at fáa íblástur til t.d. úr føroysku náttúruni. Fyrr hevur leirverkstaður verið í Hvalba, so tí vita vit, at her eisi ni er eitt í løtuni óbrúkt tilfarsískoyti. Vit hava eisini ómetaliga dugna lig skrivandi fólk, sum kundu undirvíst og skapt íblástur mill um ung fólk, sum hava hug at royna seg á bókmentaliga øki num. Her kundu skiftandi rit høv und ar vitjað skúlan og undirvíst í styttri ella longri tíð. Føroyar eru ein fiskivinnutjóð og gomul landbúnarðartjóð. Tað hevði verið upplagt, at bjóða hesa vitan fram á einum eftirskúla. Tað hevði borið til, at havt samstarv við flakavirki, við útróðr ar fólk, við bøndur og so lagt dent á at brúkt ráevnini til at gjørt burturúr bæði til matna og klædna. Danska Efterskoleforeningen sigur í blaði sínum í fjør, at nýggj kanning vísir, at næming ar, sum hava tikið 10. flokk á eftirskúla, hava størri sannlíkindi fyri at gjøgnumføra eina ung dóms útbúgving enn næming ar, sum ikki hava verið á eftirskúla. Uttan iva mennast tey nógv við at verða burturi heimanifrá, og uttan iva mennast tey eisini nógv við at vera í einum hópi, har neyðugt er at taka atlit til onn ur, og har lærutilgongdin er øðrvísi enn í vanliga fólkaskúlanum. Vónandi verður eftirskúlin í Suðuroynni veruleiki um ikki so langa tíð. Møguleikarnir eru ótelj andi, og vit í Suðuroynni kun nu bara gleðast um, at um ikki alt ov langa tíð fara ung fólk úr øllum Føroyum og eisini úr øðrum londum at síggjast í býar- og bygdarmyndunum í Suðuroynni. Hvalba. Mynd: Rúni Thomsen

4 4 NR. 10 MAI Det handler om dannelse CHRISTIAN HOUGAARD-JAKOBSEN Forstander på Midtsjællands Efterskole Efterskoleformen er noget særligt Jeg har fået lov at fortælle om nog et helt særligt i det danske uddannelsessystem: efterskolen. For nogle år siden havde vi på Midtsjællands Efterskole besøg af en delegation fra Færøerne, der arbejdede på at etablere en efterskole der. I denne arti kel har jeg fået lov at skrive om det, som vi fortalte dele gation en den gang. I artiklens første del vil jeg be skrive nogle af de generelle lig heder og forskelle, der er på efter- og folkeskolen. Derefter vil jeg konkret beskrive den efterskole, hvor jeg til daglig er forstander; Midtsjællands Efterskole. Hele artiklen kredser om noget af det, vi finder vigtigst hos os: tillid og fællesskab. Vi om tal er det bl.a. som det gode møde imellem unge og voksne. Efterskoleformen er noget sæ rligt i det danske ud dannelse s system. Den er faktisk noget sær ligt i hele verden. Der er ikke tradition i andre lande for at drive skoler på samme måde, som de danske høj- og efterskoler fungerer. Der er mange lig heds punkter imellem en helt, alminde lig dansk folkeskole og en efter skole, men der er også en række afgørende forskelle. Efterskolen og folkeskolen Vi minder meget om hinanden for så vidt, som det drejer sig om at undervise eleverne i klass iske skolefag. De skal have en solid faglig ballast, som de kan anvende i deres videre uddannelsesforløb. Vi mind er også om hinanden, når det handler om, at vi, som unde rvisere, er stærkt fagligt for bund ne med stoffet og hinand en som kollegaer. Der er, også i efterskolen, en stærk professionstankegang. Til gengæld er vi forskellige på helt grundlæggende planer. For det første er en efterskole en selvejende, værdibår et institution med en be styrel se og en skolekreds som øverste myndighed. Værdi g rundlaget har stor betyd n ing for dagligdagen, for skolerne indretter sig i overensstemmelse med dette. Det har også indflydelse på rekrutt ering en af medarbejdere og ikke mindst elever. For det andet er der kostskole formen til forskel. Eleverne bor på skolen hele døgnet, og det har stor betydning for den dannelsesproces, der foregår i løbet af et efter skoleår. I en kampagne fra Efterskoleforening en blev det sagt, at et efterskole år svarer til syv men ne skeår. Der er noget om snakk en. Vi oplever meget ofte forældre, der taler om, at de sendte en umoden ung på efter skole og nærmest fik en voks en hjem et år senere. Dette be skrives i det følgende. Kostskoleformen betyder ganske meget i vores relation med eleverne. De oplever os voksne i mange forskellige situa tion er. Vi bliver altså mere og andet end en lærerrolle, og de får et mere helstøbt billede af, hvem vi er som mennesker. I deres folkeskoletid har de måske haft et endimensionelt bille de af deres lærere. De op lev er f.eks., at vi har vores famili er med på skolen, når der skal spises aftensmad. De oplever os, når vi har dagog aftenvagter. Her opstår mange gode snakke, hvor det i længden bliver svært at opretholde et forenklet billede af, hvem den enkelte voks ne er. Dette kommer alle til gode i den almindelige undervisningssituation, for det får pludselig betyd n ing, at det ikke bare er en til fæld ig lærer, der underviser, men at det er en helt bestemt voks en med betydning, der rækk er ud over undervisningen, og som man, som elev, har talt med om livets stjernestunder og kriser. For det tredje har hver efterskole sin særlige faglige profil. Nogle er specialiserede skoler, hvor man har intenst fokus på én ting, f.eks. gymnastik, teater og musik eller fodbold. Andre er skoler for elever med særlige be hov, f.eks. ord blinde. Andre igen er såkaldt al men dannende, brede skoler med et mang foldigt fagudbud. Dette har betydning for, hvilke elever man rekrutterer til sin skole. Nogle vil gerne det meget mål rettede, hvor man møder andre unge, der brænder for lige netop det, man selv er stærkt interesseret i. Andre har brug for et fagligt løft f.eks. fordi de lider af ordblindhed. Helt andre vil derimod gerne det bredt funderede, hvor man mød er mange forskellige typer, og hvor man kan fordybe sig i mange forskellige ting i løbet af et skoleår. Også det man ikke på forhånd vidste, at man havde interes se eller anlæg for. For det fjerde er kammerat skabs effekten af afgørende be tyd n ing. Når eleverne bor samm en og skal have en dag lig dag til at fungere, bliv er ven skabsrelationerne anderledes end derhjemme. På efter skolen er der ikke den sam me mulighed for at trække sig tilbage og lade op til en ny dag på de arenaer, der ligger uden for hjemmet. Her er alle arenaer ne samlet under samme tag. Venskaberne, der dannes på efterskolen, bliver således meget intense og anderledes fra noget andet, man har kendt til. Samtidig bliver det af lige så afgørende betydning, når tingene ikke fungerer. Her er følelser ne blot intense med mod sat fortegn. På efterskolen oplever elev erne, at der kun er os til at løse de udfordringer og pro b- lem er, der måtte opstå; naturlig vis med hjælp fra de voksne. For det femte foregår der på efterskolen et intergenerationelt møde, hvor eleverne møder mange forskellige voks ne i mange forskellige alders grupper. De vil således kunne møde for skellige voksne, de kan spejle sig i. En af fordelene ved at kunne betro sig til de voksne på en efterskole er, at denne rela tion ikke varer ved. Når efter skoleåret er slut, drager elev er ne ud mod nye horisonter, og nye elever fylder efterskolen op. Det binder altså ikke på samme måde, som når man be tror sig til f.eks. sine forældre. Her varer relationen ved, og derfor er der af og til ting, som man, som ung, ikke involverer sine forældre i. Eleverne har imidler tid et stort behov for at få et voksenperspektiv på disse tema er, og det er der mulighed for i løbet af et efterskoleår. Yder mere kan de få flere forskel lige perspektiver på det, når de taler med medarbejdere i forskellige aldersgrupper. Det er svært at beskrive efterskoleformen med ord Det er ofte svært for efter skolefolk præcist at beskrive, hvad det særlige ved skoleformen er. Ofte siger vi, at det skal opleves, for at man rigtig for står det. Der er, især i de sen ere år, lavet forskelligt videnskabeligt arbejde i og omkring efterskole formen, der forsøger at indkredse det specielle. Imidlertid er der også ganske megen sand hed i, at det er svært at ind fange med ord, hvad et efter skole ophold gør ved den enkelte. Når det er bedst, bliver efterskole året til en begivenhed for de unge, som de bærer med sig rest en af livet. Her opstår venskab er for livet. Her lærer de nye ting om sig selv, som de ikke på forhånd vidste noget om. Igennem mødet med andre unge og voksne, der tør at sætte sig selv i spil, dannes de til at kunne mestre det liv, der er deres i gensidig afhængighed af dem, som de er sat sammen med. Midtsjællands Efterskole pionerånden, der er langtidsholdbar I slutningen af 1950 erne samledes en række folk fra forskellige kirkelige organisationer, fordi man ville lave en efterskole, der skulle ligge midt på Sjælland. Det viste sig, at der stod en ny opført kommuneskole i den lille landsby, Ebberup, hvor elev grundlaget ikke rakte til at kunne fylde skolen. Sognerådet forlangte ,- kr. for skolen, men frivilliggruppen havde kun ,- kr. Det endte med, at sognerådet gav en gave på ,- kr. til efter skole pionere rne, hvorefter de kunne betale det, som sognerådet forlangte. Der med kunne efterskolen starte op i 1960 i maj med de første efterskoleelever. Idealet var at skabe en skole, hvor der var vidt til væggene og højt til loftet. Denne formulering brug er vi stadigvæk på skolen. Selvom omstændighederne og vil kår ene for at drive efterskole er væsensforskellige fra dengang, er det en vend ing, der stad ig er god og men ings givende. I skolens første år var økonom ien stram, men opfindsom hed en var tilsvarende stor, så man lykkedes hurtigt og

5 NR. 10 MAI om det gode møde igenn em hårdt arbejde med at etablere et elevgrundlag. Som en af skolens profiler etableredes landbrug som fag. Dette havde flere fordele. For det første skabte det gen kendelig hed, for mange af eleverne kom selv fra landbrugsfamilier. Der ud over fik det pengene til at række længere i køkkenet, fordi man dyrkede meget af det, der blev spist. Samtidig var der dyre hold, som også blev brugt i køkkenet. I køkkenet fandt man dog hurtigt ud af at sige kylling, når der var skolens kanin er, der var blevet tilberedt. Ellers ville pigerne ikke spise det. Faglig profil En anden vending fra skolens første pionerår, siger, at hvor, der er nogen, der brænder, er der et fag. Der udviklede sig et mangfoldigt fagudbud, hvor elev erne havde rig mulighed for at fordybe sig i det allerede kendte, men hvor de også kunne møde det nye og ukendte. I den særlige ramme, som efterskolen udgør, blev det plud se lig legalt for drengene at vælge klassiske pigefag og om vendt. Også dette præger til stadighed skolen. I dag har skolen særlige profil fag inden for friluftsliv/natursport og idræt, musik og teater, værk stedsfag og endelig en inter national profil med rejsefaget Verdensborger. I friluftsliv og natursport er elev erne meget udendørs og lærer at begå sig i naturen. Der sejles i kano, klatres i træer, overnattes og de lærer, hvordan man tænder bål und er alle vejrforhold. Idrætsfag ene bruger skolens hal og er også udendørs, når der er mulighed for det. Hvert år er alle eleverne desuden på et løb med overnatning, lige som de i maj måned er på fri lufts ture imell em de skriftlige og mundtlige prøver. I musik og teater arbejder elev er ne med det, de allerede kan. Hvert år er der dog også elev er, som for første gang i deres liv stifter bekendtskab med kreative udfoldelser indenfor disse fag. De kan lære at spille sammen i band, vi har et vel funger ende rytmisk kor og elev er ne kan bruge deres fritid i musik lokalet. Hvert år laver vi en teater- og musikforestilling, hvor alle elever er involverede. Nogle er på scenen. Andre bygg er den. Nogle sørger for lyd og lys, imens andre laver kostumer osv. Værkstedsprofilen dækker over en meget bred fagrække. Der er træsløjd og håndværk, smedje, tekstil, billedkunst, mad, it og ikke mindst praktisk ar bejde på såvel bygninger som udendørsområderne. Alle elever møder også denne profil ved forskellige lejligheder i løbet af året. Det er f.eks. hyggeligt og lærerigt at grave kartofler op, når det er sæson for det. Skolens internationale profil er et samarbejde med Folke kirkens Nødhjælp, hvor elev er ne igennem et år arbejder med vores destination, Betlehem, som tema. De lærer om Mellemøstens historie med henblik på at forstå de nuværende konflikter i området. De undervises i kultur- og religionsmøde. Der ar bejdes med NGO-arbejde og fundraising. Endelig koncentrerer de sig om formidling af der es oparbejdede viden. Faget involver er desuden et besøg fra Betle hem på skolen, ligesom de i foråret er på en uges rejse til Betle hem, hvor de skal se det, som de er blevet undervist i. De klassiske skolefag En væsentlig opgave er at føre eleverne frem mod folkeskolens prøver, der afslutter grund skolen. Den boglige under visning er vigtig på vores skole. Vi ynder at tale om, at vi er en praktisk-kreativ og boglig skole, og at begge ben er lige vig tige at gå på. Vi har valgt at gøre under visn ingen niveaudelt i de tre klassiske fag dansk, matematik og engelsk. Her er eleverne inddelt på hold efter niveau og ikke efter klassetrin. De arbejder så ledes sammen med nogen, som de fagligt kan spejle sig i. Undervisningen leder frem mod de samme prøver, men undervisn ingsformen er for skel lig. På et hold, hvor der fag ligt skal samles op, drejer det sig i høj grad om at opnå små sejre, at op leve at det umulige bliver muligt. Ofte ender det med, at eleven udvikler sig meget mere end håbet, og vi sender hvert år elever i gymnasiet fra sådanne hold. På de gymnasieforberedende hold lægger under visningen op til en større grad af selvstændigt arbejde, lige som der forventes gode studievaner. Tillid og fællesskab det handler om det gode møde På vores skole er til lid og fællesskab omdrejningspunkterne for alt, hvad vi laver. Vi arbejder hele tiden på, at eleverne oplever sig som værdi fulde, alene fordi de er til. Det enkel te fag, praktisk-kreativ som bogligt, skal understøtte dette. Vi arbejder meget med relation er. Det være sig relationerne eleverne imell em, men også rela tionen imell em elev og medarbejder. Derfor er alle elever ind delt i kontaktgrupper med en gruppelærer, som er den pri mæ re voksen for eleven og dennes familie. Vi er meget optagede af, at alle elever skal føle sig inkluder ede i fællesskaberne på skolen. Vi omtaler det ofte som det gode møde. Det opstår, når vi har blik for hinanden og handler derefter. Det opstår, når vi for står og efterlever, at min frihed nogle gange begrænses af hensynet til den anden. Det kan være en stor udfordring i et teenageliv at leve op til denne fordring. Vores samtid har fokus på det individuelle, på mig og mine behov. Derfor er det krævende at skulle have blik for den andens behov og ikke mindst at skulle føre dette ud i praksis. Det gode møde opstår, når vi forglemmer os selv i mødet med den anden eller det andet. Det kan være i en fag lig sammenhæng, når det magiske flow opstår, hvor vi er i fuld samhørighed med det, vi laver. Det kan være igenn em en væsentlig samtale i Dag ligstuen om de store emner i tilværels en. Det kan ske, når en elev har brug for at tale med en voks en, fordi livet gør ondt. Det kan også hænde, når vi alle er samlet i Salen og er nødt til at vende noget, fordi tingene ikke fungerer optimalt, så vi i fællesskab må finde en god løsning. Det handler kort sagt om dannelse. I mødet med hinanden, dannes vi, så vi bliver i stand til at mestre det liv, der er vores, i gensidig afhængighed af dem, som vi er sat sammen med. Dette kan leves ud på mange forskellige måder på de forskellige efterskoler. Formålet med denne artikel har været at give et indblik i, hvordan vi gør det på vores skole. Dette være hermed forsøgt.

6 6 NR. 10 MAI Fá upplivingar fyri lívið á Ítróttar háskúlanum í Suðuroy GUDMUNDUR JOENSEN LEIÐARI Á ÍTRÓTTARHÁSKÚLANUM Í SUÐUROY Í august fær føroyski ungdómurin atgongd til eitt spildur nýtt tilboð, tá fyrsta há skúl a skeiðið byrjar á Ítróttar háskúlanum í Suðuroy. Ítróttarháskúlanum í Suðuroy er ein nýggir møguleiki til tín, sum ynskir spennandi og mennandi ítróttarligar avbjóðingar. Ítróttarháskúlin er ætlaður øll um, óansæð ítróttarliga støðið. Á Ítróttarháskúlanum í Suðuroy fært tú spennandi ítróttar ligar avbjóðingar, tú kemur at læra nýggj fólk at kenna, tú kem ur at gerast betur ítróttarfólk og kanska eisini læra nýtt um teg sjálvan, og hvat tú megnar. Ítróttarskúlin bjóðar fýra breyt ir (les meiri um tær aðrastaðni her í Eftirskúlablaðnum!), og er talan um tilboð, sum røkka breitt bæði innan ítrótt, fríluftslív og avbjóðingar í náttúruni. Kjarnin í uppihaldinum á Ítróttarháskúlanum er, at vit ynskja at geva tær eina upp living fyri lívið, samstundis sum tú menn ist bæði sum einstaklingur og sum partur av einum felagsskapi og sum partur av samfelagnum. Eitt háskúlauppihald merkir, at tú býrt á Ítróttarháskúlanum í háskúlaskeiðnum. Hetta fyrsta háskúlaskeiðið, sum byrjar mánadagin 15. august 2016, er í fimtan vik ur, umframt eina viku, har næmingar eru heima í heyst frí tið. Næmingar hava eisini frí í vikuskiftunum, men nøkur vikuskifti eru eisini adventure-til tøk á skránni. Ein vanlig vika fevnir um venj ingar á ítróttarbreytunum og á adventurebreytini. Harum framt eru eisini onnur fak á skrán ni, m.a. føroyskt og enskt, fysio logi og anatomi, føðslulæru, kostur og venjing. Ítróttarháskúlin heldur til í Vági, har karmarnir til ítrótt eru framúr góðir. Á Eiðinum er fótbóltsvøllur og ítróttarhøll, og inni á Oyrunum er Páls Høll við 50 m. svimji hyli og venjingarmiðstøð. Umframt nevndu karmar, so verður náttúran eisini ein týð andi karmur fyri dagarnar á Ítróttarháskúlan. Náttúran í nærumhvørvinum og í Føroyum sum heild verð ur ein av pallunum fyri ad venturebreytina og adventuredagarnar. Tilmeldingin til heystskeiðið 2016 er byrjað, og tú kann melda teg til á heimasíðuni fo, freistin er 1. juli 2016 kl Grindabátar fyri vestan Á heimasíðuni ber eisini til at lesa meiri um Ítróttarháskúlan í Suðuroy. við fýra spennandi breytum bjóð ar út fýra spennandi breyt ir til heystskeiðið 2016, sum byrjar mánadagin 15. august Tær fýra breytirnar eru: Svimji breyt, fótbóltsbreyt, hond bólts breyt og adventurebreyt. Breytirnar verða skipaðar í sera góðum kørmum, har hølis um støðurnar eru í topp, og føroyska náttúran er ein av týðandi leikpallunum. Breytirnar verða fyriskipaðar av fólki, sum eru serkøn innan økið. Svimjibreytin Svimjibreytin á Ítróttar háskúla num er ein einstandandi møgu leiki at venja og gerast betri svimjari í besta umhvørvi í landinum. Karmarnir fyri svimjing verða ikki betur, enn teir eru í Páls Høll, fyrsta 50 m. svimjihyli í landinum. Venjingin verður skipað undir leiðslu av Jón Bjarnasyni, sum er fremsti svimjivenjari í landinum, og einasti svimjivenjari í Føroyum, sum hevur vant svimjara, sum hevur kappast við Olympisku leikirnar. Samanrenningini av framúr góðum kørmum og bestu umstøðum til svimjar ar leggja upp til stórar menn ingar møguleikar fyri tann einstaka á svimjubreytini. Fótbóltsbreytin Fótbóltsbreytin á Ítróttarháskúlanum snýr seg um áhuga, vilja og ambitión, alt skipað í mun til tað tú persónliga vil náa innan fótbóltin. Á ítróttarøkinum á Eiðinum í Vági eru góðir karm ar til fótbóltsvenjing, bæði á graslíkis vøllinum og inni í Vágs Høll. Venjingin fevnir um bæði tekniska, taktiska og likamliga venj ing og verður skipað undir leiðslu av Jón Paula Ol sen, ein av okkara fremstu fót bóltsvenjarum, sum eisin hevur drúgv ar royndir sum lands liðsvenjari og sum fótbóltsspælari. Hondbóltsbreytin Hondbóltsbreytin á Ítróttar háskúlanum er fyri teg, sum vil menna teg sum hónd bólts leikara, lagt til rættis í mun til tínar am bitiónir. Hondbóltsvenjingin verður skipað í góðum kørmum í Vágs Høll. Skiftirúm og aðrir hent leikar eru nýgjørdir í 2016, so talan er veruliga um góðar karm ar. Venjingin verður skipað undir leiðslu av Gurið K. Mortensen, sum telist millum royndastu leikar ar í landinum. Umframt roynd ir sum leikari, hevur Gurið drúgv ar royndir sum venjari, bæði hjá besta liðnum hjá VB og í ungdómsdeildini. Gurið K. Mortensen er harumframt útbúgving fysioterapeaut. Adventurebreytin Umframt svimji-, fótbóltsog hondbótlsbreyt, verður eisi ni ein Adventurebreyt á Ítróttarháskúlanum, sum Petur Gotfredsson, sum er einasti føroyingur, sum er útbúgvin froskmaður í donsku specialstyrkini, Frø mandskorps et, kemur at standa fyri. Adventurebreytin er ein sera spenn andi breyt, har náttúran er høvuðsleikpallur. Breytin er ætlað breiða skaranum, ið ynskir upplivingar, venjing og summar fuglar í búkin. Umframt eitt virkið adventure lív, verða spenn andi tiltøk við t.d. klintring, fjall gongu, kamping og sigling. Heystskeiðið 2016 á Ítróttarháskúlanum Heystskeiðið á Ítróttarháskúlanum í Suðuroy byrjar mánadagin 15. august Hetta fyrsta skeiðið á Ítróttarháskúlanum verður í 15 vikur, umframt at heystfrítíð er í eina viku (vika 41). Heystskeiðið endar við hátíðarhaldið leygardagin 3. desembur, tá Ítróttarháskúlin bjóðar næmingum og avvarandi til hátíðarhald í samband við, at hetta fyrsta skeiðið endar. Tilmeldingin til heystskeiðið á Ítróttarháskúlanum er byrjað og fer fram á heimasíðuni Seinasta freist at melda til er fríggjadagin 1. juli 2016 kl Breytin er skipað sum bland av styrki- og konditiónsvenjing, um framt virksemi, har adventure er felagsnevnarin. Skráin á Adventurebreytin verð ur lagað viðurskiftini í náttúru og veðrinum, soleiðis at hesi eru viðspælarar.

7 NR. 10 MAI Gurið Krosslá Mortensen Jón Pauli Olsen Petur Gotfredsson Vælskikkað starvsfólkatoymið á Ítróttarháskúlanum bjóðar út fýra breytir (les um tær aðrastaðni í blaðnum), men harumframt verður eisini undirvíst í føroyskum og ensk um, og í lærugreinunum ana tomi og fysiologi. Lærugreinin føðslulæra og kostur og venj ing verður eisini á skránni. Øll í starvsfólkatoyminumð, sum kemur at standa fyri frálæruni, eru fakliga væl skikkaðir. Niðanfyri er ein stutt lýs ing av starvsfólkunum, sum myndað Ítróttarháskúlan. Leiðari av Ítróttarháskúlanum er 32 ára gamli Guðmundur Joensen. Guðmundur hevur havt eina lívsleið innan ítrótt, bæði sum frítíðar-ítróttarmaður og sum yrkisítróttarmaður. Harum framt hevur Guðmundur eisini á ítróttarleið síni verið virkin bæði innan súkling, svimj ing, renning, fótbólt, kappróður og triathlon. Guðmundur hevur har umframt royndir sum fyriskipari av ítróttar- og rørslutiltøkum. Tær fýra breytirnar verða fyri skipaðar av sera einum sera sterk um fakligum toymið: Svimjibreytin verður skipað undir leiðslu av Jón Bjarnason (f. 1970). Jón Bjarnason er útbúgving elite-svimjivenjari (1999 og 2000) og hevur harum framt eisini FINA-útbúgving (2001) sum venjari hjá ungdómum. Jón Bjarnason er royndasti svimji venjari í Føroyum og har umframt eisini sera høgt í metum millum útlendskar venjarar. Jón hevur vant bæði før oysk og donsk landslið, feløg í Føroyum og í Danmark, harum framt hevur Jón verið venjari til bæði Oyggjaleikir, Norðurlendsk meistaraskap, Evropameistarskap, World Cup kapping ar, Heimsmeistaraskap og Olympiskar leikir. Jón Pauli Olsen (f. 1968) skip ar fótbólsbreytina. Jón Pauli hevur drúgvar royndir sum fótbólts-venjari í Føroy um og hevur m.a. vant lið í Effodeildini (bestu mans deildini), A-landsliðið hjá kvinn um og U-17 landsliðið hjá kvinnum. Jón Pauli hevur eisini síðan 2013 staðið á odda fyri fót bólti num á ítróttarbreytini hjá Vágs Skúla. Áðrenn Jón Pauli gjørd ist venjari, var hann sjálvur fót bólts spælari og hevur í nógv ár spælt í bestu fótbóltsdeildini í Føroyum. Hondbóltsbreytin verður skip að av Gurið K. Mortensen (f. 1982). Gurið er útbúgving fysio terapeaut (2008) og hevur síðan 2008 verið knýtt at bæði fót bólts- og hondbóltsfeløgum sum fysioterapeaut, umframt at verða fysioterapeaut hjá flog bólts landsliðnum í smb. við Oyggja leikir. Gurið hevur eisini útbúgving sum ungdómsvenjari og hevur eisini vant bæði 1. deild kvinnur í hondbólti og ungdómslið. Adventurebreytin verður skipað undirleiðslu av Petur Gotfredsson. Petur er 26 ára gamal, føddur í Føroyum, men hevur búð í Danmark størsta part in av sínum ungdómsárum. Petur hevur altíð verið virkin innan ymsan ítrótt. Seinnu árini hevur Petur verið virkin í Donska verjuni og er millum annað útbúgvin sergentur í danska herinum og froskmaður hjá Frømandskorpset og partur av forsvarets specialstyrkekommando. Í dag er Petur ógvuliga virkin innan funktionel-venjing, har dent ur verður lagdur á at hava ein kropp í javnvág. Aðrar lærugreinar Lærugreinarnar føroyskt, enskt, anatomi og fysiologi, føðslulæra, og kostur og venjing verða eisini skipaðar av fakbólkum innan nevndu økið. Lærugreinin føroyskt, føroyskur skaldskapur og mál verður skipað av Dagfinni Olsen (f. 1967), Dagfinn útbúgvin lærari á Føroya Læraraskúla í Dag finn hevur drúgvar royndir sum lærari og hevur umframt at vera lærari í føroyska skúlaverki num síðan 1996 eisini verið lærari á eftirskúla í Danmark í 3 ár. Enkst verður skipað av Maritu G. Nielsen (f. 1984), sum hevur lokið prógv sum kandidatur í enskum við hjágrein í sálar frøði frá Universitetinum í hevur heimstað í Vági Leiðari er Guðmundur Joensen Tlf Teldupostur: gudmundur@his.fo Heimasíðan: Tilmeldingarskjalið til heystskeiðið 2016 finnur tú her: vaelkomin-a-his/tilmeldingarskjal/ Keypmannahavn (lokið prógv í 2014). Føðslulæran verður skipað av Beintu Mohr Leo (f. 1972). Beinta Mohr Leo er útbúgvin Ernærings- og husholdn ings økonom 3½ ár og so víðariútbúgving sum Kliniks ur dietistur, sum tók 1 ár (lokið prógv í 1998).Beinta hev ur drúgvar royndir innan øk ið. Hevur m.a. undirvíst á Heilsuskúla Føroya í árúnum 2000 til Beinta hevur síðan 2005 ar beitt á Diabetes ambulatorium á Suðuroyar Sjúkrahúsi Fysiologi og anatomi verður skip að av Jón Bjarnasyni og Gur ið K. Mortensen. Umframt hesi, so fær Ítróttarháskúlin eisini vitjan av einari røð av fólki við spennandi bakgrund, sum koma at siga sína søgu um ítrótt, venjing, kost, svøvn og motivatión. Smáttur við Laksá til næmingaíbúðir

8 8 NR. 10 MAI Eftirskúli er ein íløga í framtíðina TRÁIN PETURSSON NÓNKLETT Landsnevndarlimur í Unga Tjóðveldi Nógv ung hava havt góð ar løtur á eftirskúl um í øðrum landi. Tey hava fing ið nýggj ar vinir og øðrvísi a v bjóðing ar og lærdóm. Nú er tað upp á tíðina, at vit seta á stovn ein eftir skúla í Føroyum, soleiðis, at føroyski ungdómurin fær møguleika at skapa sínar egnu søgur, vinaløg og lærdóm á ein um eftirskúla í Føroyum! Ein eftirskúli er ein týdningarmikil íløga í dýra barasta tilfeingið vit hava í Før oy um nevniliga ungdómin. Vit hoyra javnan, at føroyski ung dómurin flytur uttanlands og vendir ikki heimaftur. Hetta er ein veruligur trupulleiki fyri Før oy ar og í longdini eisini ein bein leiðis hóttan. Tað er ser liga eftir miðnámslestur, at før oy ingar venda oyggjunum bakið. Tað hevur tó kortini stóran týdn ing, at tey hava havt góð og fjøltáttað tilboð í Føroyum, áðr enn tey fara uttanlands at lesa. Vit skulu gera alt fyri at halda upp á ungdómin í Før oyum, so leingi sum gjørligt, tí so er størri møguleiki fyri, at tey koma heimaftur. Til hetta krevst fjøltáttað tilboð og góðar umstøður. Í dag hava vit m.a. NámX, sum er ein øðrvísi 10. floks skúlaskipan, fótbóltsflokkin í Havn, Húsarhaldsskúlan í Klaksvík og Føroya Fólkaháskúla. Ein eftirskúli hevði ver ið við til at økt um tilboðini í Føroyum. Sambært einum áliti frá 2015 um eftirskúla fara umleið 120 ung av landinum á hvørjum ári á eftirskúla. Hetta bendir á, at grundarlag er fyri at seta á stovn eftirskúla í Føroyum. Politiski viljin er til staðar Fleiri politiskir flokkar lovaðu áðrenn valið, at eftirskúli skuldi byggjast. Samgonguskjalið millum Javnaðarflokkin, Tjóðveldi og Framsókn greiðir so leiðis frá um týdningin av skúla skapi: "Góður skúlaskapur og lívslong læra eru grundin undir einum framkomnum samfelag. Útbúgving og gransking verða tí millum fremstu mál samgongunnar. Førleikarnir at taka lut í fólkaræðinum eiga at verða styrktir frá barnsbeini gjøg num skúla og útbúgving." Hetta er ein staðfestan av, at samgongan metir, at skúla skapur, útbúgving og gransk ing hava stóran týdning. Samgongan hevur eisini sett sær fyri at seta á stovn ein eftirskúla og hevur skjal fest í fylgiskjalinum til sam gonguskjalið, at eftirskúli skal byggjast: Tað hevur skund at seta á stovn eftirskúla og útbýggja há skúl ar. Karmar skulu skapast, so hesir kunnu virka í ymiskum samstørvum. Vøkur orð frá politikarum eru tó ikki altíð í samsvari við veru leik an. Vit skulu tí fylgja væl við og halda teimum fólkavaldu í oyr unum, soleiðis at eftirskúli verð ur settur á stovn undir hesari samgonguni. Er ætlanin fyrst veru liga byrjað, so eri eg vís ur í, at eftirskúlin gerst veru leiki innan ikki ov langa tíð. Ein íløga í ungdómin og økið Semja er millum kommunur í Suðuroy, at eftirskúlin skal liggja í Hvalba. Hetta eiga vit at virða. Summi vilja vera við, at her er onki at bjóða ungdómi, men hesum eri eg ikki samdur í. Oyggj ar nar hava á hvør sín hátt spenn andi umhvørvi og møguleik ar - dugir mann at gagnnýta teir. Hvalba hevur, ja øll Suðuroyggin hevur spennandi umhvørvi og ríka søgu. Eftirskúlarnir í Danmark, har nógvir føroyingar ganga, liggja oftani avsíðis. Tað verður ikki sæð sum ein trupulleiki, tí tað er sjálvt virksemið á skúlanum, sum er tað avgerandi. Endamálið við einum eftirskúla er eisi ni nettupp, at næmingarnir búg va á skúlanum. Men eftirskúlin má vera lokk andi og á støði við eftir skúlar uttanlands, t.v.s. við einum fjøl broyttum útboði av breytum og lærugreinum. Neyðugt er eisini at leggja nógva orku í at koma í samband við málbólkin beinanvegin, sum jú er fólkaskúlanæmingar. Tað skal vera "kul" at ganga á eftirskúla í Føroyum, og tey ungu skulu vita um møguleikan. Ein eftirskúli er við til at menna ungdómin. Tey búgva heimaní frá í eitt skúlaár. Tey hitta onnur ung úr øllum landinum og møguliga úr øðrum lond um við. Tey fáa nýggjar roynd ir og skapa nýggj sambond og vinaløg. Men eftirskúlin er ikki bert ein íløga í føroyska ungdómin. Hann er eisini ein íløga í økið, har skúlin verður bygdur og føroyska samfelagið sum heild. Eftirskúlin fer at skapa arbeiðspláss og økt virksemi í lokal økinum. Meira enn ein glæsiligur bygningur Tað hevur týdning at hugsa stórt. Uttan stórar hugsjónir og greið mál hendir eingin menning í ein um samfelagi. Soleiðis er eisini við føroyskum eftirskúla. Tað snýr seg ikki bert um at bygg ja ein glæsiligan bygning. Hon um tørvar innihald, góðar lær ar ar og ikki minst næmingar. Vit sóu í fjør, at háskúlin í Vági ikki bleiv til nakað í tí umfarinum, tí at ov fáir næmingar tekn aðu seg. Nú tykist tíbetur at ganga væl við tilmeldingum. Tí hevur tað stór an týdning, at tá ið eftirskúli verður stovnaður, verður fyrsta tíðin brúkt til at vitja føroyskar fólkaskúlar runt í landinum og kunna um eftirskúlan. Skúlin eigur eisini at vera virkin á alnetinum, bæði við heima síðu og á teimum sosialu miðlun um. Tað er so sanniliga eisini her, at skúlin kemur í samband við tey ungu. Eg ivist ikki í, at tørvur er á einum føroyskum eftir skúla, men hann skal skipast væl, vera spennandi og duga at marknaðarføra seg. Hvør 9. floks næmingur kennir ikki til tilboðini frá donskum eftirskúl um, um hvussu gott har er? Hetta kunnu vit gera eins væl í Føroyum! Tað ber eisini til at hugsa sær, at ungdómur úr øðrum lond um ynskja at koma á eftirskúla í Føroyum. Í fyrstani eigur dentur at verða lagdur á at fáa føroyskan ung dóm á eftirskúlan, og síðani eigur mann at víðka um sítt virksemi og bjóða ungdómum úr øðrum londum higar. Tað er væl hugsandi, at fólk úr okkara grannalondum kundu verið áhugað at búð í Føroyum í eitt ár. Hetta kann eisini hava við sær, at tey flyta hendan vegin seinni í lívinum t.d. at lesa á Setrinum. Tað hevði verið ein øðrvísi av bjóðing hjá teimum, men ein serstakliga spennandi ein. Landslagið, fólkið og umhvørv ið í Føroyum er nakað heilt serstakt. Hetta eiga vit at brúka til okkara fyrimun. Vit skulu síggja møguleikar heldur enn forðingar. Vit mugu eisini tryggja okkum, at tað ikki kostar ov nógv at ganga á eftirskúlanum, og at føroyska tilboðið er kapp ingarført. Eftirskúlin skal vera fyri øll og ikki bert tey, sum eiga nógvan pening. Ungdómurin er framtíðin. Vit skulu skapa góð og fjøltáttað til boð, soleiðis at hesin bólkur trívist. Eftirskúlin er við til at tryggja hetta og er tí ein íløga í føroysku framtíðina. Suðuroy má hava fleiri skúlatilboð eftir fólkaskúlan MARIUS KJÆRBÆK Lærari Vágur Tá eg varð spurdur, um eg vildi skriva í Eftirskúlablaðið, hugsaði eg í fyrstu a tløgu at bera meg undan. Kanska kundi eg siga, at eg visti einki at siga um hatta. Men skjótt fekk eg ein nýggjan tanka, og tað var, at nú fekk eg møguleika at gera vart við mína hugsan um skúlaskap í oyggj okra. Ella kanska manglandi skúlamøguleikar hjá okra ungu, í mun til teir mongu møgu leikar, sum standa ungum aðra staðni í landinum í boði. Landfast er eftirhondini millum fleiri skúladeplar norðanfyri. Har kann ungdómurin búgva heima og taka útbúgvingar av øll um møguligum slag. Tey kunnu velja, um tey koyra norður eftir, suðureftir, eystureftir ella vestureftir. Allastaðni koma tey til ein skúladepil. Og skúladeplarnir hava í fleiri før um somu útbúgvingar at bjóða, og so hava teir harafturat onkra serútbúgving, so leið is at tilboðini eru rættiliga fjølbroytt og geva teimum ungu val møguleik ar. Hetta er alt sera gott. Harafturat eru tey stóru arbeiðsplássini við sínum mongu læruplássum eisini í fjøl bygdu økjunum norðanfyri. Eg hugsi her um skrivstovulæru og handverkaralæru og eisini læru pláss í el og tøkni vinnuni. Suðuroynni tørvar skúlatilboð Seta okur alt hetta upp ímóti teim um møguleikunum, sum okra ungu í Suðuroynni stendur í boði, so er lætt at síggja, at her er stórur munur, um tú hugsar um møguleikar, har tú kanst búgva heima í útbúgvingartíðini. Okra ungdómur í Suðuroy kann velja antin at fara í studenta skúla ella heilsuskúla. Longri er tann søgan ikki. Ofta hugsi eg um studentaskúlan, sum uttan iva fær nógvar næmingar, sum als ikki áttu at gingið har, men søkja inn, tí einki annað er. Ein og hvør kann hugsa sær, hvørja ávirk an tað man hava á støðið. Eg kenni onkran, sum av neyð hevur tikið studentsprógv, men ikki kann brúka tað til nakað, tí kanska vóru hvørki evni ella hug ur til staðar. Neyðugt við eftirskúla Eftirskúli skal setast á stovn í Føroyum. Breið semja er um tað. Hann skal vera í Suðuroynni, og avgjørt er fyri langari tíð síðani, at hann skal vera í Hval ba, og stykki er fingið til vega eisini. Men knappliga hoyrist, at nú skal hann vera á Drelnesi. Hetta tykist mær margháttligt, tí skuldi tað komið uppá tal at flutt skúlan, so kundi tað verið, tí at ynski vóru um at fáa meira lív í skúla deplin í Grønadali. Ymsar grundir skulu eitast at vera fyri at byggja eftirskúlan á Drelnesi. Men ongin av hesum grundgevingum heldur í veru leikanum. Útbyggja Skúladepilin Suðuroyingar eiga ikki bert at krevja eftirkúla bygdan nú. Okur eiga eisini at krevja skúladepilin út bygdan, so ungdómur okra eisini fær vælmøguleikar. Virkir mugu onkursvegna stuðlast í at taka inn lærlingar, so hesin møgu leiki eisini er at finna í oynni. Hetta er alneyðugt, tí sjálvandi skulu út búgv ingar møguleikar vera her í oynni, eins og tað eru aðrastaðni runt um í landinum. Um suðuroyingar kundu stað ið saman um, hvar hesin skúlin skal vera, so hugsi eg, at gongd hevði komið á nú. Semja Hvalba Kommunurnar hava eina semju um eftirskúla í Hvalba, og tær eiga tí at vísa á hesa semju og koyra undir, so gongd kemur á bæði viðvíkjandi eftirskúlanum og eisini øðrum útbúgvingum, so suðuroyingar hava javn bjóðis skúlamøguleikar við onnur í Føroyum. NR. 10 MAI

UNDIRVÍSINGARÆTLAN ÍTRÓTTAEFTIRSKÚLIN Í SUÐUROY SKÚLAÁRIÐ

UNDIRVÍSINGARÆTLAN ÍTRÓTTAEFTIRSKÚLIN Í SUÐUROY SKÚLAÁRIÐ UNDIRVÍSINGARÆTLAN 27-09-2016 ÍTRÓTTAEFTIRSKÚLIN Í SUÐUROY SKÚLAÁRIÐ 2017-2018 Ítróttaeftirskúlin er ætlaður næmingum í aldursbólkinum samsvarandi 10. flokki í fólkaskúlanum, og bjóðar undirvísing í lærugreinum

Læs mere

DANSK Danskt sum 1., 2. og 3. mál. Olly Poulsen, Sarita Eriksen og Solveig Debess

DANSK Danskt sum 1., 2. og 3. mál. Olly Poulsen, Sarita Eriksen og Solveig Debess DANSK 1-2-3 Danskt sum 1., 2. og 3. mál Olly Poulsen, Sarita Eriksen og Solveig Debess Hvat halda næmingar um danskt og undirvísing í donskum / Hvad synes eleverne om dansk og danskundervisningen? Spørgeskemaundersøgelse

Læs mere

DANSK Danskt sum 1., 2. og 3. mál

DANSK Danskt sum 1., 2. og 3. mál DANSK 1-2-3 Danskt sum 1., 2. og 3. mál Olly Poulsen, Sarita Eriksen og Solveig Debess Hvat halda føroyskir lærarar um danskt og undirvísing í donskum / Hvad synes færøske lærere om dansk og danskundervisningen?

Læs mere

forbindelse med både ansættelse, ændring i ansættelsesforhold og ved afslutning af ansættelsen.

forbindelse med både ansættelse, ændring i ansættelsesforhold og ved afslutning af ansættelsen. Retningslinie Uppgávu- og ábyrgdarbýtið ímillum og eindir/leiðarar á LS, tá ið byrjar í starvi, broytir starv innanhýsis ella fer úr starvi / Opgave og ansvarsfordeling mellem medarbejdere og afdelinger

Læs mere

- Webundersøgelse, Fólkaskúlaráðið, oktober 2013. Fólkaskúlaráðið. Undersøgelse om læreres og skolelederes syn på

- Webundersøgelse, Fólkaskúlaráðið, oktober 2013. Fólkaskúlaráðið. Undersøgelse om læreres og skolelederes syn på Fólkaskúlaráðið Undersøgelse om læreres og skolelederes syn på og erfaringer med ressourcentre på skolerne 2013 Udarbejdet af Scharling Research for bestyrelsen i Fólkaskúlaráðið, oktober 2013 Scharling.dk

Læs mere

Færøerne for så vidt angår danskerne Kanning um hvat danir vita og halda um Føroyar og føroyingar

Færøerne for så vidt angår danskerne Kanning um hvat danir vita og halda um Føroyar og føroyingar Færøerne for så vidt angår danskerne Kanning um hvat danir vita og halda um Føroyar og føroyingar OLE WICH 2013 Javnaðarflokkurin á Fólkatingi Færøerne for så vidt angår danskerne Kanning um hvat danir

Læs mere

Under arbejdet med kunngerðini er jeg blevet opmærksom på 3 områder i loven, jeg mener vi lige må tænke over en ekstra gang.

Under arbejdet med kunngerðini er jeg blevet opmærksom på 3 områder i loven, jeg mener vi lige må tænke over en ekstra gang. Fra: Gunnvør Eriksen [mailto:gunnvore@mmr.fo] Sendt: 9. februar 2006 14.23 Til: Løgtingið Emne: Skjal 5 HEILSUSKÚLIN - Ummæli av lógaruppskoti Vinarliga / Best Regards Gunnvør Eriksen Mentamálaráðið ':

Læs mere

Inklusión, Relatiónir og Felagsskapurin. Rógvi Thomsen, cand.ped., pedagogiskur ráðgevi Hósdagur 16. januar 2014

Inklusión, Relatiónir og Felagsskapurin. Rógvi Thomsen, cand.ped., pedagogiskur ráðgevi Hósdagur 16. januar 2014 Inklusión, Relatiónir og Felagsskapurin Rógvi Thomsen, cand.ped., pedagogiskur ráðgevi Hósdagur 16. januar 2014 Integration og eksklusión versus inklusión Integratión merkir at vera so normalur, sum gjørligt,

Læs mere

Bakstøði Ynski var: - At lýsa teir møguleikar og tær treytir eldri fólk í Føroyum hava fyri einum góðum lívi í eldri árum - At lýsa hvørji átøk kunnu

Bakstøði Ynski var: - At lýsa teir møguleikar og tær treytir eldri fólk í Føroyum hava fyri einum góðum lívi í eldri árum - At lýsa hvørji átøk kunnu URININKONTINENS HJÁ KVINNUM MILLUM 60 OG 65 ÁR Í FØROYUM Títtleiki og ávirkan á gerandislivið Ása Róin, Sjúkrarøktarfrøðingur og Master í professiónsmenning Hildur við Høgadalsá, Sjúkrarøktarfrøðingur

Læs mere

hægri útbúgvingartilboð í Føroyum er tað møguligt? Hannes Gislason, Prof., PhD., deildarleiðari, Náttúruvísindadeildin

hægri útbúgvingartilboð í Føroyum er tað møguligt? Hannes Gislason, Prof., PhD., deildarleiðari, Náttúruvísindadeildin Fjarlestur frá topp 16 til 100 hægri útbúgvingartilboð í Føroyum er tað møguligt? g Hannes Gislason, Prof., PhD., deildarleiðari, Náttúruvísindadeildin 2 Fjarlestur skrá Evnir Hví fjarlestur? Fjarlestur

Læs mere

MENNINGARÆTLAN FYRI DAGSTOVNIN Í ØKSNAGERÐI

MENNINGARÆTLAN FYRI DAGSTOVNIN Í ØKSNAGERÐI MENNINGARÆTLAN FYRI DAGSTOVNIN Í ØKSNAGERÐI 2010 Innleiðing Børn hava altíð lært og menniskju halda áfram at læra alt lívið. Tað er við hesum í huga, at rammurnar fyri námsætlanina eru gjørdar. At seta

Læs mere

Sagsøgeren har påstået sagsøgte dømt til at betale 42.400 kr. med procesrente fra den 26. juni 2003, subsidiært procesrente fra den 22. april 2008.

Sagsøgeren har påstået sagsøgte dømt til at betale 42.400 kr. med procesrente fra den 26. juni 2003, subsidiært procesrente fra den 22. april 2008. DOM Afsagt af retten på Færøeme den 22. december 2009 IBS-sagnr. 619/2008 Skatteyderi mod TAKS Samandráttur: Málið snýr seg partvís um saksøkjarin, skattagjaldari, skal rinda mvg av skrásetingaravgjaldinum

Læs mere

Vegleiðing at dagføra GPS-kort. Tillukku við tínum keypi av GPS-korti. Kortið fevnir um Føroyar.

Vegleiðing at dagføra GPS-kort. Tillukku við tínum keypi av GPS-korti. Kortið fevnir um Føroyar. Vegleiðing at dagføra GPS-kort Sp/f Munin Dalavegur 47 FO-100 Tórshavn Føroyar www.munin.fo E-mail : munin@munin.fo Tlf. +298 35 36 00 Fax +298 35 36 01 Tórshavn tann 25-11-2013 Tillukku við tínum keypi

Læs mere

Magni Laksáfoss. Magni Laksáfoss, Fróðskaparsetur Føroya

Magni Laksáfoss. Magni Laksáfoss, Fróðskaparsetur Føroya Føroyski búskapurin - eitt sindur øðrvísi - Magni Laksáfoss Magni Laksáfoss Búskaparfrøðingur Arbeiði við phd-verkætlan: Kanning av føroyska búskapinum Stuðlað av: BP Amoco Exploration (Faroes) Ltd. The

Læs mere

Leiðarans leiklutur og samskifti í broytingum

Leiðarans leiklutur og samskifti í broytingum Leiðarans leiklutur og samskifti í broytingum Jóhannes Miðskarð og Marin G. Petersen Samandráttur Í hesi grein greiða vit frá týdninginum, ið leiðarans leiklutur og samskifti hava undir broytingum. Vit

Læs mere

Tryggingartreytir fyri Bólkalívstrygging

Tryggingartreytir fyri Bólkalívstrygging Tryggingartreytir fyri Bólkalívstrygging Galdandi frá 1. januar 2016 1. Tryggingaravtalan Stk. 1. Tryggingaravtalan fevnir um bólkalívsavtaluna og niðanfyristandandi tryggingartreytir. Stk. 2. Frávik til

Læs mere

Námsferð 25. mai 5. juni 2017

Námsferð 25. mai 5. juni 2017 Námsferð 25. mai 5. juni 2017 7.a og b - Sankta Frans skúli Foreldrakunning 10. mai 2017 ...líka... Tá ið vit eru liðug í kvøld stápla stólarnar saman Hettutroyggjur við prent Myndatøka juni floksmynd

Læs mere

Mikudagin TANN 15. apríl verður ráðstevna á Hotel Føroyum um multiresistentar bakteriur og antibiotikaresistens

Mikudagin TANN 15. apríl verður ráðstevna á Hotel Føroyum um multiresistentar bakteriur og antibiotikaresistens Mikudagin TANN 15. apríl verður ráðstevna á Hotel Føroyum um multiresistentar bakteriur og antibiotikaresistens Átøkini, ið verða framd til tess at fyribyrgja spjaðing av MRSA (Methicillin resistente Staphylococcus

Læs mere

Strongdkanning av limum hjá Starvsmannafelagnum. Gjørd av Fegin Ábyrgdari: Niclas Heri Jákupsson

Strongdkanning av limum hjá Starvsmannafelagnum. Gjørd av Fegin Ábyrgdari: Niclas Heri Jákupsson Strongdkanning av limum hjá Starvsmannafelagnum Gjørd av Fegin Ábyrgdari: Niclas Heri Jákupsson Svarað: 711 Kyn Aldur Hjúnarbandsstøða Hvussu leingi hevur tú starvast á núverandi arbeiðsplássi? 45% 42%

Læs mere

ATLANTIC AIRWAYS KAPPINGIN H71 - NEISTIN. Sunnudagin 28. september kl. 16.00 Hoyvíkshøllin

ATLANTIC AIRWAYS KAPPINGIN H71 - NEISTIN. Sunnudagin 28. september kl. 16.00 Hoyvíkshøllin KAPPINGARÁRIÐ 2014-15 HEIMA Í HOYVÍK ATLANTIC AIRWAYS KAPPINGIN H71 - NEISTIN Sunnudagin 28. september kl. 16.00 Hoyvíkshøllin Pensjón Betri at hava gott í væntu 1. januar 2014 kemur nýggja pensjónslógin

Læs mere

Fólkaheilsukanning Hvussu hevur tú tað 2015

Fólkaheilsukanning Hvussu hevur tú tað 2015 Fólkaheilsukanning 2015 - Hvussu hevur tú tað 2015 Fólkaheilsuráðið juni 2016 Sálarheilsa Sálarheilsa Perceived Stress Scale Í hesi kanningini verður PSS (Perceived Stress Scale) nýtt fyri at meta um sálarheilsuna

Læs mere

Børn og doyving Kunning til foreldur

Børn og doyving Kunning til foreldur Børn og doyving Kunning til foreldur Børn og doyving Barnið skal fasta við skurðviðgerð.. 3 Kravið viðikjandi at fasta er Áðrenn skurðviðgerð 4 Hvør er leikluturin hjá foreldrunum? Doyving Ymiskir hættir

Læs mere

ABC fyri sálarliga heilsu. Hvat er ABC-ætlanin?

ABC fyri sálarliga heilsu. Hvat er ABC-ætlanin? ABC fyri sálarliga heilsu Fólkaheilsuráðið hevur avgjørt at arbeiða við eini sálarliga heilsufremjandi verkætlan, ABC fyri sálarliga heilsu, ið hevur sín uppruna í Avstralia. Upprunaliga heiti á verkætlanini

Læs mere

Bekendtgørelse om arbejdsløshedsforsikring ved arbejde mv.m.v. inden for EØS, Færøerne og i det øvrige udland

Bekendtgørelse om arbejdsløshedsforsikring ved arbejde mv.m.v. inden for EØS, Færøerne og i det øvrige udland Bekendtgørelse om arbejdsløshedsforsikring ved arbejde mv.m.v. inden for EØS, Færøerne og i det øvrige udland I medfør af 41, stk. 6, 53, stk. 8, og 95 i lov om arbejdsløshedsforsikring m.v., jf. lovbekendtgørelse

Læs mere

TILRÁÐING UM SKÚLAGONGDINA INNAN HANDILSYRKIÐ. Tilevnað av arbeiðsbólki settur av Yrkisútbúgvingarráðnum

TILRÁÐING UM SKÚLAGONGDINA INNAN HANDILSYRKIÐ. Tilevnað av arbeiðsbólki settur av Yrkisútbúgvingarráðnum TILRÁÐING UM SKÚLAGONGDINA INNAN HANDILSYRKIÐ Tilevnað av arbeiðsbólki settur av Yrkisútbúgvingarráðnum Latin Yrkisútbúgvingarráðnum í juni mánað 2006. síða 2 av 9 Inngangur Til fundin í Yrkisútbúgvingarráðnum

Læs mere

Blákrossheimið Ársfrágreiðing 2017

Blákrossheimið Ársfrágreiðing 2017 Blákrossheimið Ársfrágreiðing 2017 Innihald Um stovnin 2 Nevndin 2 Starvsfólk 2 Játtan 2 Rakstur 3 Samstarv 3 Bíðilisti 3 Ástøði í heildarviðgerðini 4 Hagtøl 5 Viðgerð býtt eftir slagi 5 Viðgerð - býtt

Læs mere

ABC fyri sálarliga heilsu. Hvat er ABC-ætlanin?

ABC fyri sálarliga heilsu. Hvat er ABC-ætlanin? ABC fyri sálarliga heilsu Fólkaheilsuráðið hevur avgjørt at arbeiða við eini sálarliga heilsufremjandi verkætlan, ABC fyri sálarliga heilsu, ið hevur sín uppruna í Avstralia. Upprunaliga heiti á verkætlanini

Læs mere

Klagan til TV2. Hvat kann gerast. Upplivdi illveðrið í 1932, ið beindi fyri formanni í FF. Livravirkið á Eiði. Frásøgn hjá Andrew Godtfred:

Klagan til TV2. Hvat kann gerast. Upplivdi illveðrið í 1932, ið beindi fyri formanni í FF. Livravirkið á Eiði. Frásøgn hjá Andrew Godtfred: Nr. 323 Hósdagur 5. august 2004 12,- Síða 13 Livravirkið á Eiði Nýggj roynd at gagnnýta livrina og aðrar úrdráttir. Vit hava verið á Eiði og hitt virkisleiðaran Onnu Katrin Matras. Síða 9 Frásøgn hjá Andrew

Læs mere

Sigurd fekk medalju fyri sigling í krígstíð í Íslandi

Sigurd fekk medalju fyri sigling í krígstíð í Íslandi Síða 4 Ættarliðsskifti í Realinum Nr. 344 Hósdagur 9. juni 2005 12,- Mynd: Kristian M. Petersen Síða 9 Sigurd fekk medalju fyri sigling í krígstíð í Íslandi Sigurd Joensen sum umboðar FF við Johannu, fekk

Læs mere

Søgan um "Vesturhavið Blíða"

Søgan um Vesturhavið Blíða Síða 28 Nr. 284 Hósdagur 9. januar 2003 10,- Føroysk kirkjufólk á Filippinunum Grønlandstíðindi frá Kára við Stein Síða 23 Gamlar Havnarmyndir Carolina Heinesen greiðir m.a. frá, tá gamli Rubek, f. 1816,

Læs mere

Síða 1 av 7. Inngangur

Síða 1 av 7. Inngangur . Síða 1 av 7 Inngangur Yrkisútbúgvingarráðið samtykti á fundi 23. juni 2004 at seta ein arbeiðsbólk at kanna, um tað var møguligt, at skúlagongdin innan smásøluyrkið, sum fer fram á donskum skúla, kann

Læs mere

Marius smíðar bát í Íslandi. ALS 10 ár. Stór frásøgn frá hátíðarhaldinum. Bjarni Djurholm má steðgast og fiskimonnum má vera tryggjað rættindi.

Marius smíðar bát í Íslandi. ALS 10 ár. Stór frásøgn frá hátíðarhaldinum. Bjarni Djurholm má steðgast og fiskimonnum má vera tryggjað rættindi. Síða 13 Nr. 282 Hósdagur 5. desember 2002 10,- Marius smíðar bát í Íslandi Sigurd Simonsen, seinasti partur. Síða 25 Fiskivunnuráðið: Noktað er fiskimanni sjúkraviðbót hóast lógarheimild Rættarstøðan hjá

Læs mere

Løgmansskrivstovan. Løgtingið Dagfesting: 11. november 2016 Mál nr.: /16 Málsviðgjørt: GJ

Løgmansskrivstovan. Løgtingið Dagfesting: 11. november 2016 Mál nr.: /16 Málsviðgjørt: GJ Løgmansskrivstovan Løgtingið Dagfesting: 11. november 2016 Mál nr.: 0627-001/16 Málsviðgjørt: GJ Løgtingsmál nr. xx/2016: Uppskot til løgtingslóg um broyting í lov om forsikringsaftaler. (Bann móti nýtslu

Læs mere

Ferðafra søgn. Í Íslandi og Danmark januar 2015

Ferðafra søgn. Í Íslandi og Danmark januar 2015 Ferðafra søgn Í Íslandi og Danmark januar 2015 Ferðafrásøgn hjá arbeiðsbólkinum, ið skrivar tilmæli til Mentamálaráðið og Almannamálaráðið um miðnámsskúlatilboð til fólk við serligum tørvi. Arbeiðsbólkurin

Læs mere

Skrá. Vælkomin Malan Johansen, orðstýrari. Talgildar Tænastur Durita Tausen, varastjóri á Gjaldstovuni

Skrá. Vælkomin Malan Johansen, orðstýrari. Talgildar Tænastur Durita Tausen, varastjóri á Gjaldstovuni Skrá Vælkomin Malan Johansen, orðstýrari Um talgilding í Føroyum higartil, tørvin á eini strategi og Talgildu Føroyar Leif Abrahamsen, stjóri á Gjaldstovuni Talgilding og e-governance í einum altjóða høpi

Læs mere

Kirkjuligt Missiónsblað

Kirkjuligt Missiónsblað Nr. 7 nov. 2012 65. árið Kirkjuligt Missiónsblað VIT MUGU HAVA HEILAGA ANDAN. Uttan halgan skal eingin síggja Harran! (Heb.12,14) Tað er ein sannleiki, sum nógv kenna, men sum fá veruliga hugsa um. Hvussu

Læs mere

Minni um teir, sum sigldu og teir, sum doyðu undir krígnum Ferðin hjá "Johannu" eitt rimmar tiltak.

Minni um teir, sum sigldu og teir, sum doyðu undir krígnum Ferðin hjá Johannu eitt rimmar tiltak. Nr. 345 Hósdagur 23. juni 2005 12,- Baksíðan Býráðslimurin av Trøllanesi Signhild kann greiða frá hvussu útoyggjapoltikkur kann skipast. Mynd: Kristian M. Petersen Minni um teir, sum sigldu og teir, sum

Læs mere

Almannastovan. Almannastovan. Skjal 11. Dagur J. nr I. Almanna- & Heilsumálastýrið Fyrisitingardeildin Eirargarður Tórshavn

Almannastovan. Almannastovan. Skjal 11. Dagur J. nr I. Almanna- & Heilsumálastýrið Fyrisitingardeildin Eirargarður Tórshavn Skjal 11 Dagur 28-11-99 J. nr. 95.50.I Almanna- & Heilsumálastýrið Fyrisitingardeildin Eirargarður 2 100 Tórshavn Hjálagda tilfar verður við hesum sent til stýrið sum Almannastovunar viðmerkingar til ætlanirnar

Læs mere

Álit. viðvíkjandi. víðkan av føroysku útbúgvingarstuðulsskipanini til allar lesandi føroyingar uttanlands

Álit. viðvíkjandi. víðkan av føroysku útbúgvingarstuðulsskipanini til allar lesandi føroyingar uttanlands Álit viðvíkjandi víðkan av føroysku útbúgvingarstuðulsskipanini til allar lesandi føroyingar uttanlands 1. Inngangur Í løgmansrøðuni fyri hesa tingsetuna segði løgmaður m.a., at landsstýrið fyrireikar

Læs mere

Viðvíkjandi klagu um hækking av gjaldi fyri løggilding av elinnleggjarum

Viðvíkjandi klagu um hækking av gjaldi fyri løggilding av elinnleggjarum Johan Dahl, landsstýrismaður Vinnumálaráðið Tinganes FO-100 Tórshavn Landsstýrismálanevndin 01.06.2011 j. nr. 7.13-20110005 14 bl/td (at tilskila í svari) Viðvíkjandi klagu um hækking av gjaldi fyri løggilding

Læs mere

Integrasjónsálit INNLENDISMÁLARÁÐIÐ

Integrasjónsálit INNLENDISMÁLARÁÐIÐ Integrasjónsálit INNLENDISMÁLARÁÐIÐ Innihald Integrasjónsálit 1. Formæli 4 2. Um integrasjónsálitið 5 3. Samandráttur 7 4. Integrasjónsavbjóðingin í dag 9 5. Integrasjónspolitikkur 11 6. Royndirnar aðrastaðni

Læs mere

Givið út 30. mai 2017

Givið út 30. mai 2017 Givið út 30. mai 2017 Nr. 78 29. mai 2017 Løgtingslóg um broyting í ymiskum lógum á málsøkinum persóns-, húsfólka- og arvarætti (Myndugleikaflyting vegna yvirtøku av málsøkinum) Samsvarandi samtykt Løgtingsins

Læs mere

Heilsu- og innlendismálaráðið

Heilsu- og innlendismálaráðið Heilsu- og innlendismálaráðið Løgtingið Dagfesting: 5. mars 2018 Mál nr.: 17/00573-95 Málsviðgjørt: MHR Løgtingsmál nr. 109/2017: Uppskot til løgtingslóg um broyting í anordning om ikrafttræden for Færøerne

Læs mere

Kirkjuligt Missiónsblað

Kirkjuligt Missiónsblað Nr. 6 sep. 2011 64. árið Kirkjuligt Missiónsblað BØNARLÍV Í Jóh. 2,1-11 læra vit nógv av Mariu um bøn. Maria fer beina leið til Jesus við síni bøn. Hon sigur Jesusi frá, hvat vertsfamiljuni tørvar. Bøn

Læs mere

Aftaná eitt misálit Tað hjálpir einki bert at seta nýggjan landsstýrismann. Tað, sum ræður um, er ein fullkomilig umskipan av fiskimálaráðnum.

Aftaná eitt misálit Tað hjálpir einki bert at seta nýggjan landsstýrismann. Tað, sum ræður um, er ein fullkomilig umskipan av fiskimálaráðnum. Nr. 285 Hósdagur 23. januar 2003 10,- Grønlandstíðindi frá Kára við Stein Síða 23 Síða 21 Aftaná eitt misálit Tað hjálpir einki bert at seta nýggjan landsstýrismann. Tað, sum ræður um, er ein fullkomilig

Læs mere

TILMÆLI UM SKU LABYGNAÐ OG LÆRIUMSTØÐUR

TILMÆLI UM SKU LABYGNAÐ OG LÆRIUMSTØÐUR TILMÆLI UM SKU LABYGNAÐ OG LÆRIUMSTØÐUR Bygnaður fólkaskúlans skal vera grundarlagið undir einari tilgongd, har fakliga støðið, valmøguleikarnir og sosialu umstøðurnar hjá næmingunum verða ment MENTAMÁLARÁÐIÐ

Læs mere

SSP lítur aftur um bak

SSP lítur aftur um bak SSP lítur aftur um bak og gongur framá Frágreiðing um tvørprofessionella samstarvið millum skúla, sosialar myndugleikar og politi í Føroyum 2010-2011 SSP-ráðgevingin Mai 2011 www.bvs.fo SSP- samstarvið

Læs mere

Heilsu- og innlendismálaráðið

Heilsu- og innlendismálaráðið Heilsu- og innlendismálaráðið Løgtingið Dagfesting: 5. januar 2018 Mál nr.: 17/00573-14 Málsviðgjørt: MHR Løgtingsmál nr. xx/2017: Uppskot til løgtingslóg um broyting í Anordning om ikrafttræden for Færøerne

Læs mere

2. ÁRSFJÓRÐINGUR 2004 BLAÐ NR. 11 HAVNAR HANDVERKARAFELAG

2. ÁRSFJÓRÐINGUR 2004 BLAÐ NR. 11 HAVNAR HANDVERKARAFELAG 2. ÁRSFJÓRÐINGUR 2004 BLAÐ NR. 11 HAVNAR HANDVERKARAFELAG Ein var maður, ið úti stóð Handverkarar sunnan fyri Hórisgøtu Síðani 1997 hava umleið 2 /3 av føroyskum handverkarum verið hildnir uttanfyri alla

Læs mere

Enok maðurin, sum gekk við Gudi

Enok maðurin, sum gekk við Gudi Enok maðurin, sum gekk við Gudi Les ið: 1. Mós. 5,21-23; Hebr. 11,5-6 og Judas v. 1-1 UMSKIFTIÐ. Bíbliulesarar kenna helst Enok sum mannin, sum gekk saman við Gudi. Eitt umskifti kom í lívi Enoks, tá ið

Læs mere

Hugburður til føroysk yrkisorð

Hugburður til føroysk yrkisorð JÓGVAN Í LON JACOBSEN Hugburður til føroysk yrkisorð Endamálið við hesi grein er at siga eitt sindur um hugburð føroyinga til føroysk yrkisorð og um yrkisorðafrøði yvirhøvur. Grundarlagið undir greinini

Læs mere

Mette stange Lena Jacobsen týddi OG FLOKSLEIÐSLA

Mette stange Lena Jacobsen týddi OG FLOKSLEIÐSLA Mette stange Lena Jacobsen týddi SAMVIRKISNÁM OG FLOKSLEIÐSLA Mette stange Lena Jacobsen týddi SAMVIRKISNÁM OG FLOKSLEIÐSLA Mette Stange Lena Jacobsen hevur týtt og lagað til føroyskt Upprunaheiti: COOPERATIVE

Læs mere

samstarva At veita eina um skjóta hettar og tilboðið: goða viðgerð til kvinnur við burðartunglyndi.

samstarva At veita eina um skjóta hettar og tilboðið: goða viðgerð til kvinnur við burðartunglyndi. November 2014 Til allar kommunulæknar í Føroyum November 2014 Til allar kommunulæknar í Føroyum Viðgerðartilboð til kvinnur við burðartunglyndi - Psykiatriski depilin Viðgerðartilboð Hettar brævið er til

Læs mere

Tilmæli. Førleikamenning tørvur og skipan. 17. desember. Fólkaskúlaráðið

Tilmæli. Førleikamenning tørvur og skipan. 17. desember. Fólkaskúlaráðið Tilmæli 17. desember 2012 Førleikamenning tørvur og skipan Fólkaskúlaráðið Tilmæli frá Fólkaskúlaráðnum um tørv á førleikamenning og skipan Karolina Matras Marjun Ziskason Jenny Lydersen Tonnie Strøm Andrass

Læs mere

Innihald INNGANGUR UM KANNINGINA UM BMI-KANNINGAR AV BØRNUM KANNING AV BMI HJÁ BØRNUM Í 1. FLOKKI...11

Innihald INNGANGUR UM KANNINGINA UM BMI-KANNINGAR AV BØRNUM KANNING AV BMI HJÁ BØRNUM Í 1. FLOKKI...11 2 Innihald INNGANGUR... 4 HAGTØLINI ERU TØK... 4 1. UM KANNINGINA... 5 2. UM BMI-KANNINGAR AV BØRNUM... 6 2.1. UM BMI... 6 2.2. BMI Í HESARI FRÁGREIÐINGINI... 8 3. KANNING AV BMI HJÁ BØRNUM Í 1. FLOKKI...11

Læs mere

Løgtingið. Tórshavn, tann 24. februar 2009 Vmr J.Nr.:

Løgtingið. Tórshavn, tann 24. februar 2009 Vmr J.Nr.: Løgtingið. Tórshavn, tann 24. februar 2009 Vmr J.Nr.: 200900059 Viðgjørt: ABD Løgtingsmál nr. 149/2008: Uppskot til løgtingslóg um at broyta ymsar vinnufelagalógir (fylgibroytingar til grannskoðaralógina)

Læs mere

Tine Færch Jørgensen. Til Trafik- og Byggestyrelsen

Tine Færch Jørgensen. Til Trafik- og Byggestyrelsen Tine Færch Jørgensen Fra: Per Henriksen Sendt: 16. november 2015 13:22 Til: ts Info Cc: Tine Færch Jørgensen Emne: Bemærkninger til udkast til gebyrbekendtgørelser for den civile luftfart

Læs mere

HEIMS MEISTARA KAPPING FYRI LÆRLINGAR

HEIMS MEISTARA KAPPING FYRI LÆRLINGAR BLAÐ NR. 56 HAVNAR HANDVERKARAFELAG HEIMS MEISTARA KAPPING FYRI LÆRLINGAR Nevndarlimir felagsins frá vinstru: Sofus Joensen, Danial Pauli Djurhuus, Eli Brimsvík, Koos Kamminga og Hjalti Jenson. Lærlingar

Læs mere

Føroyskur saltfiskur væl umtóktur

Føroyskur saltfiskur væl umtóktur Nr. 294 Hósdagur 29. mai 2003 10,- Landsstýrið hevur sjálvt gjørt fakfeløg til mótpartar Síða 24 Søgan hjá Onnu Evensen Anna Evensen var dóttir tann fyrsta Lützen í Føroyum og mamma A. C. Evensen, sum

Læs mere

Gamlar myndir úr Norðuroyggjum

Gamlar myndir úr Norðuroyggjum Nr. 289 Hósdagur 20. mars 2003 10,- Síða 20 Símun Johan Wolles 70 ár Løgtingsmál viðvíkjandi fiskivinnu og -monnum Vit greiða frá teimum framløgdu tingmálunum, sum viðvíkja fiskimonnum. Síða 6-9 FF hevur

Læs mere

Út á Fagranes, har 7 fiskimenn mistu lívið í 1927

Út á Fagranes, har 7 fiskimenn mistu lívið í 1927 Nr. 300 Hósdagur 28. august 2003 10,- Síða 10 Umboð fyri Tony Blair á fund við FF Tony Blair hevur sovæl Irak sum føroysku fiskidagaskipanina í huganum. Seinasti partur av Onnu Evensen Út á Fagranes, har

Læs mere

Blað Føroysku Sjúkrarøktarfrøðinga Nr

Blað Føroysku Sjúkrarøktarfrøðinga Nr Blað Føroysku Sjúkrarøktarfrøðinga Nr. 2 2008 Útgevari og ábyrgd: Felagið Føroyskir Sjúkrarøktarfrøðingar INNIHALDSYVIRLIT 03 Oddagrein: Vár í Gong Felagið Føroyskir Sjúkrarøktarfrøðingar Lucas Debesargøtu

Læs mere

Kirkjuligt Missiónsblað

Kirkjuligt Missiónsblað Nr. 3 mai. 2010 63. árið Kirkjuligt Missiónsblað KALLIÐ Legg tú á Harran tínar leiðir, og lít tú á hann, hann man tað útinna. Sálm. 37,5. Kallið, til at arbeiða í Guds ríki, er Guds gáva til hvørt einstakt

Læs mere

OVERENSKOMST FÍGGJARMÁLARÁÐIÐ FARMAKONOMFORENINGEN MELLEM

OVERENSKOMST FÍGGJARMÁLARÁÐIÐ FARMAKONOMFORENINGEN MELLEM 2010 OVERENSKOMST MELLEM FÍGGJARMÁLARÁÐIÐ og FARMAKONOMFORENINGEN 1 Ansættelse... 3 2 Løn... 3 Farmakonomer og defektricer... 3 Mellemledere... 3 Ledende farmakonom/souschef... 3 Systemansvarlige og undervisere...

Læs mere

http://www.vagaportal.fo/pages/posts/oli-jacobsen-skrivar-v...

http://www.vagaportal.fo/pages/posts/oli-jacobsen-skrivar-v... Page 1 of 9 Mikudagur 26 August 2009 Set til startsíðu Lýsingar Um Vágaportalin Forsíða Vágatíðindi Onnur tíðindi Mentan Bøkur Tónleikur Framsýningar Ólavur í Beiti tann 06/06/2009 kl. 18:34 Tiltøk Krutl

Læs mere

HAPPING Í FÓLKASKÚLANUM

HAPPING Í FÓLKASKÚLANUM HAPPING Í FÓLKASKÚLANUM - ein spurnakanning Granskingardepilin - Fróðskaparsetur Føroya 2015 1 2 Granskingardepilin - Fróðskaparsetur Føroya ISBN 978-9991-8-60-24-4 Happing í fólkaskúlanum - ein spurnakanning

Læs mere

SÁTTMÁLI MILLUM FARMAKONOMFORENINGEN OG FÍGGJARMÁLARÁÐIÐ

SÁTTMÁLI MILLUM FARMAKONOMFORENINGEN OG FÍGGJARMÁLARÁÐIÐ SÁTTMÁLI MILLUM FARMAKONOMFORENINGEN OG FÍGGJARMÁLARÁÐIÐ 1 Ansættelse Stk. 1. Denne overenskomst omfatter farmakonomer og defektricer ansat i det færøske apotekervæsen. Stk. 2. Apoteket er forpligtet til

Læs mere

MÁL OG MIÐ ALMENN FYRIBYRGING Í SSP

MÁL OG MIÐ ALMENN FYRIBYRGING Í SSP MÁL OG MIÐ ALMENN FYRIBYRGING Í SSP 2016 2017 Fyribyrging er ikki bara bara Tað er ein sannroynd, at tað eru ymiskar fatanir av, hvat SSP skal takast við. Fyri meg gevur kriminalitetsfyribyrging í sjálvum

Læs mere

Orðið eigur í føroyskari felagsverklóg 1

Orðið eigur í føroyskari felagsverklóg 1 Orðið eigur í føroyskari felagsverklóg 1 Snorri Fjallsbak 2 Tað er stórur munur á einari kanin og einari kanón. Tí er tað sera umráðandi, at vit gera okkum ómak, tá ið vit skriva orðini, og at vit stava

Læs mere

Kommunusamanlegging - hvat siga suðringar?

Kommunusamanlegging - hvat siga suðringar? ISBN 99918-971-5-1 Kommunusamanlegging - hvat siga suðringar? Dennis Holm og Bjarni Mortensen ARBEIÐSRIT NR. 7/2004! "!# $ # $ # % & Innihaldsyvirlit Kommunusamanlegging hvat siga suðringar?... 3 Frá 8

Læs mere

Kirkjuligt Missiónsblað

Kirkjuligt Missiónsblað Nr. 3 mai. 2012 65. árið Kirkjuligt Missiónsblað BÍBLIAN - KELDA TIL LJÓS OG FATAN Tá ið Sun Yat-sen, sum var ein politiskur oddamaður í Kina í 1912, einaferð varð spurdur, nær stóra vekingin í Kina byrjaði,

Læs mere

U l m æruna hjá Darwini í undirvísin i gi i

U l m æruna hjá Darwini í undirvísin i gi i Um læruna hjá Darwini i í undirvísingini i i i Eyðfinn Magnussen 12. februar 2009 Fróðskaparsetur Føroya Hvat er evolutión? Evolutión er læran um, hvussu livandi verur broytst í náttúruni. 2 Nakrir av

Læs mere

11. december (Indsendelsesbekendtgørelsen) Kapitel 1 Anvendelsesområde

11. december (Indsendelsesbekendtgørelsen) Kapitel 1 Anvendelsesområde Nr. 1385 11. december 2007 Bekendtgørelse for Færøerne om indsendelse og offentliggørelse af årsrapporter m.v. hos den færøske registreringsmyndighed, sum broytt við kunngerð nr. 32 frá 22. apríl 2014

Læs mere

VIRKISÆTLAN. Frágreiðing og tilmæli um framtíðar elorkuskipanina í Føroyum

VIRKISÆTLAN. Frágreiðing og tilmæli um framtíðar elorkuskipanina í Føroyum VIRKISÆTLAN Frágreiðing og tilmæli um framtíðar elorkuskipanina í Føroyum Vinnumálaráðið januar 2015 Arbeiðssetningur og arbeiðsbólkur Vinnumálaráðið setti í 2012 ein arbeiðsbólk at gera virkisætlan og

Læs mere

Vælkomin til Byggivirkið KBH Sp/f

Vælkomin til Byggivirkið KBH Sp/f Vælkomin til Byggivirkið KBH Sp/f Ein álítandi samstarvsfelagi í byggivinnuni Byggivirkið KBH Sp/f Vit kunnu... Loysa allar byggiuppgávur Vit hava royndirnar, sum eru neyðugar fyri at greiða úr hondum

Læs mere

OVERENSKOMST 2011 til 2015

OVERENSKOMST 2011 til 2015 OVERENSKOMST 2011 til 2015 MELLEM FÍGGJARMÁLARÁÐIÐ og FARMAKONOMFORENINGEN 1 Ansættelse... 3 2 Løn... 3 Farmakonomer og defektricer... 3 Mellemledere... 3 Ledende farmakonom/souschef... 3 Systemansvarlige

Læs mere

Kr. 49,95 Í stóran mun eru tað tilflytarar, sum hava ment ferðavinnuna í Nólsoy. Ein avgjørdur høvuðspersónur er Tjóðhild Patursson

Kr. 49,95 Í stóran mun eru tað tilflytarar, sum hava ment ferðavinnuna í Nólsoy. Ein avgjørdur høvuðspersónur er Tjóðhild Patursson Kr. 49,95 1 12. útgáva Vetur 2017 4. árg. Tjóðhild loftar ferðavinnuni Í stóran mun eru tað tilflytarar, sum hava ment ferðavinnuna í Nólsoy. Ein avgjørdur høvuðspersónur er Tjóðhild Patursson Gáloysnar

Læs mere

Tøl um royking í Føroyum

Tøl um royking í Føroyum Tøl um royking í Føroyum Speki 2008 Pál Weihe yvirlækni Sjúkrahúsverk Føroya Sigmundargøta 5, Postsmoga 14, FO-110 Tórshavn Tlf.: +298 31 66 96, Fax: +298 31 97 08, Heimasíða: www.health.fo, T-postur:

Læs mere

Lærarafundur 8 sept. 2015

Lærarafundur 8 sept. 2015 Lærarafundur 8 sept. 2015 Dagsskrá lærarafundur 8 sept. 2015 1. Virksemisætlanirnar 2. Starvsfolkasamrøður 3. Kunngerð um reglur at fremja gott skil og umsjón við næmingunum í skúlatíðini 4. Flokslærara-uppgávan

Læs mere

Ein livandi Kristus til ein doyggjandi heim

Ein livandi Kristus til ein doyggjandi heim Ein livandi Kristus til ein doyggjandi heim John Drane prestur segði frá lívssøgu síni í God Channel. Hann kom ikki úr einum kristnum heimi. John var nógv hjá abba sínum, sum heldur ikki var trúgvandi.

Læs mere

Vilja styrkja norðurlendsku fyrimyndina. Spennandi ferðatilboð. Tvørfaklig útbúgving. Privat er privat

Vilja styrkja norðurlendsku fyrimyndina. Spennandi ferðatilboð. Tvørfaklig útbúgving. Privat er privat Vilja styrkja norðurlendsku fyrimyndina Tvørfaklig útbúgving Spennandi ferðatilboð Privat er privat Blað nr. 2 - apríl 2005 Oddagrein Gunnleivur Dalsgarð ALHEIMSGERÐIN HVAR ERU VIT, OG HVAT ER TIL RÁÐA

Læs mere

Blað Føroysku Sjúkrarøktarfrøðinga Nr Størv í part. Nógv skal til at venda gongdini. Tema: menning av sjúkrarøktini

Blað Føroysku Sjúkrarøktarfrøðinga Nr Størv í part. Nógv skal til at venda gongdini. Tema: menning av sjúkrarøktini Blað Føroysku Sjúkrarøktarfrøðinga Nr. 1 2008 2 Størv í part Nógv skal til at venda gongdini Tema: menning av sjúkrarøktini Útgevari og ábyrgd: Felagið Føroyskir Sjúkrarøktarfrøðingar INNIHALDSYVIRLIT

Læs mere

Miðnámsrit. Um blaðið. 13 mai 2017

Miðnámsrit. Um blaðið. 13 mai 2017 Miðnámsrit 13 mai 2017 Um blaðið Fleiri føroyskir miðnámsnæmingar vilja lesa víðari í Føroyum nú enn fyrr. Tað vísir nýggj kanning, sum er gjørd ímillum miðnámsnæmingar. Politiski myndugleikin má tí taka

Læs mere

Løgtingsmál nr. xx/2008: Uppskot til løgtingslóg um broyting í løgtingslóg um tænastumenn landsins. Uppskot. til

Løgtingsmál nr. xx/2008: Uppskot til løgtingslóg um broyting í løgtingslóg um tænastumenn landsins. Uppskot. til Tórshavn, tann 19.februar 2008 J.Nr.: 8201-73-0003/2007 (at tilskila í svari) Viðgjørt: sn Løgtingið Løgtingsmál nr. xx/2008: Uppskot til løgtingslóg um broyting í løgtingslóg um tænastumenn landsins.

Læs mere

Granskingardepilin fyri Samfelagsmenning Hvørja støðu hava føroyingar til javnstøðu millum kvinnur og menn í Føroyum

Granskingardepilin fyri Samfelagsmenning Hvørja støðu hava føroyingar til javnstøðu millum kvinnur og menn í Føroyum Hvørja støðu hava føroyingar til javnstøðu millum kvinnur og menn í Føroyum Karin Jóhanna L. Knudsen, samfelagsfrøðingur, Granskingardepilin fyri Samfelagsmenning, Fróðskaparsetur Føroya Innihaldsyvirlit

Læs mere

Frágreiðing um grundlógararbeiði

Frágreiðing um grundlógararbeiði Grundlógarnevndin Frágreiðing um grundlógararbeiði frá formanninum í grundlógarnevndini til landsstýrismannin í sjálvsstýrðismálum Latin 31. desember 2001 Løgfrøðiliga kannað og rættað 14. mars 2002 GRUNDLÓGARNEVNDIN

Læs mere

Advokatskrivstovan Fr. Petersensgøta

Advokatskrivstovan Fr. Petersensgøta Advokatskrivstovan Fr. Petersensgøta Fr. Petersensgøta 9 Postboks 6 110 Tórshavn Telefon: (298) 11145 Telefax: (298) 11525 Tórshavn, tann 26.11.1997 970823 kj Oljufyrisitingin Debesartrøð att. Herálvur

Læs mere

Ársfundur hjá Landsneti

Ársfundur hjá Landsneti Fundarfrásøgn frá ársfundi hjá Landsneti á Hotel Føroyum, fríggjadagin 14. februar 2014 kl. 12.55 15.45 Ársfundur hjá Landsneti 1 ÁRSFUNDUR 2014 Hilmar Høgenni, formaður: Eg skal sum formaður í brúkararáðnum

Læs mere

Vegleiðing um krøv í løgtingslóg um tryggingarvirksemi til nevndarlimir og stjórnarlimir um førleika og heiðursemi (fit & proper)

Vegleiðing um krøv í løgtingslóg um tryggingarvirksemi til nevndarlimir og stjórnarlimir um førleika og heiðursemi (fit & proper) Nr. 1 28. juni 2018 Vegleiðing um krøv í løgtingslóg um tryggingarvirksemi til nevndarlimir og stjórnarlimir um førleika og heiðursemi (fit & proper) (Vejledning om krav i forsikringsloven til bestyrelsesmedlemmers

Læs mere

Nr. 1 Februar árið

Nr. 1 Februar árið Fællesbrev nr. 126 Arusha 20/1 2016 1 Når vi det? Julebrevet blev skrevet, men sidste fællesbrev har et stykke tid på bagen. I december tog vi endnu en tur til YMCA i Moshi, hvor vi tog en uges ferie.

Læs mere

Vøkstur í bláa tilfeingisbúskapinum

Vøkstur í bláa tilfeingisbúskapinum norden2015.fo Skráin fyri føroyska formansskapin: Vøkstur í bláa tilfeingisbúskapinum NORÐURLENDSKA FISKIVINNUSAMSTARVIÐ 2015 Skráin fyri føroyska formansskapin í norðurlendska fiskivinnusamstarvinum 2015

Læs mere

Álit. vi víkjandi. ví kan av føroysku útbúgvingarstu ulsskipanini til allar lesandi føroyingar uttanlands

Álit. vi víkjandi. ví kan av føroysku útbúgvingarstu ulsskipanini til allar lesandi føroyingar uttanlands Álit vi víkjandi ví kan av føroysku útbúgvingarstu ulsskipanini til allar lesandi føroyingar uttanlands 1. Inngangur Í løgmansrø uni fyri hesa tingsetuna seg i løgma ur m.a., at landsst ri fyrireikar eitt

Læs mere

Arbeiðssetningur 3. september 2007

Arbeiðssetningur 3. september 2007 Arbeiðssetningur Í londunum kring okkum hava kanningar víst, at happing er rættiliga vanligt fyribrigdi millum skúlanæmingar, og tí verður gjørt nógv til tess at fyribyrgja hesum. Smærri kanningar benda

Læs mere

LIMABLAÐ NR.2 JUNI Stór krøv til almenna geiran. Eir í Ólavsstovu: Hetta er mítt arbeiði. Eftir arbeiðstíð. Kim er skipari á LÍV

LIMABLAÐ NR.2 JUNI Stór krøv til almenna geiran. Eir í Ólavsstovu: Hetta er mítt arbeiði. Eftir arbeiðstíð. Kim er skipari á LÍV LIMABLAÐ NR.2 JUNI 2013 Stór krøv til almenna geiran 30 3 Eftir arbeiðstíð Kim er skipari á LÍV Eir í Ólavsstovu: Hetta er mítt arbeiði oddagrein Selma Ellingsgaard Starvsblaðið verður sent limum Starvs

Læs mere

MENTAN OG MENNING Mentanarpolitisk ætlan

MENTAN OG MENNING Mentanarpolitisk ætlan MENTAN OG MENNING MENTAN OG MENNING Mentanarpolitisk ætlan 2002-2006 Mentamálastýrið 2002 Mentan og menning Mentanarpolitisk ætlan 2002-2006. Útgevari: Mentamálastýrið, 2002 Perma: Stephanssons hús Umbróting,

Læs mere

Konference om affald på havet

Konference om affald på havet Konference om affald på havet Miljøtilsyn lavet af Skipaeftirlitið Skipaeftirlitið (maritime( myndigheder) Tilsyn som er krævet efter bekendtgørelse nr. 122 fra den 25. november 2005 / 11 stk. 3 og aftale

Læs mere

Suðuroyar Sparikassi P/F

Suðuroyar Sparikassi P/F Fundarstjóri / Dirigent: / Årsrapporten er godkendt på generalforsamlingen den Ársfrásøgnin er góðkend á aðalfundi tann Skrás.nr. / Reg.no 4122 Ársfrásøgn fyri 2014 Innihaldsyvirlit / Indholdsfortegnelse

Læs mere

Bygnaðarbroytingar, tænastumenn og grundgevingar

Bygnaðarbroytingar, tænastumenn og grundgevingar Bjarni Mortensen Bygnaðarbroytingar, tænastumenn og grundgevingar Bjarni Mortensen 1 Úrtak. Greinin er skrivað sum partur av próvtøkuni á skeiði í føroyskum kollektivum arbeiðsrætti. Greinin viðger støðuna

Læs mere

Uppskot. til. løgtingslóg um rættindi løntakaranna í sambandi við, at landsstýrið yvirtekur mál og málsøki frá ríkismyndugleikunum

Uppskot. til. løgtingslóg um rættindi løntakaranna í sambandi við, at landsstýrið yvirtekur mál og málsøki frá ríkismyndugleikunum FÍGGJARMÁLARÁÐIÐ Argir, 26. apríl 2005 Løgtingið Løgtingsmál nr. 97/2004: Uppskot til løgtingslóg um rættindi løntakaranna í sambandi við, at landsstýrið yvirtekur mál og málsøki frá ríkismyndugleikunum

Læs mere

Kanning av Eik Grunninum og grunnaeftirlitinum

Kanning av Eik Grunninum og grunnaeftirlitinum Kanning av Eik Grunninum og grunnaeftirlitinum LØGTINGIÐ 19 nevndin Kanning av Eik Grunninum og grunnaeftirlitinum 19 nevndin: Joen Magnus Rasmussen, formaður Kristina Háfoss, næstforkvinna Helgi Abrahamsen

Læs mere