Løgtingsmál nr. xx/2008: Uppskot til løgtingslóg um broyting í løgtingslóg um tænastumenn landsins. Uppskot. til

Transkript

1 Tórshavn, tann 19.februar 2008 J.Nr.: /2007 (at tilskila í svari) Viðgjørt: sn Løgtingið Løgtingsmál nr. xx/2008: Uppskot til løgtingslóg um broyting í løgtingslóg um tænastumenn landsins. Uppskot til løgtingslóg um broyting í løgtingslóg um tænastumenn landsins. 1 Í løgtingslóg nr. 31 frá 5. juli 1971 um tænastumenn landsins, sum seinast broytt við løgtingslóg nr. 73 frá 13. juni 1995, verður gjørd hendan broyting: 1) Aftaná 30 verður ásett. Kap. 6a Serreglur um tænastumenn í fólkakirkjuni 30a. Ásetingarnar í 2, stk. 1, 2. pkt., 10 og 11, stk. 1 eru ikki galdandi fyri tænastumenn í fólkakirkjuni. Stk. 2. Ásetingin í 5 er ikki galdandi fyri størvini sum biskupur og próstur. 30b. Tænastumaður í fólkakirkjuni hevur skyldu til í staðin fyri ella samstundis, sum hann røkir egið starv, at røkja fyribils tænastu í javnstillaðum ella hægri starvi enn hansara egna. 30c. Tænastumaður í fólkakirkjuni hevur skyldu til at ganga undir tílíkar broytingar í tænastuviðurskiftunum og tænastuøki sínum, sum ikki broyta starvseyðkennið, og sum ikki gera, at starvið ikki longur kann haldast hóskandi fyri hann. 30d. Eftir tilmæli frá biskupi kann sóknarprestur verða sagdur úr starvi eftir 29, um ring ósemja hevur verið leingi millum sóknarprest og kirkjulið, ið hevur verið til munandi bága fyri kirkjuliga lívið og trivnaðin á staðnum. 2 Hendan løgtingslóg kemur í gildi dagin eftir, at hon er kunngjørd. Traðagøta 39 Postsmoga Argir Telefon Telefax fmr@fmr.fo

2 Kap. 1. Almennar viðmerkingar Landsstýrið yvirtók fólkakirkjuna við gildi frá 29. juli Fólkakirkjan hevur verið danskt málsøki, og tænastumennirnir í fólkakirkjuni hava verið settir sum danskir tænastumenn. Nýggji biskupurin er føroyskt settur frá 1. desember Endamálið við hesari lógarbroytingini er at fáa serligar ásetingar inn í lógina, sum mettar verða neyðugar, í samband við at sóknarprestar, próstur og biskupur framyvir fara at verða settir undir landsstýrinum. Galdandi Ll. um tænastumenn landsins hevur ongar serligar ásetingar fyri tænastumenn í fólkakirkjuni. Í samband við yvirtøkuna av fólkakirkjuni skulu sóknarprestar, sum hava verið settir sum danskir tænastumenn, sambært Lov om personalemæssige spørgsmål i forbindelse med de færøske myndigheders overtagelse af sager og sagsområder hava eitt tilboð um setan sum føroyskir tænastumenn. Ásetingarnar í uppskotinum viðføra ikki størri broytingar viðvíkjandi setanarviðurskiftunum hjá sóknarprestum í mun til tær ásetingar, sum hava verið galdandi, meðan teir hava verið settir hjá donskum myndugleikum. Ein broyting er tó, at Ll. um tænastumenn landsins ikki hevur nakra áseting um tænastubústað. Ætlanin er, at viðurskiftini viðvíkjandi tænastubústaði og bústaðarskyldu verða ásett í lógini um størv í fólkakirkjuni. Ummæli Uppskotið hevur verið til ummælis hjá Mentamálaráðnum, Felag Tænastumanna Landsins, Prestafelagnum, Føroya Stiftstjórn, Felagnum fyri Kirkjuráðslimir og hjá politiska fylgibólkinum. Fíggjarmálaráðið hevur móttikið hoyringssvar frá Mentamálaráðnum, Felag Tænastumanna Landsins, Prestafelagnum og Føroya Stiftstjórn. Mentamálaráðið hevði ikki stórvegis viðmerkingar til uppskotið. Felag Tænastumanna Landsins vísir í sínum viðmerkingum á, at 30b, stk. 2 í upprunaliga uppskotinum er í andsøgn við 24 í lógini um uppsagnartíð, og verður tað mett at verða órímuliga leingi at skula verða í einum starvi í 6 mánaðir, sum ein hevur sagt seg úr, tá ið hugsað verður um at uppsagnartíðin hjá tænastumonnum er 3 mánaðir. Á hendan hátt verða teir munandi verri fyri enn aðrir tænastumenn, sí skjal 1. Fíggjarmálaráðið er samt við Tænastumannafelagnum, og hevur valt at strika ásetingina í upprunaliga uppskotinum um, at landsstýrið kann avgera, at sóknarprestur, ið fær annað starv, og fyrra starvið liggur soleiðis fyri, at annar sóknarprestur illa fær røkt tað, skal verða verandi í fyrra starvinum, til nýggjur prestur er settur, tó í mesta lagi í 6 mánaðir. Prestafelagið hevur í sínum viðmerkingum víst á, at sóknarprestar, sum verða settir sum tænastumenn í fólkakirkjuni ikki eiga at verða settir við royndartíð, tí hetta metur felagið vera í stríð við kallsrættin, og vísir í tí sambandi til viðmerkingarnar til 7, stk. 1 í løgtingslógini um fólkakirkjuna í Føroyum, har ásett er: Men sóknarprestur, sum kann virka í fólkakirkjuni skal vera rætt kallaður. Við setanartilgongdini kallar kirkjufólkið, umboðað av limunum í 2 av 6

3 kirkjuráðunum í prestagjaldinum, sóknarprestin, sum fær kollats frá biskupi og verður innsettur av prósti. Prestafelagið vísir í viðmerkingunum á, at ein royndarsetan er eitt stórt brot við trúðarjáttnargrundarlag, skipan og kallsrætt fólkakirkjunnar, og fer felagið tí ikki at kunna mæla limum sínum til at søkja embæti undir slíkum treytum, sí skjal 2. Viðmerkingarnar frá Prestafelagnum hava síðani verið til viðmerkingar hjá Mentamálaráðnum og Felagnum fyri kirkjuráðslimir. Felagið fyri kirkjuráðslimir hevur ikki gjørt nakrar viðmerkingar. Mentamálaráðið hevur gjørt viðmerkingar til skrivið frá Prestafelagnum. Mentamálaráðið hevur viðgjørt spurningin um royndarsetan, og leitað sær ráð hjá sakkønum hesum viðvíkjandi. Mentamálaráðið metur ikki, at royndarsetan er í stríð við játtanargrundarlagið hjá fólkakirkjuni, og at royndarsetan er í góðum samljóði við kalsrættin hjá kirkjuliðnum, sí skjal 3. Fíggjarmálaráðið hevur viðgjørt viðmerkingarnar hjá Prestafelagnum og Mentamálaráðnum viðvíkjandi royndarsetan, og er samt við Prestafelagnum, at ein heilt serlig setanartilgongd er galdandi í sambandi við setan av prestum. Tá ið lógaruppskotið varð lagt fyri løgtingið í heyst, var hildið, at sóknarprestar eins og onnur starvsfólk eiga at verða settir við royndartíð. M.a. viðgerðin av hesum spurningi í løgtinginum hevur sannført landsstýrismannin um, at rættast er ikki at hava áseting um royndarsetan við í fyriliggjandi lógaruppskoti. Tí verður í 30a, at 2, stk. 1, 2. pkt. ikki er galdandi fyri tænastumenn í fólkakirkjuni. Prestafelagið hevur í viðmerkingunum gjørt vart við, at eingin áseting er í tænastumannalógini um bústaðarskyldu, men vantar felagið, at hetta fer at verða tikið upp í samband við lógina um størv í fólkakirkjuni. Harumframt hevur felagið víst á, at próstur ikki er sjálvstøðugt nevndur í almennu viðmerkingunum. Hetta hevur Fíggjarmálaráðið rættað í almennu viðmerkingunum. Viðmerkingarnar hava annars ikki elvt til fleiri broytingar í uppskotinum. Kap. 2. Avleiðingar av lógaruppskotinum 1. Ongar fíggjarligar ella umsitingarliga verða fyri land og kommunur í samand við at lógin verður broytt. 2. Uppskotið hevur ongar fíggjarligar fyri vinnuna. 3. Uppskotið hevur ongar fyri serstøk øki í landinum. 4. Uppskotið fær ongar sosialar fyri ávísar samfelagsbólkar ella felagsskapir. 3 av 6

4 Fíggjarligar/ búskaparligar Umsitingarligar Umhvørvisligar Avleiðingar í mun til altjóða avtalur og reglur Sosialar Fyri landið/landsmyndugleikar Fyri kommunalar myndugleikar Fyri pláss/øki í landinum Fyri ávísar samfelagsbólkar/ felagsskapir Nei Fyri vinnuna Kap. 3 Serligar viðmerkingar Til 1 Til 30a Áseting um fyribilssetan er í 2, stk. 1 pkt. 2) og er ikki galdandi fyri tænastumenn í fólkakirkjuni. Ásetingar um fyribils tænastu í øðrum starvi og broytingar í tænastuviðurskiftunum og tænastuøkjunum hjá sóknarprestum eru í 30b og 30c. Stk. 2. Mannagongdin í samband við setan av biskupi og prósti eru ásettar í lógini um størv í fólkakirkjuni. Kirkjuráðini velja biskup. Starvið sum próstur verður lýst leys millum sóknarprestarnar í próstadøminum. Kirkjubókaførandi sóknarprestur við dómkirkjuna er dómpróstur. Tað starvið verður tí lýst leyst eftir vanligu reglunum um setan av sóknarprestastørvum, men verður sett eftir serligum reglum í lógini um størv í fólkakirkjuni. Til 30b Ásetingin skilur seg frá vanligu ásetingini í 10 um fyribils tænastu í øðrum starvi á tann hátt, at sóknarprestar hava skyldu til í staðin fyri ella samstundis fyribils at røkja tænastu í javnstillaðum ella hægri starvi uttan fyri egið setanarøki (tænastugrein). Hetta merkir, at sóknarpresti í styttri tíðarskeiði kann verða álagt at røkja starv í einum øðrum prestagjaldi, t.d. í samband við at sóknarprestur í einum øðrum prestagjaldi er sjúkur, at starvið fyribils ikki er mannað, ella at onnur serlig viðurskifti gera seg galdandi. Eisini kann talan t.d. verða um, at áleggja sóknarpresti at røkja uppgávuna sum próstur í eitt tíðarskeið. 4 av 6

5 Tá ið tænastumenn verða settir, verður setanarøki vanliga breitt orðað t.d. er setanarøki hjá tænastumannasettum lærarum Mentamálaráðið og stovnar undir tí, men sóknarprestar verða settir í einum ávísum prestagjaldi. Tískil er tað neyðugt at hava eina serliga áseting fyri sóknarprestar um, at teimum kann verða álagt fyribils at røkja starv uttan fyri egið setanarøki. Hvat liggur í orðinum fyribils er ringt at siga, men talan má verða um avmarkaða tíð, at sóknarpresti kann verða álagt at røkja annað starv, samstundis sum hann røkir egið starv. Til 30c Ásetingin skilur seg frá vanligu ásetingini í 11, stk. 1 á tann hátt, at sóknarprestur, umframt at tola broytingar í tænastuviðurskiftunum, eisini eigur at tola broytingar í tænastuøkinum, sum ikki broyta starvseyðkennið, og sum ikki viðføra, at starvið ikki longur kann haldast hóskandi fyri hann. Ásetingin gevur setanarmyndugleikanum fríari ræsur at fremja broytingar viðvíkjandi setanarøkjunum enn eftir 11, stk. 1, t.d. um talið av prestagjøldum skuldi verið broytt, og prestur harvið hevði fingið færri ella fleiri uppgávur at røkja. Ásetingin í 11, stk. 1, pkt. 2 er ikki galdandi fyri sóknarprestar, ið ikki kunnu verða álagdir at taka við øðrum starvi. Í viðmerkingunum til 3, stk. 4 og 4, stk. 3 í løgtingslóg um fólkakirkjuna í Føroyum stendur, at neyðugt kann blíva at umskipa kirkjusóknirnar, sum íbúgvaviðurskiftini broytast. Talan kann bæði vera um at flyta kirkjusóknarmørk, at leggja kirkjusóknir saman, og at gera nýggjar kirkjusóknir, eins og at flyta mørk millum prestagjøld, at leggja prestagjøld saman, og at gera nýggj prestagjøld. Til 30d Sóknarprestur kann verða sagdur úr starvi eftir hesari áseting, um biskupur hevur mælt til, at hann verður sagdur úr starvi. Talan skal vera um ringa ósemju millum sóknarprest og kirkjulið, ið hevur staðið við gjøgnum mong ár, og verið til stóran bága fyri kirkjuliga virksemið á staðnum. Serligar umstøður mugu gera seg galdandi, um sóknarprestur skal kunna verða sagdur úr starvi eftir hesi áseting. Talan má verða um eina ótolandi støðu fyri kirkjuliga lívið á staðnum. Harumframt skal ósemjan hava verið í eitt longri tíðarskeið. Ósemjan skal hava havt við sær, at staðfest er, at kirkjuliga virksemið á staðnum er minkað, ella ikki longur er í beinleiðis kirkjuligum høpi. Eisini kann hetta koma til sjóndar við, at fólk á staðnum t.d. søkja vekk frá sóknarprestinum, ella heitt verður í óvanligan stóran mun á aðrar sóknarprestar at veita persónligar kirkjuligar tænastur. Tað er ikki nóg mikið, at tað verður prógvað, at ósemja er millum prest og kirkjuráð á staðnum. Staðfest má verða, at prestur ikki einsamallur er atvold til ósemjuna, og tí átti at verið sagdur úr starvi orsakað av samstarvstrupulleikum. Talan eigur heldur ikki vera um viðurskifti, ið eiga at verða viðgjørd eftir kap. 4 í tænastumannalógini. Um sóknarprestur verður sagdur úr starvi eftir hesi áseting, fær hann rætt til bíðiløn eftir 29 t.v.s. í 3 ár eftir uppsøgnina. 5 av 6

6 Til 2 Ongar viðmerkingar Fylgiskjøl: Skjal 1: Viðmerkingar frá Felag Tænastumannalandsins Skjal 2: Viðmerkingar frá Prestafelagnum Skjal 3: Viðmerkingar frá Mentamálaráðið Fríggjarmálaráðið, 23. oktober 2007 Karsten Hansen landsstýrismaður / Petur Alberg Lamhauge aðalstjóri 6 av 6