ilaasortanillu aggersaagaluarluni takkuttoqartannginnera malunnarsiartuinnarmat. Tusariarlinngooq 2009 maajip 2-ani Vingsted Centret-mi ingerlanneqarpoq: Erinarsortut kisimiillutik: 4 Erinarsoqatigiillu peqataasut: 7 UMIAQ Fynimi Kalaallit Peqatigiiffiat - Grønlænderforening på Fyn Uk. 38. årg. Nr. 2 Maj 2010 Kalaallit Peqatigiiffiisa Kattuffiat INUIT 20. marts 2010 Århus-imi ukiumoortumik ataatsimeersuarnerani nalunaarusiaq Taasisinnaallutik peqataapput 15-it (peqatigiiffinnit 22-usunit). Tusarnaariat ilanngullugit 39-t ataatsimeersuarnermi peqataapput. Bitha Metelmann-ip siulitaasutut ukiumoortumik nalunaarutaa: Siulersuisuunerit ukioq kingulleq pingasoriarlutik ataatsimiissimapput. Forretningsudvalgi aamma pingasoriarluni ataatsimiissimavoq. Taakku saniatigut aaqqissugassat assigiinngitsut piareersarnerini aaqqissuisut immikkut piareersarlutik ataatsimiipput. Ilaasortanut paasissutissiisarnerit emailikkut nassitivigineqarsinnaasut nassitsivigineqartarput peqanngitsulli allakkatigut nassinneqartarlutik. Siulittaasup ajuusaarutigaa ORSEQ 2009-mi marloriaannarluni saqqummersimammat. INUIT nittartagaat www.inuit.nu 2009-p ingerlanissaa kissaatigisimagaluarpaat, tamannali anguneqarsimanngilaq. Peqatigiiffiit akunnaatsuliisimasut Ikinngutigiit Aaalborg 45-liisimavoq kiisalu Nanoq Ikast aamma Sønder Jylland Ulo ukiut 35-nngorlugit nalliuttorsiorsimapput. Taakkununnga atatillugu eqqaavaa ajoraluartumik lokaleqarfinni assigiinngitsuni peqatigiiffinnik ingerlatitsiniarneq erloqinarsiartuinnartoq eqqaaneqartuartoq, siulersuisussaaleqineq Nr. 1 Nr. 2 Nr. 3 Kilitaq Skivemeersoq Umiaq Odensemeersoq Ulo Sønderjyllandimeersoq Ataasiakkaarlutik unammineq: Nr. 1 Niels Stork Qajaq Århusimeersoq Nr. 2 Mike aamma Karina Sapanngaq Hjørringimeersut Nr. 3 Conny aamma David Brandt Inussuk Vardemeersut Naggaataatigut eqqaaneqarpoq Tusap ornigarneqarnera naammaannarsimasoq. Grønland i Tivoli 2009. INUIT kaffeerniarlutillu kalaallit kaagiannik nioqquteqarsimapput. Juullimut inuulluaqqusineq 2009. Peqatigiiffiit juullimut inuulluaqqusinerup saniatigut oqaaseqartinneqarput, napparsimallutik katsorsartikkiartortut, tarnimikkut innarluutillit, pineqaatissinneqarsimasut,efterskolemi atuartut kiisalu Danmarkimi annerusumik atuartut peqatigiiffiata siniisaat inuulluaqqusitinneqarput. Aningaasanik qinnuteqaatit iluatsiffiuallaanngillat. Namminersornerullutik Oqartussat tapiutigisartakkatik kr. 50.000,00-nik ilanngarpaat. Siorna kommuunit (Kalaallit Nunaannut) qinnuteqarfiit arfineq pingasut tapiissuteqarput. Maannalu kommuunersuaqalernermi ataaserluunniit tapiuteqarsimanngilaq. Naggataagut siulittaasoq neriorsuivoq ukioq 2010- mi aningaasanik qinnuteqaatit ilungersuunniarlugit siulersuisut isumaqatigiissimasut Kattuffiup ingerlaannarnissaa kissaatigigamikku. Ataatsimeersuarnermi aningaaserisup 2009-mi naatsorsuutinik kukkunersiorneqarsimasunik nalunaarummini oqaatigaa siulersuisuunermi ilaasortanngortussat aningaasartuutissanut tunngasut eqqumaffiginiassagaat. 1
Erseqqissaatigaluguttaaq Kattuffik aningassanik ajornartorsiuteqarmat. Isertinneqarsinnaasut eqqarsaatigalugit ilaatigut eqqaaneqarpoq INUIT pigisaat, tunissutisiarisarsimasaat inissaqartinneqanngitsut Amerikansk Lotteri-mut atorneqarsinnaasut. Kattuffiup aviiseraa Orseq matuneqarpoq ingerlanngimmat. (Naatsorsuutigineqarpoq Nittartagaq ingerlaqqilerpat Orseq hjemmesidemi atuarneqaqqittalissasoq). INUIT hjemmesideat aallarteqqinneqassaaq allamik ingerlatitsisulerlugu. Siulersuisuunernut aningaasat ineqarnermut tunngasut appaaffigineqarput sipaartoqartariaqarmat. Kisianni kukkunersiuisumut revisor aningaasat allanngortinneqanngillat. Naatsorsuutit kukkunersiorneqarsimasut qinnuteqarnermut assigiinngitsunut atorneqartarmata. INUIT ullumi telefoniat peerneqarpoq arlalinnik telefoneqarnermit akikinnerummat. Oqaluuserisaq 4a: Siulersuisuunerit oqaluuserisassanngortitaat: TUSARIARLINNGGOOQ qanoq allanngortinneqarsinnaava/ nutarsarneqarsinnaava? 1. TUSA-mut malittarisassat allanngortinnissaat. 2. TUSARIARLINNGOOQ-p unammiffiunani ingerlanneqarnissaa Piffissangaatsiaq atorlugu oqallinneqarpoq isummat assigiinngitsut saqqummiunneqarlutik. Naggataagut siunnersuutigineqarpoq suleqatigiiliortoqassasoq/ataatsimiitilaliaq pingasunik ilaasortalik. TUSAp suleriusissaanik siunnersuusiortussat makkua qinerneqarput: 1. Jørgen Jeremiassen Tikeraaq 2. Karen Schmidt Ikinngutigiit 3. Laura Street Therkildsen Ikinngutigiit Sinniisussat Knud Erik Andersen Agpa Benigne Lange Ilisarisa Taakkua saniatigut siulersuisuunernit ilaqassapput. Oqaluuserisassaq 4b: Peqatigiiffiit atugarisaat. Siulersuisuunerit oqaluuserisassanngortitaat. 1. Sooruna peqatigiiffiit ingerlanerliulersartut? 2. Qanoq ajornartorsiutit qaangerneqarsinnaappat? 3. Siunissami peqatigiiffiit qanoq takorluussavavut? Peqqutaasinnaavoq siulersuisut iluanni ilaasortallu akornanni suleqatigiinnerup amigaateqarneranik. Ilaasortanngortut ilarpassui anisarput ilaasortatoqqanit oqaaseq: taama ingerlasarpugut atorpallaarmassuk. Ilaasortanngoraluit tikilluaqqusaanngitsutut misigimalersarmata. Ilaasortat ilarpassui akiliisaraluarlutik ataatsimeersuarnernut takkunneq ajorput. Inuusuttut amerlanerit peqataatinniaraanni inuusuttunut naleqqussinnaasunik aaqqissuussisarnerit ilaqartinneqartariaqarput. Ilaasortassarsiornermi makku sammineqarsinnaasut ilagaat: oqalugiartitsinerit, angalaaqatigiinneq, ilaqutariinnik sammisaqartitsineq, peqatigiiffilerineq, aviisitigut ussassaarineq, Kalaallit Illui suleqatigalugit aaqqissuussinerit, Kalaallit Nunatsinniit nuuttartut peqatiginiarnissaat, ilinniartunik siunnersuisartut suleqatigalugit ilaasortassarsiortarnissaq kiisalu facebook-imi hjemmesideliorneq. Taamatut oqallisereernermi peqatigiiffinnit aallartitat peqatigiiffimminni ingerlanneqartartut saqqummiuppaat. Eqqaaneqartut ilagaat Umiaq Odense-mi peqatigiiffik aviiseeqqamik saqqummersitsisartoq. Aamma eqqaaneqarpoq 26. marts 2010 peqatigiiffilerinermik pikkorissartitsineq Umiamit aaqqissuunneqartoq ingerlanneqassasoq. Siulittaasup kaammattuutigaa siulersuisut iluanni suleqatigiilluarniaqqullugit ilaasortanullu paasissutissat pitsaanerusumik ingerlateqqittaqqullugit imaluunniit aviiseeqqat aqqutigalugit. 4c: Tusariarlinngooq 2009 naliliineq. Aqqissuussineq ingerlalluarpoq kisiannili amigartoorutaaqaluni. Siulittaasup nalunaarutigaa: DGI- Huset Vejle isumaqatigiissuteqarfigisimallugu ukiuni pingasuni atuuttussamik. Hallersuup atornera kr. 37.500,00. Aammalu juullimut inuullluaqqusisarneq immikkut isumaqatigiissuteqarfigineqarpoq. 4d: Juullimut inuulluaqqusineq 2009. 2
Illoqqarfikkaarluni KNR aqqutigalugu inuulluaqqusisarneq amigaatigineqarpoq. Tussiut Guuterput oqaluffinni atorneqartannginnera uparuarneqarpoq. Aaqqissuussisimasut nersualaarneqarput. 5. Ilaasortaanermut akiliut nikinngilaq. 6. 2010-mi aningaasartuutissanik siunnersuut ataatsimeersuaqataasunit peqataaffigineqarluni aaqqissuuneqarpoq taasisinnaasunit 14-init akuersissutigineqarluni 7. Siulersuisunik qinersineq: Siulittaasoq Bitha Metelmann ukioq ataaseq ingerlaqittussaq Siulittaasup tullia Niels Peter Nielsen qineqqinneqarpoq Aningaaserisoq Johanne Andersen ukiunut marlunnut Allatsi Sara Jensen ukiumi ataatsimi atasussaq Siulersuisunut ilaasortanngorput: Stine Frandsen Helga Maqe Nielsen Kathrine Eriksen Sinniisussat: Beathe Lynge Olsen Rimdal Thårup Høegh Kukkunersiuisut: Knud Erik Andersen Poul Kristensen Maria Ruwald, sinniisussaq 8. Taasariallit allat: Ajoraluartumik Danmarkimi kalaallimik palaseeruttussaavugut. Naalakkersuisut 2011-mi aningaasartuutissaannit tamanna peerneqarsimavoq. Taamaattumik palaserput Mimi Karlsenimut allagaqarsimavoq: Atorfik qanoq ililluni atorunnaarsinneqarsinnaanersoq aningaasartuutissanut inatsit suli oqaluuserineqanngitsorluunniit. Helga Maqe Nielsenip ilisimatitsissutigaa Odensemi Kalaallit Illuat peqatigalugu peqatigiiffilerinermik pikkorissartitsinissaq ingerlanneqartussaasoq. Inissat 17-iupput. Odensep qanitaani najugallit peqataarusullutik nalunaarsinnaapput. Ataatsimeersuarnerup ingerlanerani Kalaallit Peqatigiit Kattuffiannut uparuaatiga imaqarniliamut ilanngunneqarsimanngitsoq ilanngutissavara: Sakkortuumik uparuarsimavara Kattuffimmi politikkerqusaannginneq paasinerluinerulluinnarpoq. Ukiuni makkunani politikki pillugu oqalliseqqusaannginneq, ilami suna tamarmi politikkimut attuumassuteqarmat. Eqqaavakka 2011-mi palaseerniarneqarnerput aamma Kalaallit Nunaanni kisermaassilluni ullumikkut timmisartuussinermi pissusiulersut. Tassa tamakkua oqallissutigalugit Kattuffitta sulissutigisassaralui!! UMIAQ sinnerlugu INUIT ataatsimeersuarnerani peqataatitaq: Medea R. Hansen --- Orientering på dansk? Ønsker du en orientering om forhandlingerne på INUITs generalforsamling? Så spørg bestyrelsen. TUSA 2010 Vejlemi Arfininngorneq maajip aallaqqaataani TUSA 2010 Vejlemi Idrættens Hus-imi ingerlanneqarpoq. Erinarsoqatigiit inuillu ataasiakkaat pilersaarut malillugu unammipput nuannarineqaqalutillu. Erinarsortut unammereermata tupaallatsineqarpoq, tassa Paamiuniit Peqatigiinniat aallartitaat Kattuffimmut 5000 kroninik tunissuteqarmata juullimut inuulluaqqusinissamut atugassanik. Tamatuma kingorna nereqatigiinneqarpoq kinguninngualu Christian Søegaardip nipilersoqatigiivi erinarsortoqarlutik qititsitsillutik aallartipput. Inuit nuannateqaat, sulilu aamma tupaallatsisisoqaqqippoq, tassa Rasmus Lyberth takkuteriasaarami erinarsorlunilu marlussunnik atugaqarluni. Suli inuit ingallutik nuannateriaannarput. Katerimaaqatigiinneq nuannivissumik ingerlavoq unnuallu qeqqata missaani suut tamarmik naammassineqarput. Unamminermi ajugaasut: Unamminermi erinarsoqatigiit imatut inissipput: Nr. 3. Qajaq Århusimiit Nr. 2. Ikinngutigiit, Aalborgimiit Nr. 1. Ulo, Sdr.jyllandimiit Ataasiakkaat erinarsorneranni: Nr. 3 Nukannguaq Jørgensen Nr. 2 Nanoq Nr. 1. Niels Storch Ajugaasut pilluaqquavut! 3
Umiap erinarsoqatigiivi ajugaasunut ilaanngikkaluartut erinarsorput tusarnivissumik amerlanernerlu pointeqarnissaat ilimagineqarsimagaluarluni. Qujanaq UMIAQ-p Erinarsoqatigiivinut. Aaqqissuisut INUIT pilluaqquagut aaqqissuussat ilutsilluarmata. TUSA 2010 i Vejle Lørdag den 1. maj blev TUSA 2010 afviklet i Idrættens Hus i Vejle. Sangkor- og solistkonkurrencen, som var populær, blev gennemført efter planen. Efter sangdysten var der en overraskelse ved at foreningen Peqatigiinniat fra Paamiut overrakte pengegave til INUIT på kr. 5000, som skal bruges til Julehilsen. Umiddelbart efter fællesspisningen bød Christian Søegaards Trio med solister op til dans. Der var masser af glade mennesker og der var en god stemning i salen. Endnu engang en overraskelse kom, da Rasmus Lyberth uanmeldt kom til scenen og sang et par populære sange, til stor jubel blandt publikum. Placering i konkurrencen: Sangkor: Nr. 3. Qajaq fra Århus Nr. 2. Ikinngutigiit fra Aalborg Nr. 1. Ulo fra Sønderjylland Solister: Nr. 3. Nukannguaq Jørgensen Nr. 2. Nanoq Nr. 1. Niels Storch Tillykke til vinderne! Selv om UMIAQ-koret ikke var blandt vinderrækken, sang koret rigtigt dejligt, og mange troede ellers på flere point til koret. Tak til UMIAQ-koret Vi ønsker tillykke med vellykket arrangement til INUIT. Peqatigiiffilerinermik pikkorissaaneq. Tallimanngorneq apriilip 26-anni arfininngornerlu aprilip 27-anni Odensemi Illorput kælderiani UMIAQ peqatigiiffilerinermik pikkorissaatitsivoq. Pikkorissarneq ingerlanneqarpoq Peqatigiiffiit Kattuffiata INUIT-p siulittaasuanit Bitha. Metelmannimit arfininngornikkut Niels Peter Nielsenimit ikiorteqarluni. Pikkorissarneq ilisimasasseeqaaq, soqutiginarluni allanngorarlunilu, taamaalilluni nal. akunnerpaalui tunisiffioqaat ingerlalluarlutillu. Peqatigiiffiulli siulersuisui ajuusaaruteqalaarput allatsissimagaluarlutik agginngitsoortut arlaqarmata, pingaartumik arfininngornikkut Kursus i foreningsteknik UMIAQ arrangerede et kursus i foreningsteknik fredag den 26. april og lørdag den 27. april 2010 i kælderen i Det Grønlandske Hus i Odense. Kurset blev ledet af forkvinden i Fællesforeningen INUIT, Bitha Metelmann, assisteret af Niels Peter Nielsen om lørdagen. Kurset blev kørt meget informerende, interessant og afvekslende, så de mange timer gik glidende og givende. Dog har bestyrelsen et lille hjertesuk for fremmødet, som ikke var overvældende, især om lørdagen, skønt tilmelding i forvejen. Pisussat/ arrangementer MAJ Nereqatigiinneq/ Fællesspisning Arfininngorneq/ lørdag den 22. maj kl. 18.00-23.00. Akia/ pris for medlemmer: 40,- kr. ikkemedlemmer: 45,- kr. Nereqataajartorit, nuannertaqaaq. Ikinngutit/ ilisarisimasat ilagalugu nuannisariartorit nerilluarlutillu. Kom til fællesspisning. Ta en ven/ bekendt med og hyg dig med god mad. Nalunaarfissaq kingulleq/ sidste frist for tilmelding: Sisamanngorneq/ torsdag den 20/.5. 4
Umiarsualivimmi kulturfestivaleqarneq 2010 Kalaallit Illuutaat Odensemiittoq ukioq mannattaaq Odensep Umiarsualivimmi kulturfestivaleqarnissaanut peqataaqqissaaq maajip 28-anniit 30-annut. Sulliviit suliffiusut, tamulugassat ooqattaagassat ilisimatitsinerillu ingerlanneqassapput. Aammattaaq Qarsoq nuannarineqarluartoq ukiuni 30-nngortorsiorluni sapaammi maajip 30-anni nal. 16.30 Umiarsualivimmi nipilersussaaq. Iserneq akeqanngilaq. Havnekulturfestival 2010 Det Grønlandske Hus deltager igen i år i Odense Havnekulturfestival den 28.-30. maj med arbejdende værksted, smagsprøver og information. Desuden spiller det populære band Qarsoq 30-års jubilæumskoncert søndag den 30. maj kl. 16.30 på Havnepladsen. Fri entre. JUUNI Kalaallit inuiaqatigiittut Nalliuttorsiorfiat 2010 Ataasinngorneq juunip 21-at Kalaallit Illuutaanni Odensemiittumi. Pilersaarut Nal. 09.30 Tikilluaqqusineq, erfalasulerneq, erinarsortartut erinarsornerat erinarsoqatigiinnerlu Nal. 10.00 Ullaap tungaani nereqatigiinneq Nal. 11.30 Odensep Rådhusianut ingerlaaqatigiineq Nal. 12.00 Sulisut tikeraallu kantiinaanni tikilluaqqusineq ilasseqatigiinnertalik. Ukiup oqalugiartua: Borgmester Anker Boye. Atlantikup Avannaata Illuani Kalaallit Nunaata aallartitaqarfiani pisortaq siulittaasoqatigiinnullu ilaasortaq Tove Søvndahl Pedersen.. Ivalu Egede Martinsen, Avalak- Odensep aallartitaa Odensemi kalaallit ilinniartut peqatigiiffiat. nal. 14.00 Nal. 14.30 Nal. 16.00 Kalaallit Illuutaata eqqumiitsuliortup Beate Absalonsenip saqqummersitassaannik ammaanera. Domprovsti soraarneq Emma Balslev inuiattut ullorsiornermi Kallaallit Illuutaanni oqalugiassaaq. Kaffisoqatigiinneq qitinnertalik Christian Søegaardip Pingasuusartui nipilersortoralugit. Aaqqissuusineq Peqatigiiffik UMIAQ-mit ingerlanneqalissaaq. Grønlands Nationaldag 2010 Mandag den 21. juni i Det Grønlandske Hus i Odense. Program Kl. 9.30 Velkomst, flaghejsning, korsang og fællessang. Kl. 10.00 Brunch. Kl. 11.30 Kl. 12.00 Kl. 14.00 Kl. 14.30 Kl. 16.00 Fælles afgang til Odense Rådhus. Modtagelse og reception på Odense Rådhus i personalekantine og gæstekantiner. Årets taler: Borgmester Anker Boye. Grønlands repræsentationschef og medlem af præsidiet for Nordatlantisk Hus Tove Søvndahl Pedersen. Ivalu Egede Martinsen, repræsentant for Avalak-Odense foreningen af grønlandske studerende i Odense. Det Grønlandske Hus åbner årets udstilling med kunstneren Beate Absalonsen. Fhv. domprovst Emma Balslev holder nationaldagstalen i Det Grønlandske Hus. Kaffemik med dans og sang med Christian Søegaards trio. Foreningen Umiaq overtager arrangementet. 5
Illorput Odensemi Kalaallit Illuat/ Det Grønlandske Hus i Odense Besøg CAFÉ ALLU pulaaruk! Ikinngutit ilisarisimasallu naapikkit. Kaffisorusaajutigalugu nunatsinnit aviisit nutaarsiassallu allat atuakkit. Træf venner og bekendte. Hyg dig med en kop kaffe, læs grønlandske aviser og andre nyheder fra Grønland. Ammasarpoq sisamanngornerit tamaasa nal. 13-18/ Har åbent hver torsdag kl. 13-18. UMIAP ERINARSORTARTUI/ UMIAQ KORET Sungiusartarput marlunngornerni nal. 17.00-19.00 Illorput kælderiani/ øver på tirsdage kl. 17.00-19.00 i Illorputs kælder. Suli qatituunik tulliivinillu amigaateqarpugut/ Vi mangler stadig bas- og tenorstemmer. Saaffigisassaq/ Henvendelse: Adolf Kleemann. Tlf. 64 89 28 58 mobil 60 30 63 07. UMIAQ-mut ilaasortanngorit /Bliv medlem af UMIAQ 1. januar uk. 2010-miit ilaasortaanermut akiliut nutaaq Nyt medlemskontingent fra 1. januar 2010: Inummut ataatsimut 110,- kr. pr. person Tapersersuisutut 55,- kr. pr. støttemedlem Qinnuvigissavatsigit akiliummut allagartami atit, najukkat e-mail-eqaruillu ilanngullugu allattaqqullugit. Vi anmoder dig om at skrive dit navn, adresse og evt. e-mail på indbetalingssedlen. Inussiarnersumil inuulluaqqusilluta/ Med venlig hilsen Siulersuisut/ Bestyrelsen. UMIAQ Avisen og meddelelser pr. mail UMIAP Aviisia nalunaarutillu mail-ikkut Har du en e-mail adresse, bedes du venligst sende den til Rasmus Bjørgmose. E-mail adresseqaruit qinnuvigissavatsigit Rasmus Bjørgmose-mut nassiuteqqullugu. - På forhånd tak qujareerluta: bjorgmose@post.tele.dk INUIT hjemmeside: www.inuit.nu Siulersuisut telefon normui/ Bestyrelsens telefonnumre: Helga Maqe Nielsen, formand 64 81 34 41 Vittus Kalia, næstformand 23 28 49 06 Margrethe Damkilde, kasserer 65 96 36 35 Arnannguaq Hansen, sekretær 42 52 29 17 Kartât Hansen, best.medlem 60 94 43 15 Amalie Olsen, best.medlem 26 51 48 24 Ole S. Nielsen, best.medlem 64 81 34 41 Grethe Marie Jørgensen, 1. suppl. 66 15 23 83 Stine Olsen, 2. suppleant 62 68 19 38 Redaktion til UMIAQs blad: Rasmus Bjørgmose Helga M. Nielsen Ole S. Nielsen Umiap Aviiseeraa julimi 2010-mi saqqummeqqissaaq - Umiaq Avisen udkommer næste gang i juli 2010. 6