RULLANDI FISKI- LOYVIR GEVA FÁMANNA- VELDI

Transkript

1 TRYGGINGAR- SKAÐAR PRIVAT- SKAÐAR SMÁ- SKAÐAR HEIL- LAKKERING SKIFTA RÚTAR SKAÐA- SÝN MÁNADAGUR 5. MARS 2012 Dimmalætting ger munin hvønn dag. Eitt blað, sum á ein spennandi hátt lýsir, greinar og kveikir og setir tíni áhugamál fremst. Lesarin er kjarnin í okkara journalistikki Nr árgangur Vika 10 Tlf Kr. 20,00 KÁRI PETERSEN, BÚSKAPARFRØÐINGUR: RULLANDI FISKI- LOYVIR GEVA FÁMANNA- VELDI Kári Petersen, búskapar frøðingur, ávarar staðiliga landsins leiðarar ímóti at seta í verk eina skipan við langfreistaðum rullandi loyvum í fiskivinnuni. Hetta er uppskriftin uppá oligarki, sum vit kenna tað úr Russlandi og Íslandi, var ein boð skapur hansara í framløgu í Norð ur - landa húsinum fríggja dagin INNANLANDS Síða 4-5 Mynd: Bjartur Vest Fleyr í FMfinaluni ÍTRÓTTUR síða 11 Nám bølir á lesihjálp til orðblind INNANLANDS síða 2 Vit hava gjørt nakrar rundkoyringar í Havnini seinastu árini, og hava hes ar virka einastandandi væl. Á Ringvegnum eru tvær rundkoyringar, og kunnu vit ikki ímynda okkum, hvussu ferðslan vildi gingið, um hesar ikki vóru. JAN CHRISTIANSEN MEININGAR síða 9 Bilasølurnar hava selt 128 nýggjar bilar higartil í ár INNANLANDS síða trygt og ómakaleyst til hús

2 2 INNANLANDS Nr mars 2012 Nám bølir á lesihjálp Ein føroysk ment skipan, Orðabankin, til lesiveik og orðblind er klár at lata næmingum í føroyska skúlaverkinum. Hóast Nám og Mentamálaráðið hava goldið part av menningini, so kemur skipanin ikki út til næmingarnar. Danir hava hinvegin tikið føroysku skipanina til sín, og hon verður brúkt í danska skúlaverkinum GEORG L. PETERSEN - Tað sum hevur týdning fyri okkum, er at Nám kem ur við einum svari. Í løtuni valdar bara tøgn, og Nám ønir okkum ikki aftur, tá vit spyrja um tey eru til reiðar at keypa rættin til skipanina, sigru Tim Wentzlau frá fyritøkuni Auxilior, sum hevur ment skipanina Orðabankin, sum er eitt amboð til orðblind og lesiveik. Skipanin var klár í síni føroysku útgávu í januar mánaði í 2011, og fleiri orðblind og lesiveik hava longu tikið skipanina niður av netinum í eini royndarútgávu, men hon virkar bara í tveir mánaðir. Av tí at Mentamálaráðið og Nám hava verið við í menn ingini frá byrjan, hevur tað eisini allatíðina verið ætlanin, at føroyska skúlaverkið skuldi keypa sær endaliga brúksrættin til skipanina. Tí ber heldur ikki til hjá Tim Wentzlau og Auxilior at selja skipanina aðrar vegir, áðrenn almennu myndugleikarnir hava givið til kennar, um teir ynskja at keypa ella ei. Men har valdar bara tøgn, og tí hendir einki. Eftir standa brúkararnir, sum kenna til føroyska amboðið, men ikki sleppa at brúka tað. Føroysk skipan Tað var í 2006 at Tim Wentzlau fór undir at menna Orðabankan. Tað varð gjørt í samstarvi við táverandi Skúlabókagrunnin, sum seinni varð lagdur saman við øðrum stovnum undir navninum Nám. Avtala varð gjørd millum Tim Wentzlau hevur fyritøkuna Auxilior, sum hevur ment eina serliga skipan til orðblind og lesiveik, nevnt Orðabankin. Ein donsk fyritøka hevur keypt forritið til danska skúlaverkið Savnsmynd: Bjarni Nygaard part arnar um, at føroyska skúlaverkið skuldi keypa sær nýtslurættin til skipanina, sum tískil ikki kundi seljast føroyskum brúkarum aðrar vegir. Danska fyritøkan Alinea hoyrdi um føroysku verkætlanina, og vísti henni beinavegin áhuga. Alinea er ein partur av Lindhardt og Ringhof Undervisning, Ov stórt til Nám SETT UPP: AAGE SAMUELSEN Verkætlanin við Orðabankanum gjørdist ov stórt fyri Nám, og tí mátti Mentamálaráðið inn í myndina. Stjórin í Nám væntar tó at skipanin kemur skjótt at virka í skúlaverkinum, men vil hava hana meira fullfíggjaða - hetta hóast hon er nóg góð til danska skúlaverkið GEORG L. PETERSEN - Eg skilji væl Tim Wentzlau, tí tað hevur tikið drúgva tíð at fáa málið avgreitt. Men tað eru nógv tvørlig viðurskifti at fáa upp á pláss, ið tað kann vera trupult hjá fólki at skilja, sum ikki eru inni í málinum, sigur Magnus Tausen, stjóri í Nám. Orða bankin liggur enn sum eitt óavgreitt mál hjá Nám, hóast stovnurin fyri meira enn einum ári síðan fekk at vita frá fram leiðaranum, Auxilior, at skipanin var klár. - Tað er millum annað eisini ein spurningur um Magnus Tausen, stjóri í Nám pengar, tí hetta er ein dýr skipan. Hon gjørdist ov dýr hjá Námi, og tí er Mentamálaráðið eisini komið inn í myndina, sigur Magnus Tausen. Nóg gott til onnur Tað eru fimm ár síðan, at Auxilior gjørdi avtalu við táverandi Skúklabókagrunn in at menna eitt nýtt forrit til føroyingar, sum antin er orðblind ella lesiveik. Verkætlanin fekk krónur at arbeiða við, og ætlanin var, at tá skipanin var klár, skuldi Savnsmynd: Alan Brockie samráðast um um prís og hvussu føroyska skúlaverkið skuldi taka ætlanina til sín. Men hóast tað er meira enn eitt ár síðan at forritið var klárt, so er einki hent enn. Síðan tá er forritið selt til danska felagið Alinea, so helst tað vera nóg gott at selja til danir - men ikki nóg gott til føroyingar. Hóast hetta, so vil Magnus Tausen vera við, at onkur kravlýsing í upprunasáttmálanum millum Auxilior og Skúlabókagrunnin ikki er uppfylt enn - við øðrum orðum er skipanin ikki heilt liðug, sambært stjóranum í Nám. Hvat talan er um, vil Magnus Tausen ikki inn á. Hann vísir tó á, at føroyska teldutalan er ikki nóg góð, og at hon skal mennast at brúka í nýggju skipanini. - Tað er eisini ein spurningur um hvussu skipanin skal rullast út til føroysku næmingarnar. Skal hon latast teimum sum eru ringast fyri, ella skal hon vera tøk hjá øllum, eins og við orðabókunum hjá Sprot anum, sigur Magnus Tausen. Spurningur um tíð Og so er tað pengaspurningurin. Nám heldur verkætlanina vera so dýra, at hon hoyrir heima í Mentamálaráðnum. Magnus Tausen vil ikki inn á nakran kostnað, men sambært Tim Wentzlau er talan um tvær milliónir krónur, sum kunnu rindast yvir eitt seks ára skeið. - Alt er nógv, um eingir pengar finnast, sigur Magn us Tausen. Hann væntar tó, at tað bara er ein spurningur um tíð, nær skipanin verður í tøk í skúlaverkinum. - Skipanin skal koma, og hon verður eisini tøk hjá teimum, sum hava brúk fyri henni til próvtøkurnar í summar. Um tað verður sum ein royndarskipan ella á annan hátt fer tíðin at vísa, sigur stjórin í Nám.

3 Nr mars 2012 INNANLANDS 3 sum er lagt saman við stóra forlagið Aschehoug. Hesi eru so aftur ein partur av Egmont samtakinum. Talan var tí um eina av stóru donsku fyritøkunum, sum vístu føroyska forritinum áhuga. Alinea hevur sum endamál at menna fak ligt og peda gogiskt und ir vísingartilfar við høgari dygd til danska fólkakúlan. Tað stóð ímillum at keypa rættin at brúka forritið uttanfyri Føroyar, ella at keypa seg inn í Auxilior. Tað endaði við, at Alinea keypti Orðabankan, sum í dag er millum tey forrit, sum Alinea lýsir við á síni heimasíðu. Á donskum nevnist forritið Ordbanken og kann brúkast á donskum, enskum, týskum og fronsk um máli. Almennir pengar Meðan føroyska skipanin er til stóra hjálp hjá donskum næmingum, so sleppa føroysku næmingarnir ikki at skipanina uttan í eini royndarútgávu. Gamli Skúlabókagrunnurin var veruliga við frá byrjan, og rindaði eisini krónur til fyrireik ingarnar. Tað var millum annað brúkt til at fáa før oysku taluna umvegis Grunnin Føroysk Teldu Tala at virka í nýggju skip anini. Tað liggur nógv arbeiði í skipanini, og tað kostar eisini eyka at fáa rættindini at brúka útlendskar orðagrunnar, millum annað til danskt, enskt og týskt. Sambært Tim Wentzlau fer tað samanlagt at kosta føroyska skúlaverkinum ein ar tvær milliónir krónur at keypa sær rættindini at brúka Orðabankan í øllum tí føroyska skúlaverkinum. Heimasíðan hjá danska Alinea hevur keypt rættin til føroyska forritið, og marknaðarførir tað móti donsku skúlamyndugleikunum - men tað er ikki nóg gott til føroyingar Av hesum skulu 50% rindast til føroyska grunnin fyri teldutalu, 33% skal rindast til Acapela (donsk, ensk, týsk og fronsk teldutala), meðan tey írestandi 27% skulu fara til Auxilior, sum hevur ment skipanina. Sambært Tim Wentzlau hava allir partar kýtt seg fyri at fáa prísin niður á eitt støði, sum Nám og Mentamálaráðið megna at bera. Uppskotið er eisini, at upphæddin kann rindast yvir seks ár fyrsta árið, og síðan fallandi inntil alt er goldið. Í hesum prísi eru eisini uppdateringar og hjálp. Men tað valdar bara tøgn, sambært Auxilior. - Eg vil bara hava eitt greitt svar, sigur Tim Wentzlau. Sjúkur og sníkar á seyði Góð undirtøka er fyri skeiði um seyðahald, ið Búnaðarstovan og MBM leygardagin skipa fyri í Suðuroynni BEATE L. SAMUELSEN Skeið um seyðahald verður hildið í Suðuroynni í Miðnámsskúlanum har leygardagin. Hetta er fyrsta skeiðið um seyðahald, ið Búnað arstovan og MBM skipa fyri í felag, og er undirtøkan til skeiðið góð, upplýsir Kim Petersen á MBM, Mjólkarvirki Búnaðarmanna. At eini 40 fólk hava boðað frá luttøku má sigast at verða stór undirtøka, eftirsum hetta er fyrstu ferð, at hesir báðir stovn ar nir skipa fyri slíkum skeiði. Skeiðið í Suðuroy er ein liður í eini eftirútbúgving fyri tey, sum eru von við at fáast við seyð, ikki einans bøndur, men eisini onnur, sum hava seyð sum ítriv. Djóralækni greiðir frá Áhugin fyri seyðahaldi í Føroyum yvirhøvur er stórur. Tí er neyðugt at vita, hvussu slepst undan sjúkum og sníkum hjá seyði, og eisini hvussu farast skal um seyðin, um hann gerst sjúkur ella verður fongdur við sníkum. Í hesum sambandinum verður áhugavert at hoyra, hvat Lars Mohr Nielsen, djóralækni, fer at greiða frá um sjúkur og sníkar hjá seyði. Og so er tað fóðringin av seyði. Tað er ikki líkamikið, hvussu seyður verður fóðraður ella hvussu samsetingin av fóðrinum er. Sjálvandi ber væl til at fóðra hann á sama hátt sum familjan hevur gjørt gjøgnum fleiri ættarlið. Fóðringin týdningarmikil Hugsa vit um at spara á sama hátt sum vit spara streym ella olju, ber til at gera hetta á rættan hátt við at keypa gott fóður. Við eini rættari samanblanding av vitaminum og øðrum góðum innihaldi í røttum portiónum, ber til at fáa sum mest burturúr bæði fóðri og seyðahaldi. Týdningamikið er at geva seyðinum røttu blandingina av fóðri Tað lønar seg altíð best, tá samanum kemur. Á skeiðinum fáa skeiðsluttakararnir nógv at vita um fóðring av seyði. Tað verður Hjørdis H. Jensen, búfrøðikandidatur, ið á skeiðinum í Miðnámsskúlanum í Suðuroy leygardagin fer at greiða frá fóðring av seyði. Eftir sum undirtøkan til skeiðið í Suðuroynni er so mikið stór, sum hon er, kann meiri enn so henda, Mynd: Eyðfinn Reyðberg at Búnaðarstovan og MBM fara at skipa fyri líknandi skeiði um seyðahald norðanfjørðs einaferð seinni.

4 4 INNANLANDS Nr mars 2012 KÁRI PETERSEN: Long rullandi loyvi føra Kári Petersen, búskap ar frøð ingur, ávarar staðiliga landsins leiðarar ímóti at seta í verk eina skipan við langfreistaðum rullandi loyvum í fiskivinnu ni. Hetta er uppskriftin uppá oligarki, sum vit kenna tað úr Russlandi og íslandi, var ein boðskapur hansara í framløgu í Norðurlandahúsinum fríggjadagin BRYNHILD THOMSEN Vit hava longu havt eitt tíðarskeið við spekulatión í fiskivinnuni, har skip hava verið seld fyri ein prís, sum er fleiri ferðir størri enn virðið á skipinum í veruleik anum er. Vit hava eisini longu sæð, at ein mið savning av valdinum í fiski vinnuni er farin fram, umframt at tað longu er ein sannroynd, at útlendingar sita tungt á pørtum av fiskivinn uni, hóast lógin setir av markingar bæði til útlendsk an ognarskap og ræðis rætt. Kári Petersen, búskaparfrøð ingur, legði fram áhuga verd tøl og áhugaverdar uppgerðir frá vinnuni, tá hann helt fyrilestur á ráðstevnu um føroyska fiskatilfeingið í Norðurlanda húsinum fríggjadagin. Og hansara boðskapur er krystallklárur: Tað verður ein vanlukka, um landsins politisku leiðarar seta í verk ta rullandi skipanina við langfreistaðum veiðiloyv um, sum Fólkaf lokkur in arbeiðir við at seta í verk, og sum fær hollan stuðul frá bankunum. - Miðsavningin av valdinum fer at halda fram og styrkjast við langum rullandi loyvum, og vit fara at fáa oligarki, fámannaveldi, segði hann. - Einki kann forða teimum, sum fáa loyvini, í at selja tey fyri milliardir av krónum, og tá nøkur fá fólk fara at eiga milliardir, fara tey eftir fáum árum at ráða yvir restini av føroyska vinnulívinum og í samfelag num annars, soleiðis sum tað sæst til dømis í Íslandi og Russlandi, ávaraði Kári Petersen. Lógargrundarlagið Kári Petersen gjørdi nakað burtur úr at lýsa tað lóg argrundarlag, sum fiskivinnan hev ur verið rikin eftir hesi seinastu árini. Hann byrjaði tó heilt grund leggjandi við grundlógini, sum í grein 73 sigur, at ejendoms retten er ukrænkelig. Síðani siteraði hann grein 2 í Lóg um vinnuligan fiski skap, sum sigur, at Liv andi tilfeingið á føroysku landleiðunum, og rætt indini, føroyska heimastýr ið við samráðingum hev ur rokkið, eru ogn Føroya fólks. Í 1996 varð rætturin til fiski dagar og eginkvotur ásett ur at vera galdandi í fimm ár, tvs, at rættindini skuldu ganga út í Árið eftir, í 1997, varð hetta longt upp í 10 ár, soleiðis at rættindini tá skuldu ganga út í Árið eftir, í 1998, vórðu rættindini gjørd óuppsigilig í 10 ár í senn, soleiðis at tey í fyrsta lagi kundu Kári Petersen vísti m.a. á tey skaðiligu árinini, sum sambært honum standast av, at skip undir verandi fiskivinnuskipan verða seld fyri uppblástan prís, tí veiðirættindini verða seld saman við skipunum. Tildømis eru skipini í uppisjóvarflotanum í sjálvum sær verd 980 milliónir krónur, men saman við dýrabari veiðiloyvunum eru tey verd millum 2 og 2,5 milliardir krónur Mynd: Bjartur Vest

5 Nr mars 2012 INNANLANDS 5 til fámannaveldi ganga út í 2008, síðani í 2009, tað vil siga, at rull andi prinsippið varð grund fest. So í 2007 varð rull andi prinsippið strik að aftur, og loyvini vórðu ásett at vara í 10 ár, tað vil siga at tey vórðu uppsøgd til 2018, sum er freistin, sum sitandi samgonga feg in vil strika. Ætlanirnar hjá samgonguni Kári Petersen viðgjørdi æt lanirnar hjá sitandi sam gongu og síðani, hvørjar avleiðingarnar verða av teim um ætlanum, sum fyri liggja politiskt. Samgonguskjalið hjá Sambandsflokkinum, Fólk a flokk i- num, Sjálv stýr is flokk inum og Mið flokk inum sigur, at loyvini skulu gevast tíðaravmarkað og rullandi. Fólkaflokkur in, sum eigur lands stýrissessin við fiskivinnumálum, vil hava loyvini at vera rullandi í 12 ár. Rullandi merkir, at loyv ini í prinsippinum auto matiskt verða endurnýggj að í 12 ár í senn. Og sjálvt um Løgtingið kann uppsiga loyvini við 12 ára freist, so kann løgtingið eis ini broyta hugsan í upp sagnartíðarskeiðinum og end urnýggja loyvini, so tey aft ur galda í 12 ár. - Loyvini verða tískil í veruleikanum so gott sum óuppsigilig, og brúks rætt urin verður so langur og torførur at siga upp, at hann nærum er ein ognarrættur, segði Kári Peter sen. Ogn Føroya fólks Kári Petersen viðgjørdi eis ini ásetingina í lógini um, at tilfeingið er ogn Før oya fólks. Hann segði, at tá loyvir verða latin í long tíðarskeið - 10 ella 12 ár - og harafturat rullandi, so verður ásetingin um, at livandi tilfeingið er ogn Føroya fólks í veruleikanum sett úr gildi. Og tá lands stýrið gevur persónum loyvi í mong ár, so loyvir lands stýrið eisini hesum per sóni at selja rættindini í tíð arskeiðinum. Soleiðis er tað blivið til, at teir per sónar, sum selja skip við loyvum, fáa allan pening in, sum loyvini eru verd, og loyvini eru so nógvar ferðir meira verd enn skipini, sum loyvini verða seld sam an við. Kári Petersen vísti á eina andsøgn í lógini um vinnu ligan fiskiskap, tí sam stund is sum grein 2 sigur, at tilf eingið er ogn Føroya fólks, so sigur grein 7, at loyv ini verða givin fyri 10 ár, og at hetta er tað sama sum, at løgtingið tekur ogn arrættin frá Føroya fólki og gevur hann til ein stakligar. Risastórir handlar Kári Petersen legði fram tøl, sum vístu, hvussu stór ir handlar hava verið gjørd ir í fiskivinnuni tey seinastu árini, har reiðarar hava fing ið ómetaliga stórar upphæddir við at selja loyv ini, sum teir hava fing ið ókeypis frá landinum. Krú n borg var mett at hava eitt virði uppá 150 milión ir krónur, men varð seld fyri 350, tí keyparin vildi rinda loyvishavaranum 200 milli ónir krónur fyri veiði rætt indini, sum fylgdu við. Vest urvón var 40 miliónir krón ur vert, men varð selt fyri 80 miliónir. Partrol arin Columbus, sum bara hev ði eitt virði uppá krónur, varð seld ur fyri heilar 7 mió, tí loyv ini vóru so dýrabar, og somu tøl eru fyri handilin við partrolaranum, Norna gesti. Polarhav (nú Hamra nes) og Stjørnan (nú Breiða nes) høvdu eitt virði uppá 12 mió hvør, men vórðu seld fyri 25 mió hvør. Trolbátarnir, Tindur og Skarðhamar, høvdu eitt mett virði uppá í part, men vórðu seldir fyri 6 milliónir krónur hvør. Línubáturin, Grani, var held ur ikki verdur meira enn hálva millión, men kort ini seldur fyri 14 mió. kr. Mascot varð seldur fyri 21 mió,, hóast metta virð ið bara var 4 mió. Og par trol ararnir, Fjalshamar og Nónhamar, vórðu eisini seld ir fyri meira enn tað tví falda av veruliga virð i num, 15 mió. hvør, hóast metta virðið bara var 7 mió. Kári Petersen upplýsti, at hann hevði hesi tølini frá kønum fólki í vinnuni. Skuldartung vinna Tað hevur stórar avleið ing ar, at aktørarnir í fiski vinnuni selja skip við upp blástum virði vegna fiski rættindini, sum hanga við. Skuldin í flotanum er tvífaldað hesi seinastu átta ár ini, úr 1599 mió krónum í 2002 til 3022 mió krónur í Skipini eru sera dýr - fleiri ferðir virðið á skip u num sjálvum, og soleiðis verð ur eitt stórt tilfeingis gjald rindað til tann, sum fer úr vinnuni. Hann fær sera nógv burturúr, meðan tann, sum heldur fram í vinnuni, ella sum kemur inn í vinnuna, verður sera skuldarbundin, segði Kári Petersen. Niðurstøðan av rull andi prinsippinum, sum varð grundfest í lógina í 1998, er, sambært Kára Pet ersen, at privatir aktør ar í vinnuni hava goldið milliónir krónur í til feingisgjaldi til aðrar privat ar aktørar í tíð ar skeiði num. Tann, sum eigur ti l- feing ið, Føroya fólk, fær einki, tað er ómøguligt at koma inn í vinnuna, tí eitt stórt til feingisgjald skal gjald ast til reiðaran, sum hev ur loyvini um hendi - Tann, sum eigur ti l feing ið, Føroya fólk, fær einki, tað er ómøguligt at koma inn í vinnuna, tí eitt stórt tilfeingisgjald skal gjald ast til reiðaran, sum hev ur loyvini um hendi, skuld in í flotanum er tví faldað eftir átta árum, og nógv feløg eru skuldarbundin og geva lítið og einki yvirskot, segði hann. Hann legði eisini tøl fram, sum meta um virðið á veiðirættum í mun til av kastið hjá ymsu skipa bólk u num. Ikki óvæntað eru tað uppisjóvarskipini, sum skara framúr. Pelagisku avkastini er so stór nú, at ein reiðari við 50 mió krónum í egin pen ingi kann keypa eitt skip fyri 250 mió krónur og eiga hvønn møtrikk í tí eft ir bert 6-7 árum. Árliga avkastið liggur um pro sent. Kári Petersen vísti ein lista yvir skipini í pelagisku vinnuni, har veruliga virð ið á skipunum, var sett upp. Tilsamans eru Tróndur í Gøtu, Finnur Fríði, Jupi ter, Saksaberg, Norðborg, Christ ian í Grótinum, Fag raberg, Næraberg og At lants farið verd 980 milli ónir krónur, Men við veiði loyvunum eru tey verd mill um 2 og 2,5 milliardir krónur, sambært tølunum. - Í TV2 var eitt innslag um ein føroying, sum eig ur skip í Danmark, segði Kári Petersen sum eitt dømi. - Skip hansara við veiði loyvi er vert 1,2 milliard krónur, hóast skipið sjálvt bara er 200 milliónir krón ur vert, segði hann. Útlendingar eiga og ráða í tí dulda Kári Petersen vísti eisini á, hvussu reiðarí í Føroyum sleppa sær undan lógar av mark ingini um, at út lend ingar ikki kunnu eiga meira enn eitt vist í føroyskari fiskivinnu. - Í nøkrum feløgum við útlendskum eigarum verða lán frá útlendskum eigar um ofta kallað skuld til at knýtt feløg. Feløg kun nu hava sera lítlan egin pening, viðhvørt niður í 0,05 prosent, meðan út lend ingar veita stóran láns kapital. - Um fremmanda fígg ing in er 99,9 prosent, og egin fíggingin er minni enn 0,1 prosent, so kann ein ivast í, um ræðisrætturin er á føroyskum hondum. Hjá onkrum feløgum er skuld til atknýtt feløg rættiliga stuttfreistað, og hetta merk ir, at útlendski lán veit arin kann seta føroyska part inum treytir, segði Kári Petersen og siteraði lóg ina: Lógin um vinnuligan fiskiskap, grein 7, sigur, at før oyingar skulu eina minst 2/3 av partapeninginum, og hava minst 2/3 av av gerðarrættinum. Kári Petersen tosaði eisini nógv um miðsavn ing av valdi og ávaraði staði liga um gongdina, sum er. Hann segði, at longu nú er stór niðsavning farin fram við stórum reiðaríum sum JFK, Varðanum og Fram herja. - Miðsavningin fer at halda fram og styrkjast við rullandi loyvum, segði hann. - Prísurin á veiðirætt ind um fer nógv upp, og nøk ur fá fara at eiga milli ardir, tí veiðirættindini kunnu seljast saman við skip - unum fyri milliardir. Tey, sum sambært lógini eiga fiskatilfeingið, Føroya fólk, fáa einki burturav, og fiskivinnan verður sera skuld arbundin. Bara út lendingar fara at kunna bjóða uppá tey stóru skip ini, og tí er vandi fyri, at út lendingar fáa ræði og kunnu taka vinningin úr vinn uni, um teir ynskja tað. Og so fara nøkur heilt fá at hava allan avgerðarrætt í vinnu lívinum á sjógvi og á landi. Og vit fáa oligarki, seg ði Kári Petersen. Nógv fólk var og lýddi á serfrøðingarnar, sum røddu um tilfeingið, sum sambært lógini um vinnuligan fiskiskap er ogn Føroya fólks. Millum áhoyrararnar vóru nógvir andstøðulimir, løgmaður, løgmansstjórin, fyrrverandi og núverandi landsstýrismaðurin við fiskivinnumálum og aðalstjórin í Fiskimálaráðnum, sum hevur kontrasignerað umstrídda lógaruppskotið hjá Jákupi Mikkelsen um rullandi veiðirættindi í 12 ár Mynd: Bjartur Vest SETT UPP: REGIN DAVIDSEN

6 6 INNANLANDS Nr mars 2012 ÁVARING: Ólógligt at geva Íslendski búskaparprofessarin, Thorvaldur Gylfason, var ómetaliga bersøgin, tá hann gjørdi støðuna í íslendsku fiskivinnuni og íslendska samfelagnum upp. Og tí pakkaði hann heldur ikki boðskap sín inn, tá hann kom við einari beinleiðis ávaring til føroyingar. Gera tit sum íslendingar, kunnu tit rokna við, at landið fer á húsagang 15 til 20 ár seinni, segði hann SVEINUR TRÓNDARSON - Hyggi heldur eftir Noregi. Gerið ikki sum ís lending ar hava gjørt. Tað var greiði boð skapurin hjá Thorvaldi Gylfasyni, professara í búskapi, í Norðurlandahúsinum fríggja dagin. Hann greiddi frá, hvussu íslendingar hava gjørt, og hann gjørdi onga roynd at dylja, at úrslitið, eftir hansara tykki, var syndarligt. Tí legði hann før oy ingum eina við ikki at gera, sum íslendingar hava gjørt. - Ikki geva nøkrum fáum einarætt til fiskin. Gera tit, sum íslendingar, kunnu tit rokna við, at landið fer á húsagang 15 til 20 ár seinni, segði Thorvaldur Gylfason. Boðskapurin var ikki til at fara skeivur av, men var onkur, sum ivaðist í, um hann meinti tað í álvara, so sópaðí Gylfason allan iva burtur við hesi seinastu ávaringini. Mutrandi skipan Thorvaldur Gylfason er bú skap arprofessari og arbeiðir sum granskari við nógv ar ymiskar lærdar háskúlar. Hann hevur granskað nógv í viðurskiftum, sum hava við tilfeingi at gera, og í fyrilestri sínum fríggjadagin tók hann saman um støðu na viðvíkjandi føroyska tilfeinginum. Hetta gjørdi hann við útgangsstøði í tí íslendsku skipanini, sum eftir hansara tykki er miseydnað fullkomi liga. Thorvaldur Gyflason, professari, talaði við stórum og álvarsligum stavum í Norðurlandahúsinum fríggjadagin um fólksins ogn og kom við hvassari ávaring til føroysku politikararnar. At lata nøkrum fáum reiðarum tilfeingið ókeypis fer bæði at elva til skeiklan av valdinum í landinum, til húsagang, umframt at hetta er ólógligt sambært alttjóða lóg, segði hann. Í 1984 gav íslendska stjórnin nøkrum fáum reiðarum kvoturnar ókeypis, í 1990 bleiv lógligt hjá kvotabarónunum at selja tær við risastórum vinningi, hetta var, sambært professaranum, viðvirkandi til bólgnandi bankabløðruna, tá kvoturnar vórðu settar í veð, - og at enda til størsta landshúsagangin í heimssøguni, segði hann Mynd Bjartur Vest

7 Nr mars 2012 INNANLANDS 7 fáum einarætt til fiskin ICCPR og manna rættindi ST-sáttmálin um borgarlig og politisk rættindi (ICCPR), grein 1: All people may, for their own ends, freely dispose of their natural wealth and resources Altjóðasáttmálin um borgarlig og politisk rættindi er galdandi í Føroyum. Thorvaldur Gyflason, professari, talaði við stórum og álvarsligum stavum í Norðurlandahúsinum fríggjadagin um fólksins ogn og kom við hvassari ávaring til føroysku politikararnar. At lata nøkrum fáum reiðarum tilfeingið ókeypis fer bæði at elva til skeiklan av valdinum í landinum, til húsagang, umframt at hetta er ólógligt sambært alttjóða lóg, segði hann. Í 1984 gav íslendska stjórnin nøkrum fáum reiðarum kvoturnar ókeypis, í 1990 bleiv lógligt hjá kvotabarónunum at selja tær við risastórum vinningi, hetta var, sambært professaranum, viðvirkandi til bólgnandi bankabløðruna, tá kvoturnar vórðu settar í veð, - og at enda til størsta landshúsagangin í heimssøguni, segði hann Mynd Bjartur Vest Í Íslandi var tað so, at nøkur fá fingu rættin til fiskin í 1984, og hesi fólkini hava síðan sett seg á alt vald í Íslandi. - Tey hava fingið kvotur nar forerandi, uttan at fólk ið, sum eigur fiskin, hevur fingið nakað afturfyri. Tað er ikki rætti mátin at gera tað uppá, segði Gylfason. Í hesum sambandi nært hann eisini við spurningin um mutur, har politik ar arnir høvdu fingið nakað aftur fyri frá teimum, sum fingu kvoturnar. - Vit hava ongi prógv, um at nakar hevur fingið nakað afturfyri, men tað hava vit fingið í sambandi við íslendska húsagangin. Har vísa kanningarnar, at mutur hevur verið ein part ur av tí skipanini. Kunnu vit ikki tá seta spurn artekn við, um mutur ikki eisini var ein partur, tá kvoturnar vóru lætnar nøkrum fáum fyri einki? Spurningurin slapp at hanga í leysari luft, tí har er einki svar til tann spurningin. Brutu mannarættindini Tað var ikki rætt, tá nakrar fáar familjur fingu ræðisrættin á íslendska fiskivinnu tilfeinginum í Kvoturnar, sum vóru ásett ar í 1984, bygdu á fiski s kap árini , og við teimum ásetingunum fingu kvotabarónarnir gjøgn um hesi søguligu rætt indini fría atgongd til til feingið. Men framferðarhátturin var skeivur. Málið endaði í rættinum, og í 1998 staðfesti íslendski hægsti rættur, at skipanin var diskriminerandi og var brot á mannarættindini og tann manna rættinda sáttmála, sum Ísland hevði sett í gildi. Men sambært professara num elvdi hetta til, at valdsmiklir bólkar løgdu so stórt trýst á dómararnar í hægsta rætti, at teir stutt seinni vendu hendan sama dóm á høvdið. Tá høvdu allir fakbólkar við uni versiteti í Íslandi - undantikið løg frøðingarnir - skrivað undir yvirlýsing, har tey kravdu, at óheftnið hjá hægsta rætti varð virt. Vegna hetta endaði málið við manna rætt indadóms tólin í Haag, og í 2007 staðfesti hann, at talan var um brot á grein 26 í manna rætt inda sáttmála num. - Tað er serstakliga álvars ligt, tá manna rætt inda - dóm s tólurin slær fast, at talan er um eitt brot, og tað eiga tit í Før oyum at hava í huga, segði Thorvald ur Gylfa son. Gerið sum Noreg Heldur enn at hyggja eftir íslendsku skipanini, har nøkur fá meira ella minni hava fingið ognarrætt til fiskatilfeingið og við at forbróta seg móti mannarættinda sátt málanum, so mælir Thorvaldur Gylfason føroyingum til at hyggja til Noregs. Ikki eftir, hvussu tey hava avgreitt fiskatilfeingið, sum jú er ein lítil nisjuvinna har, men hvussu norðmenn hava avgreitt oljuna. - Norski staturin letur ong an iva vera um, at tað er norska fólkið, sum eigur til feingið. Tí tryggjar staturin eisini, at fólkið fær gjald frá teimum fyritøkum, sum taka tilfeingið upp. Norski statskassin fær 80 prosent av inntøkunum, tí tað er norska fólkið, sum eig ur tilfeingið. Og kortini vilja oljufeløg arbeiða í norsku frálandavinnuni, vísti Thorvaldur Gylfason á. Tí var hann øgiliga greiður í sínum boðskapi, tá hann endaði sín fyrilestur. - Hyggið til Noregs og lær ið av norðmonnum. Geri ikki sum íslendingar, tí so endar galið, segði Thor valdur Gylfason. Munurin millum lands ogn og tjóðar ogn *Landsogn (t.e. almennir skrivstovubygningar) ber í sær, at landið kann selja ella veðseta slíkar ognir *Tjóðarogn (t.e. mentanarligar ognir so sum Thingvellir ella náttúrutilfeingi so sum fiskur ella orka) bera í sær, at landið kann ikki selja ella veðseta slíkar ognir *Eins og við mentanarognum okkara, so hava vit arvað okkara náttúrutilfeingi frá ættarliðunum frammanundan og mugu varðveita tað til komandi ættarlið *Vit hava ikki rætt at søpla tjóðarognirnar burtur Kelda: Thorvaldur Gyflason í NLH 2. mars 2012 Álvarsligar avleiðingar * Ókeypis útlutanin av kvotum í Íslandi skapti eina lítla stætt av ríkum reiðarum, sum gjøgnum sítt ríkidømi og sína politisku ávirkan skakaði valds javnvágina í landinum *Í politikki er tað sjálvmorð at seta seg upp móti ríku reiðarunum *Ríku reiðararnir eiga nú Morgunblaðið, sum kann sammetast við føroysku Dimmalætting, og teir brúka blaðið til at berj ast ímóti re formum og somuleiðis móti limaskapi í ES *Reiðararnir brúktu kvoturnar sum trygd í peningastovnum við álvarsligum avleiðingum *Eingin eigur nakrantíð at sleppa at brúka ogn anramanna sum trygd Kelda: Thorvaldur Gyflason í NLH 2. mars 2011 SETT UPP: PETRA ELIASDÓTTIR MIKKELSEN

8 INNANLANDS 8 Nr mars 2012 Tann óvanligi vinningurin skal skattast hart Loyvistíðin skal vera so stutt sum gjørlig og alt óvanligt avkast skal skattast hart. Tað var boðskapurin hjá Jørgen Birk Mortensen, heiðursprofessara og fyrrverandi donskum vísmanni, á ráðstevnu um fiska tilfeingi GEORG L. PETERSEN - Danmark gjørdi, í mun til Noreg, eina rúgvu av mistøkum, tá oljuvinnan tók seg upp. Millum ann að var inntøkan til danska sam felagið alt ov lítil og av talan við Mærsk/A. P. Møller alt ov long. Av somu orsøk bar tað als ikki til at tillaga seg broyttar um støður. So at siga einki kom í danska statskassan frá oljuvinnuni frá 1962 inn til avtalan varð endurnýggjað í Millum annað hetta segði danski heiðurs pro fess arin við Købenshavns Universi tet, Jørgen Birk Morten sen á ráðstevnu í Norður landahúsinum fríggjadag in, undir yvirskriftini Fólksins ogn ella, sum Javnaðarflokkurin, Tjóðveldi og Framsókn skipaðu fyri. Jørgen Birk Mortensen hevur eisini verið danskur vísmaður, og kom við góðum búskaparligum ráð um til donsku stjórnina í áravís. - Tað er munur á at skatta ráevni úr undirgrund ini og fisk. Olja tømist sum frálíður, meðan fiska stovnarnir skulu endur nýggja seg. Men í báð um før um er talan um ein rætt, sum verður givin fyritøkum at vinna pening av einum tilfeingi, ið samfelagið eigur, sigur Jørgen Birk Mort ensen. Einki í kassan Fyrilesturin hjá danska pro fessaranum nevndist Af taler og beskatning av den danske olie og gas i Nordsøen, og snúði seg um hvussu staturin kann fáa somikið í avgjøldum frá ráevnisframleiðslu, uttan at tað nervaði virkishugin hjá feløgunum. Í 1962 fekk A. P. Møller/ Mærsk einkarrættin at vinna olju úr danska partinum av Norðsjónum. Danska felagið leitaði sær stuð ul hjá Chevron og Shell, men sat at enda einsamalt á rættinum. Sum frá leið lat felagið eisini onn ur sleppa upp í part, men sat sjálvt eftir við øllum teimum gevandi økjunum í Norðsjónum. Einkarrætturin at vinna olju fekk A. P. Møller/ Mærsk í eitt 50 ára skeið, utt an at tað gav danska - Tilfeingisrentan skal skattast hart, og so skulu myndug leikarnir krevja fult gjøg numskygni, varð boðskapurin hjá danska heiðursprofessaranum og fyrrverandi vísmanninum, Jørgen Birk Mortensen. Danski skatturin á tilfeingisrentuna viðvíkjandi oljuni í Norð sjónum er bara 71 prosent sammett við tilfeing isrentuskattaprosentið í Noregi, sum er 85 prosent Mynd: Bjartur Vest sam felagnum stór vegis burt ur úr. Talan var um van ligan partafelags skatt, ein skatt fyri eina alment lagda rørleiðing og so nakað í royalty. - Veruleikin var, at so at siga einki kom í danska stats kassan øll hesi árini, segði Jørgen Birk Mort ensen. Uppsagnarfreist Avtalan við Mærsk skuldi ganga út í 2012, og í 2003 varð nýggj avtala gjørd mill um statin og stóra danska felagið, sum veruliga hevur fingið nógv burt urúr oljuævintýrinum. Nýggja avtalan fekk ikki so langa gildistíð sum tann gamla, men hon varð long kortini - 30 ár. Av eini ella aðrari orsøk so kom ein serliga áseting í sátt málan, sum gjørdi at sátt málin næstan ikki kann sig ast upp. Verða skattavið urskiftini broytt, so hev ur Mærsk tryggjað sær eitt endurgjald í avtaluni. - Tað vísir seg nú, at stat urin fær alt ov lítið í mun til tann óvanliga vinningin, Mærsk fær burturúr oljuni. Politikarar hava nú reist spurningin, um tað FAKTA Tilfeingisrenta Tilfeingisrentan er tann inntøka, ið fæst við at gagn nýta eitt tilfeingi, og sum er størri enn tað, ið kall ast kann vanlig inntøka av arbeiðsmegini og normal avkasti av ílagda kapitalinum. Tilfeingisrentan kann kallast ein óvanligur profittur, sum kann for vinnast alt tíðarskeiðið, ið eitt tilfeingi verður gagnnýtt. Meðan skattir á vanliga løn og vanligan íløgu profitt hava ógagnlig árin og ávirkan, so eru millum sera lítlar og ongar skaðiligar avleiðingar av at skatta tilfeingisrentuna. Tí er ikki undarligt, at búskap ar frøðingar mæla til at skatta tilfeingis rentuna fyri at lætta um inntøkuskattirnar Kelda: Department of Economics, Copenhagen Business School, Ressourcerente - skattemodeller med særligt henblik på grønlandske forhold, Lars Lund, 2007 ikki loysir seg at siga avtaluna upp kortini, segði Jør gen Birk Mortensen. Hann ávaraði føroying ar at gera tílíkar avtalur ella bind ingar. Ein ávís uppsagn arfreist skal vera, fyri at íleggjarin kann tryggja seg, men hon skal helst ikki vera longri enn eini átta ár sam bært danska professara num. Tað skal vera møgu ligt at laga seg til broytt ar umstøður í samfel agnum, og tær kunnu broyta seg munandi yvir 30 ár. Javnvág Í Føroyum hevur verið tosað um fleiri sløg av gjaldi á serliga makreltilfeingið. Tað kann vera eitt gjald fyri hvørt kilo, gjald umveg is uppboðssølu, ella skatt av yvirskoti. Norska og danska oljuvinnan skulu rinda skatt av óvanligum yvirskoti, ella av tilfeingisretuni. Tilfeing is rentan er tað ser avkast, sum vinna fær av eini rávøru, sum hon hevur ókeyp is atgongd til. Av hesi tilfeingisrentu kann ein tilfeingisskattur so leggj ast. Tað kann vera trupult at meta hvat eitt óvanligt yvir s kot er, men sambært danska professaranum ber lættast at meta seg til hetta, um kapping er um at fáa loyv ini. Íløgur, tapsvandi og annað skal eisini roknast inn. Í Noregi er skatturin 85 pro sent av hesum óvanliga yvir skotinum, meðan hann í Danmark er 71 prosent. Tað er hetta prosenttal, sum danskir politikarar nú vilja hava upp, men tað kann kosta dýrt, um tað endar við, at Mærsk fer í rættin við danska statinum. - Eg haldi at læran er, at einkarrættur og langar avtalur ongantíð er gott. Tilfeingisrentan skal skatt ast hart, og so skulu mynd ugleik arnir krevja fult gjøgnum skygni. Vit mugu tó altíð finna javnvágina, og ein skattur skal ongantíð vreingja hugin at gera neyð ugu íløgurnar. SETT UPP: REGIN DAVIDSEN Tað kann vera trupult at meta hvat eitt óvanligt yvirskot er, men sambært danska professaranum ber lættast at meta seg til hetta, um kapping er um at fáa loyvini. Íløgur, tapsvandi og annað skal eisini roknast inn. Mynd: Bjartur Vest

9 MEININGAR MEININGAR Nr Nr mars ODDAGREIN Ogn Føroya fólks Stór ráðstevna var í Norðurlandahúsinum fríggja dagin um fiskivinnu okkara. Fleiri føroyskir og útlendskir fyrilestrarhaldarar royndu at seta fokus á fiskivinnuna, sum hon er skipað og hvussu hon kanska eigur at skip ast. Lat tað vera sagt beinanvegin, at tað var andstøðan á Løgtingi, sum skipaði fyri stevnuni. Eini 500 fólk luttóku í stevnuni. Fyri at fáa eitt gott kjak um, hvussu vit eiga at skipa okkum, so hevur tað alstóran týdning at vitanin millum okkum sum kjakast er so stór og breið, sum yvirhøvur tilber. Hendan ráðstevan var við til at lyfta vitanarstøðið eitt sindur hægri upp. Grundleggjandi snýr alt seg um, hvør eigur rætt indini til at fiska føroyska tilfeingið, hvat skal gjaldast fyri tað og um tað skulu vera loyv ir, sum eru umsetilig. Makrelurin undir Føroyum hevur vakt kjak ið aftur nú, men longu í 2007 samtykti Løgting ið at loyvini skulu fella aftur til landið í Hendan samtyktin var gjørd í so góðari tíð, so øll hava møguleikan at fyrireika seg til Politiskt skal støða takast til, hvussu vit skipa fiskivinnuna eftir hendan dag og helst skal tað avgerast í góðari tíð. Orsøkin til lógarbroytingina í 2007 var, at summi høvdu selt loyvir, sum tey fingu fyri onki frá landinum, fyri 100-tals milliónir. Hetta var nakað, sum táverandi Løgting ikki helt kundi halda fram. Loyvini eru skuldarbyrðan í fiskivinnuni, tí skal tú hava eitt skip, so mást tú eisini keypa tær eitt loyvi. Loyvið verður keypt frá einum í vinnu ni, sum annars hevði fingið brúksrætt til ogn Føroya fólks fyri onki. Ein eitt sindur løgin skipan, sum flestu fyrilest rarhaldararnir vístu á. Til dømis vísti Kári Pet ersen, búskaparfrøðingur á, at eitt trolara par var selt fyri sjey milliónir. Tað loysti ongantíð frá bryggju og tá ið tvey ár vóru farin, vóru skipini seld fyri krónur. Altso vóru 90 prosent av keypsprísinum, prísur fyri loyvini, sum skipini høvdu fingið ókeypis. Í løtuni stendur á politisku skipanini: hvussu við makrelinum í ár og hvussu við loyvunum? Eitt boð er tilfeingisrenta og eitt annað boð er, at loyvini ikki eiga at kunna seljast, men eiga at fella aftur til landið. Hvør loysn verður vald, fer at vísa, hvør hevur valdið í Føroyum. Fólkaflokkurin einsamallur - ella restin av teimum fólkavaldu? Er onki tilboð til 3. flokk? Bogi Andreasen varaborgarstjóri Tórshavnar Kommuna Tann 10. november 2011 høvdu foreldraráðini fyri flestu frítíðarskúlar í Tórshavnar Kommunu innkallað til ein áhugaverdan fund fyri umsiting og býráðslimum í Posthúskjallaranum, har vit viðgjørdu skriv frá foreldraráðunum Nú hevur kjakið aftur tikið seg upp, um besta ferðsluloysnin við vegamótið Eystari Ringvegur/ Hvítanesvegur er ein rundkoyring ella ferðsluljós Øll vita vit, at ferðslutrupul leikar eru ávís tíðarbil á degnum, og eru tað Í skrivinum varð inniliga heitt á kommununa um at betra frítíðarskúlatilboðini til serliga 3. flokk. Síðan tá havi eg sent kommununi fyrispurning, um ætlanir eru um at víðka frí tíðarskúlatilboðið til 3. flokk í ár. Umsitingin arbeiðir við einum frí tíðarskúlatilboði til 3. flokk og eini alternativari loysn, sum eisini umfatar 4., 5. og 6. flokk, men málið er ikki viðgjørt politiskt enn. Tá samgongan enn ikki hevur viðgjørt hetta, so bendir tað á, at tað verður onki frítíðarskúlatilboð í ár. Hetta er sjálvandi púra ófor svarligt, at triðjafloksbørn ganga fyri vág og vind. Vit mugu tí gera okkurt. Um tað ikki verður frítíðarskúli, so mugu vit kunna skipa eitt barnahús serliga nøkur vegamót, ið eru serliga trupul og irriterandi at koyra gjøgnum. Inn koyringin til Ringvegin í Hoydølum er óivað tað punktið, ið er tað strævnasta at skula fara um, serliga tíðliga á morgni. Vit hava gjørt nakrar rund koyringar í Havnini sein astu árini, og hava hesar virka einastandandi væl. Á Ringvegnum eru tvær rundkoyringar, og kunnu vit ikki ímynda okkum, hvussu ferðslan vildi gingið, um hesar ikki vóru. Ferðsluljósini í býnum hjálpa eisini til at fáa ferðslu na til at ganga betur, og eru tey har, ið pláss ikki er til at gera eina rundkoyring. Øll, ið koyra í býnum, vita, at ein rund- ella líknandi, har børn frá 3. til 5. flokk kunnu koma. Tann 10. november vóru umboð fyri samgonguna og borgarstjórin sjálvur sera jalig, men tað er ikki nóg gott, at áheitanin ikki er tikin í álvara og at onki er gjørt við hetta enn. Tí má hetta loysast nú. Tað ganga fleiri enn 600 børn í frítíðarskúla í Havn, og tey yvir eitttúsund foreld rini eftirlýsa, at til boðini verða víðkað, tí at málið er so átrokandi, at tað má viðgerast beinan veg in. Ein trupulleiki er, at frí tíð arskúlin er stongdur, tá skúlin er stongdur, t.v.s. at børn ini 12 vikur um árið ikki verða ansað, sum tey burdu, tí frítíðin hjá foreld runum røkkur ikki til. Uppkot eru til fleiri loysnir, men eyðsæð er, at ein frítíðarskúli til serliga Rundkoyring sjálvandi Jan Christiansen Býráðslimur í Tórshavnar Kommunu koyring er fleiri ferðir betur ferðsluloysn enn ferðslu ljós, men kortini vil meiri lutin í býráðnum enn einaferð brúka nakrar hund raðtúsund krónur til at kanna hesi sokallaðu klóku ferðsluljósini. Grund gevingin hjá teimum er, at ein donsk ráð gevara stova hevur framrokn að ferðslu na í býnum og er komin til, at trupulleik ar møgu liga einaferð í framtíðini vilja verða við eini rund koyring. Hendan danska ráðgevarastovan dug ir sanniliga at skriva rokn ingar, og sigast má, at væl ber til, tí Tórshavnar rind ar gleðiliga. Eg havi tosað við fleiri taxa- og bussførarar, ið eru okk ara ferðsluserfrøðing ar, Føroya fremsti miðil...les Dimmalæ ing 3. flokk er neyðugur. Tá eru flestu børn ov smá at ganga heim og at vera einsamøll stóran part av seinnapartinum. Vart er gjørt við hetta fleiri ferðir, so hetta er ikki nakar nýggjur trupulleiki fyri kommununa. Og sumstaðni eru tilboð fyri 3. flokksbørn. Men eftir er, at kommunan tryggjar, at øll børn í 3. flokki fáa tilboð um frítíðarskúla nú í summ ar. Eg fari at heita á leiðsluna í kommununi um beinan vegin at viðgera málið, og síðan fylgja ráð unum frá foreldraráðunum um at gera eina tørvs meting, soleiðis at komm unan kann veita tilboð sum sam svara endamálinum fyri frítíð arskúlar. Hetta má gerast nú. og eru teir sannførdir um, at einasta rætta ferðsluloysn in um vegamóti Eystari Ringvegur/Hvíta nesveg ur er ein rund koyr ing. Ja, fleiri av teimum fráráddu harðliga, at kommun an setti ferðsluljós har, tí tað vildi bara gera støðuna verri, enn hon er nú. Lat meg enda við at siga, at danska ráðgevarastovan eisini vísti á, at í vegamótum við ferðsluljósum henda rætti liga nógv álvarslig óhapp, men at slík næstan ikki koma fyri har ein rund koyring er. So, svarið er rættiliga greitt. Lat okkum fáa eina rund koyring um vegamótið Eystari Ringvegur/Hvítanes vegur. DIMMALÆTTING: Stovnað 1878 Ábyrgdarblaðstjóri: Árni Gregersen Blaðstjóri: Brynhild Thomsen Útgevari: Sp/F Dimmalætting Prent: Prentmiðstøðin AVGREIÐSLA: Mánadag til hósdag kl Fríggjadag kl Tlf Fax bokhald@dimma.fo HALDARATÆNASTAN: Tlf Mánadag til fríggjadag kl BÚSTAÐUR: Staravegur 5, Postboks 3019 FO-110 Tórshavn T-POSTUR: redaktion@dimma.fo lysing@dimma.fo haldari@dimma.fo

10 SETT UPP: REGIN DAVIDSEN 10 Aftursvar til Kára Thomsen og aðrar húsaneytar Virgar T. Dalsgaard Fyri einum mánaði síðani hevði eg eitt ummæli av bókini Tey sóu reytt í fleiri fjøl miðlum Ein av størstu avbjóðingunum, okkara samfelag stendur frammanfyri, er, hvussu vit fáa fólkavøkstur aftur í Føroyum Hvørt ár fara væl omanfyri túsund ung fólk uttanlands at nema sær víðari lestur. Hetta eru ungdómar, sum eftir ætlan skulu koma heim aftur at skapa virðir fyri Føroyar, fyri fólkini, ið búgva her og ikki minst fyri komandi ættarlið. Hyggja vit eftir, hvat varð sagt undan valinum, Við tað, at eg helt bókina vera eina alt for grunna analysu av teimum vinstravendu fanatikarunum í 60 unum og 70 unum, bleiv ummælið reelt til eitt korrektiv. Hetta østi summ ar menn, men nógv fólk, sum eg havi tosað og mail að saman við, fegnast og halda, at tað var uppá høgu tíð og avgjørt harðliga tiltrongt, at ørskapurin í 70 unum var tikin upp til nærri viðgerðar Ein av teimum, sum fílist, er harra Kári Thom sen, og hann sigur beinleiðis, at tað ikki passar, sum eg skrivi. Tað vil eg ikki hava sitandi á mær, so tessvegna noyð ist eg at taka harra Thomsen í skúla. 1) K.T. sigur t.d., at presturin Petur Andrew Petersen ikki var forfylgdur av teimum ungu fantastunum, sum tóku ræði í St. Kongensgade. Her kann eg vísa til bókina, Tær ynsktu sær hús hjá Tí føroyska kvinnufelagnum í Kjøpin havn, har P.A.P. á síðu 72 diplomatiskt sigur, at hann kom í neyð av teimum ungu, og tí flytti hann og familjan út, tá ið tey bara høvdu búð í Húsinum eitt ár. Annars havi eg tos að um prestin við fleiri núverandi akademikarar, bæði herniðri og í Før oyum, og fleiri av teimum siga, at teir halda, at ungdómurin fór heilt órímuliga illa við presti. T.d. var bilurin hjá honum fleiri ferðir lamin av herverki, so hann ikki slapp at passa sítt mein igheitsarbeiði, eitt nú við vitjan av og ørindum fyri føroyskar sjúklingar, sum vóru á tí táverandi patient-hotellinum í Gothers gøtu. Tað var ússaligur atburður, og øll, sum kendu P.A.P. vita, at hann var avgjørt ikki nøkur bloyta. Hann var treiskur og hjálpar fúsur, so tá ið hann kapitul eraði, hevur staðið nógv á. So her noyðist eg at belæra K.T. um, at hann tekur alvorliga feil! 2) So sigur hann, at tað ikki passar, at K. Út.- hvølp arnir avskeplaðu Oyggja skeggja og tóku ræð ið á honum. Eg havi tess vegna verið á Tí kong i- liga Bóka-savninum og fing ið bløð frá 70 unum og 80 unum til gjøgnum hyggingar. Vanliga plagi eg at líta á mítt minni, men nú skuldi ikki gretta, tað skuldi ikki vera nakað ivamál! Og hvussu avtornaði so, harra og hvat vit nú hava fingið, so er torført at síggja, hvussu samanhangurin er ímill um at fáa fólk heimaftur, og hvat, politiska skip anin leggur upp til, skal fáa tey heimaftur. Hvønn dag leggja politikar ar størri skuldarbyrðar á kom andi ættarlið uttan at vísa vilja at finna loysnir til, hvussu hetta skal fíggjast. Ong antíð hevur tað verið minni attraktivt hjá ungdómum at flyta heimaftur til Føroyar. Tað er ábyrgdin hjá politikarunum at gera samfelagið attraktivt at koma heimaftur til og ikki hvørjum einstøkum sær. Vit hava tørv á einum effektivum vinnulívi, sum er nýhugsandi og gevur avkast. Karmarnir, sum skapa eitt effektivt vinnulív, sum er nýhugsandi, eru ikki til staðar. Eingin vilji er at seta nakrar treytir til MEININGAR Nr mars onkur helt nú ein dagin fyri, at tað var næst an ikki ein útiseta fund ur, har eg ikki hevði havt orðið, og annars var eg blaðstjóri á Oyggja skeggja fyrst í 60 unum, for maður í Stud enta felagnum mitt í 60 unum og stóð fyri fleiri studenta kabar ettum, so heilt anon ym ur var eg ikki K.T? Jú, tað vísti seg at vera, sum eg ørmintist. Frá 1977 og inn í 80 uni eru javn liga greinir í Oyggjaskeggja, sum eru skrivað ar av ávikavíst Komm. Út.- fólki og FS arum. Grein irnar eru totalt óviðkom andi og næstan ólesiligar fyri tey, sum ikki eru ortodoksir kommunistar. Har skeldast menn um marxismu, maoismu og onkuntíð um Fyrsta mei-parolur. Fyri K.Ú. er tað oftast Klæmint Olsen, sum skrivar. Fyri FS er tað mest Hans Pauli Strøm. Burtursæð frá, at eg ikki nevndi HPS, er hetta identiskt við tað, sum eg skrivaði í ummælinum. Nógvir útisetar eru fúsir at vitna um bæði prestin og Oyggjaskeggja. Tað var altso ikki mítt minni, sum sveik, harra Thom sen! Eru tygum nakar maður, haldi eg, at tygum skylda mær ein umskyld ning! 3) So sigur, K. T., at eg ikki havi verið at sæð í útisetaumhvørvinum, hvørki í 60 unum ella 70 unum, og tað skal helst vera tí, at eg havi krógvað meg og ikki viljað luttikið í føroysk um mentunnartiltøkum. Hetta er løgið, tí onkur helt nú ein dagin fyri, at tað var næst an ikki ein útisetafund ur, har eg ikki hevði havt orðið, og annars var eg blaðstjóri á Oyggjaskeggja fyrst í 60 unum, for maður í Studenta felagnum mitt í 60 unum og stóð fyri fleiri studentakabar ettum, so heilt anonym ur var eg ikki, men øll heildaruppfatan er sjálvandi relativ. Fyrst í 70 unum umboðaði eg Javn aðarflokkin saman við Mikkjali Nielsen á stórfundi í Pæsastovu, og endiliga vitjaði eg fleiri ferðir í St. Kongensgade, men bæði eg og konan ógvaðust yvir hússetrið og tey ónoss ligu hølini, men tað er so tað, sum K.T. minn ist sum hugna og ikki minst MENTAN. Vani og smakk ur er sjálvandi rela t- iv ur, - ein illfýsnan dag kunnu vit saktans halda tað vera hugnaligt at drekka kaffi í einum skúrvogni! Men generelt var tað hvørki hugni ella kulturur í St. Kongensgade, og tað var m.a. tí, at Kvinnufelagið slapp sær av aftur við húsini í 1977! Tað bleiv ikki nógv mætari, tá ið menn so leitaðu sær yvir í Rantzaus gøtu á Nørrebrúgv, og m.a. tí var Ballerup felagið stovnað. Hetta fel ag var lagt fyri hat ur av Húsa-monnum, og teir kallaðu tað fyri Slipsa felagið, tí fólk vóru snák aði og hampuliga væl ílætin, tá ið tey komu til fund ar ella veitslu. Í hesum fel agi havi eg ongantíð møtt Kára Thomsen, men eg havi trivist væl, og har fylkt ust nógvir kultiveraðir T.d. var bilurin hjá honum fleiri ferðir lamin av herverki, so hann ikki slapp at passa sítt mein igheitsarbeiði, eitt nú við vitjan av og ørindum fyri før oysk ar sjúklingar, sum vóru á tí tá verandi patient-hotellinum í Goth ersgøtu På Færøerne, hvor jeg boede engang Arne Winthereig San n leikin er tann, at fyri at vit skulu hava tað væl ferð arsamfelagið, sum vit kenna í dag, í framtíðini, má tilfeingisvinnan eisini verða við til at fíggja kost naðin av hesum og tað í nógv størri mun, enn vit síggja tað í dag vinnulívið um effektivitet. Eingin áhugi er at menna lestrarumhvørvið í Før oyum, soleiðis at ungdómar kunnu nema sær útbúgving í Føroyum og harvið skapa tað nýhugsandi vinnu lívið. Støðan er ikki serliga torfør at lýsa. Undan valinum vildu allir flokkar arbeiða fyri at fáa fólk heimaftur og at betra lest rarum hvørvið. Nú, eftir valið, er ikki politiskur vilji at fremja nakað av hesum. Held ur skulu vit økja um hall ið á fíggjarlógini við ein um skattalætta á hundrað tals milliónir, sum eftirkomarar, ella tann málbólk urin, ið ætlanin var at fáa heimaftur, skulu rinda fyri. Eingin vilji er at fáa inntøkur frá tilfeinginum. Makrelfiskiskapurin, sum vit kenna hann í dag, er nakað heilt nýtt. Bert í fjør høvdu føroyingar so stórt makreltilfeingi, sum vit mest sannlíkt eisini fara at hava í ár. Tískil kunnu grundgevingar, sum stórar íløg ur, ikki rættvísgera eina stóra ókeypis kvotu frá lands stýrinum. Tí hesar ílø gur eiga ikki at verða bygd ar á ein fiskiskap, sum bert hevur verið í tvey ár. San n leikin er tann, at fyri at vit skulu hava tað vælferðarsamfelagið, sum vit kenna í dag, í framtíðini, má tilfeingisvinnan eisini verða við til at fíggja kostnaðin av hesum og tað í nógv størri mun, enn vit síggja tað í dag. Eg hugsi ikki um, at knokkroyta reið aríini, so tað ikki er teim um lív lagað, men at hesi rinda eitt gjald til lands kassan afturfyri at sleppa at fiska. Her verður meint øll fiskasløg, einki undantikið. Við at innføra slíkar skip anir vilja vit fáa tær úti setar, men teir vóru nokk mentaðir uppá ein ann an máta enn Kári T. og hansara húsaneytar. Men aldan tíð, at eg visti væl av Kára, meðan hann ikki hev ur varnast meg, má hann antin hava verið dopað ur ella óvanliga dølskur. 4) Endiliga veit Kári T. at siga, at eg eri gamal og súr ur. Hetta eru lemj andi interessant argumentir, og her er Kári sterkur í debattini. Eg kenni meg nevniliga ikki sørt raktan, tí nakar spelkin ungdómur sum t.d. Thomsen eri eg bestemt ikki. Súrur eri eg eis ini viðhvørt, umenn ikki kon stant, men eg átti allarhelst at skemta meira, enn eg geri. Eg taki undir við Lud vig Holberg, sum helt fyri, at látur er meira filosofiskur enn grátur. Eg havi eisini altíð tikið undir við skald i- num og sambands manninum, Rasmussi Effersøe, sum yrkti, at man í vertsskapi skal vera fróur og glaður. Hetta eru slipsafólk fantastisk til, so tessvegna ráði eg Kára til at fylkjast á veitslu við okk um Ballerupsfelagsfólki næstu ferð, hann kemur til Danmarkar. Soleiðis kunnu kanska tvørir húsamenn og borg arligir útisetar endiliga eftir hálvanannan mans aldur við køldum kríggi rætta hvørjum øðrum hondina og skemta í sameksistensi bæði uttan og við slipsi. bestu fyritøkurnar at útvega okkara tilfeingi úr havi num. Harvið er størri møgu leiki fyri, at vit fáa vinnu relateraða gransking, sum sostatt gevur grundarlag fyri at fáa væl útbúgvin fólk heimaftur. Hetta vil siga, at allir flokk ar í Løgtinginum mugu taka ábyrgd fyri at skapa karmar fyri teimum, sum skulu skapa virðir í fram tíðini. Lat okkum gera okkara samfelag til eitt samfelag, har útbúgvin fólk vilja koma at arbeiða og skapa nýhugsan og ikki minst effektivitet. Undan vali num vildu allir flokkar arb eiða fyri at fáa fólk heim aftur og at betra lest rarum hvørvið. Nú, eftir valið, er ikki politiskur vilji at fremja nakað av hesum

11 MÁNADAGUR 5. mars 2012 Nr árgangur Fleyr í finaluna eftir gysara Nú er greitt, at tað aftur í ár verða Mjølnir og Fleyr, sum koma at dystast í FM-finaluni hjá kvinnum í flogbólti. Hetta bleiv avgjørt, tá ið Fleyr í gjár vann ein sera spennandi oddadyst móti SÍ í Gundadalshøllini TERJI NIELSEN Heilt fitt av fólki bæði úr Havn og úr Sørvági hevði leitað sær í Gunda dalshøllina í Havn seinnapartin í gjár til altavgerandi oddadystin í Eik-liguni hjá kvinn um millum Fleyr og SÍ. Og teir mongu áskoðararnir fingu eisini valuta fyri pengarnar, tí dysturin gjørdist akkurát líka spennandi og intensur, sum ein slíkur toppdystur skal vera. Fleyr sterkari álop Í fyrsta settinum var tað SÍ, sum leingi hevði munin, men eftir at gestirnir úr Sørvági høvdu lagt seg á odda 15-10, tóku teir hvítu úr Havn sær av álvara um reiggj. Tær komu upp á javnt 15-15, og so fylgdust lið ini upp á Men so setti Fleyr turboina til, og tær fóru frá SÍ, sum einki hevði at svara aftur við. Ser liga avgerandi hesa løtuna vóru nakrar ógvuliga góð ar servir frá Fleyr, sum móttøkan hjá SÍ hevði stórar trupulleikar av. Fleyr vann settið Í næsta settinum skift ust lið unum um at hava munin. Fyrst var tað SÍ, sum legði bragdligari fyri, men við nøkrum góðum servum frá veteraninum Hjørdis S. Johannesen fekk Fleyr javn að aftur og lagt seg á odda. Álopið hjá Fleyr koyrdi væl hesa løtuna, og tær løgdu eitt gott servutrýst á SÍ. Tað tóktist onkursvegna sum um, at tær á heimaliðnum ikki brúktu líka nógva orku sum tær hjá SÍ fyri hvørt stigið, ið tær fingu. Fleyr legði seg á odda heili 19-14, og nú hildu tey flestu, at settið var tryggjað hjá heimaliðnum, men so var ikki. Sørvágskvinnur stríddust manniliga, og spak u liga minkaði munurin mill um liðini bæði. Fleyr var eisini á odda 22-18, men við Karin Mikkelsen á odda fekk SÍ bart seg upp á 23-23, og nú var ein øgiligur rómur á áskoðarapláss unum. Liðini fylgdust upp á 26-26, men so servaði Fleyr ov langt, so at SÍ fekk settbólt 27-26, og tá ið SÍ servaði, kiksaði móttøkan hjá Fleyr, og bólturin fór út av vøllinum, og so høvdu gestirnir úr Sørvági vunnið næsta settið. Neyðugt við javnbrótara Fleyr vann aftur triðja settið 25-18, og nú skuldi SÍ vinna fjórða settið, um finaluplássið ikki skuldi gleppa teimum av hondum. Og tað var júst tað, sum sør vágskvinnurnar gjørdu. Nú reistu tær seg av álvara. Hóast Fleyr hevði ført ein stóran part av fjórða settið, so vildi SÍ ikki sleppa vertunum, og tá ið tað fór at sansa at, tóku tær yvir. Eftir at hava verið aftan fyri løgdu tær seg á odda Hesa løtuna vann SÍ serliga eina rúgvu av bólt um frammi við netið, har blokkurin riggaði væl, og álopið hjá Fleyr gjørdist meiri og meiri stressað. Vivian Mikkelsen hjá SÍ var ógvuliga sentral hesa løt una, tí hon servaði eina rúgvu av góðum servum, sum løgdu SÍ avgerandi á odda, og gestirnir vunnu settið Nú var neyðugt við einum javnbrótara, og spenning urin í høllini var ómetaliga stórur. Men tað sást skjótt í javnbrótaranum, hvønn veg tað fór at ganga, tí Fleyr legði seg tíðliga á odda við nøkrum bóltum, og SÍ megnaði ongantíð av álvara at hótta leiðsluna hjá heima liðnum, sum vann javnbrótaran Ein týðandi partur í sigri num hjá Fleyr vóru roynd irnar hjá serliga Hjør dis Johannesen og Guð rið Syderbø, og so eisini Anja Danielsen, sum spældi ein framúr góðan dyst. SÍ var ov nógv merkt av, at tað hvílir ein ov stór ábyrgd á Karin Mikkelsen. Onk ursvegna tykist tað sum um, at hvørja ferð trýst ið liggur á SÍ, so er tað Kar in, sum skal bjarga teim um undan trýstinum. Fleyr er nú í FM-finaluni annað árið á rað, og aftur í ár er mótstøðuliðið Mjølnir. Í fjør fór Mjølnir avstað við gullinum, men stend ur tað til havnarliðið, so verð ur tað øðrvísi í ár. Vit høvdu fyrireikað okkum væl TERJI NIELSEN Tað var serliga í álopspartinum, at Fleyr hevði munin á SÍ Mynd. Regin Davidsen Kanska mest eyðsýndi leikarin á vøllinum í Gundadalshøllini í gjár var Anja Danielsen hjá Fleyr. Hon var sum vera man ovurfegin um sigurin á SÌ og harvið plássinum í FM-finaluni. - Vit høvdu fyrireikað okkum øgiliga væl til dystin. Vit høvdu tosað nógv um dystin frammanundan, og um hvussu vit skuldu gera, segði Anja Danielsen eftir dystin. Dysturin gjørdist sum kunnugt ógvuliga javnur og neyðugt var við javnbrótara fyri at finna ein vinnara. Hevði Anja Danielsen væntað tað? - Eg hevði væntað ein javnan dyst. Hetta eru tvey jøvn lið, og vit spæla altíð javnar dystir, segði hon. Lands liðsleikarin hjá Fleyr helt, at tað serliga var í álopspartinum, at Fleyr hevði munin, og at blokkurin hjá teimum eisini virkaði væl. Nú er Fleyr so komið í finaluna annað árið á rað, og aftur í ár er mótstøðuliðið Mjølnir. Hvussu fyrireika tær í Fleyr seg til finaluna? - Nei, nú fara vit spakuliga at fyrireika okkum til tað. Vit fara at gera ymiskt saman, sum kann vera gott fyri samanhaldið í hópinum, og so annars bara venja fram móti dystunum, segði Anja Danielsen. Nógvir áskoðarar vóru til dystin í Havn í gjár, og tað er ikki vanligt í Havn. Hvat dámdi Anju Danielsen umstøðurnar til dystin móti SÍ? - Tað var øgiliga stuttligt at spæla í dag við so nógv um áskoðarum og sovorðnum stemningi. Fleyr hev ði samlað fólk til at stuðla okkum hendan dystin, tí hann hevði so stóran týdning, og tað kom væl við, seg ði ein glað Anja Danielsen at enda.

12 12 ÍTRÓTTUR Nr mars 2012 Mjølnir gjørdi ordans hál Menninir hjá Mjølnir gjørdu eitt ordans hál í teimum báðum dystunum, sum teir spældu um vikuskifti Menninir hjá Mjølnir gjørdu eitt ordans hál í teimum báðum dystunum, sum teir spældu um vikuskifti og vunnu á ávikavíst SÍ og ÍF Savnsmynd TERJI NIELSEN SETT UPP: REGIN DAVIDSEN Setningurin hjá mansliðnum hjá Mjølnir undan dystunum í vikuskiftinum var greiður. Teir skuldu vinna báðar dystarnar, sum báðir vóru á útivølli móti SÍ og ÍF, um teir framhaldandi skuldu halda lív í finaludreymunum hjá sær. Og tað var júst tað, sum Mjølnir gjørdi. Sá svart út í Sørvági Fríggjakvøldið fóru klaksvíkingar vestur í Vágar at taka dystin upp við SÍ, sum var greitt oddalið í kappingini, og sum eisini vann steypafinaluna á júst Mjølnir fyri kortum. Og fyrstu løtuna av dystinum sá tað eisini út til, at tað fór at ganga, soleiðis sum tey flestu høvdu væntað frammanundan. SÍ vann tey bæði fyrstu settini, og 25-18, og nú vænt aðu tey flestu, at sigurin var í hús. Men í triðja settinum reisti Mjølnir seg og vann Hetta gav klaks víkingum eitt sindur av blóð á tonna, og Mjølnir fekk nú ein veruligan gejst í spælið hjá sær, og hetta sást aftur úti á vøllinum. Fjórða sett var javnt og spennandi, men Mjølnir hevði meiri vilja, og tað bar teir eisini á mál, tí teir vunnu settið Nú skuldi javnbrótara til fyri at finna ein vinnara av dystinum, og í javn brótara num sást týðiliga, hvat av liðunum hevði meiri at spæla fyri. Mjølnir var nógv tað meira uppsetta lið ið, og teir vunnu javnbrótaran greitt 15-8 og harvið dystin 3-2 í settum, og tað høvdu fá væntað. Lykladystur á Kambsdali Við sigrinum í Sørvági fríggja kvøldið hevði Mjølnir megnað helvtina av setninginum fyri viku skifti. Seinna helvt gekk fyri seg á Kambsdali í gjár, tá ið Mjølnir fór á vitjan hjá ÍF. Júst ÍF og Mjølnir stríðast um at sleppa í FM-finaluna saman við SÍ. Vann ÍF dystin á Kambsdali í gjár, so var greitt, at tað fór at verða ÍF, sum kom í finaluna, men um Mjølnir vann dystin, so noyð ist ÍF at vinna sein asta dyst in hjá sær, sum er móti SÍ. Tað vóru klaks víkingarnir, sum byrjaðu dystin á Kambsdali betur, og teir vunnu fyrsta settið rættiliga greitt Næsta settið var munandi meiri javnt, og liðini skift ust um at hava leiðsluna. Striltið gekst við at finna ein vinnara av sett i- num, og neyðugt var við fleiri eykabóltum, fyrr enn ÍF hevði vunnið settið Fitt av áskoðarum vóru til dystin á Kambsdali, og tey sóu ein ógvuliga spennandi dyst. Í triðja settinum gekk framvegis javnt á, men nú var tað aftur Mjølnir, sum hevði ein lítlan mun á vertunum og vann settið Trýstið lá nú á fuglfirðingum, sum skuldu vinna fjórða sett fyri at halda lív í dyst inum. Fjórða settið gjørd ist ikki minni spennandi, og ÍF vann settið So eisini á Kambsdali var neyðugt við javnbrótara, og eisini her var tað Mjølnir, sum endaði omaná í javnbrótaranum. Úrslitið var Við teimum báðum sigru num um vikuskifti lyfti Mjølnir seg upp um ÍF á stigatalvuni, og klaks víkingar hava nú 11 stig í mun til tey 10 hjá ÍF. Men Mjølnir hevur ongan dyst eftir at spæla, meðan ÍF hevur ein. Tann dysturin verður komandi vikuskifti, tá ið ÍF tekur ímóti FM-final istunum úr SÍ á Kambsdali. Vinnur ÍF tann dystin, sleppa teir í finaluna, men vinnur SÌ, so er tað Mjølnir, ið kemur í finaluna. So klaksvíkingarnir fáa einki annað gjørt sjálvir enn at bíða eftir tí dystinum. SÍ er longu komið í FM-finaluna Savnsmynd

13 Nr mars 2012 ÍTRÓTTUR 13 Stjørnan á veg í finaluna Stjørnan vann týdningarmikla dystin móti VB í Vági í gjár, og harvið tóku klaksvíkskvinnur eitt stórt fet móti FMfinaluni TERJI NIELSEN Lagt var upp til tað heilt stóra oddabrakið, tá ið VB tók ímóti Stjørnuni í høllini í Vági seinnapartin sunnu dagin. Høllin var stúgv andi full av áskoð arum, og fleiri áskoðarar vóru eisini komnir úr Klaks vík at stuðla sínum hetjum, tó at vágbingarnir vóru í fleirtali. Verjan vann dystin Dysturin var eisini eins intensur, sum ein slíkur toppdystur skal vera, tí tað var greitt frammanundan, at liðið, sum vann dystin í gjár, fór at hava besta møgu leikan at vinna seg í FM-finaluna móti Neistanum. Men tað sást skjótt, at Stjørnan hevði eitt lítið sindur meiri at bjóða uppá, og spælið hjá gestunum úr Klaksvík koyrdi eitt sindur betur enn spælið hjá heima liðnum. Onkursvegna tóktist tað eisini sum um, at fleiri av leikarunum á heimaliðnum vóru eitt sindur fjáltursstungn ir yvir at spæla ein so avgerandi dyst, og ivaleyst hava royndirnar hjá teimum í Stjørnuni við at spæla slíkar dystir havt stóran týdning í gjár. Dysturin gjørdist ongantíð serliga væl spæld ur, og hann bleiv fyrst og fremst avgjørdur við góðum verjuspæli frá Stjørn u ni. Verjan hjá klaksvíks kvinnunum stóð ómeta liga stinn í gjár, og VB hevði ógvuliga trupult at spæla seg gjøgnum hana. Ikki tí, verjan hjá VB var heldur ikki vánalig, men Stjørnan slapp eitt sindur lættari til sínar møguleikar, og eisini vóru tær hjá Stjørn uni eitt sindur neyva ri og meiri avgjørdar í sínum skotroyndum, og tað alt tilsamans gjørdi, at tað var Stjørnan, sum endaði omaná, tá ið avtornaði. Endaliga úrslitið gjørdist ein tryggur sigur til Stjørnuna. Við sigrinum hevur Stjørn an lagt seg tvey stig fram um VB, og tey stigini kunnu koma at hava avgerandi týdning. Bert fáir Stjørnan vann týdningarmikla dystin móti VB í Vági í gjár, og harvið tóku klaksvíkskvinnur eitt stórt fet móti FM-finaluni Mynd: Bjartur Vest dystir eru eftir at leika, og á pappírinum er tað bert sannlíkt, at Stjørnan kann missa stig í einum av dystunum, ið tær hava eftir. Tað er, tá ið Neistin kemur á vitjan í Klaksvík. Tí er einasta vónin hjá VB, at tær sjálvar vinna sín trupla útidyst í Havn komandi vikuskifti móti Neistanum, og at Neistin síðani vinnur á Stjørnuni í Klaksvík, um VB skal røkka finaluni. Men mest sannlíkt er, at tað verða Neistin og Stjørnan, sum aftur í ár hittast í FM-finaluni hjá kvinnum. Tjaldur tók øll á bóli Tveir aðrir dystir vóru í Sunset-kappingini um vikuskifti. Annar dysturin var í Runavík í gjár, og her gjørdist talan um einki minni enn eina sensatión, tá ið Tjaldur púra óvæntað koppaði suverena odda liðnum Neistanum Hetta er bert næsti dysturin, sum Tjaldur vinn ur í hesum kappingarárinum, og samstundis er tað bara næsti dysturin, sum Neistin tapir í hesum kapp ing arári num. Triði dysturin hetta viku skifti bleiv leiktur longu leygardagin, tá ið Kyndil tók ímóti VÍF á Hálsi í Havn. Kyndil vann tryggan sigur 35-26, og tað var eisini, hvat var væntað framm anundan. Við sigrinum í Vági í gjár hevur Stjørnan lagt seg tvey stig fram um VB á stigatalvuni Mynd: Bjartur Vest Støðan í Sunset-kappingini Nummar Lið Dystir V.m. T.m. Munur Stig 1 Neistin Stjørnan VB Kyndil VÍF StÍF Tjaldur SETT UPP: PETRA ELIASDÓTTIR MIKKELSEN

14 14 ÍTRÓTTUR Nr mars 2012 KÍF smurdi Neistan av Niklas Reginsson og KÍF smurdu Neistan av í Kollafirði í gjár Savnsmynd Kollfirðingar smurdu føroyameistararnar úr Neistanum av, tá ið hesir vitjaðu í Kollafirði í gjár, og VÌF og H71, sum bæði jagstra eitt finalupláss, vunnu bæði sínar dystir TERJI NIELSEN Longu leygardagin var fyrsti dysturin í Atlantic Airways-kappingini hetta vikuskifti. Dysturin var millum Kyndil og VÍF á Hálsi í Havn. Hesin gamli klassikarin í føroyskum hondbólti er ikki longur tann sami, sum hann var, tí liðini ikki longur mynda oddin í manshondbóltinum, sum tey gjørdu fyrr. Vestmenningar eru framvegis við í oddinum, men tað er Kyndil ikki, og tað sást eisi ni aftur á Hálsi leygardagin. VÍF var nevnliga nógv tað betra liðið, og tað var skjótt, at teir gulu úr Vestmanna løgdu seg greitt fram um heimaliðið, og tað gekk heldur ikki long tíð, áðrenn dysturin í veruleikanum var avgjørdur. Vestmenningar løgdu sjógv millum seg og Kyndil, og tá ið farið var til hálvleiks, vóru gestirnir úr Vestmanna á odda ikki minni enn Kyndil fekk pyntað eitt sindur um úrslitið í seinna hálvleiki, og eitt skifti vóru bara tvey mál á muni. Men nærri kom Kyndil ikki, og VÍF vann ein greiðan sigur, og harvið liggur VÍF framvegis til at røkka FM-finaluni. Neistamenn avsmurdir Tað hevur ikki gingið eftir vild hjá føroyameistarunum úr Neistanum í lands kappingini í ár. Í gjár vitjaðu teir í Kollafirði, og eins í hinum dystunum móti KÍF hig artil í kappingarárinum endaði tað við einum sigri til KÍF, og hesaferð var talan um ein ógvuliga sannførandi sigur. Úrslitið av dystinum gjørdist ein knúsandi sigur til KÍF, og tað má vera øgiliga langt síðani, at Neistin bert hevur fingið 13 mál í einum dysti í Atlantic Airways-kapp ingini. Ein av høvuðsorsøkunum til, at tað gekk so illa hjá neistamonnum at fáa bóltin í KÍF-málið, var ein ógvuliga væl leikandi Magn us Matras í málinum hjá KÍF. Við ósigrinum í Kollafirði er Neistin definitivt úti úr myndini um at røkka FM-finaluni, og samstundis fekk KÍF eina kærkomna uppreisn eftir laka avrikið í Vest manna farna vikuskifti, tá ið teir fyri aðru ferð í kappingarárinum taptu fyri VÍF. Í Klaksvík var dystur millum Team Klaksvík og H71. Hoyvíkingar stríðast fyri finaluplássinum, men eins og farna vikuskifti, tá ið teir vóru um reppið at snáva móti StÍF, var avrikið hjá hoyvíkingum til tíðir eitt sindur ivasamt í Klaksvík. Liðini bæði fylgdust væl fyri steðgin. Klaksvíkingar høvdu munin fyrstu løtuna, men so javnaði tað seg út, og tá ið farið var til hálvleiks, var H71 á odda við einum máli, Hoyvíkingar valdu miðskeiðis í dystinum at mansverja báðar teir útlendsku spælararnar hjá Team Klaks vík, og tá kom av álvara stígur í spælið hjá heima liðnum. Broddurin fór fullkomiliga av álopsspæli num hjá Team Klaksvík, og nú løgdu hoyvíkingar seg av álvara fram um heimaliðið. Team Klaksvík royndi seg eisini við mansverju av ávikavíst Rógva Sørensen og Bogdan Florea, men tað eydnaðist ikki eins væl sum mansverjan hjá H71, og Støðan í Atlantic Airwayskappingini Team Klaksvík fekk ongantíð fatur á hoyvíkingum aftur, og endin var, at H71 vann dystin Sostatt heldur H71 fast í vónini um FM-finaluna, tí teir eru fýra stig aftan fyri VÍF á næstfremsta plássinum, men VÍF hevur spælt tveir dystir fleiri enn H71. Nummar Lið Dystir V.m. T.m. Munur Stig 1 KÍF VÍF H Neistin StÍF Team Klaksvík Kyndil SETT UPP: PETRA ELIASDÓTTIR MIKKELSEN

15 Nr mars 2012 ÍTRÓTTUR 15 Marnar Djurhuus danskur meistari á 3000 metrum Leygardagin vann ungi Marnar Djurhuus danska meistaraheitið í renning á metrum í bólkinum dreingir 17 ár. Eisini Rebekka Fuglø stóð seg væl TERJI NIELSEN Marnar Djurhuus vann við tíðini min, sum er ein rættiliga góð tíð, um enn hon ikki er tann besta tíðin hjá Marnar nakrantíð. Marnar, sum rann fyri felagið Vejle IF, var um tvey sekund framman fyri næsta kappingarneytin, so sigurin hjá honum var rímiliga tryggur. Eisini Rebekka Fuglø stóð seg væl í DM fyri ung, sum var í Skive um vikuskifti. Leygardagin kappaðist hon á metra teininum, og har endaði hon á næstfremsta plássinum, eini fýra sekund aftan fyri vinnaran. Tíðin hjá Rebekku Fuglø, sum eins og Marnar Djurhuus til dagligt rennur fyri Treysti úr Klaksvík, var , og tað verður mett sum ein framúr góð tíð. Íalt vóru 514 luttakarar úr 45 feløgum meldaðir til kappingina í Skive, og umframt teir báðar renn arnar úr Treysti, luttók eisini Rúni Seloy úr Bragdinum í kapp ingini. Treysti hevur havt bæði Marnar Djurhuus og Rebekku Fuglø við til DM fyri ung um vikuskifti Mynd: Treysti Fótbóltsvøllurin í Trongisvági liðugur um ein mánað Gongst sum ætlað, verður nýggi fótbóltsvøllurin í Stópunum í Trongisvági liðugur leygardagin 7. apríl TERJI NIELSEN Hetta upplýsir formaðurin í Suðuroyar Ítróttardepli, Oddur Dimon, fyri Suðuroyarportalinum. Oddu r Dimun sigur við Suðuroyar portalin, at tíðarætlan in heldur, og at sjálvur fótbólts vøllurin við girð ingum verður liðugur, soleiðis at fótbóltur kann spæl ast á vøllinum nevnda dag. -Vallarhúsið verður ikki Úrslitið var hetta: Gongst sum ætlað, verður nýggi fótbóltsvøllurin í Stópunum í Trongisvági liðugur leygardagin 7. apríl. Mynd: Bjarni Nygaard liðugt 7.apríl, so um landskappingardystir ella steypa dystir skulu spælast á nýggja vøllinum frá 7. apríl, so krevst undan- Unglingar: Nr Navn umfar umfar Samlað úrslit 1 Tóri Nielsen taksloyvi frá FSF at brúka vøll in, sig ur Oddur Dimon við Suð ur oyarportalin. Menn: Nr Navn umfar umfar umfar Samlað úrslit 1 Guðmundur Joensen Gunnar D Olsen Andrass Joensen Morten Hansen Kjartan Egholm Jóannis A Nielsen Mikkel Hovman Høgni R Øster Aksel Haraldsen Súkklingin 2012 og Oyggjaleikafyrireikingarnar 2013 eru nú byrjaðar Savnsmynd Guðmundur vann ársins fyrstu tíðarsúkkling Súkklingin 2012 og Oyggjaleikafyrireikingarnar 2013 eru nú byrjaðar TERJI NIELSEN Tórshavnar Súkklu Felag TSF skipaði fyri einari tíðar s úkkling sunnudagin 4 mars kl Súkklast skuldi ein teinur upp á 30 km úr Havnini til Kaldbaks og aftur. Tá byrjað var at gera klárt, fór at kava so illa, at í tveimum støðum, á Sundi og í Kaldbak, var so nógvur kavi, at ikki var ráðiligt at súkkla har. Skal man fáast við útiítrótt í Føroyum, so er altíð at hava eina plan B klára, og súkkluleiðin bleiv broytt, so súkklað bleiv millum rundkoyringarnar Skansin Svimjihøllin Hvítanes. Henda leið bleiv súkklað 3 ferðir, uml. 28 km tilsamans. Tá byrjað verður í tíðarsúkkling, er 1 minuttur millum hvønn súkklaran, og ikki er loyvt at leggja seg í lívd av einum øðrum súkklara. Altso mann móti manni. Tveir unglingar og átta vaksnir menn bjóðaðu seg fram at kappast. Annar ung ligurin Jóannis Albert Nielsen bað um loyvi at súkkla millum teir vaksnu, tí teir súkklaðu longri. Hetta bleiv sjálvandi játtað honum, og tí bleiv yngri bróðurin, Tóri Nielsen, einsamallur unglingur. Unglingar skuldu súkkla teinin tvær ferðir. Væl gekst hjá báðum, Tóri hevði bara seg sjálvan at kappast við, meðan Jóannis Albert súkklaði seg mitt í rúgvuna av teimum vaksnu. Bara Oyggjaleikasúkklarar vóru framman fyri hann. Hjá monnunum var tað ikki ávæntað Guðmundur Joensen, ið beinan vegin legði seg í oddin, við Gunnari Dahl Olsen og Andrassi Joensen á næstu plássinum. Hensan støðan helt sær allan teinin.

16 16 ÍTRÓTTUR Nr mars 2012 Dysturin millum grannarnar úr Víkingi og ÍF í Eysturoyarkappingini leygardagin bleiv blástur av í seinna hálvleiki, tí tað bleiv sovorðið rok eftir eina ógvusliga takling frá einum víkinga-leikara á ein ÍF-leikara Savnsmynd Dómarin bríkslaði dystin av SETT UPP: REGIN DAVIDSEN Eysturoyarkappingin plagar at vera kappingin, har liðini sleppa at royna seg ímóti hvørjum øðrum í vinardystum, men tað var ikki nógv vinarligt yvir uppgerðini millum ÍF og Víking leyg ardagin. Tað var nevniliga serliga ein hending, ið varð nógv umrødd leygardagin. Hendingin fór fram, tá eitt sindur minni enn ein tími var farin av dystinum, og slíkt rok kom í, at dómarin valdi at bríksla dystin av TERJI NIELSEN Líkindini at spæla fótbólt í Fuglafirði leygardagin vóru ikki av teimum allarbestu. Vindur var, og serliga vóru tað hvirlurnar, ið órógvaðu fótbóltsspælið. Fyrsti dysturin hendan dagin var grannauppgerðin mill um ÍF og Víking, og hes ar uppgerðirnar eru ofta sera intensar, og ofta er harðligt spæl ein partur av dystunum. Og hóast talan var um ein venjingardyst, so varð einki spart. Í fyrra hálv leiki vórðu nakrar harð ar taklingar gjørdar, men hetta var tað, ein kundi vænta, tá dystur mill um ÍF og Víking verður spældur. Fyrr í ár vann Víkingur stór sigur á ÍF í venj ing ardysti, og tískil var Víking ur favor ittur at vinna dystin. Men hóast hetta, so var tað eitt sindur óvæntað ÍF, ið kom á odda. Tað var nýggi danski leikarin hjá ÍF, Simon Skibsted, ið setti bóltin í netið, og hálv leiksstøðan var 1-0 til ÍF. Seinni hálvleikur var ikki serliga gamal, tá Clayton Soares setti bóltin í net ið fyri ÍF til 2-0, og so bendi alt á, at ÍF fór at vinna dystin. Men dystur in varð ongantíð lið ugt spældur, tí tá eitt sindur minni enn ein tími var spældur, fór Hans Jørgen Djurhuus hjá Víkingi í eina ov ógvusliga takling móti Simon Skib sted úr ÍF, og danin var groggy ta einu løtuna, tí hann smekkaði høvdið í, tá hann datt. Longu eftir taklingina hjá Hans Jør gen Djur huus vóru serliga leikararnir hjá ÍF á gosi um tað, sum var farið fram, men tað var fyrst, tá Dagfinn Forná, sum var dómari til hendan dystin, valdi at geva Hans Jørgen Djurhuus gula kortið, at veruligt rok stóðst burturúr. Nógv hendi hesa løtuna, og tað endaði við, at Dagfinn Forná valdi at bríksla dystin av. Støðan var tá 2-0 til ÍF. Simon Skibsted kom fyri seg aftur, men hann var ógvuliga groggy eftir dystin. Avgjørt var, at ÍF skuldi koma víðari til finaluna, tí teir vóru frammanfyri 2-0, tá dysturin varð bríkslaður av, og Víkingur skuldi harvið spæla dyst um triðja plássið sunnudagin. Effektivir runavíkingar Seinni dysturin leygardagin var enn ein granna uppgerð, nevniliga dysturin mill u m B68 og NSÍ. Hes in dysturin var væl friðarligari enn fyrsti dysturin í kapp ingini. Ein kann kanska siga, at dysturin var eitt sindur ov friðarligur. Tað vóru sera fáir málmøgu leikar at síggja, og fyri tað mesta var tað B68, ið hevði bóltin. Men tá ein hálvur tími var farin, kom NSÍ á odda. Sjúrður Jacob sen rak frameftir í vinstru síðu, og hann legði bóltin innfyri, har Magnus Olsen stóð leysur, og hann beindi bóltin í netið úr stutt ari frástøðu. Og bert tríggjar minuttir seinni var aftur galið í B68- verjuni, og aftur hesa ferð var tað eitt innlegg, ið endaði við máli. Hesa ferð kom innleggið úr høgru síðu, og tað var Monrad Holm Jacobsen, ið legði inn fyri til Jann Martin Mort ensen, ið setti bóltin í netið til 2-0. Í seinna hálvleiki kom bert tað eina málið, og hetta skeyt Andras Frederiks berg. Hóast tað var B68, ið hevði bóltin nógv, so vóru runavíkingar effekt ivir, tá teir komu fram til málmøguleikar, og NSÍ vann dystin 3-0. Harvið skulu teir spæla finalu, sum verður í kvøld klokkan 18 móti ÍF. Víkingur endaði nummar trý Dysturin um triðja plássið varð spældur í gjár klokkan 15, og hann var millum Víking og B68. Tað vóru tofta menn, ið komu betri frá byrjan, og tá umleið 20 min uttir vóru farnir, skallaði Oddur Højgaard B68 á odda, eftir at André Olsen skeyt horna innfyri. Eftir málið var tað framvegis B68, ið royndi at trýsta Víking, men einki stóðst burturúr, og so líðandi kom Víkingur betri við. Og tá umleið ein hálvur tími var farin, skeyt Lasse Qvist eitt innlegg í málið til 1-1. Og tað gingu bert nakrir fáir minuttir, so var Víkingur á odda 2-1. Hetta hendi, tá skotið varð úr 25 metrum, og bólturin rakti í ein B68-verjuleikara. Bólturin fór síðani í einum bleytum boga upp um málverjan hjá B68, og so var 2-1, ið eisini var hálvleiksstøðan. Dysturin millum Víking og B68 var ógvuliga javnur, har Víkingur tó nokk hevði lítla leikliga yvirvág. Einki mál kom í seinna hálv leiki, og harvið endaði dyst urin 2-1 til Víking, ið streyk avstað við triðja pláss inum í Eysturoyarkapp ingini.

17 Nr mars 2012 ÍTRÓTTUR 17 Villas-Boas fingið sekkin BJARKI JOHANNESEN 1-0 tapið hjá Chelsea móti West Bromwich var leiðslu ni ovboðið, og venjarin hjá Chelsea, André Villas- Boas, hevur nú fingið sekkin. Chelsea hevur bert vunnið tríggjar av teimum seinastu 12 dystunum í Premier League, og hetta er als ikki nøktandi fyri eitt felag sum Chelsea, ið hevur ætlanir um at enda í topp 3 í Premier League. Í løtuni liggur Chelsea nummar fimm, og sjey stig eru upp til triðja plássið. Chelsea hevur fyribils sett gamla miðvallaran Roberto de Matteo sum venjara, til ein haldgóð loysn er funnin. Søgur ganga um, at tað verður Raf ael Benitez, ið verður venjari hjá Chelsea, men samstundis ganga eisini søgur um, at José Mourinho, ið fyrr hevur verið venjari hjá Chelsea, hevur keypt sær hús í London. Hann vil tó ikki siga, hví hann hevur gjørt hetta, men tað hava leingi gingið søgur um, at José Mourinho vil aftur til Chelsea. 1-0 tapið hjá Chelsea móti West Bromwich var leiðsluni ovboðið, og venjarin hjá Chelsea, André Villas-Boas, hevur nú fingið sekkin. Mynd: AFP Gerard Pique hjá Barcelona bleiv útvístur móti Sporting Gijon leygarkvøldið, men hóast tað vann Barcelona greitt 3-1 á Camp Nou Mynd:AFP Pique útvístur í Barcelonasigri BJARKI JOHANNESEN FC Barcelona er, sum tíðin er liðin, komið long ur aftur um Real Mad rid á stiga talvu ni, og ein sigur móti Sport ing Gijon leyg ar dag in var eitt krav, tí Gijon er næstaftast í La Liga. Men hóast hetta, so fekk FC Barcelona ávísar trupul leikar. Tað var Barcelona, ið setti seg á dystin bein anveg in, men tað var líkt til, at støðan í hálvleikinum fór at vera 0-0. Men beint fyri hálvleikssteðgin skoraði Andres Iniesta fyri Barcelona. Seinni hálvleikur byrjaði ikki væl hjá Barce lona. Ger ard Pique feldi ein Gijon-leikara sum aftasti mað ur, og har við fekk Pique bein leiðis reytt kort, og bert ein minutt seinni javn aði Sporting Gijon til 1-1. Barcelona megnaði tó móti endanum av dystinum at tryggja sær sig urin. Fyrst var tað Keita, sum skoraði til 2-1, tá 79 minuttir vóru farnir, og síðani var tað Xavi, sum í 88. minutti skor aði til enda liga úrslitið 3-1 til Barce lona. Rokdystur millum AaB og FCK BJARKI JOHANNESEN Um vikuskiftið byrjaði danska Superligan aftur eftir vetrarsteðgin, og í gjár tók AaB ímóti FCK, ið er á odda. Spælið var ikki nógv at reypa av. Dysturin var yvir høvur ógvuliga keðiligur, og mál møguleikarnir vóru ikki teir heilt stóru. Men hóast einki serligt hendi á vøllinum, so hendi mangt og hvat uttanfyri vøll in. Miðskeiðis í seinna hálv leiki vóru sera nógv róm ara ljós tendrað av FCK-viðhaldsfólki, og seinni varð fýrverk skotið, og dysturin varð avbrotin, tí dómarin metti, at leik ararnir ikki vóru nóg tryggir. Dysturin varð enn eina ferð tikin upp aftur, men dómarin hevði rætt, tá hann hevði illgruna um, at leikararnir ikki vóru tryggir á vøllinum, tí móti endanum av dystinum rann ein áskoðari inn á vøllin og royndi at sláa Christian Bola ños. Enn eina ferð varð dysturin avbrotin, men hann varð tikin upp aftur, og dóm arin legði heil ar 12 min uttir afturat van ligu leik tíðini. Og í yvir tíðini vórðu tvey mál skotin. Tá fýra minuttir vóru farnir av yvirtíðini, skallaði Dame Ndoye FCK á odda, men júst sum øll vænt aðu, at FCK fór at fáa øll trý stigini, smekkaði Nick las Helenius til, og bólturin endaði í málinum. Dysturin endaði 1-1, men tað verður ikki fót bóltsspælið, ein fer at minnast frá dystinum, men ófriðin á áskoðaraplássunum. Annars kann ein nevna, at Brøndby vann fyrsta dystin eftir vetrarsteðgin. Tað var Michael Krohn- Delhi, ið tryggjaði Brøndby ein 1-0 sigur heima móti SønderjyskE. SETT UPP: PETRA ELIASDÓTTIR MIKKELSEN

18 18 ÍTRÓTTUR Nr mars 2012 Arsenal og Manchester United vunnu oddadystir Robin van Persie hevur í evstu løtu tryggjað Arsenal sigurin móti Liverpool leygardagin Mynd: AFP Tveir oddadystir vóru á skránni í Premier League um vikuskiftið. Liverpool tók ímóti Arsenal, og Tottenham tók ímóti Manchester United. Í báðum førum vóru tað útiliðini, ið við hepni drógu longra stráið og struku avstað við teimum trimum stigunum BJARKI JOHANNESEN Leygardagin tók Liverpool ímóti Arsenal, og undan dystinum var torført at meta um, hvør var favor ittur til at vinna dyst in. Liver pool hevði sjálvandi fyrimunin av at spæla á heimavølli, men Arsenal er ógvuliga væl spælandi í løtuni. Tað var heimaliðið, ið kom betri frá byrjan. Teir løgdu trýst á Arsenal beinan vegin, og tá 19 minuttir vóru farnir, gav hetta úrslit. Luis Suarez spældi væl saman við Dirk Kuyt inni í Arsenal-brotsteiginum, og Luis Suarez gjørdist leysur. Málverjin hjá Arsenal, Wojciech Szczesny, kom ímóti honum, men hann taklaði hann, og eingin ivi var um, at Liverpool átti brotsspark. Hetta skuldi Dirk Kuyt taka sær av, men hann megnaði ikki at seta bóltin í netið. Og hóast bólturin kom út aftur til Kuyt, so megnaði há lending urin ikki at seta bóltin í netið, og hetta átti Szczesny stóra æru av. Tað gekk tó ikki long tíð, so kom Liverpool á odda. Innlegg kom úr høgru síðu, og inni í brotsteigi num var tað Laurent Koscielny hjá Arsenal, ið var so óheppin, at hann beindi bóltin í egið net, og Liver pool var uppiborið á odda 1-0. Og Liverpool helt fram við at trýsta Arsenal eftir málið. Millum annað hevði Suarez eina roynd, sum endaði á stongini. Men stutt eftir fór Arsenal í álop, og hetta var næst an fyrstu ferð, at teir komu fram til brotsteigin hjá Liverpool. Bacary Sagna legði bóltin innfyri, og har var Robin van Persie og skallaði bóltin í netið til 1-1. Liverpool hevði tó fleiri mál møguleikar eftir útjavn andi málið, og Suar ez var sum altíð vandamikil, tó uttan at tað gav mál. Og eisini Dirk Kuyt hevði eina roynd, sum endaði á stongini. Í seinna hálvleiki var tað framvegis Liverpool, ið trýsti, men heimaliðið var sera óeffektivt. Hinvegin eigur Arsenal ein leikara, ið er sera effektivur, og tað er Robin van Persie. Í tíðini, sum dómarin legði afturat, kom ein høgur bóltur til van Persie, ið fluktaði fyrstu ferð, og bólturin fór framvið Pepe Reina, ið kanska burdi hava bjargað royndini. Arsenal vann dystin 2-1, og teir eru nú tíggju stig frammanfyri Liverpool. United nýtist ikki nógvar málmøguleikar Manchester United hevði eina torføra uppgávu úti móti Tottenham í gjár. Og tað var Tottenham, ið byrjaði best. Louis Saha og Emm anuel Adebayor lógu fleiri ferðir framvið, tó uttan at nakar veruligur málmøgu leiki stóðst burt urúr. Byrjanin var ógvuliga jøvn, hóast Tottenham kanska hevði lítla leikliga yvirvág, men miðskeiðis í fyrra hálvleiki tók Tottenham veruliga yvir, og teir vóru greitt betra liðið. Og Ade bayor megnaði eisini at fáa bóltin í netið, tá 37 minuttir vóru farnir, men málið varð kolldømt, tí dómarin metti, at Adebayor nýtti hondina, stutt áðrenn hann skeyt bóltin í netið. Hóast Tottenham var betri í fyrra hálvleiki, so var tað Manchester United, ið var á odda í hálvleikinum. Eitt horna varð sent innfyri, og hægstur var Wayne Rooney, og so var 1-0 til United. Í seinna hálvleiki var tað framvegis Tottenham, ið hevði bóltin meira. Men kortini var tað United, ið økti um munin. Hetta hendi, tá Nani legði bóltin inn fyri, og við eitt sindur av hepni skeyt Ashley Young bóltin í netið til 2-0. Og sami Young var eisini hann, ið legði Manchester United á odda 3-0 við einum dundurskoti. Móti endanum minkaði Jermain Defoe um munin fyri Tottenham, men tá var ov seint. Manchester United vann 3-1. City framvegis á odda Manchester City spældi leyg ardagin móti Bolton á heima vølli, og eingin ivi var um, at City var fav orittur til at vinna dystin. Og tá 24 minuttir vóru farnir, kom Man chest er City á odda, og tað var Steinsson, sum skoraði sjálvmál fyri Bolton. Tá 69 minuttir vóru farnir, skoraði Mario Balotelli til 2-0, og so var tann dysturin avgjørdur. Tað gongur ikki væl hjá Chelsea í løtuni, og leygardagin tapti Chelsea 1-0 á útivølli móti West Bromwich. Hetta var eitt tap, sum vísti seg at vera nóg mikið til, at venjarin hjá Chelsea, Andre Villas Boas, fekk sekkin. Meira um hetta aðrastaðni í blaðnum. SETT UPP: PETRA ELIASDÓTTIR MIKKELSEN

19 MEININGAR MEININGAR Nr Nr mars Latið okkum fáa eina tjóðarsemju um ogn Føroya fólks Viðmerking til búskapar frá greið ingina frá Búskaparráðnum Frank Davidsen Fyrst og fremst eiga vit at frásiga okkum, at fiskatilfeingi er ogn Føroya fólks Harnæst eiga vit at frásiga okkum, at evt. ríkidømi í und irgrundini er ogn Føroya fólks. Sostatt takið eg hervið hugsjónarliga og politiskt undir við Fólkaflokkinum, íð metir at tað er óðamannaverk at vanligi føroyingurin skal fáa nakran ágóða hesum viðvíkjandi. Hin vegin eigur ogn Føroya fólks at vera lutað út soleiðis: Punkt 1. Teir føroysku reiðararnir eiga ognarrættin yvir øllum fiskatilfeingi. Teir skulu eisi ni hava ognarættin yvirfyri evt. fiskatilfeingi, ið kem ur inn á føroyskt øki í sam bandi við veð ur lagsbroyt ingarnar, til dømis tun fiskur o.a. Tað er tí esini sjálvsagt, at teir, sum hava investerað í veiðitól, eisini skulu eiga fiskiloyvi í óavmarkaða tíð, eins og teir til eina og hvørja tíð kunna selja fiskiloyvi við vinningi tá teir finna tað fyri gott. Punkt 2. Viðvíkjandi oljuríkidømi í undirgrundini, so er tað eisini sjálvsagt, at tá oljufeløg hava gjørt milliarda íløg ur í boriplattformar, hjálp arskip og hvat veit eg, so eiga oljufeløgini eisini at hava allan ágóða, so leingi sum olja kann útvinn ast úr tí loyvi, teir hava fingið tillutað. Tí sum skila menn Fólkafloksins greiða frá, so er tað sum við fiskiskapi, soleiðis er tað eisini við oljuni, tað gongur upp og niður eisini har. Meira rættvíst kann tað ikki verða, og aftaná at øll hava fingið ein skattalætta, so er tað ikki meira enn rætt og rímiligt, at teir, sum skapa virðini og harvið fram burðin, ikki eiga at skatt ast av vinninginum, tá ið teir selja síni fiskiloyvi, ella tá ið teir lutað út vinnings býtið. Elin Brimheim Heinesen Tað verður tosað og tosað um at skapa øktar inn tøku møguleikar í Føroyum, men sera fá tora at royna nakað nýtt - og tey, sum royna, fáa lítla og onga undirtøku Eitt er vist. Halda vit fram bara at gera tað sama, vit altíð hava gjørt, hendir eingin broyting. Eg haldi, at tá hugsað verður um tilfeingi í Før oyum, verður ofta hugs að bara um nakað ítøkiligt, ein kann hava í hondunum (fisk, kjøt, ull). Hetta er ein fat an, ið virkar av mark an di. Ofta verður gloymt, at tilfeingi kann vera so nógv annað eisini. Vitan og kreativitetur t.d. eru gull verd - ikki minst sett saman við tí ítøkiliga. Ein góð søga selur jú ítøkiligar vør ur. Hon kann hava risa stóra ávirkan á, um ein vøra selur ella ikki. Men tað er júst har, vit halta aftaná. Her í Føroyum verður tann góða søgan ikki vird so høgt, sum hon átti at verið. Tíverri hava alt ov nógvir føroyingar sama sjónarmið sum ein ávís ur tingmaður herfyri skeltaði við at hava. Tað eru ov mong - ikki minst politikkarar - sum rætt og slætt ikki síggja týdningin av tí óítøkiliga. Síggja vit ikki tað, lyfta vit okkum ikki uppum tað middelmådiga og m.a. tí duga vit ov illa at fáa fleiri inntøkur burtur úr tí av mark aða ítøkiliga tilfeinginum, vit hava. Tíð er at byrja at hugsa minni siðbundið og viðurkenna virðini í tí, sum tey, ið duga at spinna góðar søgur, kundu givið búskapi num,tí vit hava ov mikið av góðum, spennandi søg um, ið kundu styrkt um bú skaparstøðu okkara, og sum vit í nógv størri mun kundu sagt øðrum frá úti í heimi. Vit hava einki at smæðast um. So hvat held ur okkum aftur? Skuldarbinding hjá Tórshavnar Kommunu Annfinn Brekkstein, býráðslimur Sambandsfloksins Vísandi til grein hjá undirritaða um at ansa eftir við lántøku og skuldbindingum hjá Tórshavnar Kommunu, verður av borgarstjóranum tann 28. februar 2012, afturvíst, at avleiðingarnar av lántøku til gjaldføri og øktari skuld vil tyngja privatbúskapin hjá einstaka borgarunum í kommununi Borgarstjórin sær út til at misskilja mínar metingar við vilja, tí í greinini hjá mær er boðskapurin greiður, at økt skuld minkar um møguleikarnar fyri at lækka skattaprosentið, bæði uppá styttri og longri sikt. Tað hoyrir til vanliga góða búskaparstýring, at ein kommuna hevur eitt hósk andi gjaldføri. Endamálið við góðum gjaldføri er m.a. at tryggja, at kommunan til eina og hvørja tíð heldur sínar fíggjarligu skyld ur. Tað, sum er boðskapurin, er, at tað átti at verði óneyðugt at lánt seg til gott gjaldføri nevnliga tí, at kommunan hesi seinastu árini hevur havt stórar inntøkustreymar og átti at planlagt eitt positivt cashflow. Sannleikin er tann, at kommunan á ófor svar ligan hátt hevur brent av gjaldførið til rakstur og íløgur og noyðist nú at taka lán. Tað er nevnliga óvanligt at brenna av neyðugt gjaldføri. Í løtuni svara avdráttir og rentur av verandi lánum longu til eitt heilt kommunuskattaprosent umleið 30 mió.kr. árliga gjøld, sum alternativt kundu verði brúkt til at lækka skatta prosentið. Aftur her er boðskapurin, at tað átti at verði óneyðugt við teimum stóru inntøkum, sum kommunan hevur havt seinastu árini at upptaka lán hetta er ein spurningur um at planleggja rakstur og íløgur soleiðis, at tað slepst undan lántøku. Tað er ein katastrofa fyri menningina av Tórshavnar Kommunu, sum í løtuni upp livir eina fólkaminking, at útlit eru til høgt skattatrýst og tí ein stramm an privatbúskap. Tað vil ongantíð verða eitt endamál í sjálvum sær at upptaka stór lán ella spara nógv upp hjá einari kommunu. Endamálið við lántøku t.d. er at framskunda eitt neyðugt forbrúk vegna tað, at tann, sum umbiður lán ikki hevur eina lutfalsliga stóra upphædd tøka her og nú ella uppá stutt sikt. Avbjóðing er væl altíð at tryggja nakrar hóskandi javn vágir í búskapinum. Strategiska avbjóðingin hjá Tórshavnar Kommunu (hvussu yvirliva vit best møgu ligt) eins og hjá øðrum kommunum er m.a. at reka kommununa bíliga og effektivt og sostatt við so lágum skattaprosenti sum gjørligt. Tað er ikki minst uppgávan at reka kommununa stabilt eitt nú við stabilum skatta prosenti, barnafrádrátti etc., soleiðis at borgarin og vinnan veit, hvørjar fortreytirnar eru uppá sikt og kunnu trívast. Tórshavn tann 1. mars 2012 OKKARA GULU Lætt og ómakaleyst umvegis dimma.fo Nú taka vit bert ímóti lýsingum til Okkara Gulu, umvegis dimma.fo WWW. DIMMA.FO

20 INNANLANDS 20 Nr mars 2012 Næstmest seldi bilur higartil í ár er Citroen C4 SETT UPP: HANNA M. MICHELSEN KAPPING UM føroyska bilhjartað Tað er kapping um føroyska bilhjartað. Ein gamal japanskur kenningur kappast við nýtt franskt forelskilsi HEINI GAARD Ein japanari og ein fraklend ingur berjast um føroysk hjørtu. Japanarin er ein gamal kenningur. Kærleiks søgan um japanaran Toyota og føroyingin byrjaði av álvara í 80árunum, meðan kærleikurin millum føroyingin og fraklendingin Citroen mest minnir um eitt spildurnýtt forelskilsi. Longu fyrstu tveir mánaðirnar av nýggja árinum hava 39 fólk keypt sær ein nýggjan Toyota. Eitt gott tilboð frá Reyni Servise hev ur lokkað mest loyala bil fólkaslagið í Føroyum at keypa ein Toyota aftur. Tølini kunnu geva eina lítla varisliga ábending um betri tíðir í bilbransjuni. 128 nýggir bilar eru saman lagt seldir í januar og febru ar Tað er, rokna út á alt árið, líka nógv sum selt var í 2008, áðrenn fíggj ar kreppan loypti hvøkk á og gav bilsølunum óvan liga lítið at gera. Alt árið 2008 seldu allar bil søl urnar í Føroyum sam an lagt 124o bilar. Árið var ikki so gott sum 2007, tá 1814 nýggir bilar trillaðu út úr bilsølunum, men tað sig ur ikki so nógv var met ár fyri føroyska bilsølu. Flatskattur Nú skal optimisman helst takast við størsta fyrivarni, hon byggir bert á tveir mán aðir, men tað er nærlagt at hugsa, at broytingin í skattaskipanini, hevur giv ið fleiri pengar til nýtslu. Fleiri av teimum 33 løg tings limunum hava til døm is bílagt ella keypt sær nýggjan bil í nýggja árinum. Og verður hugt eftir slag num, so er talan um mið al stórar og miðaldýrar bil ar. Í Danmark er sølan av lítlum bilum nógv tann størsta. Tað er ikki sama søga í Føroyum. Mest seldu bilasløgini hjá mest selj andi merkjunum Toyota og Citroen er stórir bil ar sum Toyota Avensis og Citroen C4. Tað er ikki bert føroyingar, ið hava ein serligan veik leika fyri Toyota bilum og Toyota Corolla ser stakliga. Toyota hevur seinnu ár ini verið heimsins mest framleiddi og seldi bilur. Men seinastu tvey árini hev ur Toyota havt sítt at berj ast við. Toyota koyrdi fron talt inn í eitt ódnarveð ur fyri kortum, tí í fleiri førum setti speedarin seg fastan á koyrandi bilum. Bilar vóru innkallaðir um all a n heimin. Bara í Før oyum mátti Reyni Service inn kallað 240 Toyota bilar til eftirlit. Morris til Toyota Toyota hevur 16 ferðir verið mest seldi bilur í Føroyum. Reyni Service, sum hevði selt ensku bilarnir Morris í nógv ár, yvirtók Toyota sølu na frá Rósing Ras mussen í Runavík, sum hevði selt Toyota síðan miðskeiðis í 60árunum. Reyni Service fekk fyrstu sendingina av Toyota bilum í mai mánað Toyota varð mest seldi bilur í Føroyum fyrstu ferð í 1986, og hevur Toyota verið mest selda bilmerkið 16 ferðir sein astu 18 árini. Berlingo bylgjan Føroyska kærleiksaffæran við franska Citroen byrjaði helst við einum bíligum Ber lingo fyri nøkrum árum síðani og hevur hildið líka síðani. Nýggj modell og nýgg ir formar og kappingar førir prísir hava hildið for elskilsið við líka. Ivan bilar í Havn byrjaði uppruna liga við at selja ein ann an franskan bil, Renault. Men í 1983 fekk Ivan Johansen loyvi at umboða og selja Citroen í Før oy um. FAKTA Bilasølulistin 2012 Toyota 38 Citroen 19 Kia 15 Peugeot 9 Ford 9 Nissan 7 Mitsubishi 6 Volkswagen 4 Mercedes 4 Suzuki 3 Chevrolet 3 Volvo 2 Hyundai 2 Opel 2 Mazda 1 Renault 1 Fiat 1 Honda 1 Skoda Audi 0 BMW 0 Chrystler 0 Land Rover 0 Lexus 0 Saab 0 Seat 0 Ssangyong Rexton 0 Subaru 0

21 Nr mars 2012 LÝSINGAR 21

22 22 INNANLANDS Nr mars 2012 TRYGD: 2011 gjørdist eitt dýrt ár Roknskaparliga fekk tryggingarfelagið Trygd ein dyggan undir vangan í Samanborið við 2010 versnaði úrslitið fyri skatt við umleið 16 milliónum krónum. Kortini eydnaðist felagnum at koma úr árinum við einum avlopi, bæði á botnlinjuni og hvat tryggingartekniska partinum viðvíkur SVEINUR TRÓNDARSON SETT UPP: AAGE SAMUELSEN Tað er einki nýtt í, at veðrið hevur verið vánaligt seinastu nógvu mánaðirnar. Tað vita øll, sum búleikast í hesum landinum. Nú kann tað eisini staðfestast við tølum, at tað hevur verið heldur harðligari enn vanligt. Tað kemur týðiliga til sjóndar í ársroknskapinum hjá Trygd, sum varð almannakunngjørdur fyrrapartin. Í 2010 hevði felagið eitt avlop fyri skatt upp á 20,4 milliónir krónur, í fjør gjørdist tað bara 4,6 milliónir krónur. Eftir skatt gjørdist úrslitið 3,7 milliónir í fjør sam anborið við 16,8 milliónir krónur í Nógvir skaðar Tað er ein einføld orsøk til, at úrslitið hjá Trygd gjørdist so nógv verri í fjør. Hon er, at skaðagjøldini í 2011 vóru munandi hægri enn tey vóru í Í fyrraárið rindaði Trygd góðar 47 milliónir krónur í skaðaendurgjøldum, í fjør endaði tann upphæddin á sløkum 63 milliónum krón um. Tað svarar til eina øking upp á 33 prosent eftir einum ári, og tað sæst sjálvandi aftur. Tá samlaðu tryggingargjøldini hjá felagnum samstundis lækkaðu eitt vet, sigur tað seg meira ella minni sjálvt, at avlopið vers nar. Nøktandi Sjálvt um árið í fjør gjørdist munandi verri enn árið fyri, er leiðslan í Trygd eftir umstøðunum væl nøgd við avrikið. Náttúruviðurskifti lagaðu tað so, at felagið, sum Combined Ratio vísir, hvussu sjálvur tryggingarroknskapurin hongur saman. Og sjálvt um árið í fjør var munandi verri enn undanfarin ár, hekk sjálvur tryggingarraksturin saman. Men tað var ikki nógv meira enn so tvey tey seinastu árini hevur rindað lutfalsliga lítið út í skaðagjøldum, í fjør fekk nógvar og dýrar skaðar. Uppgerðirnar higartil hava víst, at ódnirnar báðar í november og desember hava kostað góðar 24 milliónir krónur, og havandi umstøðurnar í huga, er leiðslan nøgd við úrslitið gjørdist eitt serstakt ár fyri Trygd. Eftir at vit hava havt eitt heppi samanfall av góðum veðrið og fáum skaðum seinastu 2-3 árini, so gjørdist 4. ársfjórðingur í 2011 søguliga ringur, m.a. orsakað av at Føroyar 24. november fingu vitjan av herviligastu ódnini síðani 1988, sigur Janus Thomsen, fyribilsstjóri í Trygd. Hongur saman Tá hugt verður eftir tryggingarroknskapum, verður í fyrsta umfari hugt eftir, hvussu sjálvur tryggingarraksturin hongur saman. Hvussu tað tryggingartekniska úrslitið sær út. Tryggingarfeløgini høvdu tað strævið í Tað sæst á roknskapinum hjá Trygd, sum almannkunngjørdi síni tøl í gjár. Avlopið fyri skatt í fjør var 4,6 milliónir krónur, sum er slakar 16 milliónir verri enn árið fyri Savnsmynd Hetta verður gjørt við at leggja skaðagjøldini og rakst rarkostnaðin saman og rokna tað sum eitt prosent av tryggingarinntøk unum. Tað snýr seg um at koma fram til eitt tal, sum eitur Combined Ratio, og tað skal vera lægri enn 100, fyri at sjálvur tryggingarraksturin er á rættari leið. Seinastu fimm árini áðrenn 2011 hevði Trygd positivan tryggingar rakstur, og hóast úrslitið í fjør gjørdist munandi verri enn árini frammanundan, var júst hetta lyklatalið eisini røttu megin. Comined Ratio fyri Trygd í 2011 var nevniliga 99. Tað vil siga, at sjálvt um úrslitið í fjør var vánaligt, samanborið við undanfarin ár, var tað ikki so vánaligt, sum fryktandi var fyri.

23 Nr mars 2012 LÝSINGAR 23 SIG TAKK Í DIMMU Ring á tel ella send ein meyl til Í tórshavnar kommuna HVØR ER HETTA? Vinn eitt gávukort frá Etika á kr. 300,- Kom og royn búffin á Carrello 220gr moyrur búffur við rástoktum eplum og grøntmeti fyri bert 175,- Send eini sms-boð til Dømi: dimma mynd Hans Hansen So ert tú við í lutakastinum. Rætta svarið seinast var Annlis Bjarkhamar Hepni vinnarin var: Ása Midjord Líðartún 1 Tvøroyri Sum fær eitt gávukort frá Etika á kr. 300,- Vel ímillum piparsós ella whiskey sós Bílegg borð á Nú er frokostbuffet broytt. Kom og royn hana Kostnaðurin fyri hvørji send boð er kr. 10,- + vanligan smskostnað Boðini skulu verða okkum í hendi í seinasta lagið hósdagin eftir útgávudagin. Rætta svarið og vinnarnir verða kunngjørdir her í blaðnum fríggjadag. G.G. Gávukortið skal avheintast á Etika

24 24 HVAT&HVAR&NÆR Nr mars 2012 bergur.net 1431/12 STANDA Í BLÓMA GLØA ÓSEMJA LØGD FYRI RÆTTIN VENJA UPP GRUNA AKFØR HØVDU SESS TOSA DAGSINS SUDOKU NR. 46 MIÐAL TORFØR JAP. BÝUR TOSAÐ VÁT OG BLEYT MOLD TÍÐAR- BIL Sudoku er eitt rættiliga vana bind an di ítriv fyri øll sum halda gátur ið krevja log iska hugs an vera spenn an di. Reglurnar eru einfaldar. Hvørt av tølun um frá 1 til 9 skulu skriv ast inn í talvu na, soleið is, at hvørt tal bert stend ur eina ferð í hvørj ari vatn rætt ari rekk ju, eina ferð í hvørj ari lodd rætt ari kolonnu og eina ferð í hvørj ari 3x3 teig aðu boks. Tað er bert ein loysn á gátuni og tey givnu tøl ini geva nokk av upp lýs ing um til at kunna loysa gátu na við log isk ari hugsan SETA Í GONGD GRAN. BÓKS. GRAN. BÓKS. LONGD- ARMÁT BÓLKUR AV MONN- UM BERA VIÐ Send SMS til 1969 og vinn 100,- kr. í talutíð. Send eini sms-boð til 1969 við loysnini í gráu puntunum. Skriva: dimma kross»loysn«, so ert tú við í lutakastinum. Prísurin er 4,- kr. + vanl. sms-gjald. Vinnari seinast gjørdist Andrew Thomsen, 950 Porkeri, hann fær eitt talutíðarkort sendandi V i n n i n g a s k r á 44. dráttur 1. mars 2012 H Ø v u ð s v i n n i n g u r fkr fkr (tvífaldur) V i n n i n g u r fkr fkr (tvífaldir) V i n n i n g u r fkr fkr (tvífaldir) V i n n i n g u r fkr fkr (tvífaldir) V i n n i n g u r fkr. 800 fkr (tvífaldir) Heimasíða á Interneti: ella Keyp eina KULA Dimmalætting T-shirt einans 50,- Støddir: Kunnu avheintast á Staravegi 5 ARBEIÐI REINGERÐ Í TÓRSHAVN einaferð um vikuna, av kvinnu við royndum innan økið. Tlf VANLIGT TIMBURARBEIÐI verður gjørt. Tlf BINGO GOTT BINGO verður á Suðuroyar Ellis -og Røktarheimi týsdagin 13. mars kl Øll eru vælkomin. Veitslunevndin GOTT BINGO verður í Eydnuni sunnudagin 11.mars kl Tvey eykaspøl á 600 kr. Eydnan BÝLI 2-VERILSIS ÍBÚÐ YNSKIST vesturi í Vágum skjótast tilber. Ring Tlf / MØBILERAÐ ÍBÚÐ til leigu í Grannatúni, Saltangará El/olja íroknað, kostnaður 6000 kr. mðr. Tlf SNOTILIG HÚS TIL LEIGU Á NESI Nærum fult møblerað sethús verða leiga út í 2 ár. Fert tú væl um, so kann hetta verða tíni. Talan er um eini 4 ára gomul hús. Ring KØMUR TIL LEIGU við atgongd til køk, bað, vaskimaskinu, turkitrumlu, frystiboks, tráðleyst internet, breiðband. Nær við Læraraskúlan og Sjómansskúlan. Tlf BÝLI UTTANLANDS HÚS I VIBY/AARHUS TIL LEIGU Í FRA 31MARTS -21 APRIL Havi eini hús til leigu fra 31. marts til 21. april, húsini liggja 10 km fra Aarhus centrum, 6-8 seingar pláss, 4000 kr. um vikuna FUNDIR ÁRSAÐALFUNDUR hjá Kvívkar Sóknar Róð rarfelag verður 18. mars kl. 16 í Kulluni. Nevndin AÐALFUNDUR Havnar Bjargingarfelags verður sunnudagin 18. mars 2012 kl á matstovuni hjá MEST. Skrá sambært lógini. Nýggir limir kunna tekna seg Nevndin AÐALFUNDUR hjá Sinnisbata kl. 14 í Gula Húsinum, Niels Finsensgøta 32, Tórshavn. Sinnisbati AÐALFUNDUR Sands Fornminnafelag hevur aðalfund 24. mars kl Skrá: sambært lógini. Sands Fornminnafelag INNBÚGV KOYGGJUSONG BÍLIGA TIL SØLU Hvít koyggjusong til sølu fyri 1300 kr. 1 box-madrassa fylgir við! H: 142 cm, D: 77 cm, L. 190 cm. tlf KUNGERÐIR PÍLAFLÆTT Í FUGLAFIRÐI Skeið í pílaflætt verður í Riberhús Fuglafjørður 31/3, 2/4 og 14/4-12. Meira kunning á tlf ella lene@pileflet.dk. MATUR NEYTAFJÓRÐINGAR Framfjórðingar til sølu fyri 1600 kr. stk. Áhugað kunnu ringja á Tlf YMISKT GRÝTUR OG PANNUR Royn ta serstaku steikigóðsku. Hygg inn á Vit brúka danskan prís, og senda ókeypis um alt landið. Gastrolux Føroyar FO-350 Vestmanna tlf &

25 Nr mars 2012 LÝSINGAR 25 VINN FERÐ Á PÁSKUM TEL Vinningurin er ferð fyri 4 persónar + bil í innv. 4-koyggjukamari við Norrönu til Danmarkar 5. apríl. Heimferðin er 14. apríl. Tað einasta tú skalt gera fyri at luttaka í kappingini, er at savna 12 búmerki hjá Smyril Line, sum eru at finna í Dimmalætting. Eitt búmerki er at finna í hvørjum blaðið frá hósdegnum 1. mars til og við fríggjadagin 16. mars. Klipp búmerkini út og send tey saman við navni og bústaði til: Staravegur 5 Postboks Tórshavn Merk brævbjálvan: KAPPING Hepni vinnarin verður kunngjørdur í mikudagsblaðnum hjá Dimmalætting 21. mars SMYRIL LINE, TEL TVINGSILSSØLA Sagt skal verða frá, at tvingsilssølan av matr. nr. 334, Klaksvík, sum skuldi verða mikudagin tann 28. mars 2012, kl , er afturkallað úr Føroya fútarætti. Tórshavn, tann 2. mars 2012 Óla Jákup Kristoffersen, adv. ojk@jura.fo ÍTRÓTTUR? SJÁLVANDI Í DIMMU! ÍTRÓTTUR? SJÁLVANDI Í DIMMU! Í trotabúnum Sp/f Komet, Stangavegur 48, Postboks 353, 110 Tórshavn, reg. nr. 4275, sks. nr. 3-4/2012, verður einhvør, ið hevur krøv biðin um, skrivliga at venda sær til bústjóra, advokat Bjørn á Heygum, Heyg um & Petersen, Bøgøta 16, 100 Tórshavn, inn an 4 vikur eftir at hetta er kunngjørt, og boða frá hes um krøvum, uppgjørd við møguligum rentum á trotadegnum tann 25. januar Skjalprógvan fyri krøvunum og makaskjal av fráboð ani skulu sendast við. Tað verður innkallað til skiftifund hósdagin tann 19. apríl 2012, kl. 9.30, í skiftirættunum, C. Pløyensgøta 1, 100 Tórshavn, at royna fráboðaði krøv og møgulig onnur krøv. Ein listi við krøvunum og við tilmælum bústjórans og fráboðanum liggja til eftirskoðan í skiftirættinum 2 vikur innan skiftifundin. FØROYA SKIFTIRÆTTUR, tann 23. februar PROKLAMA Øll, sum hava krøv í búnum eftir Onnu Martinu Jo hannesen, Húsanesvegur 5, 370 Miðvágur, fødd tann 14. juni 1915, deyð tann 11. juni 2011, og fyrr deyða hjúnafelaga Ingvald E. B. Johannesen, føddur tann 26. juli 1897, deyður tann 14. apríl 1994, verða við hesum biðin um innan 3 mánaðar frá kunngerð av hesi lýsing at boða frá og skjalprógva krøv síni fyri undirritaða skiftirætti. Tikið er ikki við skuld. Krøv skulu gerast upp pr. deyðsdagin, og sendast til advokat Rannvá Ragnarsdóttir, Hansen & Thomassen, Postsmoga 106, 110 Tórshavn, vísandi til sks.nr. 187/2011, saman við frumriti av teimum skjølum, sum krøvini eru grunda á. FØROYA SKIFTIRÆTTUR, tann 29. februar Hevur tú okkurt uppá hjartað? Vilt tú hava øll at lesa tað? Sunnudags pizza buffet fyri alla familjuna Børn undir 7 ár Ókeypis Børn undir 12 ár 50,- Vaksin... 98,- Hvønn sunnudag frá kl Tað loysir seg at eta buffet á Carrello. Bílegg borð á Nú er frokostbuffet broytt. Kom og royn hana Send tína meining til: redaktion@dimma.fo

26 TÝSDAGUR 6. mars :30 Tingvarpið 17: frá týskv. 17:30 D&V við teknmálstulki 17:55 Veðrið 18:00 Noddy 7 18:10 Pingu 18:20 Timmy tíð 18:30 Milja 4:10 19:00 Dagur & Vika 19:27 Veðrið 19:30 Náttúra Íslands 4 20:00 Fiskastríðið hjá Hugh 1:3 Bretsk dok.røð frá :50 Fráferðir (Okuribito) Oscar virisl. jap. filmur frá 2008, óhósk. fyri børn 22:55 Dagur & Vika 23:22 Veðrið 23:22 Pu Yi - Seinasti keisarin í Kina 1:2 Avstr./kin. dok. frá :16 The Daily Show Náttarrásin Geymin (e) Tónleikur Áðrenn Elvis (e) Náttarrásin Meg minnist (e) Morguntónleikur Tíðindi Morgunlestur Barnaútvarpið Tíðindi Góðan morgun Føroyar Tíðindi Góðan morgun Føroyar Tíðindi Góðan morgun Føroyar Tíðindi Morgunlesturin (e) Morgunbland Áðrenn Elvis (e) Middagstónleikur Skrá og lýsingar Tíðindi Andlát og kunngerðir Døgurðatónleikur Veðurtíðindi Geymin (e) Tónleikur Tónatímin Tíðindi LP in Tíðindi Tíðarinnar bakspegil Tíðindi Ádam, Eva og øll hini Skrá og lýsingar Tíðindi Andlát og kunngerðir Barnaútvarpið (e) Tónleikur Dagsetur Tíðindi (e) Morgunbland (e) RagnarRokk (e) Náttarrásin Upplestur, tónleikur v.m Dagsins orð Upplestur, tónleikur v.m Á Bylgjulongd Bønartænasta Tónleikur Dagsskráin verður lisin Hvussu skulu vit nú liva Arma menniskja mítt (e) Tónleikur Útvarptala (e) Tónleikasending Tónleikur Hvussu skulu vit nú liva (e) Com-pass Á Byl gjulongd (e) Krásadeildin (e) Tónleikur Dagsins orð Livandi tónar n (e) Umveldi (e) Tónleikur Á By lgjulongd (e) Blandaður tónleikur o.a. 05:00 Molly Monster 05:05 Chiro 05:10 Benjamin Bjørn 05:30 Noddy 05:40 Olivia 05:50 Timmy-tid 06:00 Skæg med bogstaver 06:20 Sprutte-Patruljen 06:35 Peter Pedal 07:00 Mægtige maskiner - Asfaltmaskine 07:05 Carsten og Gittes Vennevilla 07:30 Tidens tegn 08:15 Sign Up 08:30 Politihunden 08:40 Niklas mad 09:05 På farten i Indien 09:30 Flyttefeber 10:00 Dyrehospitalet 10:30 Hjælp, vi skal føde 11:00 DR Update - nyheder og vejr 11:10 Horisont 11:35 Lykke 12:35 Aftenshowet 13:30 Nye hvide verden 14:00 DR Update - nyheder og vejr 14:10 Lægerne 15:00 Mira og Marie 15:05 Dyk Olli dyk 15:20 Timmy-tid 15:30 Lille Nørd 16:00 Miss Marple: Invitation til mord 16:50 DR Update - nyheder og vejr 17:00 Skattejægerne 17:30 TV Avisen med Sporten 18:05 Aftenshowet 19:00 Hammerslag 19:30 Spise med Price 20:00 TV Avisen 20:25 Kontant 20:50 Sporten 21:00 Irene Huss: Tatoveret torso 22:30 En chance til 23:00 Clement Søndag 23:40 OBS 23:45 Lægerne 07:00 Morgenandagten på DR2 11:55 The Daily Show - ugen, der gik 12:20 Penge, magt og krise 13:10 Danskernes Akademi 13:11 Viden Om: Giften som helbreder 13:35 Glia-celler - svaret på migrænens mysterium? 13:50 Nyt håb for migrænepatienter 13:55 Selvmordshovedpinen - klinisk billede og patofysiologi 14:15 Selvmordshovedpinen 14:45 Selvmordshovedpinen - Behandling og fremtidsperspektiver 15:10 Hamish Macbeth 16:00 Deadline :30 P1 Debat på DR2 16:55 Den store fædrelandskrig 17:45 Historien om slipset 18:05 Kroppens mysterier 19:00 Detektor 19:30 Verdensøkonomien bløder 19:55 Dokumania: Sarah Palin - sådan! 21:30 Deadline 22:00 Europa eller kaos? 22:30 Hvad er meningen, mand?: Niels Barfoed 23:00 The Daily Show 23:20 Tavshed er ikke guld! 00:15 TV!TV!TV! 00:45 Danskernes Akademi 00:46 Viden Om: Giften som helbreder 01:10 Glia-celler - svaret på migrænens mysterium? 01:25 Nyt håb for migrænepatienter 01:30 Selvmordshovedpinen - klinisk billede og patofysiologi 01:50 Selvmordshovedpinen 02:20 Selvmordshovedpinen - Behandling og fremtidsperspektiver 04:50 Big Love 05:35 Tvins Homeshopping 07:35 Singleliv 08:05 Guthy-Renker Homeshopping 08:35 Everwood 09:30 Guthy-Renker Homeshopping 10:00 Notes from the Underbelly 10:30 Brothers & Sisters 12:20 McLeods døtre 14:10 Gossip Girl 15:05 Gilmore Girls 16:05 Greys hvide verden 17:00 Private Practice 18:00 Gilmore Girls 19:00 Mig og min mor 20:00 De unge mødre 21:00 Singleliv 21:55 Greys hvide verden 22:55 Private Practice 23:50 Nip/Tuck 00:45 Army Wives 01:40 The Closer 02:25 Fornemmelse for Mord 03:10 Gilmore Girls 03:55 High School Reunion 2 04:25 Nikita 05:25 Heksene fra Warren Manor 06:55 Reportagen: På job bag tremmerne 07:40 Tvins Homeshopping 07:55 Greek 09:30 4-Stjerners Middag: Hos Joachim B. Olsen 10:30 4-Stjerners Middag: Hos Dan Rachlin 11:30 Reportagen: Mit liv, din nyre - en transplantation 12:25 CSI: Miami 13:20 CSI 15:05 CSI: Miami 16:05 4-Stjerners Middag: Hos Michael Monetz 17:05 4-Stjerners Middag: Hos Maria Donna Rudi Dahl 18:05 Big Bang Theory 18:30 Big Bang Theory 19:00 CSI 20:00 Big Brother :00 Criminal Minds 22:00 Big Bang Theory 23:00 Big Brother :00 Criminal Minds 02:35 Army of Darkness 04:10 UK Gladiators 04:55 Spaceballs 05:20 Kaos i familien 06:05 Homeshopping 07:05 UK Gladiators 07:55 Homeshopping 08:55 Fifth Gear 09:55 American Chopper 10:55 Gary Unmarried 11:50 Rap fyr i L.A. 12:50 What I Like About You 13:15 30 Rock 14:10 Spin City 15:05 Frasier 16:05 America s Funniest Home Videos 17:05 Aftenvagten 18:00 Special Victims Unit 19:00 America s Funniest Home Videos 20:00 Tyven, der vidste for meget 22:00 Special Victims Unit 23:00 American Chopper 23:55 Babylon 5 00:55 Jeremiah 02:40 Alias 04:00 Nouky og venner 04:05 Bakugan 04:30 Dinosaur King 05:00 Nyhederne, Sporten og Vejret 05:30 Go morgen Danmark 10:10 The Good Wife 11:00 Nyhederne, Sporten og Vejret 11:15 Grænsepatruljen 11:45 Gordon Ramsays køkkenmareridt 12:35 Det er mig eller hunden! 13:05 Liebhaverne 13:35 Desperate Housewives 14:25 Dagens mand 15:00 Nyhederne og Sporten 15:05 Regionale nyheder 15:15 Cykling: Paris-Nice - 3. etape, direkte 16:05 Venner 17:00 Nyhederne og Sporten 17:10 Regionale nyheder 17:20 Go aften Danmark 17:50 Vejret 18:00 Nyhederne 18:30 Regionalprogram 19:00 Vores virkelig store familie 19:35 Hva bruden ikke ved 20:25 Alarm :00 Nyhederne og Sporten 21:20 Regionale nyheder 21:30 Station 2 Politirapporten 22:05 Natholdet 22:40 Jail 23:05 White Collar 23:55 Kongen af Queens 00:55 Natholdet 01:30 Criminal Intent: London 02:20 X-Files 03:10 Grænsepatruljen 06:35 Til middag hos... Allan Tornsberg 07:30 Covert Affairs 1 08:30 NCIS 8 09:25 Bones 1 10:20 Luksusfælden 3 11:20 Danske Hollywoodfruer 12:20 Masterchef 2 13:15 Fra skrot til slot 14:15 Ekstreme samlere 2 15:10 Paradise Hotel :00 NCIS 8 17:00 Bones 1 18:00 Masterchef 2 19:00 NCIS 9 20:00 Luksusfælden 8 21:00 Paradise Hotel :50 Sommer i Sunny Beach 2 22:30 How I Met Your Mother 3 23:30 Two and a Half Men 4 00:00 Cold Case 7 01:00 The Jamie Foxx Show 3 01:30 Kath and Kim 01:50 Murder 101: Locked Room Mystery 03:20 How I Met Your Mother 3 04:40 Alle elsker Raymond 4 05:30 Scrubs 6 06:20 Las Vegas 2 07:10 Forsvundet sporløst 4 08:00 Alle elsker Raymond 4 09:00 Scrubs 7 10:00 Politistationen 4 - Grønland 12:00 NCIS LA 2 13:00 Supernatural 5 14:00 According to Jim 5 15:00 Community 1 16:00 Simpsons 17 17:00 Two and a Half Men 4 18:00 How I Met Your Mother 5 19:00 Fodbold: Champions League - optakt 19:35 Bet24 News 19:40 Fodbold: Arsenal-Milan, direkte 21:35 Fodbold: Champions League Goalshow 22:30 Top Gear 9 23:40 Politistationen 4 - Grønland 01:35 Las Vegas 2 02:20 NCIS LA 2 03:05 Forsvundet sporløst 4 04:10 Drop Dead Diva 05:00 One Tree Hill 7 05:45 Horton-sagaen 06:30 Top Model 10 07:20 Top Chef 08:20 Masterchef - de professionelle UK 09:45 Dr. Phil 11:40 Ekstrem hjemmeservice 4 13:35 Boligjagt for nybegyndere 14:50 Velkommen Hjem 16:50 Åbent Hus ta r sydpå 17:50 Boligjagt for nybegyndere 19:00 Hestons gastronomiske verden 2 20:00 Det vildeste måltid 21:00 Suits 1 23:00 Præsidentens mænd 00:55 Burn Notice 01:50 I lovens navn 20 02:40 Saving Grace 03:25 In Plain Sight 04:35 Geniale gadgets 05:00 Forklaring følger... 05:25 Verminators 06:20 Mythbusters 07:15 American Chopper: Senior vs Junior 08:05 Auction Kings 09:00 Livsfarlig fangst 10:00 Forklaring følger... 10:30 Supersælgere 11:00 Smadret på sekunder 11:30 I femte gear 12:00 Ultimativ overlevelse 13:00 Ukuelige skovhuggere 14:00 Sci-Fi Science 15:00 Verminators 16:00 Mythbusters 17:00 Supersælgere 18:00 Hvordan bliver det lavet? 19:00 Auction Kings 20:00 Gold Rush 21:00 James May s Man Lab 22:00 Ukuelige skovhuggere 23:00 Supersælgere 23:30 I femte gear 00:00 Hvordan bliver det lavet? 01:00 I femte gear 02:00 Auction Kings 02:55 Ultimate Car Build-Off 03:45 Ultimativ overlevelse 04:10 Dyredistriktet 05:00 Orangutangernes ø 05:25 Chris og hans kæledyr 05:50 Tal med dyrene 06:15 The Really Wild Show 06:40 Kattene fra Claw Hill 07:10 Min umulige kat 08:05 Dræberdyr i sværme 09:00 Redning af truede dyr 09:55 Dyreværnet: Ved fronten 10:20 SOS Naturen kalder 10:50 Ned Bruha: Dyrenes redningsmand 11:15 Ned Bruha: Dyrenes redningsmand 11:45 Dyrepolitiet i Houston 12:40 Dræberdyr i sværme 13:30 Shamwari: Et vildt liv 14:00 The Really Wild Show 14:30 Chris og hans kæledyr 15:00 Tal med dyrene 15: dejlige hunde 16:20 Hunde, katte og kæledyr 17:15 Orangutangernes ø 17:40 SOS Naturen kalder 18:10 Chimpanser i paradis 18:35 Den vilde planet 19:05 Dræberdyr i sværme 20:00 Forældreløse dyr 20:55 Gift jægeren 21:50 Dyrepolitiet special :45 Dyrene angriber 23:40 Vilde forbrydelser 00:35 Forældreløse dyr 01:30 Gift jægeren 02:25 Dræberdyr i sværme 03:20 Chimpanser i paradis 03:45 Den vilde planet 04:00 Verdens sværeste reparationer 05:00 Sekunder fra katastrofen 05:30 På eventyr med Nat Geo! 06:25 Undersøgelse af flystyrt 07:20 Oldtidens megakonstruktioner 08:15 Richard Hammonds tekniske efterforskning 09:10 Dog Whisperer 10:05 Hard Time 11:00 Undersøgelse af sygdomsudbrud 12:00 Classified 13:00 Drugs Inc. 14:00 Er det sandt? 15:00 Udforskning af Jorden 16:00 Hvad ville der ske, hvis 16:30 Oldtidens megakonstruktioner 17:30 Dog Whisperer 18:30 Verdens sværeste reparationer 19:30 Richard Hammonds tekniske efterforskning 20:30 Sekunder fra katastrofen 21:30 De udødelige 22:30 Ekstreme ekspeditioner 23:30 Hvad ville der ske, hvis 00:00 Sekunder fra katastrofen 01:00 De udødelige 02:00 Ekstreme ekspeditioner 03:00 Richard Hammonds tekniske efterforskning 06:00 Morgennyheder 09:00 Puls 09:30 Videnskabsmagasin 10:00 Nyheder 10:05 Dallas 10:50 Filmavisen :00 Nyheder 11:15 Aktuelt 11:45 Nyheder på samisk 12:00 Nyheder 12:05 Aftenmagasinet 12:45 Gå fint i snor 13:00 Nyheder 13:05 Norge rundt 13:30 Skiskydning: VM - 20 km (m), direkte 14:00 Nyheder 14:05 Skiskydning: VM - 20 km (m), direkte 16:00 Nyheder 16:10 Dyrehospitalet 16:40 Nyheder på samisk 16:55 Nyheder på tegnsprog 17:00 Aftenmagasinet 17:40 Regionale nyheder 18:00 Nyheder 18:45 Ud i naturen 19:15 VM-aften fra Ruhpolding 19:45 Ekstra-trækning 19:55 Regionale nyheder 20:00 Nyheder 20:30 Brændpunkt: Efter Utøya 21:30 Vinterfolk 22:00 Nyheder 22:15 En verden af kort 22:45 Jaget på Facebook 23:25 Brillerne 23:45 Skavlan 00:45 Broen 01:45 Erobreren 02:45 Bogmagasinet 03:15 Puls 03:45 Aftenmagasinet 05:40 Det svageste led 06:25 Fint skal det være 08:25 Dalziel & Pascoe 10:05 Til middag hos... 10:55 EastEnders 11:25 Til middag hos... 12:15 Min familie 13:15 Fint skal det være 15:45 QI - en anderledes quiz 16:45 Top Gear 17:30 Michael McIntyres komedieshow 18:15 Til middag hos... 19:05 QI - en anderledes quiz 20:05 Lee Evans: Live In Scotland 21:00 The Graham Norton Show 21:45 Min familie 22:45 Live at The Apollo 23:30 Fint skal det være 00:05 Nat-tv 05:10 The Fabulous Dorseys 06:40 Man to Man 08:35 Crush 10:25 Time Bandits 12:15 The Station Agent 13:40 Stormy Mon day 15:10 Kunsten at trække sig tilbage som lejemorder 16:35 Nine Lives 18:05 Van Wilder 2: The Rise of Taj 19:45 3:10 til Yuma 21:40 Apocalypto 23:50 Auto Focus 01:40 Delicatessen 03:15 Kærlighedssange 05:30 David Letterman 06:10 Pigerne på sidelinjen 06:30 Pigerne på sidelinjen 06:55 Sams bar 07:40 David Letterman 08:25 Ally 09:10 Boston Legal 11:20 Reba 12:05 Et umage par 12:50 Ugly Betty 14:20 Dengang i 70 erne 15:10 South Park 16:00 The Cleveland Show 16:25 The Cleveland Show 16:50 Kongen af Queens 17:40 Venner 18:30 Langt fra Las Vegas 19:00 Live fra Bremen? nyhederne sådan cirka! 19:25 Live fra Bremen 19:55 New Girl 20:20 New Girl 20:45 Katy Perry møder Perez Hilton 21:35 Stand-up Live at The Apollo 22:20 Langt fra Las Vegas 22:45 Joey 23:10 Joey 23:30 South Park 00:15 Hope & Faith 01:00 Knas i kærligheden 01:40 David Letterman 02:25 Weeds 02:50 Baywatch 06:45 Skadestuen i Holby 07:35 Det lille hus på prærien 08:20 En engel ved min side 09:05 Chicago Hope 09:55 Skadestuen i Holby 10:55 Det lille hus på prærien 11:35 Bonanza 12:30 Lille doktor på prærien 13:15 Amys ret 14:05 Folk og fæ 15:00 Lov og uorden 16:40 Små og store synder 18:30 Spørg Charlie 19:00 Jarls Quizshow 19:50 Fint skal det være 21:05 Halløj på badehotellet 21:40 Kommissær Rex 22:30 Dalziel & Pascoe 23:25 Spørg Charlie 23:50 New York Blues 00:40 MacGyver 05:25 When You re Strange 06:50 Pretty Bird 08:50 The 41-year-old virgin who knocked up Sarah Marshall and felt superbad about it 10:15 Gainsbourg - Manden 12:25 Surrogates 13:50 Prinsessa 15: :05 Percy Jackson & Lyntyven 20:00 Another year 22:10 Diamond Dogs 00:00 Ond Tro 01:45 Hubble 02:35 Humpday 07:50 Fodbold: Blackpool-Hull 09:45 Fodbold: Zaragoza-Villarreal 11:45 Palermo-Milan 13:45 Fodbold: Fiorentina-Cesena 15:45 Fodbold: Parma-Napoli 17:45 Ishockey: Den svenske Eliteserie 17:55 Ishockey: Den svenske Eliteserie, direkte 20:20 Ishockey: Den svenske Eliteserie 20:40 Den italienske Serie A 21:15 Fodbold: Levante-Real Betis 23:15 Fodbold: Juventus-Chievo 01:15 Fodbold: Inter-Catania 10:05 Basketball: Hardwood Classics 11:40 Tennis: ATP-magasinet 12:20 Tennis: Abierto Mexicano Telcel (m) 14:30 Tennis: Abierto Mexicano Telcel (m) 16:40 Tennis: Abierto Mexicano Telcel (m) 18:45 Tennis: ATP-magasinet 19:15 Tennis: Dubai Duty Free Championships (m) 21:30 Kampsport: Ultimate Fighting Championship 08:00 Sportsmagasinet Trans World Sport 09:00 Fodbold: OB-Silkeborg 11:00 Trav: Hest til frokost, direkte 12:30 Fodbold: Champions League Weekly 13:00 Ekstremsport: Winter X Games :00 Langrend: Vasaløbet 17:45 Fodbold: Rundt om runden 18:15 Fodbold: Sambabold! 18:45 Fodbold: Champions League Weekly 19:15 Fodbold: Benfica-Zenit Skt. Petersborg, direkte 22:00 Fodbold: Arsenal-Milan 00:05 Ishockey: New Jersey-NY Rangers, direkte 07:35 Fodbold: Eurogoals - målkavalkade 08:30 Sportsugen, der gik 09:30 Billard: Snooker - World Open 11:00 Skihop: World Cup 12:15 Cykling: Paris-Nice 13:15 Skiskyd ning: VM - jagtstart (k) 14:00 Skiskyd ning: VM (m), direkte 15:45 Cykling: Paris-Nice, direkte 17:00 Skiskydning: VM (m) 18:00 Sportsugen, der gik 19:00 Boksning 20:00 Boksning: Y. Hernandez-S. Cunningham 22:45 Standardvogne: VM - sæsonoptakt 23:15 Skiskydning: VM (m)

27 Nr mars 2012 INNANLANDS 27 VESTFALSKYRRINDI Kelda: Skipalistin 2012 Suðuroyar- og Vágafj. f.p. 6/3 7/3 8/3 06:13 06:53 07:32 s.p. 18:41 19:19 19:57 Nólsoyarfjørður f.p. s.p. 04:28 16:56 05:08 17:34 05:47 18:12 Kalsoyar- og Svínoyarfj. f.p. s.p. 07:28 19:56 08:08 20:34 08:47 21:12 Fugloyarfjørður f.p. s.p. 07:13 19:41 07:53 20:19 08:32 20:57 Vestmannasund f.p. s.p. 08:13 20:41 08:53 21:19 09:32 21:57 Leirvíksfjørður f.p. s.p. 06:28 18:56 07:08 19:34 07:47 20:12 Skúvoyar- og Skopunarfj. f.p. s.p. 05:13 17:41 05:53 18:19 06:32 18:57 Hestfjørður og Sundini f.p. s.p. 05:28 17:56 06:08 18:34 06:47 19:12 Mykinesfjørður f.p. s.p. 09:13 21:41 09:53 22:19 10:32 22:57 2 fj. lands. úr Mjóvanesi f.p. s.p. 03:28 15:56 04:08 16:34 04:47 17:12 Harðasti streymur eftir streymkurvu 11. mars Besti streymur eftir streymkurvu 17. mars merkir, at eingi vestfalskyrrindi eru tann fyrrapartin ella seinrapartin. HINI GJALDOYRUNI Dato Europa USA Bretland Svøríki Noreg Ísland Sveis Japan Avstralia Ný Sæland Pólland Hong Kong Singapor EUR USD GBP SEK NOK ISK CHF JPY AUD NZD PLN HKD SGD PARTABRÆVAKURSIR miðalkursur 743,46 562,50 892,83 84,18 100,19-616,37 6, ,21 469,03 181,01 72,50 449,85 Heiti seinast í dag broyting ATLANTIC AIRWAYS ATL. PETROLEUM ,63% BANKNORDIK ,49% BAKKAFROST 39 39,4 1,03% VEÐRIÐ DMI TÝSDAGUR m/s Týsdagin 15 til 20 m/s av suðri, vaksandi út á dagin til 18 til 23 m/s. Fyrst ælingur, men út á dagin samregn av útsynningi og hitin millum 4 og 7 stig og minni vindur, 13 til 18 m/s, men framvegis hvassar hvirlur. Klárari í veðrinum, men ælingur og hitin um 4 stig. Ferd nand MIKUDAGUR m/s Mikudagin 10 til 15 m/s av útsynningi, samdrigið og ælingur og hitin um 3 stig. Hósdagin Hann veksur vindin til 15 til 20 m/s av útsynningi og harðar hvirlur. Fyrst ælingur, men seinni samregn av útsynningi. Lýggjari - millum 5 og 8 stig. Fríggjadagin 15 til 20 m/s av útsynningi og hassar hvirlur- Sum frálíður ælingur og hitin um 5 stig. Kaldari luft rekur hendanvegin av útsynningi. Í morgin sendir eitt djúpt lágtrýst yvir landsnynnignspartinum av Grønlandi brúgvaløg hendanvegin. Seinnapartin týsdagin fáa vit vind og regn. Veðurvánirnar til týsmorgunin: Í dag 2 til 7 m/s av vestri, seinni snarandi í útsynning. Í kvøld og í nátt 10 til 15 m/s av suðri. Fyri tað mesta samdrigið og regn, stndum sum vátaslettingur ella heglingur og møguliga torusláttur. Hitin alt samdøgrið millum 2 og 6 stig. HITALAGIÐ KRING KNØTTIN Aberdeen Algarve Angmassalik Aten Bangkok Beijing Bergen Berlin Buenos Aires Bukarest Helsinki Jerusalem Keypmannahavn Kreta Lerwick London Los Angeles Madrid Mallorca Malta Meksikobýur Miami Moskva New Delhi New York Nikosia Nuuk Oslo Panama Paris Reykjavík Rio de Janeiro Róm Saint John s Seyðisfjørður/Dalatangi Singapor Stokkhólm Sydney Tórshavn Tromsø Tunis Warszawa Wien Hitin klokkan 11:00 lokaltíð í dag. Kelda: DMI Á SKÍGGJANUM Í KVØLD 17:25 D&V við teknmálstulki 17:55 Veðrið 18:00 Sópa 1 - Ruggustólurin Før. dukkusjónleikur 18:03 Serlingar 1:12 - Barna- og ungdómssending 18:20 Timmy tíð 18:30 Ein føst, avgjørd og mjúk hond 4:6 - Donsk dok. røð 19:00 Dagur & Vika 19:20 Veðrið 19:25 X Factor - dk sangkapping 20:30 Gekkur 21:10 X Factor - avgerðin - donsk sangkapping 21:30 Veitst tú, hvør tú ert? - Rick Stein - Br. dok.røð 22:30 Skaðabót (Damages) 21 23:10 Dagur & Vika 23:30 Veðrið 23:35 Bourne yvirræðið - Am. spenningsf. frá :15 The Daily Show 17:00 Søren Ryge præsenterer 17:30 TV Avisen med Sporten 18:05 Aftenshowet 19:00 Livets planet 19:50 Bag om Livets planet 20:00 TV Avisen 20:25 Horisont 20:50 Sporten 21:00 Kriminalkommissær Foyle 22:40 Homeland - Nationens sikkerhed 23:30 Rockford 05:00 Molly Monster 17:45 The Daily Show 18:05 Kroppens mysterier 19:00 TV!TV!TV! 19:30 Pans labyrint 21:20 River Cottage - frugt på flaske 21:30 Deadline 22:00 Mord efter bogen - J. K. 22:40 The Daily Show - ugen, der gik 23:10 Europa eller kaos? 23:40 Danskernes Akademi: Machiavelli& Mobning 23:41 Magtens legitimering i det 20. århundredes industrielle USA 00:15 TV!TV!TV! 00:45 Danskernes Akademi: Migræne og selvmordshovedpine 00:46 Viden Om: Giften som helbreder 01:10 Glia-celler - svaret på migrænens mysterium? 17:00 Nyhederne og Sporten 17:10 Regionale nyheder 17:20 Go aften Danmark 17:50 Vejret 18:00 Nyhederne 18:30 Regionalprogram 19:00 Hvem vil være millionær? 19:50 Station 2 Special 20:40 Station 2 Patrulje 21:00 Nyhederne og Sporten 21:20 Regionale nyheder 21:30 Taxaquizzen 22:05 Natholdet 22:40 Jail 23:05 White Collar 23:55 Kongen af Queens 00:25 Kongen af Queens 00:55 Natholdet 01:30 Criminal Intent: London 02:20 X-Files 03:10 Grænsepatruljen 04:00 Nouky og venner 04:05 Bakugan 04:30 Dinosaur King 17:05 4-Stjerners Middag: Hos Michael Monetz 18:05 Big Bang Theory 18:30 Big Bang Theory 19:00 Vinter Wipeout 20:00 Big Brother :00 Wild Wild West 23:10 Big Brother :00 Criminal Minds 01:00 Criminal Minds 01:50 Criminal Minds 02:35 Army of Darkness 04:25 Nikita 17:00 Bones 1 18:00 Masterchef 2 19:00 The Mentalist 4 20:00 Divaer i junglen 21:00 Paradise Hotel :50 Sommer i Sunny Beach 22:50 How I Met Your Mother 3 23:20 How I Met Your Mother 3 23:50 Two and a Half Men 4 00:00 Cold Case 7 01:00 The Jamie Foxx Show 3 01:30 Kath and Kim 01:50 Murder 101: Locked Room Mystery 03:20 How I Met Your Mother 3 03:45 How I Met Your Mother 3 04:00 How I Met Your Mother 3 05:00 De Fantastiske 5 fra USA 4

28 Dagurin Í DAG Ben Lagt til rættis: Emil L. Jacobsen og Regin Davidsen Guerrillero Heroico Ein av heimsins kendastu foto myndum varð tikin 5. mars Tað er myndin av uppreistrar manninum Che Guevara 5/3 Johnson Tann 5. mars 1993 fekk kanadiski rennarin Ben Johnson lívlangt bann frá altjóða sambandinum fyri frælsan ítrótt, IAAF, eftir at hann ein mánað áðrenn varð tikin fyri doping. Hetta var aðru ferð, Johnson varð tikin fyri at hava brúkt ólóglig evni. Fyrru ferð var undir olympisku leikunum í 1988, tá hann vann 100 metra renningina við tíðini 9,79 sekund, sum var heimsmet. Hann varð kolldømdur tríggjar dag ar seinni, og Carl Lewis fekk gullið. Ta ferðina varð Ben Johnson bannaður fram til Síðani bann ið í 1993 hevur lítið verið at hoyrt til Ben John son. Che Guevara avmyndaður í Havana 5. mars 1960 Tað var myndamaðurin Alb erto Korda, sum tók ta nú so víðagitnu myndina av Che Guevara, Guerrillero Heroico (guerrillahetjan), undir einum minn ingarhaldi í Havana 5. mars Korda var almenni myndamaðurin hjá Fidel Castro. Henda dagin í 1960 skip aði Castro fyri einum minn ingarhaldi fyri teimum meir enn 100 fólkunum, ið dagin fyri doyðu í eini spreinging umborð á frakt skipinum La Coubre, sum lá í Havana. Korda var sjálvandi eisini við og tók myndir av tiltakinum. Che Guevara, sum var ídnaðarmála ráðharri í nýggju kubansku stjórnini, var eisini til minningarhaldið. Korda hevur seinni greitt frá, at hann bara sá á Che Guevara nøkur fá sekund. Hann kom undan millum øll hini fólkini og stóð eini 8-9 metrar frá Korda, sum tók tvær myndir av honum. Sekundið seinni var Che horvin aftur. Í eini samrøðu við skotska blaðið Sunday Her ald nøkur ár seinni greiddi Alberto Korda soleið is frá upplivingini, tá hann tók myndina: At síggja hann innrammaðan í mín um leitara, og so við hasum andlitsbránum. Eg eri enn skelkaður av, hvussu tað ávirkaði meg tað skelk ar meg enn. Myndin varð tikin við einum Leica M2-myndatóli við eini 90 mm linsu. Hendan myndin er ikki eitt úrslit av vitan ella teknikki. Hon var rein tilvild, reint hepni, hevur Alberto Korda sagt. Korda arbeiddi fyri blað ið Revolución. Blaðið valdi at brúka myndir av Castro og øðrum, men ikki mynd ina av Che. Tí skar Korda sjálvur myndina til og hongdi hana upp á vegg in hjá sær heima við hús. Tað var ikki fyrr enn í 1986, at ein annar myndamað ur, José Figueroa, sum kendi Korda væl, skeyt upp at prenta fleiri eintøk av myndini. Korda kravdi ongar pengar fyri myndina. Hann var íðin kommunistur og stuðlaði kubansku koll veltingini av heilum hjarta. Hann metti, at myndin av Che var ein góður máti at breiða boðskapin um kollvelt ingina. Einastu ferð, hann gjørdi vart við seg í so máta, var í 2000, tá Smir noff brúkti myndina í eini lýsing fyri vodka. Korda helt ikki, at Che hev ði tikið undir við hesum, og endin varð, at hann fekk dollarar í endur gjaldi. Hann gav kubanska heilsuverkinum peng ar nar. Tá málið var end að, segði Korda: Eg stuð li hugsjónunum, sum Che Guevara doyði fyri, og tí eri eg ikki ímóti, at fólk brúka myndina til hans ara minni og fyri at vísa á sosialan ójavnað, men eg eri harðliga ímóti, at myndin av Che verður út nyttað til at promovera vørur sum rúsdrekka, ella til nakað, sum kann dálka um dømið hjá Che. Alberto Korda doyði árið eftir, 72 ára gamal. Filmrullan við víðagitnu og heldur tilvildarligu myndini av Che Mynd: Alberto Korda Teophilus Deyð 5. mars 1827 Alessandro Volta (f. 1745) Italskur alisfrøðingur, best kendur fyri at hava uppfunnið battaríið og fyri at hava lagt navn til mátieindina fyri ravmagnsspenning Josef Stalin (f. 1878) Georgiskur leiðari av Sovjetsamveldinum Patsy Cline (f. 1932) Amerikansk kontrysangarinna, sum doyði í eini flogvanlukku John Belushi (f. 1949) Amerikanskur filmsleikari og ein av upprunavertunum í Saturday Night Live. Kelda: Dagar og nøvn í álmanakkanum (Axel Tórgarð) 1995 Niels Juel Arge (f. 1920) Rithøvundur og ein av slóðbrótarunum innan føroyskt útvarp. Var útvarpsstjóri Rosa Luxem burg Fødd 5. mars 1871 Stovnaði saman við Karl Liebknecht tað, sum seinni bleiv kommunistaflokkurin KPD í Týsklandi. Var við í uppreistrinum móti sosial demokratisku stjórnini, sjálvt um tað ikki var við hennara góða vilja, og varð skotin til deyðis í uppreistrinum. Verður saman við Liebknecht roknað sum ein martyrur hjá marxismuni. Zhou En-lai Føddur 5. mars 1898 Sat sum fyrsti forsæt is ráðharri í fólkalýð veldinum Kina frá 1949 til 1976, tá hann doyði. Best kendur sum nærmasti hjálparmaður hjá Mao Tse-tung, serliga í uttanríkispolitikki, har hann eitt nú var við til at skipa fyri vitjanini hjá Richard M. Nixon í Elaine Paige Fødd 5. mars 1948 Ensk sangarinna, best kend fyri sínar framførslur í sangleikum. Fyrsti stóri leikluturin var sum Eva Perón í Evita hjá Andrew Lloyd Webber í 1978 og hevur síðani eisini verið við í eitt nú Cats, Chess og Sunset Boulevard. Hon hevur gjørt 22 soloútgávur, ta seinastu í 2010.