Baráttan við MNDsjúkdóminn

Størrelse: px
Starte visningen fra side:

Download "Baráttan við MNDsjúkdóminn"

Transkript

1 Helst errið sem kemur upp um okkur Christina Kjeldsen og Simon Björn eru þjónar Votta Jehóva á norðanverðum Vestfjörðum með aðsetur á Íslandi. Við fáum ekkert borgað fyrir að vera Vottar. En við vinnum við að þrífa glugga og bóna. Við vinnum því oft ósýnilega vinnu á nóttunni, sem hentar okkur vel. sjá bls. 14 Stofnað 14. nóvember 1984 Fimmtudagur 19. febrúar tbl. 32. árg. Ókeypis eintak Baráttan við MNDsjúkdóminn Auðvitað syrtir að annað slagið. Ég á mínar stundir og tek mér þá göngu um táradali lífs míns. En sem betur fer hafa þetta verið stuttar göngur. Ég kýs frekar að taka mér gönguferð með samferðafólki mínu í birtunni sem það fólk sendir frá sér. Ingibjörg Sigríður Guðmundsdóttir (Inga Sigga) er í viðtali vikunnar.

2 Höfnin á Þingeyri. Tilboð óskast Óskað er eftir tilboðum í leigu og rekstur á Bárðarslipp Byggðasafns Vestfjarða við Suðurtanga á Ísafirði. Dráttarslippurinn er sá elsti sinnar tegundar hér á landi og sögulega mikilvægur í vestfirskri útgerðarsögu. Bárðarslippur er í ágætu ásigkomulagi og hefur dráttargetu allt að 25 tonnum. Regluleg notkun slippsins er besta varðveislan, er því lögð áhersla á að rekstraraðilinn skapi honum verkefni reglulega. Í samningi er kveðið á um að Byggðasafn Vestfjarða áskilji sér rétt til að nota slippinn til upptöku á bátum í sinni eigu og þá í fullu samkomulagi við rekstraraðilann. Allar frekari upplýsingar má fá hjá Byggðasafninu í tölvupósti, eða í símum safnsins (Jón) eða (Björn). Falið að ræða sameiningu hafna Hafnarstjórn Ísafjarðarbæjar hefur falið Guðmundi M. Kristjánssyni, hafnarstjóra, að kanna hug stjórnenda Súðavíkurhrepps og Bolungarvíkurkaupstaðar til aukinnar samvinnu eða sameiningu hafna sveitarfélaganna þriggja. Viðræðurnar eiga að fara fram á grundvelli könnunar sem Hafnasamband Íslands lét gera. Á hafnasambandsþingi sem haldið var í Dalvíkur- og Fjallabyggð í september var rætt um mikilvægi þess að hafnir og sveitarfélög vinni saman að því að efla starfsemi hafna og gera hverja rekstrareiningu arðbæra. Í framhaldinu var stjórn Hafnasambandsins falið að vinna úttekt á möguleikum á samvinnu og sameiningum hafnasjóða. Stjórnin fól stefnumótunarnefnd hafnasambandsins þessa vinnu og ákvað hún að framkvæma óformlega könnun þar sem óskað var eftir viðhorfum, hinna ýmsu aðila sem starfa hjá sveitarfélögunum, á hugsanlegu samstarfi og sameiningum hafnasjóða. Könnunin var send út 4. nóvember á síðasta ári á allar aðildarhafnir Hafnasambands Íslands og framkvæmdastjóra þeirra sveitarfélaga. Einnig voru móttökuaðilar beðnir um að koma póstinum áfram á þá einstaklinga sem eru í hafnarstjórn í hverju sveitarfélagi. Þegar spurt var um hvort svarendur teldu að auka mætti samstarf milli hafnasjóða þá svöruðu tæplega 70% því játandi og tæplega 10% neitandi. Algengast var að menn töldu að möguleikar að auknu samstarfi fælust í samnýtingu á tækjum, búnaði og mannskap. Einnig nefndu margir sameiginleg innkaup og útboð, samvinnu í kringum starfsmannahald og skrifstofu og markaðsmál Styrktartónleikar í Ísafjarðarkirkju Þetta fór fram úr okkar björtustu vonum. Það var full kirkja, eða um 350 manns og það þurfti að bæta við stólum, segir Hlynur Hafberg Snorrason um styrktartónleika sem hann og fleiri vinir Ingibjargar Sigríðar Guðmundsdóttir stóðu fyrir í Lindarkirkju í Kópavogi í síðustu viku. Ingibjörg glímir við MND-sjúkdóminn og er ætlun vinahópsins að fjármagna bíl sem er nauðsynlegur til að tryggja henni ferðafrelsi en vegna sjúkdómsins glímir hún við hreyfihömlun. Það voru allir sammála um að þetta hafi verið mögnuð stund og maður fann fyrir mikilli samkennd. Þetta sýnir hvað Vestfirðingar og Íslendingar geta verið samtaka, segir Hlynur. Á tónleikunum komu fram tveir kórar, Hinsegin kórinn og Fjallabræður og er Hlynur kórunum ákaflega þakklátur fyrir þeirra framlag. Fyrir vestan þekkjum við Fjallabræður betur enda margir héðan í kórnum. Fólkið í Hinsegin kórnum þekkir Ingu Siggu ekki neitt og það er lofsvert hvað þau lögðu á sig til að gera þessa tónleika að fallegri stund, segir Hlynur. Í kvöld verða styrktartónleikar í Ísafjarðarkirkju. Þar koma fram Sunnukórinn, Kvennakór Vestfjarða, Karlakórinn Ernir, Mugison og Jóhannes Kristjánsson eftirherma. 2

3 3

4 Útgefandi: Gúttó ehf., kt Afgreiðsla og ritstjórn: Silfurgötu 1, Ísafirði, sími Ritstjóri BB og bb.is: Sigurjón J. Sigurðsson, , Ábyrgðarmaður: Sigurjón J. Sigurðsson. Blaðamenn: Sæbjörg Freyja Gísladóttir, , Smári Karlsson, , Auglýsingar: Sími , Prentvinnsla: Litróf ehf. Upplag: eintök Dreifing: Íslandspóstur. Dreift án endurgjalds inn á öll heimili á norðanverðum Vestfjörðum Stafræn útgáfa: / facebook.com/pages/bbis Önnur útgáfa: Á ferð um Vestfirði ISSN X Tekið er á móti auglýsingum á póstfangið bb@bb.is. Auglýsingar þurfa að berast fyrir kl. 17 á mánudögum fyrir útgáfudag sem er almennt á fimmtudögum. Ritstjórnargrein Fuglar í skógi Góð vísa verður aldrei of oft kveðin. Þörfin fyrir endurtekningu er af ýmsu tagi. Þótt Vestfirðingar hafi árum saman tönnlast á þeim augljósu sannindum að þeir sætu eftir í samanburði við íbúa annarra landshluta hvað raforku og samgöngur varðar, hafa raddir þeirra aðeins náð eyrum ráðamanna þjóðarinnar með óttalegum seinagangi. Þeir hafa löngum vermt varamannabekkinn. Vegslóðinn yfir Dynjandisheiði ber því vitni. Bæjarstjórn Ísafjarðarbæjar sendi nýverið frá sér ályktun þar sem ítrekuð var nauðsyn þess að framkvæmd Dýrafjarðarganga verði boðin út á þessu ári, líkt og gildandi samgönguáætlun gerir ráð fyrir. BB ætlar ekki að ergja lesendur sína með samantekt á fjölda þeirra frestana, sem orðið hafa á gerð Dýrafjarðarganga, sem ásamt heilsársvegi yfir Dynjandisheiði eru forsenda sameiningar og samvinnu í einni eða annarri mynd innan fjórðungsins. Eitt hefur þó áunnist hvað Dýrafjarðargöngin áhrærir. Hönnun þeirra mun vera lokið og Vegagerðin sögð tilbúin til útboðs þegar stjórnvöldum þóknast að segja,,laggo. (Kunnuglegt fyrri tíma orð í vestfirsku athafnalífi.) Eftir þessu er beðið. Meðan ekki er sagt laggo eru jarðgöngin áfram bara fugl í skógi, ekki í hendi. Annað stórmál í vestfirskri vegagerð, sem hvorki gengur né rekur með, er Teigskógarhnúturinn, vegspottinn um Teigskóg. Þar er uppi sú pólitíska spurning hvort öryggi íbúanna og framtíð byggðar á sunnanverðum Vestfjörðum skipti minna máli en 1% af kjarrlendinu sem gengur undir nafninu Teigskógur, eins og Þóroddur Bjarnason, stjórnarformaður Byggðastofnunar, orðaði það réttilega. Við blasir að ekki má setja samtímis á vogarskálarnar, annars vegar öryggi og lífsafkomu fjölda fólks og hins vegar fáeinar kræklóttar hríslur! Hríslurnar eigi að njóta vafans! Það hlýtur að vera eitthvað meira en lítið að í samfélagi þar sem öryggi og hagsmunum fjölda fólks er vikið til hliðar fyrir tilvist trjágróðurs. Eða hvað? Fyrir liggur að einkaframtakið hefur gefist upp á ljósleiðaravæðingu utan þéttbýlisins. Þykir ekki gróðavænlegt. Ríkisvaldið hyggst því hlaupa í skarðið. Góð fyrirheit. Orð eru til alls fyrst. Sjáum hvað setur! Fyrir þingsetningu á liðnu hausti kvað BB væntingar til stjórnvalda og þingmanna snúast um gefin fyrirheit, að standa við stóru orðin. Fugl í skógi er sýnd veiði en ekki gefin. Þess vegna verður áfram að tönnlast á sömu hlutunum þar til markmiðinu er náð. s.h. Spurning vikunnar Hvort stýrir fjármálunum á þínu heimili? Alls svöruðu 440. Hann sögðu 63 eða 14% Hún sögðu 111 eða 25% Bæði sögðu 192 eða 44% Er einstæð(ur) sögðu 74 eða 17% Netspurningin er birt vikulega á bb.is og þar geta lesendur látið skoðun sína í ljós. Niðurstöðurnar eru síðan birtar hér. Guðni Þór Sigurjónsson. Ljósm: visir.is. Ísfirskur bjórhöfundur Innan tíðar verður hugsanlega hægt að kaupa einstaka tegund af aldinbjór í flestum verslunum ÁTVR. Aldinbjórinn er nú þegar kominn í fjórar verslanir í Reykjavík auk þess sem hann er fáanlegur í gegnum sérpantanir hjá ÁTVR á Ísafirði. E hann stenst væntingar viðskiptavina, verður salan aukin og aldinbjórinn Sólbert verður þá jafnvel í almennri sölu á Ísafirði áður en langt um líður. Bjórinn ku vera einstakur á heimsvísu en það var Ísfirðingurinn Guðni Þór Sigurjónsson sem kom fram með hugmyndina að honum. Það komu margir að þessu en jú, þetta er verkefni sem ég leiddi, segir Guðni Þór hógvær í samtali við BB. Ég bjó í Þýskalandi þar sem þeir eru með svokallaðan Radler, en það er drykkur þar sem gosi og bjór er blandað saman. Sá drykkur var þróaður fyrir hjólreiðamenn og inniheldur rétt um 2-2,5% alkóhól. Okkur hjá Ölgerðinni langaði að byggja á þessum grunni en gera bjór með bjór fyrir blönduna til að ná fram ferskleika ávaxtanna. Þetta er búið að taka tvö ár í þróun og núna erum við komin með aldinbjór, sem er aldinbjór og einstakur á heimsvísu. Hann er ekki of sætur, það er bæði bjór- og ávaxtakeimur þó svo að hann halli aðeins meira á ávextina, en það er sú harmonía sem er svo góð segja þeir sem hafa smakkað. Þetta er hvorki Cider né bjór. Nú er Sólbert mættur á markaðinn og við erum ákaflega stolt af því. Guðni Þór er lærður matvælafræðingur og lýkur MBA námi í stjórnun og stefnumótun í vor. Hann hefur unnið við vöruþróun í drykkjaiðnaðinum síðan 2005 og þar af tvö ár í Þýskalandi. Ég vann hjá fyrirtæki sem þróar nýjungar fyrir drykkjariðnaðinn um allan heim, en ég sá um vöruþróun fyrir viðskiptavini í Vestur Evrópu. Fyrirtækið er með Pepsico, Coca Cola, Carlsberg og alla þessa stóru. Ég kynntist þessum birgja þegar ég vann hjá Ölgerðinni, áður en ég fór út. Þeir vildu fá mig til Þýskalands og eftir tveggja ára dvöl vildi Ölgerðin fá mig aftur svo við snérum heim. Það er mikið að gera en það hefur verið ótrúlega skemmtilegt að þróa aldinbjórinn Sólbert. Þetta er án efa framsæknasta varan sem ég hef komið að. sfg@bb.is sama alkóhólmagni og flestir bjórar eru með. Við höfum þekkingu hér á landi til að blanda saman malti og appelsíni sem er þá brugg og gos, svo við ákváðum Til sölu Þessi frábæri strandveiðibátur er til sölu á að prófa okkur áfram með hágæða lagerbjór og ferskan ávaxta- góðu verði. Tilbúinn til veiða. drykk. Frekari upplýsingar eru veittar í símum 894 Fyrstu skiptin gengu ekkert 5435 og allt of vel en við útbjuggum sér- 4

5 5

6 Kalkþörungaverkefnið Í Bolungarvík enn á lífi Nýir fjárfestar eru komnir að uppbyggingu kalkþörungaverksmiðju í Bolungarvík. Íslenska kalkþörungafélagið ráðgerði að reisa verkmiðju á staðnum en hvarf frá þeim áformum þegar ekki náðust samningar við þá sem voru í forsvari fyrir verkefnið í Bolungarvík. Kalkþörungafélagið hyggst nú reisa verksmiðju í Súðavík og hefur sent frá sér viljayfirlýsingu þess efnis. Atvinnuþróunarfélag Vestfjarða (Atvest) kemur að báðum verkefnum, er bæði að vinna með Súðavíkurhreppi að greiningum á grunnaðstöðu í Súðavík og að vinna með hópi fjárfesta í Bolungarvík. Shiran Þórisson, framkvæmdastjóri AtVest, segir að kalkþörungaverkefni í Bolungarvík megi rekja til ársins 2008 þegar fyrstu hugmyndir komu upp um vinnslu kalkþörunga úr Ísafjarðardjúpi. Í framhaldi af þessum hugmyndum var haft samband við hugsanlega erlenda samstarfsaðila og komu franskir aðilar til að skoða aðstæður við Djúp haustið Ekkert varð úr verkefninu á þeim tímapunkti og lá verkefnið í dvala þar til á síðasta ári er Atvest óskaði eftir viðræðum við Íslenska kalkþörungafélagið um hugsanlega vinnslu kalkþörunga úr Ísafjarðardjúpi, segir Shiran. Eftir frumathuganir fóru fram viðræður milli Íslenska kalkþörungafélagsins og forsvaraðila verkefnisins í Bolungarvík sem eru eigendur gömlu loðnubræðslunnar á staðnum en eins og áður sagði gengu þær viðræður ekki. Þetta er í sjálfu sér framhald á verkefni frá haustinu 2009 þegar erlendir fjárfestar komu til Vestfjarða til að skoða aðstæður í Ísafjarðardjúpi og þeirra verkog tæknifræðingar mátu það heppilegast að byggja upp verkefnið í Bolungarvík, segir Shiran. Kalkþörungurinn er takmörkuð auðlind sem þarf að rannsaka hvernig hægt sé að nýta með sjálfbærum hætti og Shiran segir að svona verkefni standi og falli með veitingu leyfa sem gefin eru út af stjórnvöldum. Það þarf að rannsaka auðlindina vel og byggja veitingu leyfanna á vísindalegum rannsóknum og leggja áherslu að verið sé að nýta auðlinda með hámarksverðmætasköpun í huga fyrir svæðið. AtVest hefur óskað eftir stuðningi stjórnvalda til þess að framkvæma sína rannsóknir en hefur ekki fengið nein viðbrögð við því. Hann getur þess að AtVest stofnaði Íslenska kalkþörungafélagið á sínum tíma. Það var selt til þeirra sem nú eiga og reka verksmiðjuna á Bíldudal. Það verkefni hefur verið hryggjarstykki í atvinnulífi Bíldudals til lengri tíma og skapar umtalsverð verðmæti fyrir svæðið og Vestfirði í heild sinni. Samstarf At- Vest og Íslenska kalkþörungfélagsins á sér því langa og farsæla sögu og það er von allra sem að því verkefni komið að hægt verði að koma af stað öflugri starfsemi í Súðavík, segir Shiran. BOLUNGARVÍKURKAUPSTAÐUR Auglýsing um nýtt deiliskipulag í Bolungarvík Bæjarstjórn Bolungarvíkur samþykkti á fundi sínum 29. janúar 2015 að auglýsa tillögu að nýju deiliskipulagi Glaðheimareits samkvæmt 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 Deiliskipulagstillagan er í samræmi við Aðalskipulag Bolungarvíkur og nær yfir hluta af megin íbúðasvæði Bolungarvíkur Í1 og svæði fyrir þjónustustofnanir Þ1. Nánari afmörkun svæðisins er við Holtabrún að vestan, Þjóðólfsvegi að sunnan, Völusteinsstræti að austan og að norðan við göngustíg sem liggur norðan við leikskólann Glaðheima. Markmið deiliskipulagsins er að afmarka lóðir og skilgreina stækkunarmöguleika á þeim. Fyrir liggur að stækka þarf leikskólann sem er innan þjónustureitsins Þ1. Skipulagssvæðið er hluti af grónu íbúðarhúsahverfi bæjarins og er því ekki gert ráð fyrir miklum breytingum á því. Deiliskipulagstillagan ásamt greinargerð verður til sýnis á bæjarskrifstofunni í Ráðhúsinu, Aðalstræti 12 í Bolungarvík og á heimasíðu Bolungarvíkurkaupstaðar, frá og með 23. febrúar 2015 til og með 8. apríl Þeim sem telja sig eiga hagsmuna að gæta er hér með gefinn kostur á að gera athugasemdir við tillöguna. Frestur til að skila inn athugasemdum rennur út 8. apríl Skila skal inn skriflegum athugasemdum á bæjarskrifstofuna í Bolungarvík, Ráðhúsinu Aðalstræti 12, 415 Bolungarvík eða á netfangið Þeir sem ekki gera athugasemdir við deiliskipulagstillöguna fyrir tilskilinn frest teljast samþykkir henni. Bolungarvík, 16. febrúar 2015, Gísli Gunnlaugsson, skipulags- og byggingarfulltrúi. Óttast ekki slag um kalkþörungana 90 ára afmæli Í tilefni afmælis míns 23. febrúar nk. býð ég ættingjum og vinum til afmælisveislu í matsal á 1. hæð sjúkrahússins á Ísafirði, laugardaginn 21. febrúar frá kl Vonast til að sjá sem flesta. Gróa Loftsdóttir. Pétur Markan. Góður gangur er í frumathugun á kostum Súðavíkur til að hýsa kalkþörungavinnslu. Pétur Georg Markan, sveitarstjóri Súðavíkurhrepps, segir að unnið sé eftir viljayfirlýsingu sem móðurfélag Íslenska kalkþörungafélagsins lagði fram í nóvember. Það sem er mikilvægt í þessu er að Íslenska kalkþörungafélagið hefur áður komið fram með viljayfirlýsingu og hún stóðst, segir Pétur og vísar í kalkþörungavinnslu fyrirtækisins á Bíldudal. Hópur fjárfesta vinnur að uppsetningu annarrar kalkþörungaverksmiðju í Bolungarvík en Íslenska kalkþörungafélagið hafði augastað á Bolungarvík þar til þeim snérist hugur í haust og fóru að horfa til Súðavíkur. Aðspurður óttast Pétur ekki slag um þá takmörkuðu auðlind sem kalkþörungar í Ísafjarðardjúpi eru. Við erum að vinna með fyrirtæki sem hefur þegar fjárfest og byggt upp verksmiðju og kom til Súðvíkinga að þeirra eigin frumkvæði. Ég lít ekki á nágranna mína í Bolungarvík sem samkeppnisaðila, heldur hagsmunaðila. Íslenska kalkþörungafélagið hefur komið af krafti inn í vestfirskt atvinnulíf og hefur nú áhuga á koma hér inn á norðursvæðið með öfluga starfsemi. Það er hagsmunir okkar allra sem byggjum svæðið að þar rætist úr. Hann leggur áherslur að á að ekki megi líta á kalkþörungavinnslu í Súðavík sem einangrað verkefni fyrir Súðvíkinga. Þetta er tækifæri fyrir allt svæðið hér við Djúp. Það hljóta allir að vera sammála um að Íslenska kalkþörungafélagið, með starfsemi sinni á Bíldudal, hefur verið mikil og góð innspýting í vestfirskt atvinnulíf og það væri galið að taka viljayfirlýsingu þeirra ekki mjög alvarlega og vinna í samræmi við hana, segir Pétur. 6

7 7

8 Skyndilega varð allt svart Sunnudaginn 18. janúar var Viðar Kristinsson ásamt félaga sínum Hauki Sigurðssyni að ganga á skíðum upp á Gleiðarhjalla í Skutulsfirði þegar fjallið gaf frá sér hljóð sem allir fjallamenn óttast, hljóð sem að sögn Viðars minnir helst á þrumu, og þeir áttuðu sig um leið hvað væri á seyði, snjóflóð hafði fallið. Rætt var við Viðar í Morgunblaðinu. Við settum þennan fleka af stað. Við áttuðum okkur strax á því hvað væri að gerast. Maður fann um leið kraftinn í þessu og við litum upp og sáum snjóinn koma niður og flúðum til hliðar hvor í sína áttina. Það var engin hugsun á bak við það. Við vorum bara að flýja eitthvað. Það er lítið hægt að kenna rétt viðbrögð í svona aðstæðum, segir Viðar. Nokkrir metrar voru á milli Viðars og Hauks en engu að síður tók flóðið Viðar með sér en Haukur slapp. Viðar segir í viðtalinu að einungis 5-6 sekúndur liðu frá því að flóðið gaf frá sér þrumuna þangað til hann fann snjóinn koma og þá varð skyndilega allt svart. Ég man eftir því að hafa verið í flóðinu en ég veit ekki hvað ég hugsaði. Ég hef lesið mikið um snjóflóð og veit að maður á að passa upp á öndunarveginn og grípa um andlitið. Snjórinn verður eins og steypa og getur fyllt upp í öll vit. 75% af þeim sem látast í snjóflóðum deyja ekki vegna áverka, heldur úr köfnun. Þú hefur bara 15 mínútna glugga þar til þú kafnar úr koltvísýringseitrun, andrýmið er svo lítið. Ef ég var að hugsa eitthvað, þá var ég að hugsa um það, segir Viðar. Flóðið þeytti honum 400 metra niður fjallshlíðina á nokkrum sekúndum. Hann var á grúfu í flóðinu, en ekki grafinn og náði að reisa sig upp. Haukur kom fljótlega aðvífandi og eftir stutta skoðun á Viðari hringdi hann í Neyðarlínuna. Útkallið barst að sögn Viðars rétt eftir fjögur en um klukkan níu var hann kominn með sjúkraflugi til Reykjavíkur þar sem hann fékk frekari aðhlynningu. Við nánari athugun kom í ljós að Viðar handarbrotnaði, fór úr lið í hendi, braut tvo Viðar Kristinsson. Ljósm: Morgunblaðið / Ómar. hálsliði, skaddaði taug í handlegg, auk þess sem sauma þurfti 32 spor í höfuð hans. Hann dvelur þessa dagana í Reykjavík og fer daglega í endurhæfingu á Grensásvegi. smari@bb.is 8

9 9

10 Vi ba s Núna eru að verða fjögur ár síðan Ingibjörg Sigríður Guðmundsdóttir kennari á Ísafirði (Inga Sigga) fór að finna fyrir fyrstu einkennum MND-sjúkdómsins og tæp tvö ár síðan hún greindist með hann. Síðan er mikið vatn runnið til sjávar, eins og stundum er komist að orði. Hún segir að eiginlega sé ómögulegt að segja hvernig þessi sjúkdómur muni hegða sér, en byrji hann til dæmis með máttleysi í öðrum fætinum eins og algengt er, þá sé nokkuð víst að hinn fóturinn verði næstur í röðinni. Ég er með svokallað bulbar-einkenni, sem byrjar í höfðinu og hefur áhrif á tal, tyggivöðva og kyngingu. Svo færir sjúkdómurinn sig niður í útlimi, segir hún. Ég tala ekkert í dag. Er bara þvoglumælt ef ég reyni að tala og nota þess vegna talgervil. Hann er alveg snilldar hjálpartæki. Ég er með hann bæði í spjaldtölvu og í símanum mínum. Ég einfaldlega slæ inn textann sem ég ætla að segja og læt svo talgervilinn um að lesa hann upphátt. Þó svo að sjúkdómurinn 10 hafi byrjað í höfðinu á mér og svipt mig málinu, þá heyri ég mjög vel og skil allt sem sagt er við mig. Gallinn er bara að ég get ekki svarað ef fólk hittir mig á förnum vegi, ef ég er ekki með talgervilinn eða símann við höndina. Inga Sigga nærist í gegnum sondu. Hún getur samt ennþá drukkið og tekur því mestallan vökva í gegnum munninn, þannig að sjúkdómurinn hefur ekki alveg lokað fyrir kyngingu hjá henni. Ég er þó í stanslausri baráttu við munnvatnið og það gengur illa að hemja það. Ég hef stundum líkt þessu við Don Kíkóta og baráttu hans við vindmyllurnar. Fyrirfram töpuð barátta. En ég hef ekki gefið upp alla von ennþá. Að vera alltaf skrefi á undan Síðan fór Inga Sigga að finna fyrir máttleysi í hægra hné og smátt og smátt finnur hún fyrir lömun í hægri fótlegg. Ég geng því voða lítið án stuðnings, en hef göngugrind hér heima, og svo er ég farin að nota hjólastólinn meira ef ég er að fara eitthvað. Hendurnar hafa líka báðar misst mikið af togkrafti og ég á erfitt með alla samhæfingu handa. Ég er samt ennþá mjög flink á lyklaborðið, þó að ég segi sjálf frá, og bý þar að réttri fingrasetningu og því að hafa unnið mikið með tölvur. Það má því segja um mig, að innihaldið sé það sama og áður, en umbúðirnar eru eitthvað laskaðar og farnar að láta á sjá. Ég hef einsett mér að vera alltaf skrefi á undan sjúkdómnum þegar kemur að hjálpartækjum. Ég er búin að láta leggja inn pöntun á rafmagnshjólastól og einnig fyrir augnstýrðu tjáningarforriti. Ég vil geta æft mig áður en ég þarf svo að nota þetta. Þetta er allt í ferli núna og við sjáum hvernig afgreiðslu þetta fær. Áskorun að verða amma Hvað framtíðina varðar, þá ber ég þá von í brjósti að lækning finnist við þessum annars skelfilega sjúkdómi. Ég reyni að velta mér sem minnst upp úr því að ég sé með ólæknandi sjúkdóm, þó ég geri mér fulla grein fyrir alvarleika málsins. Ég held að það skipti líka máli að hafa eitthvað að hlakka til. Og þar er af nógu að taka. Núna hlakka ég til dæmis óskaplega til þess að verða amma og fá að vera þátttakandi í lífi ömmubarnsins. Mér er ljóst að ég verð engin venjuleg amma og að ég verði að nota aðrar leiðir til þess að eignast sess í lífi þessa barns, en það er áskorun sem ég mun taka. Síðan er ég umkringd svo góðu fólki. Eiginmaðurinn hann Gummi stendur sína plikt með glans. Hann hætti að vinna um áramótin og leitar sér nú að hálfsdags starfi, því hann ætlar svo að vera heima eftir hádegi og hugsa um mig. Synir og tengdadætur eru innan seilingar og allir vinirnir og samferðafólkið styðja við bak okkar fjölskyldunnar. Ég hef því engu að kvíða, reyni að horfa upplitsdjörf fram á veginn um leið og ég þakka fyrir hvern dag sem mér er gefinn. Æskan á Hlíðarveginum Inga Sigga er fædd og uppalin á Ísafirði. Foreldrar hennar voru þau Guðbjörg Sigrún Valgeirsdóttir frá Gemlufalli í Dýrafirði og Guðmundur Ólafsson, sem var fæddur í Hnífsdal, en fluttist mjög ungur að árum á Ísafjörð og átti þar heima alla tíð síðan. Inga Sigga ólst upp í átta systkina hópi, þar sem hún er næstyngst. Við áttum heima í Hlíðarvegsblokkinni og ég er því Hlíðarvegspúki. Þær eru ekki stórar íbúðirnar í blokkinni, en aldrei man ég eftir því að það hafi verið þröngt um okkur. Alltaf var nóg pláss. Líka fyrir gesti, segir hún. Ég átti góða og áhyggjulausa æsku. Þegar ég var að alast upp voru blokkin og húsin í kring stútfull af krökkum. Þegar voraði fylltist gatan af krökkum að leik og allir voru með. Við sem vorum yngri nutum leiðsagnar þeirra eldri. Leikir eins og brennó og kýló, hverfa og reka píluna voru vinsælir. Krí, krí var leikur sem fór fram á túninu ofan við blokkina, og þar á bak við var líka mikill búðarleikur stundaður, þar sem kassinn utan um olíutankana var brúkaður sem búðarborð. Vegagerð í holtinu fyrir leikfangabílana, kofabyggingar og 10

11 ð getum ra verið viss um tundina hverju sinni dúfnakofinn hans Dúa koma líka í hugann. Á veturna var farið á skauta og Hlíðarvegurinn meðal annars brúkaður til þess. Þá var umferð bíla mun minni en nú er. Mikið óskaplega hefur maður verið stöðugur á skautunum á ójöfnu undirlaginu. Túnið fyrir ofan blokkina var vettvangur leikja, sem og Andrésartúnið, þar sem við brunuðum á skíðum, snjóþotum og sleðum. Stórurðin var vettvangur fyrir þá sem voru flinkir á skíðum, en ég var ekki ein af þeim sem höfðu áhuga á þess konar fótabúnaði. Sá áhugi kom ekki fyrr en ég hafði sjálf eignast eldri synina tvo, en þá drifum við hjónin okkur á námskeið til þess að geta gefið þeim tækifæri til að kynnast skíðaíþróttinni. Inga Sigga var ekki há í loftinu þegar hún var ráðin í vinnu. Ég var á níunda ári þegar ég fékk það starf að leika við hana Sigrúnu, dóttur Þorleifs Pálssonar og Guðlaugar Stefánsdóttur. Ég mætti til þeirra á morgnana, fór út með Sigrúnu og oftast lá leið okkar á leikvöllinn við Eyrargötu þar sem nú er leikskólinn Eyrarskjól. Þar lékum við okkur fram að hádegi, en þá skilaði ég henni heim til sín. Þetta var fyrsta launaða starfið mitt og má kannski segja að þarna hafi grunnurinn að framtíðarstarfinu verið lagður. Ég var síðan í vist með börn öll sumur fram að fimmtán ára aldri. Þrjú síðustu sumrin í barnapössuninni var ég á Akureyri hjá bróður mínum og mágkonu og passaði frændur mína þar. Ég meira að segja valdi að fara norður sumarið eftir ferminguna, þó svo að ég hefði getað fengið vinnu í frystihúsinu líkt og margir jafnaldrar mínir gerðu. Heimþráin var sterk Eftir hefðbundna barnaskólagöngu lá leið Ingu Siggu í gagnfræðaskólann og síðan í Menntaskólann á Ísafirði. Þar var hún reyndar aðeins einn vetur. Ég var ekki alveg að finna mig og óákveðin í því hvað ég ætlaði að verða þegar ég yrði stór. Ég tók mér því frí frá námi í eitt ár og fór að vinna í Íshúsfélagi Ísfirðinga. Fljótlega tók ég samt þá ákvörðun að næsta skref yrði að fara suður í skóla. Þá hafði ég kynnst honum Gumma mínum og hann tók ekki annað í mál en að fara með. Við unnum því bæði og lögðum fyrir, þar sem borgarlífið beið og unga parið á leiðinni að verða svolítið fullorðið. Fjölbrautarskólinn í Breiðholti varð fyrir valinu. Inga Sigga hóf nám á skrifstofu- og stjórnunarbraut og útskrifaðist eftir tveggja ára nám með almennt verslunarpróf, eins og það hét þá. Á þessum árum hafði ég farið í starfskynningu bæði til borgarverkfræðings og Johans Rönnings. Mig minnir að þetta hafi verið vika á hvorum stað. Þegar tíma mínum hjá Rönning var að ljúka boðaði forstjórinn mig á fund til sín þar sem hann meðal annars þakkaði mér fyrir veruna og klykkti svo út með því að hann vildi bjóða mér vinnu þá um sumarið. Ég var hins vegar búin að ákveða að fara aftur heim á Ísafjörð og varð því bara að þakka gott boð. Kennaranum mínum fannst aftur á móti að ég hefði átt að hugsa málið betur. Það gerðist ekki oft að svona flott fyrirtæki byði nemum vinnu. En mér varð ekki haggað, heimþráin var sterk. Með almennt verslunarpróf upp á vasann hélt ég því heim og var þá komin með vinnu á kaupfélagsskrifstofunni. Ég hafði beðið mömmu að athuga hvort það vantaði nokkuð afgreiðslustúlku í litla kaupfélagið á Hlíðarveginum. Kiddý Sigurðar var þá verslunarstjóri þar og hún benti mömmu á að það vantaði starfsfólk á skrifstofuna. Mamma talaði við þáverandi kaupfélagsstjóra, Hafþór Helgason, og hann bað hana endilega að biðja mig um að hringja í sig, sem ég og gerði. Hann réð mig í gegnum símann og það varð samkomulag um að ég kæmi til vinnu þegar ég væri komin vestur. Á skrifstofunni hjá Kaupfélagi Ísfirðinga Svo mæti ég á kaupfélagsskrifstofuna og hitti Hafþór. Hann horfði á mig og sagði svo: Ertu svona ung! Ég var á tvítugsaldri og hélt að hann myndi draga ráðninguna til baka. En það gerði hann ekki, og ég vann á skrifstofunni í fimm ár og lærði margt á þeim tíma. Það var mikill uppgangur á þessum tíma hjá kaupfélaginu og Hafþór var stórhuga kaupfélagsstjóri. Hann keypti meðal annars Steiniðjuna og tók yfir verslunarrekstur í Ljóninu á Skeiði. Útibú frá kaupfélaginu voru þá í Súðavík, á Suðureyri og í Hnífsdal, auk þess sem tvær matvöruverslanir voru hér á Ísafirði, sem og vefnaðarvörudeild og dömu- og herradeild. Byggingarvöruverslun og sláturhús voru einnig deildir sem kaupfélagið rak. Um þetta leyti voru tölvur að ryðja sér til rúms í fyrirtækjum og einn daginn boðaði Hafþór til starfsmannafundar á skrifstofunni þar sem hann tilkynnti að nú yrði skrifstofan tölvuvædd og að bókhaldið og launin yrðu keyrð þar í gegn. Svo sagði hann að ég ætti að sjá um að keyra bókhaldið í tölvurnar, sem síðan yrði sent á diskettum suður til SÍS. Ég hafði aldrei komið nálægt tölvum og hafði því svolítinn kvíðahnút í maganum gagnvart þessu. En allt hafðist þetta með góðri hjálp. Hafþór fórst síðan í flugslysi þegar hann var að koma á flugvél frá Suðureyri og í hans stað var Sverrir Bergmann ráðinn kaupfélagsstjóri. Ég vann allan daginn á skrifstofunni og laun fyrir skrifstofuvinnu voru nú ekki há. Ég byrja að vinna þarna vorið 1982 og þá um haustið keyptum við Gummi okkar fyrstu íbúð. Og þar sem ég var ung og barnlaus, þá fór ég að vinna á næturvöktum í rækju hjá Niðursuðuverksmiðjunni. Ég vann frá klukkan fjögur á nóttunni til hálfátta á morgnana. Þá fór ég heim, í sturtu, og mætti svo galvösk á skrifstofuna klukkan hálfníu og vann til klukkan fimm um eftirmiðdaginn. Ég hafði orð á því við samstarfskonu mína hana Gullu Matt, að ég hefði meira upp úr því að vinna í rækjunni fjóra tíma á nóttu í tvær vikur en að vinna allan daginn á skrifstofunni í heilan mánuð. Þennan sama morgun hringdi síminn á borðinu hjá mér og Sverrir kaupfélagsstjóri bað mig að koma og finna sig. Þegar ég hafði sest á móti honum spurði hann mig hvort mér þætti ég hafa léleg laun. Já, svaraði ég, en sá um leið eftir svari mínu. Málið var nefnilega að ég hafði bara ágætis laun miðað við launataxta. Það gengur ekki, sagði Sverrir, og þess vegna ætla ég að hækka við þig launin. Og það gerði hann mjög myndarlega, eða um fimmtíu prósent! Þetta var ekki í eina skiptið sem hún Gulla stóð við bakið á mér. Stúdentspróf, kennslustörf Það var svo árið 1987 sem Inga Sigga hætti á skrifstofu kaupfélagsins, en þá um haustið hóf hún nám við öldungadeild Menntaskólans á Ísafirði. Þá var hún reyndar ólétt að miðlungnum sínum, eins og hún kemst að orði, og átti hann í lok haustannar. Hún útskrifaðist síðan sem stúdent frá MÍ 17. júní Ég fór þá um vorið og talaði við Björgu Baldursdóttur þáverandi skólastjóra Grunnskólans á Ísafirði og falaðist eftir því að fá að kenna. Hugurinn stóð sem sagt til kennarans og hafði gert lengi. Mér fannst bara svo mikið mál að taka fjölskylduna upp með rótum og setjast á skólabekk og læra það sem ég kæmi svo ekki til með að ráða við. Björg gat auðvitað ekki lofað mér neinu, en sagðist myndu hafa mig í huga. Og það gerði hún svo sannarlega, því eitt kvöldið hringdi hún og spurði hvort ég gæti hugsað mér að kenna við útibú skólans í Hnífsdal. Þar steig ég síðan mín fyrstu skref sem kennari, eða leiðbeinandi öllu heldur, því að ég var ekki með kennaramenntun þá. Það voru forréttindi að fá að kenna við skólann í Hnífsdal. Útibússtjóri þá var fyrrum kennari minn úr gagnfræðaskólanum, Ingibjörg Þorleifsdóttir, og ég segi æ síðan að hún hafi verið minn kennari og mentor. Áður en skólinn hófst um haustið var búið að ákveða að hann tæki þátt í tveggja ára starfsleikninámi. Björg nefndi þetta við mig og spurði hvort ég hefði ekki áhuga á að mæta. Jú, ég mætti. Þessu námi var stýrt frá Kennaraháskólanum og menn þaðan komu til að ýta þessu úr vör. Það er skemmst frá því að segja, að ég hugsaði með mér í fyrstu kennslustundunum að ég yrði að tala við hana Björgu og segja henni að ég hefði því miður ekkert í kennarastarfið að gera, því ég skildi varla orð af því sem maðurinn talaði um. Orð eins og kennsluáætlun, bakgrunnsupplýsingar, markmið og fleiri orð sem eru manni svo töm í dag hljómuðu eins og hebreska þá. Þegar ég leit yfir hópinn fannst mér allir nema ég vera með á nótunum. Svo kom kaffi, og þá kom í ljós að ég var ekki ein á báti, þannig að ég lét slag standa og hóf ferilinn og sé ekki eftir því. Ég kenndi við skólann í Hnífsdal í fimm ár, eða til vorsins 1994, þegar yngsti sonurinn kom í heiminn í lok maí. Þá hafði ég byrjað í kennaranámi í fjarnámi frá Kennaraháskóla Íslands og var búin með eitt ár. Framhaldsnám í kennslu yngri barna Við vorum þrettán sem byrjuðum þetta nám héðan frá norðanverðum Vestfjörðum, en ein flutti og hætti, svo við vorum tólf sem kláruðum. Reyndar munaði engu að ég hætti líka eftir að ég átti þann yngsta, þá með þrjá unga drengi og eiginmann sem keyrði flutningabíl til Akureyrar, fór á mánudegi og kom til baka aðfaranótt fimmtudags. Sá yngsti var ekki heldur þetta væra ungabarn, heldur lét hafa fyrir sér, þó hann sé búinn að borga þetta margfalt til baka núna. En tíminn til að sinna náminu varð því lítill eins og gefur að skilja og ég hafði orð á þessu við stöllur mínar hér á Ísafirði. Svo var það einn daginn þegar ég var að labba heim úr bænum, að Hjördís Hjartar, dóttir Hjartar Stapa, kallar á mig og spyr hvernig gangi. Ég sagði henni bara eins og var og að ég væri eiginlega hætt í náminu. Hún sagðist 11

12 skilja það mjög vel, en klykkti svo út með því að spyrja hvort ég yrði ekki græn af öfund þegar hinar kláruðu en ekki ég. Ég horfði á hana dágóða stund og sagðist svo ekki vera hætt. Ég dreif mig heim og vann upp og gerði ráðstafanir til þess að fá að taka prófin seinna og í heimabyggð. Allt hafðist þetta og ég útskrifaðist 1996 ásamt tólf öðrum kennurum héðan að vestan. Við vorum fyrstu fjarnemarnir til að útskrifast héðan af svæðinu. Ég fór svo í tveggja ára framhaldsnám við Kennaraháskólann árið 2004 og þá með áherslu á kennslu yngri barna. Erfitt að þurfa að hætta að kenna Árið áður en Inga Sigga útskrifaðist úr Kennaraháskólanum, eða haustið 1995, hafði hún byrjað að kenna við Grunnskólann á Ísafirði. Þá var Kristinn Breiðfjörð nýráðinn sem skólastjóri. Hún kenndi síðan við skólann allt fram á vorið 2013, þegar hún greindist með MND. Það var erfitt að þurfa að hætta að kenna. Þetta var starf sem ég fann mig svo vel í. Mér leið alltaf eins og skólabyggingin tæki utan um mig þegar ég mætti á morgnana. Og þó að sumir dagar hafi kannski verið erfiðir, þá víkja þeir úr huga manns fyrir öllum góðu dögunum. Innan skólans starfar líka svo gott fólk. Ég sakna ekki síst samstarfsfólksins, líkt og nemenda minna og þessara viðfangsefna sem tengjast skólastarfinu. Fjölskyldan er dýrmæt Í gegnum allt brölt mitt í námi stóð eiginmaðurinn við bakið á mér og hvatti mig áfram þegar mér þótti ekkert ganga. Ég var ung þegar Bolvíkingurinn Guðmundur S. Ásgeirsson kom inn í líf mitt, eða á sextánda ári. Við erum jafnaldrar, bæði fædd árið 1962, hann í janúar og ég í október. Við byrjuðum að búa þegar við fluttum suður og ég fór í fjölbrautarskólann. Eftir að við fluttum heim aftur keyptum við okkar fyrstu íbúð hvar annars staðar en í Hlíðarvegsblokkinni! og fluttum inn í hana í febrúar Inga Sigga og Guðmundur eiga þrjá syni. Ásgeir er elstur, fæddur 1985, svo kemur Arnar, fæddur 1987, og yngstur er Aron, fæddur Allir eiga þeir yndislegar unnustur og allir eru þeir búsettir hér fyrir vestan eftir að Arnar flutti hingað með unnustunni núna um áramótin. Það er svo ánægjulegt að hafa þau öll innan seilingar. Reyndar er unnusta þess yngsta í Hússtjórnarskólanum í Reykjavík, en það er nú planið að hitta hana að minnsta kosti einu sinni í mánuði. Fjölskyldan er nú eitt það dýrmætasta sem maður á. Nú stefnir í stækkun á okkar fjölskyldu, þar sem fyrsta barnabarnið er væntanlegt í heiminn í byrjun mars. Ásgeir og Margrét eru sem sagt að gera okkur Gumma að ömmu og afa. Það er mikil tilhlökkun í hjörtum okkar fyrir væntanlegu barnabarni. Erfitt að bíða Það eru tæp tvö ár síðan ég greindist með MND. Þá hafði ég verið að taka eftir ýmsum kvillum í gegnum tíðina. Ég var búin að fara til nokkurra lækna, en það kom ekkert út úr því. Það er mjög erfitt að greina sjúkdóminn og ekki neitt eitt greiningartæki til. Aftur á móti eru ýmsir þættir útilokaðir með alls kyns prófunum þangað til niðurstaðan liggur fyrir. Ég pantaði mér sjálf tíma hjá taugalækni. Var heppin að fá tíma hjá John Benedikz. Hann skoðaði mig mjög vel og hafði síðan samband við Grétar Guðmundsson á Landspítalanum og sendi mig næst til hans. Ég átti því bara að bíða eftir að hann hringdi, sem hann og gerði. Ég þurfti ekki að fara í gegnum mörg próf áður en niðurstaðan lá næstum fyrir. Þarna í mars fyrir tveimur árum, nánar tiltekið þann 26. mars, á afmælisdegi pabba míns, fékk ég að vita að þetta væri mjög líklega MND-sjúkdómurinn sem væri að hrjá mig. Grétar vildi samt ekki alveg gefa það út, þar sem ég yrði að fara í vöðva- og taugarit áður en hann gæfi út lokagreiningu. Læknirinn sem gerði það væri reyndar búsettur erlendis en kæmi hingað reglulega til að gera þessi próf. Hann var væntanlegur í apríl og þá væri vonandi hægt að koma mér að. Þau spurðu mig hvernig ég hefði fengið tíma hjá John Benedikz, hvort ég þekkti hann persónulega. Nei, svaraði ég, ég hringdi bara og ætlaði að fá tíma hjá einhverjum taugalækni og fékk tíma hjá honum. Þetta fannst þeim skrýtið, því hann væri hættur að vinna. Stundum er það bara þannig, að það er eins og einhverju sé stjórnað fyrir okkur. Þetta er bara eitt dæmi af mörgum sem tengjast okkur og sjúkdómnum, en kannski meira um það síðar. En ég fór sem sagt heim og beið eftir að hringt yrði í mig. Það er alltaf erfiður tími að bíða eftir að sérfræðingarnir hringi í mann og láti vita. Ég fékk svo kallið og brunaði suður í vöðvaog taugaritið. Síðan lá það ljóst fyrir að ég væri með MND. Fékk aldrei þá löngun að stúta matarstellinu Í fyrstu var ég eins og steinrunnin. Kinkaði bara kolli þegar læknirinn minn talaði. Gummi var með mér og hann var ekkert síður skelkaður en ég við þessar fréttir. Að lokum brustu allar stíflur og ég grét yfir þessum örlögum. Ég þekkti svo sem ekkert til þessa sjúkdóms nema það að hann væri ólæknandi. Svo þekkti ég fólk sem hafði misst sína nánustu úr þessum sjúkdómi. Síðan héldum við heim á leið og það voru auðvitað erfið spor að segja sonum okkar þetta, vinum og fjölskyldu og yfirmönnum mínum í skólanum. Auðvitað brá fólki og það var mikið grátið þessa daga. En lífið hélt samt áfram sinn vanagang. Það þurfti að þvo þvottinn, versla, taka til, elda mat. Ég fékk aldrei þá löngun að stúta matarstellinu eða eitthvað þaðan af verra. Ég hætti að vinna og fór í veikindaleyfi. Ég treysti mér bara ekki til þess að fara aftur að kenna. Vissi sem var, að ég yrði Sælkeri vikunnar er Birna Jónasdóttir á Ísafirði Chilli con Carne og afgangur í sparifötum Samkvæmt einhverju prófi í gamalli auglýsingaherferð hjá MS er ég hamfarakokkur, það þykir víst eiga sérlega vel við mig og verð ég seint þekkt fyrir afrek mín í elhúsinu. En kem þó iðulega sjálfri mér og jafnvel öðrum á óvart í þessi fáu skipti sem ég hnýti á mig svuntuna. Að elda fyrir einn er stjarnfræðilega ómögulegt, það einfaldlega gengur ekki upp, pannan endar alltaf stútfull og maturinn endist vikuna. Afgangar eru því mín sérgrein, þar af leiðandi er tilvalið að deila með ykkur chillíinu mínu og hugmyndum um hvernig hægt er að lífga upp á afgangana. Chillíið tekur smá tíma að elda en það tekur mig þó lengri tíma að ganga frá eldhúsinu eftir á, sem gerir það að verkum að þessi réttur er ekki á borðum sérlega oft. Það sem þarf: Kókosolía á pönnuna Rauð paprika 2 hvítlauksgeirar Slatti af chilli kryddi, cayenne pepper og/eða crushed chillies Paprika krydd Broddkúmen Gott hakk, annaðhvort nauta eða hreindýra 1 teningur nautakraftur 1 dós niðursoðnir tómatar Þurrkað marjoram eða eitthvað svipað Lítil dós tómat púrra Tabasco sósa 1 dós nýrnabaunir 70% súkkulaði Kanill Aðferð: Hitið olíu í pönnu yfir meðal hita, skellið hvítlauknum, paprikunni og öllu kryddinu nema marjorami út í. Um það bil teskeið af hverju er mátulegt en fer þó eftir því hversu margar tegundir af sterku kryddi þið notið. Steikið í smá stund þar til paprikan fer að mýkjast. Hækkið hitann og setjið hakkið út í, steikið þar til hakkið er steikt í gegn og allir klumpar farnir. Hellið smá vatni og nauta (eða því sem þið eigið) krafti út í hakkið, bætið síðan við tómötunum, marjoram, tómat púrru, salti og pipar. Hrærið í og lækkið hitann í miðlungs hita, þegar sósan er farin að bubbla vel, lækkið enn meira og setjið lokið á. Best er að leyfa þessu að malla í mínútur eða þar til hún er orðin þykk en þó ekki of þurr, best að hræra í sósunni á nokkurra mínútna fresti til að hún festist ekki í botninn. Hellið af baununum og skolið þær þar til vatnið er hætt að froða á þeim, bætið þeim út í sósuna þegar hún er orðin mátuleg og hrærið varlega. Setjið 2-3 bita af súkkulaði út í og smá kanil, hrærið sósu og leyfið að malla í um það bil 10 mínútur til. Fylgist með því að sósan þorni ekki of mikið og bætið við vatni ef hún verður þurr. Smakkið til, bætið við kryddi, tabasco eða hverju sem ykkur finnst vanta, hrærið og skellið lokinu á. Slökkvið á hellunni og leyfið chillíinu að standa á borðinu í um það bil 10 mínútur áður en þið byrjið að borða. Uppskriftir eru einungis til að styðjast við, mælieiningar fara eftir stærð umbúðanna og innihald fer eftir því hvað er til hverju sinni. Þetta er nokkurn veginn það sem ég setti í síðasta chilli, stundum bæti ég rauðvíni í hakkið þegar það er steikt og leyfi að malla örlítið, stundum eru venjulegir tómatar í stað niðursoðinna, tómatsósa hefur ratað þarna í ásamt ýmiskonar grænmeti. Notið ímyndunaraflið og smakkið til. Gott er að bera fram með grískri jógúrt til að dempa hitann ef of sterkt. Doritos og heimagert guacomole er líka gott með ásamt rifnum osti til að setja yfir. Eða bara bera það fram með brúnum hrísgrjónum sem blandað hefur verið saman við gular baunir og smá sítrónusafa. Afgangar í sparifötunum Chilli pulsur Mexikó pulsur sem steiktar eru á pönnu, í pylsubrauðið má setja það sem manni dettur í hug, þetta hefðbunda íslenska meðlæti eða td. salsa sósu, guacomole eða aðr-ar sósur. Pylsan þar ofan á og svo ostur sem bráðnar. Chilli hamborgari Pressið nauta- eða hreindýrahakk í hamborgarapressunni, bakið brauð og setjið það sem ykkur listir á borgarann. Kál, tómatar, gular baunir, kjötið, chilli, ostur og nachos er dæmi um uppröðun sem er ljúffeng. Frekar stór máltíð og því best að vera búin að eyða öllum deginum í fjallinu á skíðum, eða eitt-hvað álíka, svo maður komi vel svangur heim. Chilli nachos Doritos flögur í eldfast form, setjið chilli ofan á og svo rifinn ost, meiri flögur, svo chilli, flögur, chilli þar til komið er sæmilegt magn í formið. Endið á rifnum ost og skellið inn í ofn þar til osturinn hefur bráðnað. Gott að bæta við jalapenos, gulum baunum eða bara einhverju sem ykkur dettur í hug og gæti farið vel í nachos. Athugið að um spari afganga er að ræða, ég hugsa það sé ekki ráðlegt að borða svona máltíð mörg kvöld vikunnar. Chillíið geymist vel í frysti og er alls ekki síðra 1-2 dögum eftir eldun eða upphitun. Ég skora á meistarakokkinn Neil Shiran Þórisson og spússu hans Hafdísi Gunnarsdóttir að vera næstu sælkerar vikunnar

13 örugglega skælandi meira eða minna. Það eru nefnilega fylgikvillar þessa sjúkdóms, að sjúklingurinn getur brostið í grát eða hlátur hvenær sem er. Ég grenjuskjóðan fékk auðvitað meiri grát til að kljást við. Af tvennu illu held ég samt að það hafi verið skárra fyrir mig að fá skælurnar heldur en að geta átt von á því að bresta í skellihlátur þegar fólk var til dæmis að óska manni alls hins besta. Fljótlega eftir að ég greindist fór ég að leita að einhverju haldreipi. Einhverju til að samsama mig við, og þá verður MNDfélagið á vegi mínum. Þetta var í byrjun maí og ég sendi inn umsókn í félagið á heimasíðu. Svo loka ég tölvunni og fer að huga að kvöldmatnum og öðru. Umsvifalaust boðið í Danmerkurferð Daginn eftir fer ég svo í tölvuna og sé þá að Guðjón Sigurðsson formaður MND-félagsins er búinn að svara mér. Hann býður mig meðal annars hjartanlega velkomna og klykkti svo út með því að spyrja hvort við hjónin hefðum ekki áhuga á að koma með til Danmerkur þá um sumarið í boði MND-félagsins. Tilefnið væri norræn ráðstefna um MND og félagið myndi greiða fyrir ferðakostnað, gistingu og uppihald þessa tvo daga sem námskeiðið væri. Ferðalagið tæki viku. Ég starði bara á skjáinn á tölvunni og sá þá að um einum og hálfum tíma eftir að ég sótti um inngöngu í félagið var formaðurinn búinn að bjóða okkur Gumma til Danmerkur. Það er skemmst frá því að segja, að við tókum þessu boði og stungum okkur þar með í djúpu laugina, því þarna áttum við eftir að sjá og heyra svo margt sem við höfðum ekki hugmynd um. Við kynntumst líka yndislegu fólki sem við bundumst vináttuböndum. Líka var eftirtektarvert að sjá lífsgleðina og það að fólk var saman komið til að njóta stundarinnar. Eitthvað sem allir ættu að gera, því við vitum ekki hvað morgundagurinn ber í skauti sér. Síðan við fórum þessa ferð með MND-félaginu til Musholm í Danmörku höfum við sótt fundi suður, auk þess sem einn fundur var haldinn hér á Ísafirði í maí á síðasta ári. Það var alveg meiriháttar helgi sem við áttum hér saman. Fundurinn var líka svo vel sóttur að við vorum eiginlega orðlaus, auk þess sem fyrirtæki hér í bænum greiddu götu okkar svo allt gæti þetta orðið að veruleika. Fyrir það erum við virkilega þakklát. Félagar okkar og aðstoðarfólk sem komu vestur voru í skýjunum. Hvar sem við komum mættum við vestfirskri gestrisni, ef svo má segja. Auk þessa höfum við farið á slökunardaga á Selfossi með félaginu, norræn ráðstefna var haldin á Grand Hotel í Reykjavík í haust, og svo fórum við núna í desember á alþjóðlega ráðstefnu í Brussel. Ég finn það á sjálfri mér að ég verð að komast til þess að hitta þessa félaga mína að minnsta kosti annað slagið. Ég hleð batteríin, ef svo má segja. Verst hvað það er langt á milli höfuðborgarinnar og heimabæjarins, og svo er nú veðrið ekki alltaf til friðs. MND-félagið er alveg frábært félag sem hefur gefið okkur svo mikið. Þó að engan langi til að tilheyra þessum hópi fólks, þá er þessi hópur og þetta félag alveg þess virði að tengjast því. Ég er óendanlega þakklát fyrir þennan félagsskap. Til stóð að leggja MND-teymið niður Það kom fljótt í ljós hversu gott samfélag er hér fyrir vestan. Það var eins og skjaldborg væri reist utan um okkur fjölskylduna. Hvar sem við komum vildi fólk allt fyrir okkur gera. Við mættum endalausum skilningi, svo ég tali nú ekki um stuðninginn bæði í orði og á borði. Á Landspítalanum er starfandi MND-teymi. Í því starfa hinir ýmsu sérfræðingar sem halda svo utan um okkur sjúklingana, sjúkraþjálfari, iðjuþjálfi, félagsfræðingur, sálfræðingur, næringarfræðingur, prestur, taugalæknar, hjúkrunarfræðingar og talmeinafræðingur. Það er virkilega gott að hafa aðgang að þessu fólki sem þekkir sjúkdóminn og hefur upplýsingar um okkur skráðar á einum stað. Það kom til tals að leggja þetta teymi niður, allt í ljósi hagræðingar, en sem betur fer var hætt við það. Það skiptir alveg ótrúlega miklu máli að geta leitað til þessa fólks ef það eru einhverjar spurningar sem vakna. Það léttir manni sporin að geta alltaf leitað til sama aðilans, í staðinn fyrir að þurfa að eiga samskipti við hina og þessa þegar kemur að því að ræða sjúkdóminn. Ég fer til dæmis í eftirlit suður á tveggja til þriggja mánaða fresti og þá er gott að geta verið í samskiptum við sama fólkið sem þekkir þróun sjúkdómsins hjá mér. Mannauðurinn á Ísafirði Við erum heppin að búa hér á Ísafirði, verð ég að leyfa mér að segja. Hér standa okkur allar dyr opnar þegar kemur að því að fá þjónustu, til dæmis frá heimahjúkrun og aðstoð frá félagsþjónustunni. Nú er svo komið fyrir mér, að ég geri ekkert og get ekkert gert hvað varðar til dæmis heimilisstörfin, og svo er nú eitt og annað sem að ég þarf aðstoð við. Alla morgna kemur hún Elva Jóhanns til okkar og er fram að hádegi. Hún sér um öll almenn heimilisstörf og er mér til halds og trausts. Hún er alveg yndisleg og við hefðum ekki getað verið heppnari með manneskju. Hún var nýhætt í vinnunni sem hún var í og ekki komin með aðra vinnu þegar þetta kom inn á borð til hennar, ef svo má segja. Hún hefur líka reynslu af að starfa með MND-sjúklingi. Það er eins og einhver hafi kippt í spotta þarna. Svo fæ ég aðstoð frá heimahjúkrun, en þær koma á morgnana alla virka daga. Það eru líka yndislegar manneskjur sem starfa þar. Ég fer í endurhæfingu til hennar Elínar Mörtu þrisvar sinnum í viku. Hún og samstarfskonur hennar eru líka bara yndislegar og vilja allt fyrir mann gera. Þetta er alveg ómetanlegt og skiptir svo miklu máli fyrir þann sem þarf á þjónustunni að halda. Það er þvílíkur mannauður fólginn í þessu starfsfólki öllu. Sömu sögu get ég líka sagt af Heilbrigðisstofnuninni hérna. Allir mæta þessu af skilningi og gera allt fyrir mig sem hægt er. Englarnir Svo eru það vinir okkar hjóna sem eru alveg sérkapítuli út af fyrir sig. Þeir bera okkur á höndum sér og telja ekkert nógu gott fyrir okkur. Stundum erum við bara feimin yfir uppátækjum þeirra og vitum ekki hvernig við eigum að taka þeim, en allt sem þau gera fyrir okkur gera þau af góðum hug og allt miðast það við að gera okkur lífið auðveldara og léttbærara. Það er oft erfitt að vera alltaf í þeirri stöðu að vera að þiggja, enda segir máltækið að sælla sé að gefa en þiggja. Einhvern tímann þegar þetta barst í tal var okkur bent á það, að við værum að gefa fólki ástæðu til þess að leggja hönd á plóginn. Og auðvitað langar mann að trúa því að maður hefði gert það sama ef maður hefði verið í þeirra sporum. Og ekki má gleyma englahópnum okkar. Það er hópur fólks sem hefur boðist til að aðstoða okkur við nánast hvað sem er. Þegar þessi hópur var stofnaður, þá komu uppástungur um nafn á hann. Nafnið Englarnir varð fyrir valinu. Mér þykir óskaplega vænt um að þessi uppástunga skyldi koma fram. Sjálf höfum við börnin hans pabba oft kallað okkur engla. Það kemur til af því, að pabbi var kallaður Gummi með englahárið. Bæði var þetta gert til þess að aðgreina hann frá öðrum Gummum þess tíma og svo var þetta vísun í það að hann hafði þykkt, ljóst liðað hár þegar hann var ungur. Ég hef líka oft verið spurð hverjir foreldrar mínir séu og þegar ég hef sagt fullt nafn er fólk stundum hikandi, en um leið og ég segi Gummi með englahárið er pabbi minn, þá kviknar á perunni. Ég er því umvafin englum alla daga. Það bara getur ekki verið betra. Alltaf eitthvað til að þakka fyrir og gleðjast yfir Því er ekki að neita, að MND er hræðilegur sjúkdómur sem leggur þann að velli sem fær hann. Ennþá hefur nefnilega ekki fundist lækning við honum. Sjúkdómurinn fékk þó alheimskynningu þegar ísfötuáskorunin fór eins og eldur um sinu um alla jörðina. Í kjölfarið komu inn miklir peningar sem varið er til rannsókna á sjúkdómnum. Þetta var eitthvað sem þurfti. Bæði varpaði þetta ljósi á sjúkdóminn, sem margir vissu ekkert um, auk þess sem mikið fjármagn kom inn til þess að hægt væri að setja aukinn kraft í rannsóknir. Það hefur nefnilega ekki verið gróðavænlegt fyrir lyfjafyrirtæki að setja peninga í rannsóknir á þessum sjúkdómi, þar sem það eru að meðaltali svo fáir sem fá hann og þess vegna lítil gróðatækifæri. Þetta er sorgleg staðreynd. Okkur MND-sjúklingum finnst aftur á móti að okkar líf sé ekkert minna verðmætt en einhverra annarra. Maður getur valið um það hvort maður ætli að gefast upp fyrir sjúkdómnum eða hvort maður ætli að halda áfram að njóta lífsins þrátt fyrir hann. Við tókum mjög fljótt þá afstöðu að reyna að njóta hvers dags. Auðvitað syrtir að annað slagið. Ég á mínar stundir og tek mér þá göngu um táradali lífs míns. En sem betur fer hafa þetta verið stuttar göngur. Ég kýs frekar að taka mér gönguferð með samferðafólki mínu í birtunni sem það fólk sendir frá sér. Við höfum alltaf eitthvað til að þakka fyrir og gleðjast yfir. Þó að það kunni að hljóma einkennilega, þá get ég þakkað þessum sjúkdómi svo margt sem hefur hent mig síðan ég greindist. Það er örþunn lína milli lífs og dauða, það hefur okkur verið sýnt margoft og við verið minnt á hversu lífið getur verið hverfult. Það veit enginn hvað morgundagurinn ber í skauti sér. Við getum bara verið viss um stundina hverju sinni. hþm. 13

14 Erum oft spurð hvort við vinnum ekki Flestir á Ísafirði og nágrannabæjum hafa líklega hitt þau Simon Björn og Christinu Kjeldsen. Þau eru ákaflega vinsamleg og indæl í viðmóti og búa á Ísafirði vegna þess að þau eru Vottar Jehóva. Það er varla hægt að heyra erlendan hreim þegar þau tala íslensku, sem er aðdáunarvert sé tekið tillit til þess að þau hafa litla sem enga tungumálakennslu fengið. Simon og Christina komu fyrst til landsins árið 2000 og fóru þá til Hafnarfjarðar. Þar dvöldu þau í tvö ár, voru svo fimm ár á Selfossi, áður en þau komu loksins til Ísafjarðar eins og þau segja sjálf. Simon og Christina koma upphaflega frá Norður Sjálandi í Danmörku en hafa einnig búið í Randers á Jótlandi. Landslagið þar er heldur ólíkt fjallgörðum Vestfjarða, en landslagið hérna er líkt okkur, svöruðu þau þegar blaðamaður BB velti fyrir sér þessum mun. Við lærðum tungumálið sjálf og pössuðum okkur á því að vera auðmjúk og læra eins og börn, en svo var ein í trúfræðslunni sem hjálpaði okkur með málfræðina þegar við komum, segir Simon. Það sem við gerum helst er auðvitað að tala við fólk og í byrjun voru allir mjög duglegir að leiðrétta okkur, bætir Christina við og hlær. En það hefur samt minnkað, segir hún hugsi. Það er helst errið sem kemur upp um okkur, það er alveg í hina áttina á dönsku. En hvað gera þau dagsdaglega? Við erum að predika fagnaðarerindi guðs, og svæðið okkar nær frá Dynjanda og að Steingrímsfirði, þó við séum auðvitað mikið á Ísafirði. Við erum sex í söfnuðinum og síðasta viðbótin eru pólsk hjón sem komu til okkar í ágúst. Það er auðvitað mikið af Pólverjum hérna og við tölum ekki pólsku svo það var mjög gott að við gátum tælt þau hingað, segja þau hlæjandi með prakkaraglampa í augunum. Og pólsku hjónin eru ekki að fara neitt, þau elska að vera hérna, bæta þau við. Við höfum heldur ekki farið í heimsókn til Danmerkur í fimm ár, við segjum að við förum í heimsókn þangað, en heim til Ísafjarðar. Simon og Christina eru létt í skapi og kunna ákaflega vel við sig á Ísafirði. Það hafa margir spurt hvort við værum ekkert að vinna. Við fáum ekkert borgað fyrir að vera Vottar. En við vinnum, t.d. við að þrífa glugga og bóna fyrir Ísafjarðarbæ og Bolungarvíkurkaupstað. Við vinnum því oft ósýnilega vinnu á nóttunni, sem hentar okkur mjög vel því þá getum við gengið um á daginn. Ísfirðingar eru mjög forvitnir og stoppa okkur oft úti á götu. Þeir eru ófeimnir við að spyrja persónulegra spurninga og oft um trúna. Fólk var eiginlega feimnara á Suðurlandi og þetta er mikil gjöf að geta verið svona opin og ófeiminn eins og fólk er hér. En hvað ætli Vottar geri í frístundum? Fara þau á skíði? Nei við erum alltof dönsk til þess, svara Simon og Christina skellihlæjandi. Það eru margir búnir að reyna að fá okkur á skíði og bjóðast til að lána okkur búnað og þar fram eftir götunum. En við förum mikið í sund og erum lestrarhestar. Horfum reyndar ekki mikið á sjónvarp og fólk heldur oft að við eigum ekki sjónvarp, en það eigum við og horfum stundum á góðar myndir. Svo hittum við vini okkar og njótum þess að vera með þeim. Vottar Jehóva eru með samkomur tvisvar í viku á Ísafirði og þar mæta yfirleitt um manns. Helsta vandkvæðið hefur verið að finna húsnæði sem hentar og er með aðgengi fyrir hjólastóla, en Simon segir að þetta hafi verið vandamál nokkuð lengi. Hættan föst eða fljótandi Sunnudagurinn 8. febrúar síðastliðinn verður mörgum minnisverður. Mikla rigningu og asahláku gerði um allt land. Vestfirðingar fóru ekki varhluta af vatnsveðrinu og lokuðust vegir bæði í Barðastrandarsýslu og í Steingrímsfirði. Rúta með nemendum frá Sauðárkróki var föst í Staðardal yfir nótt. Þjóðvegur númer eitt um Holtavörðuheiði lokaðist og urðu þeir sem vildu komast leiðar sinnar að fara um Laxárdalsheiði og Bröttubrekku. Aurskriður, vöxtur í ám og fleira varð mönnum til trafala á þjóðvegum, meðal annars bæði norðan og sunnan Hólmavíkur. Einna verst varð þó ástandið á Ísafirði, en þar varð vatnsveður með eindæmum og endemum. Stöðuvatn myndaðist á íþróttavellinum og vatn flæddi niður Bæjarbrekkuna eins og um stórfljót væri að ræða. Slökkvilið og starfsmenn Ísafjarðarbæjar unnu mánudagsnóttina og dælt var allan tímann til þess að koma í veg fyrir að vatnstjón yrði í kjallara Fjórðungssjúkrahússins, sem nú heitir Heilbrigðisstofnun Vestfjarða. Víða flæddi inn í kjallara og í húsi við Urðarveg rann í gegn þar til tókst að stífla innstreymið að ofanverðu. Eins og kunnugt er standa yfir miklar framkvæmdir ofan Urðarvegar við gerð snjóflóðavarna. Með þeim hætti tekst væntanlega að koma í veg fyrir að snjóflóð falli á byggðina í brekkunni. Þótt aurskriður hafi áður fallið bæði ofan Hlíðarvegar og náð þar niður og ofan Urðarvegar, þótt þar hafi þær ekki náð húsum, er vatnsflóðið nú flestum nýlunda. Einhvern tíma mun taka að gera að fullu grein fyrir tjóni af völdum helgarflóðsins, sem kom í kjölfar snjókomu. Ljóst er að margir hafa orðið fyrir tjóni, mismiklu að sjálfsögðu. Umskipti í veðri og umhleypingar þess urðu til þess nú að skapa hættuástand, sem ekki var þó endilega auðvelt að sjá fyrir, að minnsta kosti ekki umfangið. Lærdómurinn sem af veðri næstsíðustu helgar verður dregin er einfaldur, ekki verða allar ógnir náttúrunnar séðar fyrir og því mjög brýnt að endurskoða hættumat byggða á Vestfjörðum og reyndar um allt land. Upp úr stendur að snjórinn er hættulegur í föstu formi þegar snjóflóð falla. Sú staðreynd var Vestfirðingum vell kunn og því kunna þeir ef til vill öðrum landsmönnum betur að búa sig undir mikla snjókomu. En snjórinn bráðnar og í fljótandi formi er hann einnig hættulegur eins og í ljós kom fyrir tæpum tveimur vikum. Nú þurfa þeir sem ábyrgð bera að setjast niður og fara yfir þessa atburði alla og greina hvort og þá hvernig hægt muni verða að forðast þá og ekki síður að koma í veg fyrir að slík vatnsflóð valdi eignatjóni. Því má fagna að ekki urðu slys á mönnum. Almannavörnum er ætlað að koma í veg fyrir manntjón, þar á meðal meiðsl, og eignatjón. Tafarlaust verður að taka þessa atburði skoðunar og leita leiða til þess að varna slíku vatnsflóði framvegs. Stakkur skrifar Stakkur hefur ritað vikulega pistla í Bæjarins besta í mörg ár. Skoðanir hans á mönnum og málefnum hafa oft verið umdeildar og vakið umræður. Þær þurfa alls ekki að fara saman við skoðanir útgefenda blaðsins. Þrátt fyrir það bera ábyrgðarmenn blaðsins ábyrgð á skrifum Stakks á meðan hann notar dulnefni sitt

15 15

16 Góður hagnaður hjá HG og Jakobi Valgeir Bæði stóru útgerðar- og vinnslufyrirtækin við Ísafjarðardjúp skiluðu góðum hagnaði árið Í blaðinu Vestfirðir sem kom út í síðustu viku, er vitnað í ársreikninga Hraðfrystihússins - Gunnvarar hf. í Hnífsdal og Jakobs Valgeirs ehf. í Bolungarvík. Tekjur Jakobs Valgeirs árið 2013 voru 2,8 milljarðar króna og hagnaður fyrir skatta milljónir króna og hagnaður því 37% af tekjum. Samkvæmt ársreikningi HG námu rekstrartekjur um 4. 7 milljörðum króna og hagnaður fyrir skatta varð 1.1 milljarður króna eða nærri 24% af tekjum. Skuldir HG voru í lok ársins 2013 nærri 10 milljarðar króna en eignir heldur meiri og bókfært eigið fé fyrirtækisins sem var liðlega einn milljarður króna. Jakob Valgeir skuldaði ríflega 8 milljarða króna og bókfært eigið fé var neikvætt um hálfan milljarð króna í árslok smari@bb.is Stofna sameiginlegt sölu- og þjónustufyrirtæki Tæknifyrirtækin Skaginn og Þorgeir & Ellert á Akranesi og 3X Technology á Ísafirði hafa stofnað nýtt fyrirtæki sem taka mun yfir markaðs-, sölu- og þjónustustarf félaganna hérlendis og erlendis. Áætlað er að það taki til starfa á næstu vikum. Starfsemi hins nýja félags verður á áðurnefndum stöðum sem og í Sjávarútvegsklasanum í Reykjavík. Gert er ráð fyrir að starfsmenn þess verði brátt 20 að tölu. Fyrirtækin eru þekktir framleiðendur á tækni- og vinnslulausnum fyrir matvælaiðnaðinn. Sem kunnugt er hafa fyrirtækin á undanförnum misserum gert stóra framleiðslusamninga sem rutt hafa braut nýjunga og tækniframfara í sjávarútvegi. Á dögunum lauk uppsetningu búnaðar um borð í Málmey SK er byggir á ofurkælingu sem vonir standa til að valdi byltingu í bættri meðhöndlun hráefnis. Þá má einnig nefna samning félaganna við HB Granda um tæknibúnað í nýja togara fyrirtækisins. Sá búnaður mun, auk þess að gjörbreyta meðhöndlun hráefnis, valda umtalsverðum breytingum til batnaðar í störfum sjómanna við lokafrágang afla í lestum skipanna. Ingólfur Árnason framkvæmdastjóri segir að með stofnun nýs sölu- og þjónustufélags sé verið að bregast við sívaxandi spurn eftir framleiðsluvörum fyrirtækjanna og nýta tækifæri til vaxtar. Með stofnun þessa nýja fyrirtækis tryggjum við samhæfingu markaðs- og sölustarfs félaganna. Þá verða á einum stað kynntar allar framleiðsluvörur fyrirtækjanna auk þess sem þjónusta eflist samfara auknum vexti. Þannig viljum við tryggja að þjónustan verði efld í hlutfalli við vöxt félaganna. 3X Technology hefur rekið þjónustustöð fyrir viðskiptavini í Reykjavík en framvegis verður allri þjónustu fyrirtækjanna stýrt frá Akranesi. Þegar þessi starfsemi fyrirtækjanna færist í sérstakt fyrirtæki skapast auknir möguleikar til nýsköpunar, bæði á Akranesi og Ísafirði. Með því viljum við tryggja að sá frumkraftur sem býr í starfsmönnum þróist áfram og verði einblínt á frjóa og kröftuga vöruþróun. Þannig stuðlum við best að frekari sókn fyrirtækjanna og vöxt á hvorum stað til frambúðar og treystum um leið sérþekkingu á hvorum stað fyrir sig. Menn munu einbeittir þróa sínar sterkustu hliðar með þessu aukna samstarfi segir Ingólfur. Albert Högnason þróunarstjóri segir náið samstarf fyrirtækjanna hafi leyst úr læðingi aukið og frjórra þróunar- og framleiðslusamstarf. Það hafi nú þegar skilað miklum árangri m.a. í samvinnu við fyrirtæki og rannsóknarstofnanir. Það bíða okkar mikil tækifæri ef rétt er á spöðunum haldið. Efasemdir, sem upp komu við aukið samstarf 3X Technology og Skagans, hafa horfið í kjölfar mikils vaxtar. Sem dæmi má nefna að á síðasta ári fór sala 3X Technology á tækjabúnaði í fyrsta skipti yfir einn milljarð króna. Fyrirtækin hafa því bæði styrkt stöðu sína, segir Albert. Skapa sérstöðu sem á sér ekki fordæmi Náttúrufjörðurinn Önundarfjörður er eitt þeirra verkefna sem fékk nýlega styrk frá Vaxtarsamningi Vestfjarða. Verkefnið snýst um samþættingu og samstarf ferðaþjónustuaðila í Önundarfirði með áherslu á tengingu við náttúruna og samspil manns og náttúru, en öll uppbygging mun taka mið af sjálfbærni og náttúruvernd. Megináherslur verkefnisins 16 er að tengja saman þá sem eru þegar í ferðaþjónustugeiranum á þessu svæði, bæta rekstrargetu þeirra og styðja ný ferðaþjónustufyrir-tæki. Með því að vinna sam-an á þennan hátt kæmu öll fyrirtæki fram undir einu merki og samræmdu útliti og hægt væri að samnýta ferðaþjónustuaðila og auðlindir betur. Verkefni af þessu tagi á sér ekki fordæmi á Íslandi og markmiðið er að geta tekið á móti stærri verkefnum og auðvelda uppbyggingu á Flateyri og firðinum og lengja ferðamannatímabilið í báðar áttir. Að verkefninu standa Bryndís Sigurðardóttir, Hermann Þorsteinsson, Guðmundur Konráðsson og Halldór Bragason og hyggjast þau setja á stofn markaðssetur fyrir Flateyri og Önundarfjörð í heild. Forsvarsmenn verkefnisins boðuðu til íbúafundar 9. febrúar í Félagsbæ til að kynna verkefnið og safna hugmyndum fyrir framtíðina. Nafnið Náttúrufjörðurinn Önundarfjörður er of óþjált, sérstaklega fyrir ferðamenn og spunnust talsverðar umræður um hvað gæti komið í staðinn. Vel var mætt á fundinn, manns og má segja að það sé hugur í fólki. Fólkið á bak við verkefnið hefur ekki setið auðum höndum síðan þau byrjuðu fyrst að kynna það á þessu ári. Þau hafa keypt húsnæði á Flateyri, lokið fjármögnun á fyrstu skrefunum en opnað fyrir að fólk komi inn sem hluthafar og ætla að hafa fund fyrir þann hóp í næstu viku. Heimasíða og hönnun fyrir verkefnið er í fullum gangi. sfg@bb.is 16

17 17

18 Krossgátan Sportið í beinni... Fimmtudagur 19. febrúar kl. 18:00 Young Boys - Everton kl. 20:00 Liverpool - Besiktas kl. 20:00 Ajax - Legia Warsawa kl. 20:00 Tottenham - Fiorentina Laugardagur 21. febrúar kl. 12:15 Middles.br. - Leeds kl. 15:00 Hull - QPR kl. 15:00 Swansea - Man. Utd kl. 15:00 Barcelona - Malaga kl. 15:00 Crystal P - Arsenal kl. 15:00 Chelsea - Burnley kl. 15:00 Sunderland - WBA kl. 15:00 Aston V - Stoke kl. 17:20 Man. City - Newcastle Sunnudagur 22. febrúar kl. 11:00 real S. - Sevilla kl. 12:00 Tottenham - West Ham kl. 14:00 Everton - Leicester kl. 16:05 South.pt. - Liverpool kl. 20:00 Elche - Real Madrid Þriðjudagur 24. febrúar kl. 19:30 Man. City - Barcelona kl. 19:30 Juventus - Dortmund Miðvikudagur 25. febrúar kl. 19:30 Arsenal - Monaco kl. 19:30 Bayern L - Athl. Madrid Dagar Íslands eftir Jónas Ragnarsson 19. febrúar 1992: Kvikmyndin Börn náttúrunnar var tilnefnd til Óskarsverðlauna sem besta erlenda kvikmyndin. Hún hlaut þó ekki verðlaunin. 20. febrúar 1943: Skömmtun hófst á bensíni hérlendis. Eigendur smábifreiða fengu 1,5 lítra á degi hverjum. 21. febrúar 1945: Dettifoss sökk norður af Írlandi. Fimmtán manns fórust en þrátíu var bjargað. Þýskur kafbátur skaut skipið í kaf en aðeins þremur mánuðum síðar játuðu Þjóðverðar sig sigraða í styrjaldarátökunum. 22. febrúar 1991: Sigríður Snævarr afhenti trúnaðarbréf sitt sem sendiherra í Svíþjóð, fyrst íslenskra kvenna. Helgarveðrið Horfur á föstudag: NA-átt og víða él. Frost 1-10 stig. kaldast norðanlands. Horfur á laugardag: Austlæg átt, 3-10 m/s og él á víð og dreif. Áfram kalt í veðri. Horfur á sunnudag: Útlit fyrir hvassa austan eða norðaustanátt. Snjókoma með köflum, en talsverð snjókoma austantil. 18 Frost 0-6 stig.

19 Lausn á síðustu krossgátu Sudoku þrautir Gera ekki athugasemd Bæjarráð Bolungarvíkur gerir ekki athugasemd við frumvarp Ragnheiðar Elínar Árnadóttur um náttúrupassann. Fjórðungssamband Vestfirðinga óskaði eftir afstöðu sveitarfélaganna á Vestfjörðum til frumvarpsins. Passinn mun ná til allra ferðamanna á landsvæðum ríkis og sveitarfélaga sem Ragnheiður Elín segir að séu um 90 prósent af ferðamannastöðum landsins. Einkaaðilum verður boðið að vera þátttakendur í náttúrupassanum. Passinn á að kosta kr. og ætlaður tekjur eru 4,5 til 5 milljarðar króna á ári sem á að nota í uppbyggingu. Alltaf fer ég vestur Hljómsveitin Æfing frá Flateyri ætlar að blása til gleði- og samstöðuhátíðar í Reykjavík í apríl með stuðningi átthagafélaga Dýrafjarðar, Súgandafjarðar og Önundarfjarðar. Skemmtunin fer fram á Hótel Sögu og hljómsveitin hefur tekið að sér að kanna áhuga félags- og heimamanna og hvetja alla um leið til að fjölmenna á hátíðina. Formleg dagskrá liggur ekki fyrir en verið er að vinna í henni með tilliti til þátttöku skemmtikrafta heiman að og að heiman. Þó liggur fyrir að þarna verður alvöru sveitaball í boði, með mat og skemmtun að auki. Næst hæstu sorphirðugjöldin Sorphirðugjöld í Ísafjarðarbæ eru þau næst hæstu yfir landið samkvæmt könnun Alþýðusambands Íslands á gjaldtöku 15 stærstu sveitarfélaga landsins. Sorphirðugjöld í Ísafjarðarbæ eru kr. og hækkuðu ekki milli ára. Ellefu af fimmtán sveitarfélögum í könnuninni hækkuðu gjöldin milli ára. Akureyrarkaupstaður hækkaði mest, um 33,3%. Ódýrustu sorphirðugjöldin eru í Garðabæ, kr. og dýrust í Vestmannaeyjum, kr. Frímerki á 150 ára afmælinu Pósturinn ætlar að gefa út frímerki á næsta ári í tilefni að 150 ár eru frá því Ísafjörður fékk kaupstaðarréttindi. Frímerkið verður gefið út 18. febrúar Ekki er við það ráðið að gefa frímerkið út á afmælisdaginn sjálfan, sem er 26. janúar, og ræður þar útgáfuáætlun Póstsins. Ísafjörður fékk fyrst kaupstaðarréttindi árið 1786 en missti þau aftur 1816 og endurheimti þau hálfri öld síðar. Þjónustuauglýsingar 19

20 20 20

Sådan er jeg. Spil og leg 14 Følelser

Sådan er jeg. Spil og leg 14 Følelser Spil og leg 14 Læsebog side 40 41 Opgavebog side 68 Tegund: Samtalsæfing Form: Hópleikur Markmið: Að þjálfa orðaforða sem snýr að tilfinningum, persónueinkennum og útliti. Undirbúningur: Prenta út opgaveblad

Læs mere

Lærervejledninger LIVSSTIL. Í þemanu er m.a. unnið með orðaforða: Hugmyndir að kveikju:

Lærervejledninger LIVSSTIL. Í þemanu er m.a. unnið með orðaforða: Hugmyndir að kveikju: Í þemanu er m.a. unnið með orðaforða: tengdan lífsstíl um neyslu ungs fólks á Norðurlöndum um ofnotkun á hreinlætisvörum og orku Hugmyndir að kveikju: Umræður um neyslu ungs fólks í dag. Fjallað um myndina

Læs mere

EKKO NÁMSGAGNASTOFNUN 09850

EKKO NÁMSGAGNASTOFNUN 09850 EKKO NÁMSGAGNASTOFNUN 09850 EKKO MÁLNOTKUNARÆFINGAR Höfundar: Ásdís Lovísa Grétarsdóttir og Erna Jessen Teikningar: Böðvar Leós Ritstjórn: Ellen Klara Eyjólfsdóttir Útlit og umbrot: NÁMSGAGNASTOFNUN Námsgagnastofnun

Læs mere

Kökur, Flekar,Lengjur

Kökur, Flekar,Lengjur Kökur, Flekar,Lengjur Qimiq vörurnar eru unnar úr úrvals Austurísku hráefni. Q003301 Qimiq Profi Whip 1 kg (12) Q000114 Qimiq Base 1 kg (12) Q000115 Qimiq Sauce base 1 kg (12) Qimiq Whip Notið QimiQ Whip

Læs mere

Gólfhitagrind FHF. Hægt er að stýra hverjum loka með vaxmótorum, sem síðan er stjórnað af hitastilli í viðkomandi rými.

Gólfhitagrind FHF. Hægt er að stýra hverjum loka með vaxmótorum, sem síðan er stjórnað af hitastilli í viðkomandi rými. Notkun FHF gólfhitagrindin er notuð til að stjórna vatnsrennsli í gólfhitakerfum. Hvert rör í kerfinu er tengt gólfhitagrindinni sem gerir kleift að stjórna vatnsrennsli í hverri rás og hita í hverju rými

Læs mere

START. Spil og leg. Start Spil og leg Námsgagnastofnun 2011 9942

START. Spil og leg. Start Spil og leg Námsgagnastofnun 2011 9942 START Spil og leg 1 Spil og leg 1 Hvem er jeg? Hvad hedder du? Læsebog side 3 Opgavebog side Tegund: Samtals- og hreyfileikur Form: Hópleikur Markmið: Að læra að kynna sig. Undirbúningur: Finna bolta eða

Læs mere

6.5.2 Útgáfa 1.2 Dags Frágangur handlista. Leiðbeiningar. Leiðbeiningar. Mannvirkjastofnun. Í grein í byggingarreglugerð segir:

6.5.2 Útgáfa 1.2 Dags Frágangur handlista. Leiðbeiningar. Leiðbeiningar. Mannvirkjastofnun. Í grein í byggingarreglugerð segir: . gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014, 360/2016 og 666/2016 Lög um mannvirki, nr. 160/2010 Frágangur handlista Í grein í byggingarreglugerð segir: Handlistar

Læs mere

Leiðbeiningar ein einföld byrjun á orkuvinnunni bók

Leiðbeiningar ein einföld byrjun á orkuvinnunni bók Tilllaga að leiðbeiningum og verkfærum til hjálpar Hvað þarf að koma fram í leiðbeiningunum? 1. Hvað er orkustjórnun? 2. Hvernig setjum við okkur orkustefnu og markmið? 3. Hvernig á að skipuleggja orkuvinnuna?

Læs mere

Kennslulei⅟beiningar. Jeg hedder Ida. Hej, jeg hedder Line, hvad hedder du?

Kennslulei⅟beiningar. Jeg hedder Ida. Hej, jeg hedder Line, hvad hedder du? Kennslulei⅟beiningar Jeg hedder Ida Hej, jeg hedder Line, hvad hedder du? Höfundur: Katrín Hallgrímsdóttir 2 Opgave Oversigt OPGAVE OVERSIGT 3 OPGAVE DEL 1 5 VERKEFNI 1A AT MØDE NYE PERSONER 5 VERKEFNI

Læs mere

ÖLL BÖRN LÆRA en ekki jafnhratt

ÖLL BÖRN LÆRA en ekki jafnhratt ÖLL BÖRN LÆRA en ekki jafnhratt Anna Jørgensen, Zahle Seminarium, København Anna Kristjánsdóttir þýddi í apríl 2002 fyrir vefsetrið Stærðfræðin hrífur Greinin birtist fyrst í danska tímaritinu Matematik

Læs mere

Dyrebingo. Önnur útfærsla

Dyrebingo. Önnur útfærsla Opgaveblad 2A Opgaveblad 2C Dyr i Danmarks natur Læsebog side 10 11 Opgavebog side 19 Tegund: Bingó með myndaspjöldum Form: Hópleikur Markmið: Að þjálfa orðaforða tengdan dýrum. Undirbúningur: Prenta út

Læs mere

Opgavebog. Jeg hedder Ida. Hej, jeg hedder Line, hvad hedder du?

Opgavebog. Jeg hedder Ida. Hej, jeg hedder Line, hvad hedder du? Opgavebog Jeg hedder Ida Hej, jeg hedder Line, hvad hedder du? Höfundur: Katrín Hallgrímsdóttir 2 Opgave oversigt OPGAVE OVERSIGT 3 OPGAVE DEL 1 5 OPGAVE 1A AT MØDE NYE PERSONER 5 OPGAVE 1B - HVAD ER MINE

Læs mere

- kennaraleiðbeiningar

- kennaraleiðbeiningar - kennaraleiðbeiningar María Una Óladóttir Kennsluleiðbeiningar með kennsluefninu ord til at starte med! Verkefni 1 - Að nemendur læri að kynna sig og fjölskyldumeðlimi. Nemendur teikna í rammann eða koma

Læs mere

AFGØRELSE FRA ANKENÆVNET FOR BUS, TOG OG METRO. Kontrolafgift på 750 kr. grundet manglende zoner, da hun kørte for langt.

AFGØRELSE FRA ANKENÆVNET FOR BUS, TOG OG METRO. Kontrolafgift på 750 kr. grundet manglende zoner, da hun kørte for langt. AFGØRELSE FRA ANKENÆVNET FOR BUS, TOG OG METRO Journalnummer: 2016-0177 Klageren: XX Island Indklagede: Metroselskabet I/S v/metro Service A/S CVRnummer: 21 26 38 34 Klagen vedrører: Parternes krav: Kontrolafgift

Læs mere

05 / MÁLTAKA ANNARS TUNGUMÁLS 14 / FJÓRAR AÐFERÐIR SEM NOTA MÁ TIL AÐ SAFNA GÖGNUM 16 / LISTAR - SKRÁNINGARBLAÐ - EINSTAKLINGSÁÆTLUN

05 / MÁLTAKA ANNARS TUNGUMÁLS 14 / FJÓRAR AÐFERÐIR SEM NOTA MÁ TIL AÐ SAFNA GÖGNUM 16 / LISTAR - SKRÁNINGARBLAÐ - EINSTAKLINGSÁÆTLUN EFNISYFIRLIT 03 / INNGANGUR 04 / EFNI HANDBÓKAR 05 / MÁLTAKA ANNARS TUNGUMÁLS 08 / MATSAÐFERÐIR 10 / HVAÐ - HVERNIG 11 / MÓDEL 14 / FJÓRAR AÐFERÐIR SEM NOTA MÁ TIL AÐ SAFNA GÖGNUM 16 / LISTAR - SKRÁNINGARBLAÐ

Læs mere

Talæfingar með. Námsefni í dönsku fyrir unglingastig grunnskóla.

Talæfingar með. Námsefni í dönsku fyrir unglingastig grunnskóla. Tænk Talæfingar með Námsefni í dönsku fyrir unglingastig grunnskóla. Höfundar: Ásdís Lovísa Grétarsdóttir og Erna Jessen Teikningar: Þórey Mjallhvít Ómarsdóttir Yfirlestur og ráðgjöf: Astrid Juul Poulsen

Læs mere

komudagur 21-1- 2 0 f2

komudagur 21-1- 2 0 f2 7W O s s u e i k (. íé T ) Erindim Þ M /lo O S komudagur 21-1- 2 0 f2 MINNISBLAÐ TIL EFNAHAGS- OG VIÐSKIPTANEFNDAR -tilla g a að nýrri 9. mgr. 100. gr. laga um verðbréfaviðskipti nr. 108/2007, með síðari

Læs mere

Börn og sorg. Fræðsla um lífið og dauðann í leikskólum og gagnsemi hennar. Ragnheiður Guðjónsdóttir

Börn og sorg. Fræðsla um lífið og dauðann í leikskólum og gagnsemi hennar. Ragnheiður Guðjónsdóttir Börn og sorg Fræðsla um lífið og dauðann í leikskólum og gagnsemi hennar Ragnheiður Guðjónsdóttir Lokaverkefni lagt fram til fullnaðar B.Ed.-gráðu í leikskólakennarafræði við Háskóla Íslands, Menntavísindasvið

Læs mere

SMART. Spil og leg. Smart Spil og leg Námsgagnastofnun 2011 9942

SMART. Spil og leg. Smart Spil og leg Námsgagnastofnun 2011 9942 SMART Spil og leg 1 Spil og leg 1 Tallene Tæl til hundrede Læsebog side 7 Opgavebog side 11 Tegund: Hermileikur Form: Hópleikur Markmið: Hlusta og einbeita sér. Að æfa tugina. Undirbúningur: 1. Nemendur

Læs mere

Leiðbeiningar gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr.

Leiðbeiningar gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr. . gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr. 160/2010 Gangar og anddyri Í grein í byggingarreglugerð segir: Meginreglur: Eftirfarandi

Læs mere

Jökulsárlón og hvað svo?

Jökulsárlón og hvað svo? Jökulsárlón og hvað svo? Jökulsárlón á Breiðamerkursandi mikilvægt kennileiti í Íslenskri ferðaþjónustu meðal fjölsóttustu ferðamannastaða á Íslandi Þjónustusvæði - deiliskipulag staðfest í ágúst 2013

Læs mere

AUGLÝSING. um samning við Grænland/Danmörku um gagnkvæmar veiðar á úthafskarfa í fiskveiðilögsögu Íslands og Grænlands á árinu 2003.

AUGLÝSING. um samning við Grænland/Danmörku um gagnkvæmar veiðar á úthafskarfa í fiskveiðilögsögu Íslands og Grænlands á árinu 2003. 545 AUGLÝSING um samning við Grænland/Danmörku um gagnkvæmar veiðar á úthafskarfa í fiskveiðilögsögu Íslands og Grænlands á árinu. Hinn 30. apríl og 1. maí var með bréfaskiptum í Reykjavík og Nuuk gengið

Læs mere

Áður en farið er að vinna með kaflann er mælt með að tölurnar verði rifjaðar upp þar sem tölur koma við sögu í umfjöllun um t.d. verð og stærðir.

Áður en farið er að vinna með kaflann er mælt með að tölurnar verði rifjaðar upp þar sem tölur koma við sögu í umfjöllun um t.d. verð og stærðir. Tøj og tilbehør Í þemanu er fjallað um: mismunandi tegundir af fötum og fylgihlutum. hvað er í snyrtitöskunni. föt og tísku frá mismunandi tímabilum. stuttar fréttir og staðreyndir sem tengjast fötum.

Læs mere

Háskóli Íslands Hugvísindasvið Danska. Oversættelse af Naja Marie Aidts Som englene flyver

Háskóli Íslands Hugvísindasvið Danska. Oversættelse af Naja Marie Aidts Som englene flyver Háskóli Íslands Hugvísindasvið Danska Oversættelse af Naja Marie Aidts Som englene flyver Ritgerð til BA-prófs í dönsku Hafrún Elma Símonardóttir Kt.: 260779-3709 Leiðbeinandi: Þórhildur Oddsdóttir Maí

Læs mere

esurveyspro.com - Survey Detail Report

esurveyspro.com - Survey Detail Report Page 1 of 5 Kommuner: Miljøledelse ved bygning af veje og gader i de nordiske lande Respondent Type: Customer Custom Data 1: Name: Anna Rósa Custom Data 2: Email address: anna.r.bodvarsdottir@reykjavik.is

Læs mere

2. Dig, mig og vi to

2. Dig, mig og vi to 2. Dig, mig og vi to Í þemanu er fjallað um fjölskylduna vini samskipti Hugmyndir að kveikju Æskilegt er að umræður fari fram á dönsku. 1. Umræður um teiknimyndina á fremstu blaðsíðu í þemanu. 2. Orðablóm

Læs mere

BORGARHOLTSSKÓLI bókmennt handmennt - siðmennt

BORGARHOLTSSKÓLI bókmennt handmennt - siðmennt Útgáfa: 04 Dags: 03012018 Höfundur: IJ Samþykkt: Síða 1 af 4 BORGARHOLTSSKÓLI bókmennt handmennt - siðmennt Dan 2A05 Námsáætlun, vorönn 2018 Kennari: Inga Jóhannsdóttir Netfang: ij@bhsis Lýsing: Í áfanganum

Læs mere

EKKO. Samtaleøvelser NÁMSGAGNASTOFNUN 09850

EKKO. Samtaleøvelser NÁMSGAGNASTOFNUN 09850 EKKO NÁMSGAGNASTOFNUN 09850 EKKO SAMTALSÆFINGAR Höfundar: Ásdís Lovísa Grétarsdóttir og Erna Jessen Teikningar: Böðvar Leós Ritstjórn: Ellen Klara Eyjólfsdóttir Útlit og umbrot: NÁMSGAGNASTOFNUN Námsgagnastofnun

Læs mere

Kjarasamningar í Danmörku

Kjarasamningar í Danmörku Kjarasamningar í Danmörku Allan Lyngsø Madsen Aðalhagfræðingur Yfirlit 1. Undirbúningur 2. Félagslegur og hagfræðilegur byrjunarpunktur. 3. Viðræður LO og DA 4. Ferlið á almenna markaðinum 5. Áhrif á aðra.

Læs mere

Fylgiseðill. Upplýsingar um Ultracortenol augnsmyrsli 5 mg/g

Fylgiseðill. Upplýsingar um Ultracortenol augnsmyrsli 5 mg/g Fylgiseðill Upplýsingar um Ultracortenol augnsmyrsli 5 mg/g Lesið fylgiseðilinn vandlega áður en byrjað er að nota lyfið. - Geymið fylgiseðilinn. Nauðsynlegt getur verið að lesa hann síðar. - Leitið til

Læs mere

Sorg barna Hvert er hlutverk skólans?

Sorg barna Hvert er hlutverk skólans? Lokaverkefni til B.Ed. -prófs Sorg barna Hvert er hlutverk skólans? Hanna Skúladóttir Kennaraháskóli Íslands Grunnskólabraut Apríl 2008 Lokaverkefni til B.Ed. -prófs Sorg barna Hvert er hlutverk skólans?

Læs mere

SMIL SKAPANDI VERKEFNI ~ FYR LØS. SMIL Skapandi verkefni B 9053 Námsgagnastofnun 2014

SMIL SKAPANDI VERKEFNI ~ FYR LØS. SMIL Skapandi verkefni B 9053 Námsgagnastofnun 2014 SMIL SKAPANDI VERKEFNI ~ FYR LØS B I B SMIL Skapandi verkefni ~ Fyr løs Smil til verden og verden smiler til dig Smil til verden og verden smiler til dig NÁMSGAGNASTOFNUN 9053 Efnisyfirlit Smil Verkefnabók

Læs mere

Snak med din makker Nauðsynlegt er að nemendur læri litina utan að og noti síðan samtalsæfinguna til að festa þá i minni.

Snak med din makker Nauðsynlegt er að nemendur læri litina utan að og noti síðan samtalsæfinguna til að festa þá i minni. Tøj og farver Í þemanu er fjallað um: Föt, liti og fylgihluti. Markmið er að nemendur: læri helstu liti. læri grunnorðaforða um föt. skilji þegar talað er um föt og liti á dönsku á einfaldan hátt. geti

Læs mere

Inntak sameiginlegrar forsjár samkvæmt 28. gr. a. barnalaga nr. 76/2003 Ákvörðunartaka um málefni barns

Inntak sameiginlegrar forsjár samkvæmt 28. gr. a. barnalaga nr. 76/2003 Ákvörðunartaka um málefni barns BA ritgerð í lögfræði Inntak sameiginlegrar forsjár samkvæmt 28. gr. a. barnalaga nr. 76/2003 Ákvörðunartaka um málefni barns Hulda Magnúsdóttir Leiðbeinandi: Elísabet Gísladóttir Desember 2013 BA ritgerð

Læs mere

Spilastokkurinn - hugmyndabanki fyrir kennara hvernig kenna má stærðfræði með spilum

Spilastokkurinn - hugmyndabanki fyrir kennara hvernig kenna má stærðfræði með spilum Spilastokkurinn - hugmyndabanki fyrir kennara hvernig kenna má stærðfræði með spilum Sigrún Helga Kristjánsdóttir og Valdís Ingimarsdóttir Lokaverkefni til B.Ed.-prófs í grunnskólakennarafræði Leiðsögukennari:

Læs mere

Stefnan sett! Um náms- og starfsval Kennsluleiðbeiningar

Stefnan sett! Um náms- og starfsval Kennsluleiðbeiningar Stefnan sett! Um náms- og starfsval Kennsluleiðbeiningar Efnisyfirlit Til kennara................................. 3 Uppbygging efnisins............................ 3 Markmið..................................

Læs mere

A FYR LØS TAK Skapandi verkefni A 8529 Menntamálastofnun 2018

A FYR LØS TAK Skapandi verkefni A 8529 Menntamálastofnun 2018 A FYR LØS TAK FYR LØS A Efnisyfirlit 1 Hjemmet Fyr løs 1 Bingo... 5 Opgaveblad 1 Fyr løs 2 Nævn to ting i hjemmet.. 6 Opgaveblad 2 Fyr løs 3 Se mit værelse... 7 Opgaveblad 3 2 Familien Fyr løs 4 Monas

Læs mere

Nýtt. 11 umsóknir. Nýir stjórnendur í GSS. Kaffi, konfekt og klarinettur. Hvorfor leger lærere ikke gemmeleg? Fordi ingen ville lede efter dem.

Nýtt. 11 umsóknir. Nýir stjórnendur í GSS. Kaffi, konfekt og klarinettur. Hvorfor leger lærere ikke gemmeleg? Fordi ingen ville lede efter dem. Veffang: www.snaefellingar.is Netfang: frettir snaefellingar.is SÉRRIT - 28. tbl. 23. árg. 11. ágúst 2016 Stykkishólms - Póstinum er dreift ókeypis í Stykkishólmi og Helgafellssveit og liggur frammi í

Læs mere

Úr sögu innrennslislyfja á Íslandi með ívafi eigin minninga og brotlegrar minjavörslu

Úr sögu innrennslislyfja á Íslandi með ívafi eigin minninga og brotlegrar minjavörslu Úr sögu innrennslislyfja á Íslandi með ívafi eigin minninga og brotlegrar minjavörslu Þorkell Jóhannesson dr.thorkell@simnet.is Höfundur er læknir, prófessor úr embætti. Stungulyf Innrennslislyf: Skilgreiningar

Læs mere

Flókatóftir á Barðaströnd Rannsóknir 2004 og 2012

Flókatóftir á Barðaströnd Rannsóknir 2004 og 2012 Höfundar Ljósmynd á forsíðu Horft yfir uppgraftarsvæðið. Öll réttindi áskilin ISBN 978-9935-9090-7-7 Minjastofnun Ísland Suðurgata 39 101 Reykjavík Iceland (354) 570 13 00 postur@minjastofnun.is www.minjastofnun.is

Læs mere

Jeg elsker Danmark. Í þemanu er fjallað um: Danmörku og danska menningu athyglisverða staði í Danmörku þjóðsögur og ferðalög almenningssamgöngur

Jeg elsker Danmark. Í þemanu er fjallað um: Danmörku og danska menningu athyglisverða staði í Danmörku þjóðsögur og ferðalög almenningssamgöngur Jeg elsker Danmark Í þemanu er fjallað um: Danmörku og danska menningu athyglisverða staði í Danmörku þjóðsögur og ferðalög almenningssamgöngur Markmiðið er að nemendur: fræðist um Danmörku og danska menningu.

Læs mere

Námsstíll. Kynning á námsstílslíkani Dunn og Dunn fyrir nemendur, foreldra, kennara og alla þá sem aðstoða börn við nám.

Námsstíll. Kynning á námsstílslíkani Dunn og Dunn fyrir nemendur, foreldra, kennara og alla þá sem aðstoða börn við nám. Námsstíll Læra að læra Læra með stíl Kynning á námsstílslíkani Dunn og Dunn fyrir nemendur, foreldra, kennara og alla þá sem aðstoða börn við nám. Öll getum við lært séu okkur búin skilyrði til þess en

Læs mere

Nd. 230. Frumvarp til laga [127. mál]

Nd. 230. Frumvarp til laga [127. mál] Nd. 230. Frumvarp til laga [127. mál] um heimild fyrir ríkisstjórnina til þess að staðfesta fyrir Íslands hönd samning milli Íslands, Danmerkur, Finnlands, Noregs og Svíþjóðar um félagslegt öryggi. (Lagt

Læs mere

Verndarblaðið. Um afbrot, fanga og fangelsismál 43. árg. 2015

Verndarblaðið. Um afbrot, fanga og fangelsismál 43. árg. 2015 Verndarblaðið Um afbrot, fanga og fangelsismál 43. árg. 2015 Stuðningsfélagi eftir afplánun Fangar með þroskahömlun Gamlir menn í fangelsi Raddir fanga Íslenskar fangelsisbókmenntir Fagnaðarefni Verndarblaðið

Læs mere

FYR LØS. TAK Skapandi verkefni B 8570 Menntamálastofnun 2018

FYR LØS. TAK Skapandi verkefni B 8570 Menntamálastofnun 2018 B FYR LØS TAK FYR LØS B Efnisyfirlit 5 Fra barn til voksen Fyr løs 1 Mobilløb... 5 Opgaveblad 1 Fyr løs 2 Den øde ø... 6 Opgaveblad 2 6 Vi er alle forskellige Fyr løs 3 Hvilken person mangler der på billedet?...

Læs mere

glimrende lærervejledninger

glimrende lærervejledninger Arnbjörg Eiðsdóttir Kristín Jóhannesdóttir glimrende lærervejledninger Kennsluleiðbeiningar með Glimrende, Glimrende opgaver og hlustunarefni, ásamt svörum við verkefnum í vinnubók Efnisyfirlit Glimrende

Læs mere

Már Jónsson. Fjárreiður hjóna á 17. og 18. öld

Már Jónsson. Fjárreiður hjóna á 17. og 18. öld Már Jónsson Fjárreiður hjóna á 17. og 18. öld Í kaupmála hjónaefnanna Ketils Vermundssonar og Salvarar Jónsdóttur, sem gerður var í Efranesi í Borgarfirði árið 1655, birtist þaulhugsað kerfi sem byggði

Læs mere

SMIL KENNSLU- LEIÐBEININGAR

SMIL KENNSLU- LEIÐBEININGAR SMIL KENNSLU- LEIÐBEININGAR I SMIL kennsluleiðbeiningar Smil til verden og verden smiler til dig Smil til verden og verden smiler til dig NÁMSGAGNASTOFNUN 9050 Efnisyfirlit 1 2 3 Til kennara....3 Almennt

Læs mere

Program Nordiske Politimesterskaber I håndbold

Program Nordiske Politimesterskaber I håndbold Program Nordiske Politimesterskaber I håndbold Ísland 21. 24. maí 2009 1 Ágætu norrænu starfsfélagar velkomnir til Íslands. Þetta er í þriðja skipti sem norðurlandamót í handknattleik er haldið á Íslandi.

Læs mere

Bærinn okkar. betri bær og allir með

Bærinn okkar. betri bær og allir með Bærinn okkar betri bær og allir með Þróunarverkefni um útinám, mótun útikennslusvæðis við Varmárskóla og áherslur á umhverfi og menntun til sjálfbærrar þróunar í starfi skólans. 2008-2009 Lokaskýrsla Hópur

Læs mere

Þegar myndirnar í Ljós myndasafni

Þegar myndirnar í Ljós myndasafni Við Akranes æpti hann: Stopp! Ágrip að upphafi flugsögu Akraness Magnús Þór Hafsteinsson. Þegar myndirnar í Ljós myndasafni Akraness eru skoð að ar á netinu finnur maður oft merkilegar myndir sem kitla

Læs mere

Kennsluleiðbeiningar A B

Kennsluleiðbeiningar A B Kennsluleiðbeiningar A B TAK KENNSLULEIÐBEININGAR A B 4 Efnisyfirlit Til kennara Almennt um námsefnið... 5 Nemendabók... 5 Verkefnabækur... 6 OPGAVEBOG A 1 Hjemmet Tak tak tak... 8 Boligen... 9 Hvordan

Læs mere

AUGLÝSING um samkomulag milli Íslands og Danmerkur um flugumferðarþjónustu í hluta af loftrými Grænlands.

AUGLÝSING um samkomulag milli Íslands og Danmerkur um flugumferðarþjónustu í hluta af loftrými Grænlands. S 5-4 1 S 5-4 Stjórnartíðindi C-deild, Nr. 19/1975 AUGLÝSING um samkomulag milli Íslands og Danmerkur um flugumferðarþjónustu í hluta af loftrými Grænlands. Með orðsendingaskiptum í Reykjavík í dag var

Læs mere

Efnisyfirlit: Inngangur: Valby Börneasyl / Valby Dosseringens Vuggestue Börnehaven Prinsessehöj / Virum... 12

Efnisyfirlit: Inngangur: Valby Börneasyl / Valby Dosseringens Vuggestue Börnehaven Prinsessehöj / Virum... 12 Danmörk haustið 2005 Efnisyfirlit: Inngangur:... 3 Valby Börneasyl / Valby... 5 Dosseringens Vuggestue... 8 Börnehaven Prinsessehöj / Virum... 12 Skovbörnehave Mariehönen / Virum... 17 Dyreskov Skovbörnehave...

Læs mere

U n d e r v i s n i n g s p l a n i d a n s k 2 0 3 Gem denne plan! Her er mange nyttige oplysninger til dig om dit studie i dansk.

U n d e r v i s n i n g s p l a n i d a n s k 2 0 3 Gem denne plan! Her er mange nyttige oplysninger til dig om dit studie i dansk. U n d e r v i s n i n g s p l a n i d a n s k 2 0 3 Gem denne plan! Her er mange nyttige oplysninger til dig om dit studie i dansk. Lærer: Jette Dige Pedersen Undervisningsmateriale: 1. Danmarks mosaik

Læs mere

Listi yfir aðföng til málmsmíða Fylgiskjal 1

Listi yfir aðföng til málmsmíða Fylgiskjal 1 Listi yfir aðföng til málmsmíða Fylgiskjal 1 Efnisyfirlit Messing, nýsilfur, kopar, ál...3 Silfur...3 Blý...3 Tinklumpar...3 Tinþráður...4 Suðuteinar...4 Rör...4 Silfurslaglóð...4 Flúx...5 Teinar...5 Slípimassi,

Læs mere

Samþykkt fyrir. Vestnorrænan höfuðborgasjóð Nuuk, Reykjavíkur og Þórshafnar. Heiti og hlutverk. 1. gr.

Samþykkt fyrir. Vestnorrænan höfuðborgasjóð Nuuk, Reykjavíkur og Þórshafnar. Heiti og hlutverk. 1. gr. Samþykkt fyrir Vestnorrænan höfuðborgasjóð Nuuk, Reykjavíkur og Þórshafnar Heiti og hlutverk 1. gr. Sjóðurinn heitir Vestnorrænn höfuðborgasjóður Nuuk, Reykjavíkur og Þórshafnar. 2. gr. Hlutverk sjóðsins

Læs mere

EKKO AUKAÆFINGAR NÁMSGAGNASTOFNUN 09850

EKKO AUKAÆFINGAR NÁMSGAGNASTOFNUN 09850 EKKO AUKAÆFINGAR NÁMSGAGNASTOFNUN 09850 Efnisyfirlit SKOLELIV Læsebogen side 13: Tænk bare Elefantisk.. 3 Læsebogen side15: Motion er mange ting... 4 Læsebogen side 17: Tænk bare... 5 Læsebogen side 24

Læs mere

Steinunn Camilla. Við erum allar flottar í réttu sniði! ÚTIVIST. á sér ótal áhugamál. Útilega með stæl! Hrönn Friðriksdóttir. Gróa Ásgeirsdóttir

Steinunn Camilla. Við erum allar flottar í réttu sniði! ÚTIVIST. á sér ótal áhugamál. Útilega með stæl! Hrönn Friðriksdóttir. Gróa Ásgeirsdóttir Útilega með stæl! FRÍTT EINTAK / JÚNÍ 2008 Við erum allar flottar í réttu sniði! Hrönn Friðriksdóttir spámiðill leiðir og kennir andlega þenkjandi fólki Gróa Ásgeirsdóttir nýtti erfiða reynslu á jákvæðan

Læs mere

Magna Björk er Vestfirðingur ársins 2014 sjá nánar bls. 6 og viðtal í miðopnu. Nýársfagnaður eldri borgara á Hlíf

Magna Björk er Vestfirðingur ársins 2014 sjá nánar bls. 6 og viðtal í miðopnu. Nýársfagnaður eldri borgara á Hlíf Nýársfagnaður eldri borgara á Hlíf sjá bls. 10-11. Stofnað 14. nóvember 1984 Fimmtudagur 8. janúar 2015 1. tbl. 32. árg. Ókeypis eintak Magna Björk er Vestfirðingur ársins 2014 sjá nánar bls. 6 og viðtal

Læs mere

1. tbl. 31. árgangur Málgagn móðurmálskennara

1. tbl. 31. árgangur Málgagn móðurmálskennara Skíma 1. tbl. 31. árgangur 2008 Málgagn móðurmálskennara Blóm gleðja Mikið úrval af fallegri gjafavöru, listmunum og blómum Góð og persónuleg þjónusta Opið til kl. 21 mynd: auja.net Skíma Ritstjóri og

Læs mere

Fyrirspurnir vegna hugmyndasamkeppni um umhverfi Norrænahússins. Spørgsmål vedrørende idékonkurrence om Nordens Hus omgivelser oversat til Dansk

Fyrirspurnir vegna hugmyndasamkeppni um umhverfi Norrænahússins. Spørgsmål vedrørende idékonkurrence om Nordens Hus omgivelser oversat til Dansk Reykjavík 09. Febrúar 2012 Fyrirspurnir vegna hugmyndasamkeppni um umhverfi Norrænahússins Spørgsmål vedrørende idékonkurrence om Nordens Hus omgivelser oversat til Dansk Nr. 1 Alle spørgsmål er oversat

Læs mere

Forskellige oversættelser af Den grimme ælling

Forskellige oversættelser af Den grimme ælling Háskóli Íslands Hugvísindasvið Danska Forskellige oversættelser af Den grimme ælling Ritgerð til BA-prófs í dönsku Anna Margrét Wernersdóttir Kt.: 210860-5769 Leiðbeinandi: Þórhildur Oddsdóttir September

Læs mere

Saga ferðaþjónustu á Íslandi. Sigurveig Jónsdóttir Helga Guðrún Johnson ÞAÐ ER KOMINN GESTUR

Saga ferðaþjónustu á Íslandi. Sigurveig Jónsdóttir Helga Guðrún Johnson ÞAÐ ER KOMINN GESTUR Saga ferðaþjónustu á Íslandi Sigurveig Jónsdóttir Helga Guðrún Johnson ÞAÐ ER KOMINN GESTUR það er kominn gestur Sigurveig Jónsdóttir Helga Guðrún Johnson það er kominn gestur Saga ferðaþjónustu á Íslandi

Læs mere

Skal vi snakke sammen?

Skal vi snakke sammen? Skal vi snakke sammen? Kennsluefni í dönsku fyrir nemendur á miðstigi Katrín Hallgrímsdóttir Lokaverkefni B.Ed.-prófs Kennaradeild Skal vi snakke sammen? Kennsluefni í dönsku fyrir nemendur á miðstigi

Læs mere

Endurbætt salarkynni Regluheimilisins

Endurbætt salarkynni Regluheimilisins 2. tölublað, 9. árgangur. Nóvember 2013 FRÍMÚRARINN Fréttablað Frímúrarareglunnar á Íslandi S U B S PE CIE Æ TE RN ITA TIS Endurbætt salarkynni Regluheimilisins 2 FRÍMÚRARINN FRÍMÚRARINN 3 4 FRÍMÚRARINN

Læs mere

SMIL KENNSLU- LEIÐBEININGAR. SMIL Kennsluleiðbeiningar B 9050 Námsgagnastofnun 2014

SMIL KENNSLU- LEIÐBEININGAR. SMIL Kennsluleiðbeiningar B 9050 Námsgagnastofnun 2014 SMIL b KENNSLU- LEIÐBEININGAR I SMIL kennsluleiðbeiningar Smil til verden og verden smiler til dig Smil til verden og verden smiler til dig b NÁMSGAGNASTOFNUN 9050 Efnisyfirlit 5 Jagten på berømmelse...

Læs mere

Málþing í minningu Björns Guðfinnssonar. Sjálfs mín (s) sök? Eiríkur Rögnvaldsson, 29. október 2005

Málþing í minningu Björns Guðfinnssonar. Sjálfs mín (s) sök? Eiríkur Rögnvaldsson, 29. október 2005 Málþing í minningu Björns Guðfinnssonar Sjálfs mín (s) sök? Eiríkur Rögnvaldsson, 29. október 2005 Rétt eða rangt? Sjálfs mín sök Spurt er hvort réttara sé að segja sjálfs sín eða sjálfs síns. Ég tel að

Læs mere

Min krop. Se mit ansigt / Jeg hører med mine ører

Min krop. Se mit ansigt / Jeg hører med mine ører Min krop Í þemanu er fjallað um: Andlitið og skynfærin Líkamann Ýmsar daglegar athafnir tengdar líkamanum og skynfærunum. Ýmsa algenga kvilla eins og kvef og hálsbólgu. Markmið er að nemendur: Læri helstu

Læs mere

Commissions Papiirer til Jnstr. 7 de Post. Jndkom d. 20 de Martii 1771. 1 Þorgrímur Þorláksson, múrarameistari Elliðavatni.

Commissions Papiirer til Jnstr. 7 de Post. Jndkom d. 20 de Martii 1771. 1 Þorgrímur Þorláksson, múrarameistari Elliðavatni. Bréf Bjarna Pálssonar landlæknis til Landsnefnarinnar fyrri um meðöl gegn fjárpestinni, 14.03.1771. Lit. GG. ÞÍ. Skjalasafn rentukammers. B4/1, örk 22. (Ind. Ref. 2. Nor. B. nr. 391) Commissions Papiirer

Læs mere

Eyða of miklu í áburð, vélarekstur og aðkeypta þjónustu

Eyða of miklu í áburð, vélarekstur og aðkeypta þjónustu 18. tölublað 9. árgangur Þriðjudagur 28. október 2003 ISSN 1025-5621 Upplag: 9.500 eintök Eyða of miklu í áburð, vélarekstur og aðkeypta þjónustu "Ekki er víst að allir hafi þolinmæði til að liggja yfir

Læs mere

ÞEGAR GLEÐIN BREYTIST Í SORG

ÞEGAR GLEÐIN BREYTIST Í SORG GLEYM - MÉR - EI ÞEGAR GLEÐIN BREYTIST Í SORG Að missa eftir 22. viku meðgöngu Þegar gleðin breytist í sorg Að missa á meðgöngu Útgefandi: LÍF styrktarfélag 1. útgáfa 2012 Efnisyfirlit Inngangur Tilfinningar

Læs mere

Alkohol relateret folkehelse arbejde - Island

Alkohol relateret folkehelse arbejde - Island Alkohol relateret folkehelse arbejde - Island Rafn M Jonsson Embætti landlæknis Nordisk folkehelsekonferanse Status og udvikling. Det forebyggende arbejde. Aktuelt! Udvikling af totalkonsumption af alkohol

Læs mere

Kárahnjúkavirkjun. Fallryksmælingar á Brúaröræfum, við Hálslón og á Fljótsdalshéraði sumarið Unnið fyrir Landsvirkjun. Gerður Guðmundsdóttir

Kárahnjúkavirkjun. Fallryksmælingar á Brúaröræfum, við Hálslón og á Fljótsdalshéraði sumarið Unnið fyrir Landsvirkjun. Gerður Guðmundsdóttir LV-2009/003 Kárahnjúkavirkjun Fallryksmælingar á Brúaröræfum, við Hálslón og á Fljótsdalshéraði sumarið 2008 Janúar 2009 Kárahnjúkavirkjun Fallryksmælingar á Brúaröræfum, við Hálslón og á Fljótsdalshéraði

Læs mere

Jöfn umgengni í framkvæmd

Jöfn umgengni í framkvæmd Jöfn umgengni í framkvæmd Helga Sigmundsdóttir Hrefna Friðriksdóttir Lagadeild Ritstjóri: Kristín Benediktsdóttir Rannsóknir í félagsvísindum XIV. Erindi flutt á ráðstefnu í október 2013 Reykjavík: Félagsvísindastofnun

Læs mere

Samband íslenskra sveitarfélaga. Fjárhagsaðstoð sveitarfélaga. leið til virkrar samfélagsþátttöku

Samband íslenskra sveitarfélaga. Fjárhagsaðstoð sveitarfélaga. leið til virkrar samfélagsþátttöku Samband íslenskra sveitarfélaga Fjárhagsaðstoð sveitarfélaga leið til virkrar samfélagsþátttöku Samband íslenskra sveitarfélaga Borgartúni 30 Pósthólf 8100 128 Reykjavík Hönnun og umbrot: Ingibjörg Hinriksdóttir

Læs mere

Stefnan sett! Um náms- og starfsval Kennsluleiðbeiningar

Stefnan sett! Um náms- og starfsval Kennsluleiðbeiningar Stefnan sett! Um náms- og starfsval Kennsluleiðbeiningar Efnisyfirlit Til kennara................................. 3 Uppbygging efnisins............................ 3 Markmið..................................

Læs mere

Tengsl kaupmanna Almenna verslunarfélagsins og Íslendinga

Tengsl kaupmanna Almenna verslunarfélagsins og Íslendinga Hugvísindasvið Tengsl kaupmanna Almenna verslunarfélagsins og Íslendinga 1763-1774 Ritgerð til B.A.-prófs Björn Rúnar Guðmundsson Júní 2009 Háskóli Íslands Hugvísindasvið Sagnfræði Tengsl kaupmanna Almenna

Læs mere

Umsögn um frumvarp um náttúrupassa

Umsögn um frumvarp um náttúrupassa Aagot Vigdís Óskarsdóttir lögfræðingur1 Umsögn um frumvarp um náttúrupassa sem lagt var fram á Alþingi á 144. löggjafarþingi 2014-2015, 455. mál, þskj. 699. 1 Inngangur Frumvarp til laga sem kveður á um

Læs mere

5. tbl. 8. árg. september 2008 Málgagn Kennarasambands Íslands

5. tbl. 8. árg. september 2008 Málgagn Kennarasambands Íslands 5. tbl. 8. árg. september 2008 Málgagn Kennarasambands Íslands HVAMMUR FORYSTUSKÓLI Í MARKVISSRI MÁLÖRVUN AÐ HEFJA NÁM Í FRAMHALDSSKÓLA SÖNGLEIKJAHALD Í GRUNDASKÓLA FORMANNSPISTILL Formaður og varaformaður

Læs mere

4. Konfirmation. Konfirmation. Í þemanu er fjallað um. Hugmyndir að Kveikju. Til minnis

4. Konfirmation. Konfirmation. Í þemanu er fjallað um. Hugmyndir að Kveikju. Til minnis 4. Konfirmation Í þemanu er fjallað um Hefðir tengdar fermingum í Danmörku Fermingarveislur Blå mandag Hugmyndir að Kveikju Æskilegt er að umræður fari fram á dönsku. Kennari spyr nemendur: Hvorfor bliver

Læs mere

Kennsluleiðbeiningar

Kennsluleiðbeiningar Tænk Kennsluleiðbeiningar Námsefni í dönsku fyrir unglingastig grunnskóla. Höfundar: Ásdís Lovísa Grétarsdóttir og Erna Jessen Ritstjóri: Ellen Klara Eyjólfsdóttir Yfirlestur: Astrid Juul Poulsen NÁMSGAGNASTOFNUN

Læs mere

Dómaraheimild. Rök með og á móti. Heimild til að dæma sameiginlega forsjá. Lúðvík Börkur Jónsson Formaður Félags um foreldrajafnrétti

Dómaraheimild. Rök með og á móti. Heimild til að dæma sameiginlega forsjá. Lúðvík Börkur Jónsson Formaður Félags um foreldrajafnrétti Dómaraheimild Heimild til að dæma sameiginlega forsjá Rök með og á móti Lúðvík Börkur Jónsson Formaður Félags um foreldrajafnrétti Maí 2008 Efnisatriði 1. Inngangur... 2 2. Nefndarálit allsherjarnefndar

Læs mere

Fyrsta heimilið. Kynningarblað. Kynningar: IKEA Bauhaus Birgisson Vodafone Elko. MIÐVIKUDAGUR 28. febrúar 2018

Fyrsta heimilið. Kynningarblað. Kynningar: IKEA Bauhaus Birgisson Vodafone Elko. MIÐVIKUDAGUR 28. febrúar 2018 Kynningarblað Fyrsta heimilið MIÐVIKUDAGUR 28. febrúar 2018 Kynningar: IKEA Bauhaus Birgisson Vodafone Elko nordicphotos/getty 2 KYNNINGARBLAÐ Húsnæðiskostir 28. febrúar 2018 MIÐVIKUDAGUR Það er leikur

Læs mere

The Nordic Assisted Mobility Evaluation (NAME 1.0)

The Nordic Assisted Mobility Evaluation (NAME 1.0) NAME 1.0 Handbók The Nordic Assisted Mobility Evaluation (NAME 1.0) Åse Brandt Charlotte Löfqvist John Nilsson Kersti Samuelsson Tuula Hurnasti Inga Jónsdóttir Anna-Liisa Salminen Terje Sund Susanne Iwarsson

Læs mere

ÍSLANDS. 1. tölublað Ungt fólk með gigt Bólgugigt og hjartaáföll aukin áhætta Ekki gefast upp þó þér sé illt

ÍSLANDS. 1. tölublað Ungt fólk með gigt Bólgugigt og hjartaáföll aukin áhætta Ekki gefast upp þó þér sé illt gigtingigtarfélag ÍSLANDS 1. tölublað 2012 Ungt fólk með gigt Bólgugigt og hjartaáföll aukin áhætta Ekki gefast upp þó þér sé illt Göngum frá verknum HVÍTA HÚSIÐ / SÍA - Actavis 111171 Íbúfen Bólgueyðandi

Læs mere

ÞRÓUN RÉTTARREGLNA UM SAMEIGINLEGA FORSJÁ

ÞRÓUN RÉTTARREGLNA UM SAMEIGINLEGA FORSJÁ ÞRÓUN RÉTTARREGLNA UM SAMEIGINLEGA FORSJÁ Karen Björnsdóttir 16. maí 2014 BA í lögfræði Höfundur: Karen Björnsdóttir Kennitala: 050989-2409 Leiðbeinandi: Heiða Björg Pálmadóttir Lagadeild School of Law

Læs mere

SKÍMA. MÁLGAGN MÓÐURMÁLSKENNARA 1. tölublað 35. árgangur Prentvæn endurgerð á tölublaði sem kom upphaflega út sem rafrit

SKÍMA. MÁLGAGN MÓÐURMÁLSKENNARA 1. tölublað 35. árgangur Prentvæn endurgerð á tölublaði sem kom upphaflega út sem rafrit SKÍMA MÁLGAGN MÓÐURMÁLSKENNARA 1. tölublað 35. árgangur 2012 Prentvæn endurgerð á tölublaði sem kom upphaflega út sem rafrit SKÍMA 1. TBL. 35. ÁRGANGUR 2012 Efnisyfirlit Amma, þú kannt ekki dönsku...3

Læs mere

Persónukjör við sveitarstjórnarkosningar

Persónukjör við sveitarstjórnarkosningar Persónukjör við sveitarstjórnarkosningar Magnús Karel Hannesson Aðalfundur SASS 16. október 2009 Höfn í Hornafirði SAMBAND ÍSLENSKRA SVEITARFÉLAGA Samband Samband íslenskra íslenskra sveitarfélaga sveitarfélaga

Læs mere

Frumkvöðlar í ferðaþjónustu á Íslandi

Frumkvöðlar í ferðaþjónustu á Íslandi Hugvísindasvið Frumkvöðlar í ferðaþjónustu á Íslandi 1872-1936 Ritgerð til BA-prófs í sagnfræði Ómar Þór Óskarsson Maí 2014 1 Háskóli Íslands Hugvísindasvið Sagnfræði Frumkvöðlar í ferðaþjónustu á Íslandi

Læs mere

Stuðningur við dönskukennslu Danskt íslenskt samstarfsverkefni

Stuðningur við dönskukennslu Danskt íslenskt samstarfsverkefni SKÓLAÞRÓUNARSVIÐ KENNARADEILDAR HA Þingvallastræti 23, 600 Akureyri Stuðningur við dönskukennslu Danskt íslenskt samstarfsverkefni 2003 2006. Úttekt Birna María Svanbjörnsdóttir María Steingrímsdóttir

Læs mere

Alþingi Erindi nr. Þ 142/171 komudagur 3.7.2013

Alþingi Erindi nr. Þ 142/171 komudagur 3.7.2013 Alþingi Erindi nr. Þ 142/171 komudagur 3.7.2013 Reykjavík, 3. júlí, 2013 Til Allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis v/ máls 14 um Hagstofu Íslands Þann 2. júlí var undirritaður, Helgi Tómasson, boðaður

Læs mere

Aðferðir til að taka á einelti og koma í veg fyrir að það þrífist á vinnustað

Aðferðir til að taka á einelti og koma í veg fyrir að það þrífist á vinnustað Aðferðir til að taka á einelti og koma í veg fyrir að það þrífist á vinnustað Efni Einelti 3 Yfirlit 4 Hvað er einelti? 4 Aðferðir 6 Hvernig má greina einelti? 6 Hvernig veit yfirmaður að einelti sé til

Læs mere

Fimmtudaginn 14. apríl (Halldór H. Backman hrl.) gegn Ístaki hf. (Ólafur Eiríksson hrl.)

Fimmtudaginn 14. apríl (Halldór H. Backman hrl.) gegn Ístaki hf. (Ólafur Eiríksson hrl.) Nr. 273/2010. Fimmtudaginn 14. apríl 2011. Sverrir Þór Kristjánsson (Halldór H. Backman hrl.) gegn Ístaki hf. (Ólafur Eiríksson hrl.) Ráðningarsamningur. Laun. Tómlæti. S höfðaði mál gegn Í hf. og krafðist

Læs mere

SKÁTABLAÐIÐ HVER ER LYKILLINN AÐ VELGENGNI Í SKÁTASTARFI? FORINGI, FARÐU MEÐ ÞAU ÚT! ROVERWAY - FRÁSAGNIR FERÐALANGA

SKÁTABLAÐIÐ HVER ER LYKILLINN AÐ VELGENGNI Í SKÁTASTARFI? FORINGI, FARÐU MEÐ ÞAU ÚT! ROVERWAY - FRÁSAGNIR FERÐALANGA SKÁTABLAÐIÐ 2 2016 FORINGI, FARÐU MEÐ ÞAU ÚT! 8 22 24 HVER ER LYKILLINN AÐ VELGENGNI Í SKÁTASTARFI? ROVERWAY - FRÁSAGNIR FERÐALANGA QR-merkið hér til hliðar færir þér Skátablaðið á rafrænu formi. skatamal.is/skatabladid

Læs mere

SMIL SKAPANDI VERKEFNI A

SMIL SKAPANDI VERKEFNI A SMIL SKAPANDI VERKEFNI A I SMIL Skapandi verkefni Smil til verden og verden smiler til dig Smil til verden og verden smiler til dig NÁMSGAGNASTOFNUN 9053 Efnisyfirlit Smil Verkefnabók A Fyr løs 1 Spørg,

Læs mere

VINÁTTA Í VESTURKOTI. Linda Hrönn Þórisdóttir

VINÁTTA Í VESTURKOTI. Linda Hrönn Þórisdóttir VINÁTTA Í VESTURKOTI Linda Hrönn Þórisdóttir Skýrsla um innleiðingu Vináttuverkefnis Barnaheilla í leikskólanum Vesturkoti skólaárið 2014-2015 Efnisyfirlit Efnisyfirlit... 1 Töfluskrá... 1 Myndaskrá...

Læs mere

föstudagur FERMINGAPAKKI Keypti sér hús við sjóinn KÆRULEYSIS- LEGT ÚTLIT Í SUMAR Herdís Sigurðardóttir segir frá vor- og sumar-hártískunni.

föstudagur FERMINGAPAKKI Keypti sér hús við sjóinn KÆRULEYSIS- LEGT ÚTLIT Í SUMAR Herdís Sigurðardóttir segir frá vor- og sumar-hártískunni. föstudagur FYLGIRIT FRÉTTABLAÐSINS 17. apríl 2009 Keypti sér hús við sjóinn Eivöru Pálsdóttur finnst notalegt að búa ein og hafa gott rými til að semja tónlist og mála. ÍSLENSK HÖNNUN ERLENDIS Öflugur

Læs mere

Námslýsingar bekk :

Námslýsingar bekk : Námslýsingar 7. - 10. bekk 2017-2018: Nemendur eiga 6 stundir í vali yfir skólaárið og að auki val í íþróttum sem nemur einni kennslustund. Árshátíð leikrit. Þessi áfangi verður kenndur á 3. til 4. valtímabili

Læs mere

Guðný Sigríður Sigurðardóttir. 1. Fræðileg umfjöllun Barnabókmenntir Þjóðsögur og ævintýri Fantasía...7

Guðný Sigríður Sigurðardóttir. 1. Fræðileg umfjöllun Barnabókmenntir Þjóðsögur og ævintýri Fantasía...7 Efnisyfirlit Ágrip 2 Inngangur...3 1. Fræðileg umfjöllun.4 1.1 Barnabókmenntir.... 4 1.2 Þjóðsögur og ævintýri......5 1.3 Fantasía...7 2. Myndabækur...8 2.1 Upphaf myndabók....8 2.2 Myndabókin og samspil

Læs mere