Avrit frá kvf.fo. I Sortudıḱi 25. november Til Fjølmiðlanevndina

Transkript

1 Til Fjølmiðlanevndina I Sortudıḱi 25. november 2016 Viðv. kæru til Fjølmiðlanevndina um sjónvarpssendingina Skattamálið send 24. mai 2016 sum eisini fevnir um onnur tíðindainnsløg við tilknýti til sendingina. Kringvarp Føroya fekk 20. juni 2016 eina kæru fra Eik Banka um sjo nvarpssendingina Skattama lið og innsløg við tilkny ti til sendingina. Kæran telur 31 ı tøkilig punkt, og Eik Banki vil ı kæruni vera við, at Kringvarp Føroya hevur brotið punktini 1.2, 3.2, 4.1 og 4.12 ı leiðreglunum um go ðan fjølmiðlasið. Kringvarpið svaraði kæruni 31. august Eik Banki legði sı ðani ma lið fyri Fjølmiðlanevndina 27. september 2016, og sendi Fjølmiðlanevndini fleiri viðmerkingar 31. oktober Kringvarpið hevur valt at svara viðmerkingunum fra Eik við: 1. Fyrst at siga nøkur orð um fakligu/søguligu bakgrundina til Skattama lið. 2. Eftir hetta gjøgnumganga vit tey 31 punktini við ny ggjum viðmerkingum til tað, sum Eik Banki hevur lagt afturat kæruni, sı ðan ma lið var lagt fyri Fjølmiðlanevndina. 3. Til seinast fara vit at ly sa ma lið u r okkara sjo narhorni sum ein fjølmiðil, ið er kærdur til Fjølmiðlanevndina fyri brot a leiðreglurnar um go ðan fjølmiðlasið. Við kæruni senda vit seks fylgiskjøl, harav eitt (skjal 8) er ein sjo nvarpsupptøka. Fylgiskjølini eru navngivin sum framhald av fylgiskjølunum, sum fylgdu við okkara svarskrivi fra dagfest 31. august 2016, og vıśa vit ı hesum skrivi til fylgiskjøl fra ba ðum svarunum. 1. BAKGRUND Faktuella, søguliga bakgrundin til Skattamálið. Skattamálið uttan grugg Skattamálið hjá Eik er í roynd og veru ein faklig ósemja millum grannskoðarar, sum TAKS, sum myndugleiki á økinum, er biðið um at taka støðu til. So einfalt kann málið lýsast. Alt hitt er grugg. Soleiðis endar Su ni Schwartz Jacobsen sı tt skriv, dagfest 31. oktober Hesum er Kringvarpið ikki heilt o samt ı. Skattama lið sny r seg um, hvørt tað var Fıǵgjarligt Støðufesti, sum bar eitt tap a eina ha lva milliard kro nur, staðfest a heysti 2010, ella um tað var Eik Banki? I hesum svarskrivinum fara vit at kalla hetta møguleiki 1: at Fıǵgjarligt Støðufesti bar tapið, og møguleiki 2: at Eik bar tapið. Um møguleiki 2 er rættur, er ein avleiðing, at Eik hevur rætt til ein skattafra dra tt a umleið 100 millio nur. So einfalt burdi ma lið at verið. 1

2 Men tað, sum gruggar ma lið og samstundis ger ma lið serliga a hugavert ı fjølmiðlahøpi er, at hetta var ikki tað, sum TAKS var biðið um at taka støðu til, ta Eik vendi sær til TAKS a fyrsta sinni. Tı ta Su ni Schwartz Jacobsen skrivaði til TAKS 24. juni 2013, nevndi hann als ikki møguleika 1. Bankastjo rin spurdi einans, um eitt tap, sum er staðfest hja Eik Banka ı tı ðarskeiðnum oktober 2010 til februar 2011 skal dragast fra sum rakstrartap ı einum ella sum goodwill yvir 10 a r (sı skjal 1). Hetta er ı veruleikanum tvær u tga vur av møguleika 2. Vit kunna kalla hetta møguleiki 2a (Eik kann draga 100 millio nir fra ı einum) og møguleiki 2b (Eik kann draga 100 millio nir fra yvir 10 a r). Møguleiki 1 var als ikki lagdur fyri TAKS fyrr enn ı januar ı a r. Hetta er tað, sum fær Eyðun Mørkøre at siga ı Degi & Viku, 26. mai 2016, at Nýggir upplýsingar eru komnir fram. Ella í øllum førum nýggj sjónarmið, sum ger tað, at vit taka málið uppaftur. 1 I skrivinum, dagfest 31. oktober 2016, vıśur Su ni Schwartz Jacobsen a byrgdina fra sær, at viðgerðin hja TAKS var o fullfıǵgjað. Sambært bankastjo ranum er tað TAKS, sum ı fyrru viðgerðini av ma linum ikki livdi upp til krøvini ı lo gini: TAKS hevur sum ovasti skattamyndugleiki í landinum ikki bert teir møguleikar, ið Eik Banki spyr um, men altíð, sum myndugleiki, hevur ein triðja møguleika, sum er at nokta Eik Banka frádráttin. Tað er ikki bert ein møguleiki hjá TAKS; tað er eitt krav sambært fyrisitingarlógini. Sjo narmiðið hja bankastjo ranum svarar til at siga, at tað er uppga van hja TAKS at finna u t av, um ein hevur eina inntøku afturat tı, ein upply sir ı sja lvuppga vuni, ella um ein veruliga by r har, ein skrivar ı eina umso kn um koyripengar. Soleiðis er reglurnar ikki. Um vanligir borgarar upply sa skeivt, er tað ikki roknskaparteknikkur ella ein faklig o semja. Vanligir borgarar kunna ikki siga, TAKS kann altı ð at krevja meir inn ı skatti ella noktað mær koyripengar, um TAKS kemur eftir, at eg havi størri inntøku ella bu gvi onkra aðrastaðni. Tað skyldan hja TAKS. Somu reglur, sum eru galdandi fyri vanligar borgarar, eru galdandi fyri bankar. Eisini um teir standa ı tı heilt margha ttiligu støðu, at teir eru farnir at ivast ı, um teir hava mist 500 millio nir ella ikki. I samskiftinum við TAKS hava eisini bankar a byrgdina av at upply sa rætt. TAKS skal ikki finna u t av, hvat er rætt. Tað hevur skattgjaldarin sja lvur a byrgdina av. Er ein ı iva, spyr ein TAKS um ivama lini. Serliga ta ein hevur so go ðar umstøður sum Eik, sum hevur fleiri løggildar grannskoðarar at ra ðføra seg við. Ta a tti tað at verið sja lvsagt, at fyrispurningurin til TAKS var so væl avgreiddur, at TAKS ikki kundi misskilja ma lið. Men so væl upply sti Eik ikki TAKS. Ta avgerðin hja TAKS at ja tta bankanum tær 100 millio nirnar ı skattafra dra tti var greið a sumri 2015, var bankin ennta errin av, at mann ikki hevði gjørt, sum grannskoðarin mælti til. I fundarfra greiðingini fra 24. august 2015 stendur: Revisionsudvalget udtrykte tilfredshed om, at banken havde fastholdt sin oprindelige vurdering af, at der er tale om et skatteaktiv og ikke havde fulgt den eksterne revisions anbefaling

3 Fra greiðingin hja Su na Schwartz Jacobsen um, hvı Eik ikki lurtaði eftir sıńum grannskoðarum og spurdi TAKS um møguleika 1, er, at: Eik Banki hevur aldrin verið í iva, um at bankin hevur rætt til ein frádrátt fyri undirbalansuna antin sum beinleiðis frádrátt ella sum goodwil. Tískil var spurningurin til TAKS, hvussu undirbalansan skuldi viðgerast skattliga, og ikki um hvørt bankin hevði rætt til frádrátt. At Su ni Schwartz Jacobsen skal hava verið so sannførdur um, at møguleiki 1 ikki var verdur at umrøða fyri TAKS, er o metaliga undrunarvert. Ikki minst, ta ein lesur gongdina ı ma linum og sær, hvussu no gvir serkønir perso nar ferð eftir ferð hava vıśt Eik a, at møguleiki 1 er tann rætti. Ta kann tað tykjast sum at grugga ma lið, at bankastjo rin ı staðin fær TAKS at viðgera møguleikarnar 2a og 2b. Um ikki annað, so a tti Eik at nevnt møguleika 1 bara fyri at tryggja sær, at Eik av o røttum ikki fekk 100 millio nir kro nur, sum landskassin av røttum a tti. Men hetta valdi Eik ikki at nevna. Her liggur tann sto ra søgan ı Skattama linum. Aftur til heystið 2010 I skrivinum til Fjølmiðlanevndina, 31. oktober 2016, hevur Su ni Schwartz Jacobsen eina gjøgnumgongd av viðurskiftunum ı sambandi við avhendanina av gamla Eik, stovningina av ny ggja bankanum og bakgrundina til Skattama lið. I ein a vıśan mun er hendan gjøgnumgongd røtt. A nøkrum økjum eru to viðurskiftir, sum bankastjo rin ikki ly sir rætt, sum Kringvarpið ma viðmerkja. 1) Fyrsta ty dningarmikla upply sing, sum bankastjo rin ikki ger no g no gv burturu r, er, at bøkurnar hjá gamla Eik vóru ikki gjørdar upp, tá nýggi bankin var stovnaður á heystið I sıńi fyrstu kæru til Kringvarpið, dagfest 20. juni 2016, skrivaði Su ni Schwartz Jacobsen, at tað var ein skeiv upply sing ı Skattama linum, ta tað bleiv sagt, at ta Fıǵgjarligt Støðufesti yvirto k Eik, høvdu ikki verið stundir til at gera bøkurnar hja gamla bankanum upp: Fíggjareftirlitið hevði gjørt uppgerð fáar vikur frammanundan, skrivaði Su ni Schwart Jacobsen ı sıńi rætting. Kringvarpið vıśti ı sıńi svarskrivi fra 31. august 2016 a, at Fıǵgjareftirlitið hevði ikki verið gjøgnum allar bøkurnar hja gamla Eik fa ar vikur frammanundan avhendanini, men hevði hugt nærri at 15 u tvaldum la num (sı skjal 3). Hetta fær bankastjo ran at koma til ta niðurstøðu, at Kringvarpið ikki skilur lo gina um Finansiel Stabilitet, tı tað er ikki talið, men støddin av la num, sum var avgerandi fyri, at Fıǵgjareftirlitið a setti ny tt solvenskrav fyri Eik. Bankastjo rin hevur lutvıś rætt ı hesum. Sja lvandi er tað støddin av niðurskrivingum, sum er avgerandi fyri ny ggja solvenskravið. Men tað sum Su ni Schwartz Jacobsen ikki hevur rætt ı, er, at hann kallar eina gjøgnumgongd av u tvaldum la num fyri eina roknskaparliga uppgerð. Ein tıĺıḱ uppgerð krevur, at allar ognir og skyldur verða virðismettar. Men so var ikki, ta Fıǵgjareftirlitið var a eftirlitsvitjan ha lvan september Hetta var eisini greitt fyri øllum, ta tı ðindafundur var hildin, 27. september Tı segði Gunnar ı Liða a tı ðindafundinum, at endaligu tølini fyri Eik ikki vo ru komin (kann hoyrast ı Skattama linum a 11.30). 3

4 Fıǵgjarligt Støðufesti gjørdi heldur onga virðismeting, a ðrenn Eik var yvirtikin. Fyrsti stjo rin, sum Fıǵgjarligt Støðufesti setti ı Eik, Jørn Astrup Hansen, greiðir ı greinini Eik fup eller fakta soleiðis fra : Finansiel Stabilitet betalte ikke noget for bankens virksomhed, der blev overtaget ubeset. At Fıǵgjarligt Støðufesti yvirto k ognir og skyldur ubeset merkir, at ongin virðisa seting var gjørd av ognum og skyldum. Fıǵgjarligt Støðufesti ikki so frægt sum kannaði, hvat sto ð a bo kunum, tı Fıǵgjarligt Støðufesti hevði eina lo garbundna skyldu sambært Bankapakka 1 at yvirtaka gamla Eik. Um tapið var ha lv, heil ella fleiri milliardir kro nur var lıḱamikið ı mun til lo garbundnu skylduna. At tølini hja Eik ikki vo ru endalig, var greitt, ta aðalfundur var hildin a Hotel Føroyum, 7. oktober 2010 (sı skjal 4). Tı stendur ı nevndarfundarfra greiðingini: Tað er ikki gjørd ein neyv virðismeting, men afturímóti er gjørd ein avtala um at regulera keypsprísin 23. Var ein virðismeting av ognum og skyldum ı gamla Eik ikki gjørd 7. oktober 2010, merkir tað na tu rliga, at so var ein virðismeting av ognum og skyldum ı ny ggja Eik heldur ikki gjørd. Tı ognir og skyldur verða avhendaðar beinleiðis úr gamla Eik til ny ggja Eik, og tı er hetta virðið sja lvsagt tað sama. Endaliga virðið a ognum og skyldum ı gamla bankanum er byrjunarvirðið a ognum og skyldum ı ny ggja bankanum (umframt kapitalinnskotið fra Fıǵgjarligum Støðufesti). Fram til februar 2011 bleiv virðið a yvirtiknu ognunum og skyldunum a sett. I almenna roknskapinum fyri 2010/11 skrivar Su ni Schwartz Jacobsen a sı ðu 4 (sı skjal 5): Tann 12. oktober 2010 vórðu ognir fyri mió. kr. og skyldur fyri mió. kr. avhendaðar frá Eik Banka P/F til Eik Banka Føroya P/F. At virði a yvirtiknu skyldunum var 514 mio. kr. størri enn virði a yvirtiknu ognunum, hevði við sær, at Fıǵgjarligt Støðufesti niðurskrivaði tær ba ðar milliardirnar, sum vo rðu settar ı Eik Banka, til mio. Ein onnur avleiðing var, at hetta tapið bleiv partur av stevningi mo ti leiðsluni fyri gamla Eik. 2) Hetta er tann næsta ty dningarmikla misskiljingin, sum kann lesast burturu r fra greiðingini hja Su na Schwartz Jacobsen. Ho ast virðisa setingin ikki var endaliga gjørd fyrr enn ı februar 2011, var tað virðið á yvirtiknum ognum og skyldum sambært byrjanarjavnanum pr. 12. oktober , sum fram til februar 2011 var a sett at vera minus 514 mió krónur. Tı stendur a sı ðu 22 ı almenna roknskapinum fyri 2010/11, at eginognin hja Eik við a rsbyrjan ta Eik Banki Føroya P/F byrjar sı tt virksemi 12. oktober 2010 var mio kro nur(sı skjal 5). Tað kann tı elva til o neyðuga misskiljing, ta Su ni Schwartz Jacobsen skrivar: Í tíðarskeiðnum 1. oktober 2010 til 1. februar 2011 staðfesti nýggi Eik Banki virðistap. At yvirtiknu ognirnar og skyldurnar ikki blivu endaliga 2 Sí annars viðmerkingarnar hjá Súni Schwartz Jacobsen á síðu 10 í skrivinum frá 31. oktober 2010: Nevndarfrágreiðingar eru løgfrøðiliga galdandi skjøl, ið nýtast sum grundarlag fyri eftirlitið við bankunum. Nevndarfrágreiðingar verða nýttar sum grundarlag í rættarmálum. Endurgevingin frá nevndarfundinum, 7. oktober 2010, er tí ikki til debat. Tað er eitt fakta, at ongin virðmiseting var gjørd av ognum og skyldum, tá Eik var avhendaður. 3 Sambært avtaluni, so hevði ein positiv regulering um gamli Eik hevði havt virðismiklari ognir enn skyldur farið umvegis gamla Eik til Fíggjarligt Støðufesti, sum var kreditorur hjá trotabúnum eftir gamla Eik, sum hevði veitt trygd fyri Eik Bank Danmark, sum longu tá øllum kunnugt hevði milliarda tap. 4 Í almennu roknskapunum hjá Eik stendur Eik at byrja 12. oktober Í skjølum hjá Fíggjarligum Støðufesti stendur 14. oktober Hesin munur hevur tó onki at siga. Í okkara svarið brúka vit dagfestingina, sum Eik brúkar uttan at nakar serligur týdningur verður lagdur í hetta. 4

5 virðisa settar fyrr enn ı februar 2011 merkir ikki, at tapini hoyra til tı ðarskeiðið oktober 2010 februar Um tapið a 514 mio. kr. ikki hoyrdi til yvirtiknu ognirnar og skyldurnar og tı ðina frammanundan avhendanini hevði ikki verið grundarlag fyri at stevnt leiðsluna fyri gamla Eik eftir endurgjaldi fyri hetta tapið. Um hesi tap hoyrdu til tı ðina fram til februar 2011, hevði tað eisini verið skeivt, ta Su ni Schwartz Jacobsen skrivaði ı almenna roknskapin, at Eik hevði eina eginogn a mio kr. við a rsbyrjan I hesum føri skuldu grannskoðararnir, KPMG og Spekt, heldur ikki go ðkent almenna roknskapin fyri Men hendan roknskap a teknaðu grannskoðararnir uttan fyrivarni. Byrjanarjavnin hjá Eik Størsti feilurin ı fra greiðingini hja Su na Schwartz Jacobsen til Fjølmiðlanevndina er sami feilur, sum er ı samskiftinum hja Eik við TAKS. I fylgiskjølunum, sum Eik hevur sent til Fjølmiðlanevndina, kallar Eik sıń fyribils byrjunarjavna fyri byrjunarjavnan hja bankanum. Su ni Schwartz Jacobsen skrivar: Byrjunarjavnin, sum í Fylgiskjal 1 ber heitið Preliminary Opening Balance, verður av KvF (og Jørn Astrup Hansen) róptur fyri den preliminære åbningsbalance, og javnin í Fylgiskjalið 2 verður róptur den endelige åbningsbalance. Hetta er misvísandi. Uttan at tað er viðkomandi, so er tað skeivt, ta Eik skrivar, at Kringvarpið kallar Premliminary opening balance fyri den præliminære a bningsbalance. Kringvarpið ny tti heitið fyribils byrjunarjavnin. Hetta er to lı kamikið. Tað heilt grundleggjandi er, at tað er pu ra burturvið av bankastjo ranum at siga, at ein preliminary opening balance ikki er ein fyribils ella præliminærur byrjunarjavni. Orðið preliminary merkir fyribils. Ta tað verður skrivað kla rt og ty ðiligt a javnan 1. oktober 2010, at hetta er ein preliminary opening balance, so liggur tað ı sja lvum heitinum preliminary opening balance, at tað kemur ein annar byrjunarjavni seinni, ta tølini eru endalig. Hvat annað skuldi orðið preliminary annars staðið fyri ı hesum sambandi? Um vit venda aftur til aðalfundin a Hotel Føroyum, 7. oktober 2010, so stendur tað ı nevndarfundarfra greiðingini, at Tað er ikki gjørd ein neyv virðismeting, men afturímóti er gjørd ein avtala um at regulera keypsprísin (sı skjal 4). Um tølini vo ru endalig, hvı skuldi annars verið gjørd ein avtala, um at regulera keypsprıśin til, ta ein virðismeting var gjørd? Ta TF Holding keypti 70 prosent av Eik, var eisini greitt fyri øllum, at tølini hja Eik vo ru bert fyribils. Jo gvan Pa ll Lassen, advokatur hja Eik, hevur ı greinini Ta Astrup lumpaði Jan Lamhauge greitt fra um keypstilgongdina ı desember 2010: Vit vistu, at upplýsingarnar um eginognina neppa fóru at halda. Tı kundi TF Holding keypa 70 prosent av Eik fyri einans umleið 450 millio nir kro nur. Tı tað var alment kent, at Eik hevði ikki eina eginogn omanfyri 2 milliardir kro nur. Øll við vitan innan økið vita, at ein preliminary opening balance er ikki ein byrjunarjavni. Tað liggur ı sja lvum heitinum, at hetta er fyribils byrjunarjavni, sum stendur til rætti byrjunarjavni er a settur. Hvı Su ni Schwartz 5

6 Jacobsen koppar hesum a høvdið, soleiðis at byrjunarjavnin ı almenna roknskapinum ikki er verdur at nevna, meðan fyribils byrjunarjavni fær støði sum byrjunarjavni, er o metaliga trupult at skilja. Avleiðingin av hesi undrunarverdu støðuni hja bankastjo ranum er to lættari at skilja. Tað merkir, at niðurskrivaða eginognin ı byrjunarjavnanum verður til eitt fra dra ttarberandi tap, sum hevur við sær, at bankin sleppur undan at rinda umleið 100 millio nir kro nur ı skatti. Avnoktanin av møguleika 1 Skattama lið sny r seg, sum sagt, um møguleika 1 ella møguleika 2: um Fıǵgjarligt Støðufesti ella Eik hevði havt eitt tap uppa eina ha lva milliard kro nur. Her er ein gjøgnumgongd av øllum teimum dagfestingum, sum Kringvarpið higartil hevur fingið innlit ı, at bankin fekk kunnleika um møguleika 1 5 : - 5. oktober 2010, a einum fundi um møguleikan at keypa Eik, fekk TF Holding at vita fra Fı ggjarligum Støðufesti, at sto rir skattafra dra ttir ikki fylgdu við Eik. Tapini lo gu ı gamla bankanum, og fylgdu ikki við ı ny ggja bankan. Møguleiki 1 var einasti møguleiki november 2010 hevði KPMG orðað eitt skjal við skattligu treytunum, sum fylgdu við Eik, sum møguligir keyparar fingu atgongd til. Møguleiki 1 var einasti møguleiki februar 2011 hevur stjo rin ı Eik, Jørn Astrup Hansen, skrivað eitt skjal, sum verður lagt fyri Torben Nielsen, komandi nevndarformann ı Eik, og Gunnar ı Liða, nevndarformann hja komandi meirilutaeigaranum ı Eik, TF Holding, sum staðfestir, at ongar skattaa ongir ella møguligir fra dra ttir eru partar av byrjunarjavnanum hja bankanum. Møguleiki 1 var einasti møguleiki (sı skjal 7) mars 2011 verður upprit fra KPMG og Spekt sent til nevndina ı Eik. Uppritið go ðkennir tølini ı fra greiðingini Eik Banki ı Uppritið sny r seg um roknskapin fyri 4. a rsfjo rðing ı 2010, sum verður endurgivið ı fra greiðingini Eik Banki ı I fjo rðingsroknskapinum, sum tekur u tgangsstøði ı byrjunarjavnanum við einari eginogn a mio, er støða tikin til skattaspurningin viðvıḱjandi yvirtikna hallinum a 514 mio kr. Grannskoðararnir stuðla avgerðini hja ta verandi nevnd og stjo rn um ikki at kanna sær nakran skattafra dra tt fyri hallið. Møguleiki 1 verður mettur at vera tann rætti. Uppritið var lagt fyri nevndina a fundi 25. mars Møguliga fekk Eik upp aftur fleiri fráboðanir. Frá tí, at Skattamálið var send 24. mai til vit svaraðu uppruna kæruni frá Eik 31. august, hevur Kringvarpið fingið innlit í fleiri fráboðanir enn tær, ið eru nevndar í Skattamálinum. Millum annað, at hetta hevði verið frammi á fundi millum TF Holding og Fíggjarligt Støðufesti 5. oktober Síðan vit svaraðu á fyrsta sinni 31. august, hevur Kringvarpið enn eina ferð fingið innlit í upp aftur fleiri fráboðanir, sum Eik hevur fingið um at møguleika 1 var rætta svarið uppá skattaivamálið. Harímillum, at grannskoðararnir tóku støðu til skattaspurningin í einum uppriti um roknskapin fyri 4. ársfjórðing Fundarfrágreiðing frá TF Holding frá 5. oktober Orsakað av avtalu við okkara keldur hevur Kringvarpið ikki møguleika at útflýggja Fjølmiðlanevndini hesa fundarfrágreiðing. 7 Sı viðmerkingarnar ı hesum skrivi til punkt 9 av teimum 31 kærupunktunum fra Eik. 8 Henning Kruse Petersen, nevndarformaður í Fíggjarligum Støðufesti , váttaði í Degi & Viku, 17. november 2016, at grannskoðararnir hjá Fíggjarligum Støðufesti tóku undir við tølunum hjá Astrup. Kringvarpið er eisini vitandi um, at Henning Kruse Petersen í samband við donsku fjølmiðlaumrøðuna av Skattamálinum las uppritið hjá KPMG og Spekt umaftur, og var hann enn sannførdur um, at hetta var ein røtt endurgeving. 6

7 - 13. mars 2013 boðar Henrik Barner, grannskoðari hja Eik u r KPMG fra, at hann ikki heldur, at bankin hevur rætt til skattafra dra ttin, sum bankin hevur kannað sær ı sja lvuppga vuni fyri 2010/11. Møguleiki 1 var einasti møguleiki mai 2013 hevur Spekt gjørt eitt upprit, sum kemur til niðurstøðuna, at møguleiki 2a er sera ivasamur. Spekt umrøður, at møguliga (men bert møguliga) kann møguleiki 2b vera rættur. Det vurderes derimod, at denne underbalance muligvis kan behandles som skattemæssigt goodwill. Ivasomu niðurstøðurnar um møguleikar 2a og 2b, merkir, møguleiki 1 er helst rætta svarið mars 2014 kemur Spekt ı einum øðrum enn meir hvassorðum uppriti til niðurstøðuna, at Eik neyvan hevur rætt til nakran fra dra tt, hvørki sum møguleika 2a ella 2b. Derfor kan man ikke uden videre konkludere, at underbalancen i dette tilfælde repræsenterer goodwill for den nye bank. Við øðrum orðum er møguleiki 1 mest sannlıḱi møguleikin mars 2014 boðar Jørn Astrup Hansen fra a nevndarfundi, at hann heldur, at møguleiki 1 er tann einasti møguleiki (sı endurgeving fra nevndarfundi, 27. mars 2014 a næstu sı ðu). Ho ast allar hesar fra boðanir nevndi Eik aldrin fyri TAKS, at møguliga vo ru tær 500 millio nirnar taptar ı gamla Eik, og at Fıǵgjarligt Støðufesti hevði staðið fyri hesum tapi. Hetta va ttar Eik ı skrivinum til Fjølmiðlanevndina: Eik Banki hevur aldrin verið í iva um, at bankin hevur rætt til ein frádrátt fyri undirbalansuna antin sum beinleiðis frádrátt ella sum goodwil. Tískil var spurningurin til TAKS, hvussu undirbalansan skuldi viðgerast skattliga, og ikki um hvørt bankin hevði rætt til frádrátt. Ársskiftið , nevndin fær innlit í samskifti við TAKS Um a rsskiftið bleiv rættiligt innanhy sis strı ð ı Eik, ta bankin ætlaði at gera ny stlu av skattafra dra ttinum ı almenna roknskapinum hja bankanum. Jørn Astrup Hansen to k seg u r nevndini hja Eik, og Spekt noktaði at skriva undir roknskapin uttan at taka fyrivarni. I skrivinum fra Eik til Fjølmiðlanevndina fra 31. oktober 2016, ljo ðar tað sum um, at avgerðin hja Jørn Astrup Hansen kom sum eitt yvirraskilsi: Hvørki nevnd ella stjórn bankans kendu aftur grundgevingarnar frá Jørn Astrup Hansen, tí at Jørn Astrup Hansen hevði verið við til allar viðgerðir av spurninginum, og tók eisini undir við avgerðini um at senda TAKS fyrispurning. Men avgerðin hja Jørn Astrup Hansen a tti ikki at havt undrað bankan. Sum vit vıśtu a omanfyri var hendan støða greið fra byrjan, og Eik/TF Holding fekk fleiri ferðir at vita fra Astrup og ørðum, at møguleiki 1 var tann rætti. I fundarfra greiðingini fyri 27. mars 2014 stendur greitt: 9 Sı viðmerkingarnar ı hesum skrivi til punkt 15 av teimum 31 kærupunktunum fra Eik. 7

8 Jørn Astrup fandt, at der var tale om et tab, som definitivt kan henføres til gamle Eik Banki, og at Finansiel Stabilitet har taget tabet som garant. Jørn Astrup delte revisionens skepsis. Tabet på 514 mio. kr. er, efter Jørn Astrups opfattelse, afholdt af Finansiel Stabilitet. Ikke som aktionær i Eik Banki Føroya men som agent for den danske stat, der ved Eik Bankis sammenbrud hæftede ubegrænset for bankens simple forpligtelser. Hvussu Eik kundi misskilja so greiða talu, er ilt at skilja. I Skattama linum (a ) verður eitt bræv, sum Jørn Astrup Hansen sendi til Torben Nielsen, nevndarformann ı Eik, 16. mars 2014 eisini endurgivið, har Jørn Astrup Hansen enn eina ferð endurtekur, at hann ikki metur, at bankin hevur rætt til ein fra dra tt, og leggur a herðslu a, at kunningin til TAKS ma vera so go ð sum møguligt. Nevnd og stjo rn bankans a ttu tı at kent grundgevingarnar hja Jørn Astrup Hansen aftur, ta hann to k seg u r nevndini hja Eik. Ivama lini um fra dra ttin millum annað hja grannskoðanini (sı omanfyri Jørn Astrup delte revisionens skepsis ) vo ru umrødd fleiri ferðir ı Eik. Tað bleiv ennta so harðmælt, at nevndarlimir blivu ho ttir við, at teir kundu a byrgdast, um teir forðaðu fyri, at Eik fekk fra dra ttin (sı punkt 18 av 31). Eik undrast yvir avgerðina hja Jørn Astrup Hansen, tı hann tók eisini undir við avgerðini um at senda TAKS fyrispurning. Her er ty dningarmikið at skilja, at nevndin ı Eik fekk ikki innlit ı samskifti við TAKS fyrr enn strı ðið to k seg upp um a rsskiftið 2015/16. Fatanin frammanundan var, at aftana uppritið fra Spekt 15. mai 2013 fo r Eik sja lvsagt at spyrja TAKS um møguleika 1 ella møguleika 2b. Men um a rsskiftið fekk nevndin innlit ı, at Eik hevði upply st fyri TAKS, at talan var um eitt tap hja Eik, sum var staðfest ı tı ðarskeiðnum oktober februar 2011, og at bankin tı einans spurdi um møguleika 2a ella 2b. Hetta var tað, sum nevndin ikki visti frammanundan, og sum fekk Jørn Astrup Hansen at fara u r Eik. Broyttu almennu frágreiðingarnar hjá Eik I okkara svarskrivi fra 31. august 2016, er ein gjøgnumgongd av almennu umrøðuni av Skattama linum. Vit skula ikki endurtaka alt hetta einaferð afturat. Vit vilja to gera Fjølmiðlanevndina varuga við, hvussu Eik a (minst) tveimum avgerandi økjum hevur broytt sıńar fra greiðingar, sı ðani ma lið kom fram. 1) Ta ma lið kom fram, hevði tað sto ran ty dning fyri Eik at leggja dent a, at Eik hevði upply st TAKS so væl sum møguligt um ma lið. So skjo tt, sum bankin hoyrdi, at tað møguliga vo ru ivama l um hendan fra dra tt, vendi mann sær til TAKS at spyrja um hetta. 18. februar 2016 verður Su ni Schwartz Jacobsen spurdur ı Degi & Viku, um Eik hevur kunnað TAKS um, at byrjunarjavnin hja bankanum var ha lv onnur milliard. Bankastjo rin svarar Ja, TAKS hevur fingið alt tað tilfarið. Vit hava ikki nakað, sum vit ikki hava fortalt ( Skattama lið: ). Tað sama var boðskapurin hja nevndarformanninum ı TF Holding, Gunnari ı Liða 25. februar 2016: TAKS hevur fingið allar relevantar upplýsingar frá okkum. Og hviss teir hava havt møguleika fyri... hviss teir hava hildið seg mangla nakrar upplýsingar, so kundi teir spurt okkum. Og teir fingið alt, sum teir hava spurt um ( Skattama lið: ) 8

9 Her verður onki nevnt um, at Eik aldrin nevndi møguleika 1 fyri TAKS, og at ivama l høvdu verið um fra dra ttin fra byrjan. Tvørturıḿo ti vil Eik vera við, at spurningurin um møguleika 1 ikki var umrøddur fyrr enn aftana, at TAKS hevði ja ttað Eik skattafra dra ttin. 18. februar 2016 tosaði u tvarpið við Torben Nielsen, nevdarformann ı Eik: Beinta Løwe: Samtidig er den eksterne revision lidt betænkelig med det her. Hvad siger du selv til det? Torben Nielsen: Jamen, det er noget, der er tilfældet på det nuværende tidspunkt. På det tidspunkt, hvor vi lavede andsøgningen... eller forespørgslen til TAKS, da var alle enige om, at det var måden at gøre det på 10. Hetta var eisini staðfest ı almennum skrivum. 18. februar 2016 sendi Eik eitt tı ðindaskriv u t við heitinum Eik vil bert hava greiðu a ma linum. Har stendur: Nevndin í Eik varð kunnað um avgerðina hjá TAKS í august Men ein júst fráfarin nevndarlimur í Eik og uttanhýsis grannskoðanin hjá bankanum hava síðani ivast í avgerðini hjá TAKS. A hesum sitatum sæst, at ta ma lið kom fram, var fra greiðingin hja Eik, at grannskoðararnir hja bankanum vo ru samdir, lıḱa fram til aftaná, at TAKS var komið til sıńa niðurstøðu. At grannskoðararnir ı veruleikanum peikaðu uppa møguleika 1, langa tı ð a ðrenn TAKS kom til sıńa niðurstøðu, sæst ikki ı fra sagnunum fra Eik fram til Skattama lið var send 24. mai I dag ivaleyst sum eitt u rslit av avdu kingunum ı fjølmiðlunum hevur Eik broytt hetta til, at Eik bert sendi TAKS tað, sum Su ni Schwartz Jacobsen helt, hava ty dning. Metingarnar hja grannskoðarum og øðrum, sum vo ru o samd, vo ru ikki neyðugar at lata TAKS, so mikið sannførdur var Su ni Schwartz Jacobsen um, at Eik hevði rætt til skattafra dra ttin - antin sum møguleika 2a ella 2b: Eik Banki hevur aldrin verið í iva, um at bankin hevur rætt til ein frádrátt fyri undirbalansuna antin sum beinleiðis frádrátt ella sum goodwil. Tískil var spurningurin til TAKS, hvussu undirbalansan skuldi viðgerast skattliga, og ikki um hvørt bankin hevði rætt til frádrátt. 2) Ein onnur avgerandi broyting ı fra sagnunum hja Eik er, at ta Skattama lið kom fram ı februar 2016, noktaði Eik ikki, at byrjunarjavnin hja bankanum var ha lv onnur milliard. Su ni Schwartz Jacobsen va ttar hetta ı Degi & Viku 18. februar Kringvarpið hevur eisini sent Fjølmiðanevndini upptøkur, har bankastjo rin vıśur Jan Lamhauge a almenna roknskapin, peikar og fortelur, at byrjunar fıǵgjarstøðan hja bankanum var mio kr (sı skjal 8). I skrivliga samskiftinum millum Eik og Kringvarpið ı sambandi við Skattama lið avsannar Su ni Schwartz

10 Jacobsen heldur ikki, at byrjunarjavnin var ha lv onnur milliard kro nur. Ta vıśir bankastjo rin beinleiðis til sı ðu 22 ı almenna roknskapinum fyri 2010/ Hetta ivaleyst eisini sum ein avleiðing av, at fjølmiðlarnir hava avdu ka, hvat Eik hevur sent TAKS (punkt 21 ı kæruni) hevur Eik eisini broytt støðu til, soleiðis at Eik nu ı kæruni til Fjølmiðlanevndina vil vera við, at fyribils byrjunarjavnin hja bankanum er veruligi byrjunarjavnin. Hetta var ikki almenna støðan hja bankanum ı februar. 2. TEY 31 PUNKTINI Kringvarpið fer nú at gjøgnumganga tey 31 punktini, sum Eik kærir um, við nýggjum viðmerkingum til tað, sum Eik Banki hevur lagt afturat kæruni, síðan málið var lagt fyri Fjølmiðlanevndina. Hetta verður gjørt, hóast Kringvarpið heldur, at vandi kann vera fyri, at viðgerðin hjá Fjølmiðlanevndini fer út á eitt síðuspor í mun til tað, sum kært verður um. Tað grundleggjandi má vera setningarnir í Skattamálinum. Í skrivinum 31. oktober 2016 viðmerkir Eik eins nógv svarskrivið hjá Kringvarpinum, ikki setningarnar í Skattamálinum. Vit hava tó valt at svara uppá fleiri av hesum viðmerkingum frá Eik, tí tær kunnu geva Fjølmiðlanevndini eina skeiva heildarmynd av málinum, um tær sleppa at standa einsamallar. 1. (0:13): Dulnevnd kelda greiður frá sínum motivum: "Eg kann ikki standa á síðulinjuni, meðan Eik Banki á alljósum degi roynir at ræna føroyska skattgjaldaran. Eg eri bangin fyri tað ikki fær avleiðingar". Eik vil vera við, at sitatið ikki verður eftirkannað. Sitatið verður ikki viðgjørt ella nevnt aftur í sendingini. Su ni Schwartz Jacobsen mistekur seg, ta hann skrivar, at sitatið ikki verður nevnt aftur. Sama sitat verður endurtikið a ı Skattama linum, ta meira verður greitt fra umstøðunum aftan fyri, at keldur hava latið miðlunum tilfar undirhonds. Hetta er eisini punkt 6 ı kæruni hja Eik. At sitatið verður skrivað sum tað allarfyrsta ı sendingini, er ikki nøkur tilvild. Sitatið byrjar lutvı st Skattama lið, tı sto ra søgan ı Skattama linum er, at Kringvarpið og Miðlahu sið hava fingið o vnaliga no gv tilfar fra varsko gvarum u r fıǵgjarheiminum; og lutvıśt tı, at øll sendingin sny r seg um at kanna bakgrundina aftanfyri, at hesir varsko gvarar bæði dulevndu keldurnar og Fıǵgjarligt Støðufesti ı fra boðanini til Fıǵgjarma lara ðið hava tikið so vı ðgongd stig sum ı hesum førinum. Kringvarpið er tı als ikki samt við Eik ı, at sitatið ikki verður viðgjørt. Tvørturıḿo ti, kann øll sendingin sıǵgjast sum ein lang uppfylging av sitatinum. At hoyra grundgevingarnar hja varsko gvarum er avgerandi fyri hesa søguna. 2. (1:00): Forsíðan á Sosialinum, 15. apríl 2016 Eik kærir um, at Kringvarpið vísir eina mynd av forsíðuni á Sosialinum. Kringvarpið hevur sjálvstøðuga ábyrgd fyri útsøgnunum á forsíðuni. Talan er um eitt uppáhald, sum ikki verður skjalprógvað, og hetta eigur at vera rættað.' 11 Sí spurning 12 her: 10

11 Eik vıśur ı kæruni a 19 ı lo gini um Fjølmiðlaa byrgd, og vil við hesum vera við, at Kringvarpið hevur redaktionella a byrgd av u tsøgnunum a forsı ðuni a Sosialinum. Men her tykist bland vera komið ı. Lo gin um Fjølmiðaa byrgd staðfestur ı 18, at Tann, ið sigur eitt hvørt í eini óbeinleiðs sending, hevur ábyrdina av innihaldinum í hesi framsøgn. Hetta er kanska kendast fra sokallaða Jersild-ma linum, sum snu ði seg um, at danski journalisturin Jens Olaf Jersild bleiv meldaður fyri rasistikar u tsagnir ı hansara sending. Ma lið endaði við, at journalisturin bleiv frıḱendur, tı hann kundi ikki a byrgdast fyri u tsagnir hja øðrum. Kringvarpið ikki vil tı ikki greiða nærri fra orðavalinum a umrøddu forsı ðuni. Tað er ikki tı, at Kringvarpið vil taka fra støðu fra u tsagnunum hja Sosialinum, men heilt einfalt tı Kringvarpið ikki kann a byrgdast fyri u tsagnirnar hja einum øðrum fjølmiðli og enn minni rætta ı hesum u tsøgnum, soleiðis sum Eik krevur ı kæruni. 3. (1.46): Jan Lamhauge: "Seinasta mánan hava Miðlahúsið og Kringvarpið fingið innlit í skjøl, sum vísa, hvussu tað eyðnaðist Eik at fáa føroyskar skattamyndugleikar at játta teimum ein skattafrádrátt á næstan 100 milliónir krónur". Eik kærur um, at hetta er ein grov skuldseting, har journalisturin leggur Eik undir at hava roynt at lumpa ein skattafrádrátt burtur úr skattamyndugleikunum. Eik heldur, at hetta er ein villeiðandi orðing. 4. (5.05): Jan Lamhauge: "Tá skattamálið kom fram, tók TAKS málið upp til nýggja viðgerð". Eik kærur um, at hetta er skeiv upplýsing. Eik bað TAKS hygga at málinum umaftur. Endurgivni setningurin u r Skattama linum sigur onki um, hvør fekk TAKS at taka ma lið upp av ny ggjum. Tı kann Eik ikki kalla hetta skeiva upply sing. Eik eftirly sir, hvı Kringvarpið ikki nevnir, at nevndin ı Eik hevði tikið støðu til, at tað var neyðugt at fara aftur til TAKS, ta grannskoðarin ikki vildi skriva undir roknskapin uttan at viðmerkja sıńi ivama l. Men hetta verður nevnt heili trı ggar ferðir ı Skattama lið, a 36.30, og Annars er onki at ivast ı, at uppafturtøkan hja føroyskum myndugleikum av ma linum byrjar við fra boðanini fra Fıǵgjarligum Støðufesti 29. januar Ma lið hja TAKS er uppkallað eftir hesi a heitan (sı skjal 2). I skjalayvirlitinum hja Fıǵgjarma lara ðnum sæst, at ma lið var borið TAKS ı pappıŕsformi 2. februar 2016 (sı skjal 9). Eik biður TAKS um ein fund 9. februar 2016 uttan at greiða nærri fra hvı, og tı er hetta heldur ikki skra sett ı skjalayvirlitinum um ma lið (sı skjal 2). Fundurin millum Eik og TAKS var ikki fyrr enn 25. februar. Hetta er eina viku aftana, at ma lið var komið fram ı donsku fjølmiðlunum. Til fyrimuns fyri Eik er tað rætt, at bankin a nevndarfundi 27. januar 2016 samtykti at venda sær aftur til TAKS. Tı verri gjørdi bankin ov seint av, og ma lið kom fram ı fjølmiðlunum a ðrenn Eik gav TAKS nakra fra greiðing. Um hetta ikki var hent, hevði Eik allarhelst kortini vent sær til TAKS. Um tað hesa ferð hevði gingið bankanum betur at samskifta við TAKS, soleiðis at TAKS fekk kunnleika til møguleika 1, fa a vit aldrin at vita. Hetta er to eitt 11

12 sı ðuspor ı mun til setningin u r Skattama linum, sum, sum sagt, onki sigur um, hvør fekk TAKS at taka ma lið upp av ny ggjum. 5. (8:53): Forsíðan á Sosialinum, 15. Apríl 2016 Eik kærir um, at Kringvarpið vísir eina mynd av forsíðuni á Sosialinum. Kringvarpið hevur sjálvstøðuga ábyrgd fyri útsøgnunum á forsíðuni. Talan er um eitt uppáhald, sum ikki verður skjalprógvað, og hetta eigur at vera rættað.' 6. (9.54): Dulnevnd kelda greiður frá sínum motivum: "Eg kann ikki standa á síðulinjuni, meðan Eik Banki á alljósum degi roynir at ræna føroyska skattgjaldaran. Eg eri bangin fyri tað ikki fær avleiðingar". Eik kærir um, at Kringvarpið vísir eina mynd av forsíðuni á Sosialinum. Kringvarpið hevur sjálvstøðuga ábyrd fyri útsøgnunum á forsíðuni. Talan er um eitt uppáhald, sum ikki verður skjalprógvað, og hetta eigur at vera rættað.' 7. (11.25): Upplesari :"Tá Fíggjarligt Støðufesti yvirtók Eik, høvdu stundir ikki verið til at gera bøkurnar hjá gamla bankanum upp". Eik kærir um, at hetta skal vera ein skeiv upplýsing. 8. (11.34): Upplesari: "Við sær í skjáttuni til Føroyar hevði Fíggjarligt Støðufesti 2 milliardir krónur. Milliardirnar báðar skuldu nýtast til tvey endamál: at stovna ein nyggjan banka og at rinda rokningar í gamla Eik". Eik kærir um, at hetta skal vera ein skeiv upplýsing, tí Eik Banki hevur ikki rindað rokningar í gamla Eik. Sum Kringvarpið vıśti a ı svarskrivinum fra 31. august 2016, verður sagt ı Skattama lið, at Fıǵgjarligt Støðufesti, ikki Eik Banki, rindaði rokningar ı gamla Eik fyri ha lva milliard kro nur. Hetta hevur stjo rin ı Fı ggjarligum Støðufesti, Henrik Bjerre-Nielsen va ttað ı telduposti til Jan Lamhauge fra 19. februar , og eisini greitt alment fra : Der var et betydeligt underskud i Eik Bank Færøerne, som vi kaldte den dengang, fordi der var en statsgaranti, og det dækkede Finansiel Stabilitet (kann hoyrast ı Skattama linum ). 9. (12.22): Upplesari: "KPMG orðaði skattligu treytirnar, sum fylgdu við Eik". Eik kærir um, at hetta skal vera ein skeiv upplýsing, tí tað ber ikki til at orða skattligar treytir. 12 Sí fylgiskjal 10 12

13 I skrivinum fra Eik dagfest 31. oktober skrivar Su ni Schwartz Jacobsen, at KPMG gjørdi sína meting av hvussu yvirtøkan skuldi viðgerast skattliga. Hvørki meira ella minni. Ein meting. Hesa meting deila hvørki Eik ella Deloitte, og tískil er hetta lagt fyri TAKS. Fyrst av øllum vil Kringvarpið enn eina ferð leggja dent a, at tað var ikki hetta um meinast er við o semjuna millum KPMG og Eik, skilt sum spurningin um møguleika 1 ella møguleika 2 sum Eik legði fyri TAKS. Hesin spurningur er lagdur fyri TAKS ı uppafturtøkuni av ma linum, ikki ı fyrstu viðgerðini av ma linum, sum er tann viðgerðin, sum Skattama lið fyrst og fremst sny r seg um. Men annars er Kringvarpið samt við bankastjo ran ı, at skjalið fra KPMG einans er ein faklig meting. Kringvarpið heldur to ikki, at nakað annað liggur ı orðingini ı Skattama linum. Kringvarpið hevur ongantı ð lagt tann ty dning ı orðingina, at tað merkir, at KPMG gjørdi lo girnar, sum vo ru galdandi fyri Eik ella nakað lıḱnandi. Einans tað, at fakliga metingin hja KPMG var greið longu ı umrødda skjalinum fra 15. november Hetta er sja lvandi viðkomandi, ta ein hugsar um u tsagnirnar hja Eik a ðrenn Skattama lið var send 24. Mai 2016, ta bankin vildi vera við, at so tı tt og knapt tað var greitt, at grannskoðarin hja bankanum ikki var samdur við Eik, vendi Eik sær beinanvegin til TAKS. Men støðan hja KPMG var longu greið og u tgreinað 15. november Tað vil siga 5 a r frammanundan. 10. (12.49): Upplesari: "Hetta merkir, at skatturin hjá Eik skal roknast við útgangsstøði í byrjunarjavnanum, sum sambært almenna roknskapinum var 1,5 milliard". Eik kærir um, at hetta er ein skeiv upplýsing, tí Eik byrjar við 2 milliardum í eginpeningi. Sambært Eik sigur Kringvarpið hetta uttan at vísa til eitt einasta fakligt grundarlag annað enn eitt citat frá KPMG, sum er tikið út úr kontekst. Tað er pu ra burturvið, ta Eik skrivar, at Kringvarpið sigur hetta uttan nakað fakligt grundarlag. Sum a ður vıśt a, so stendur ı almenna roknskapinum hja Eik fyri 2010/11, at eginpeningurin við a rsbyrjan var mio. Su ni Schwartz Jacobsen hevur sja lvur va ttað hetta bæði munnliga og skrivliga (sı skjal 5 og 8). 11. (14.05:) Upplesari: "At tapið verður bókað í 3. ársfjórðing 2010 merkir, at tapið hoyrir til tíðina hjá gamla Eik". Eik kærir um, at hetta er ein skeiv upplýsing, tí tað er í stríð við partafelagsreglurnar at bóka tap í einum felag, sum eru staðfest í einum øðrum felag. Setningurin ı Skattama linum sny r seg ikki um løgfrøðiliga kjakið, sum fyllir størsta partin av kæruni hja Eik undir hesum punktinum. Setningurin er ein einfaldur setningur, sum sigur, at um tapið hoyrir til 3Q 2010 (soleiðis sum myndirnar vıśa, at tað stendur ı Eik Banki ı 2010), so hoyrir tapið til tı ðina hja gamla Eik. Eik kann væl ivast ı løgfrøðiliga grundarlagnum ı nevndu fra greiðing. Tað broytir to ikki uppa tað, sum stendur svart uppa hvı tt ı fra greiðingini. Hetta er tað, sum Kringvarpð endurgevur. Og tað er ein røtt endurgeving (sı skjal 6). 13

14 Kringvarpið er annars vitandi um, at grannskoðararnir hja bankanum hava grannskoðað roknskapin fyri 4. a rsfjo rðing 2010, sum er ı Eik Banki ı Hetta kemur fram ı uppriti hja KPMG og Spekt fra 28. februar 2011, har grannskoðararnir siga seg vera samdar við nevnd og stjo rn bankans ı, at Eik ikki kannar sær nakran skattafra dra tt fyri hallið a 514 mio., sum verður mett at hoyra til tı ðina a ðrenn 30. september Hetta endurspeglast ı byrjunarjavnanum hja bankanum. Ein lıḱnandi fra greiðing fra KPMG var send til nevndina ı Eik 15. mars 2011, og var hon go ðkend uttan viðmerkingar a fundi 25. mars (14.26): Upplesari: "Hetta skrivaði Eik í frágreiðingini "Eik í 2010". Í dag vil Eik ikki kennast við frágreiðingina. Eik kærir um, at hetta er ein skeiv upplýsing, tí talan er um ein kladdu hjá Jørn Astrup Hansen. I skrivinum fra 31. oktober 2016 heitir Eik a Kringvarpið um at senda fyrispurning til Fıǵgjarligt Støðufesti fyri at va ttað, at Eik Banki ı 2010 er ein almenn fra greiðing fra ta verandi leiðslu. Kringvarpið dugir ikki at sı ggja, hvı tað skal vera neyðugt. Sja lvandi er hetta ikki ein almenn fra greiðing. Sum greitt verður fra ı okkara svarskrivið, so bleiv fra greiðingin ikki almannakunngjørd eftir ynski fra TF Holding. Tað a hugaverda við fra greiðingini er to ikki, hvørt hon var almannakunngjørd ella ikki. Tað a hugaverda er innihaldið ı fra greiðingini. Eftir a heitanina fra Eik hevur Kringvarpið to spurt hægsta myndugleikan ı Fıǵgjarligum Støðufesti, nevndarformannin Henning Kruse Petersen, um hann og grannskoðanin taka undir við tı, sum Jørn Astrup Hansen skrivar ı Eik Banki ı Jan Lamhauge: Men synspunktet i sig selv at det her var et tab, der foregik i 3. kvartal 2010 er Astrup den eneste, der har det synspunkt, eller bliver det delt i Finansiel Stabilitet? Er det noget, som I støtter, bestyrelsen og revisionen? Henning Kruse Petersen: Det er også en kendsgerning. Så det er ikke noget, man kan diskutere 14. Tað er hugstoytt enn einaferð at sıǵgja Su na Schwartz Jacobsen føra fram fyri Fjølmiðlanevndini, at ta verandi nevndin ikki vildi kennast við innihaldið ı Eik Banki ı 2010 ı skrivinum fra 31. oktober Um bankastjo rin vildi pro gva hetta, kundi hann vıśt fjølmiðlanevndini fundarfra greiðingina fra 22. februar Eik hevur ju fleiri ferðir endurgivið brotpartar av fundarfra greiðingum. Hvı ikki undir hesum punktinum? So hevði verið lætt at sæð, hvør setti spurnartekn við tølini ı fra greiðingini, øll nevndin ella bara Gunnar ı Liða? Tað hevði eisini verið lætt at sæð, hvør mælti til, at fra greiðingin bleiv almannakunngjørd, Astrup Hansen ella Bjerre-Nielsen? Tað hevði borið til at sæð, um nevndin to k undir við, at fra greiðingin skuldi almannakunngerast ella ikki? 13 Sum áður nevnt, váttaði Henning Kruse Petersen, nevndarformaður í Fíggjarligum Støðufesti , í Degi & Viku, 17. november 2016, at grannskoðararnir hjá Fíggjarligum Støðufesti tóku undir við tølunum hjá Astrup Orsakað av einari avtalu við okkara keldur, kann Kringvarpið ikki senda Fjølmiðlanevndini hesa fundarfrásagnina. 14

15 Men Su ni Schwartz Jacobsen velur ikki at vıśa Fjølmiðlanevndini hesa nevndarfra greiðingina. Millum sıńar mongu rættingar hevur Eik ikki so frægt, sum rætta hendan partin av Skattama linum (kann hoyrast a ı Skattama linum ). Er tað ikki ein staðfesting av, at bankin veit, at har er onki at rætta? Kortini velur bankin enn eina ferð at endurtaka skeivu endurgevingina fra fundinum fyri Fjølmiðlanevndini. Hetta er annars (eisini) eitt sı ðuspor ı mun til setningin, sum kært verður um. Eik vil ikki kennast við fra greiðingina ı dag. Tað verður sagt ı Skattama linum, og verður staðfest ı kæruni hja Eik. 13. (15.39): Upplesari: "Í dag vil Eik tó heldur ikki kennast við hetta skjalið". Eik kærir um, at hetta er ein skeiv upplýsing, tí skjalið finnist ikki goymsluni hjá bankanum, og tí er talan um eitt privat skjal hjá Jørn Astrup Hansen. Eik hevur broytt sıńa fra søgn um hetta skjal, sı ðan Skattama lið bleiv send 24. mai Ta visti ongin ı Eikhøpi, hvat skjal talan var um, tı ongin hevði sæð skjalið. Sı ðan kom fram, at skjalið ı fleiri umførum var sent til Torben Nielsen, nevndarformann, men tað kundi Eik ikki va ttað, tı Torben Nielsen hevði skift teldupostadressu, og hevði tı ikki atgongd til teldupostar fra 2011 og 13 (sı skjal 11). Nu skrivar Su ni Schwartz Jacobsen, at Eik Banki hevur eftir upprunaligu kæruna til KvF staðfest at skjalið er sent til núverandi nevndarformanninum í Eik Banka. Eik finst annars at, at KvF velur av onkrari orsøk at hevja skjalið til lógarkeldu. Kringvarpið skilur snøgt sagt ikki, hvı Eik hevur tað fatan, at Kringvarpið við at endurgeva a vıśar fakligar metingar s.s. metingarnar hja KPMG ella Jørn Astrup Hansen ger hesar metingar til lo g. Hetta er als ikki meiningin við at endurgeva hesar metingar, og hetta er ikki ein na tu rligur ma ti at skilja hesar u tsagnir. Kringvarpið hevur aldrin sagt, at hesar metingar eru lo g. Sja lvsagt ikki. Tað er to a hugavert at vıśa a, hvussu oftani Eik fekk a vıśt, at møguleiki 1 at Eik ikki hevði rætt til nakran skattafra dra tt var sera væl møguligur. At Eik ikki vil kennast við hesa meting ella vo n, sum Eik nu kallar hesa meting hja Astrup er sjo nligt ı kæruni hja Eik. Tı er setningurin ı Skattama linum eisini rættur. 14. (16.08): Upplesari: "Men onkuntíð í 2011 ella 2012 broytti bankin støðu og fór at ganga beint ímóti teimum skattligu treytum, sum bankin eina ferð hevði góðtikið". Eik kærir um, at talan er um skeiva upplýsing, tí skattligar treytir kunna bert ásetast við lóg. Bæði útsøgn og svar frá KvF er beinleiðis møsn, og ger einki annað enn at villeiða hyggjaran. 15.( 18.30): Upplesari: "Henrik Barner staðfesti, at tað hevði Eik gjørt í síni sjálvuppgávu. Eik kærir um, at talan er um skeiva upplýsing. Henrik Barner staðfesti er ein skeiv og misvísandi umseting og tulking av nevarfrágreiðingini, har tað stendur, at Henrik Barner var enig. 15

16 Innihaldið ı Skattama linum er ein endurgeving av bæði munnligum og skrivligum keldum. Tað er tað eisini ı hesum førinum. Skrivliga keldan er, at 13. mars 2013 var fundur ı grannskoðaranevndini ı Eik. I fundarfra sagnini stendur: Banken for perioden 2010/11 har valgt at indberette egenkapitalbevægelserne i primobalancen som skattemæssigt tab i forbindelse med overtagelsen af Eik Banki til i oktober Den skattemæssige værdi af tabet udgør et beløb i størrelsesordenen (ca 514 mio kr x 18 %) dvs 100 mio. kr. ( ) Henrik Barner bemærkede, at det danske skattevæsen ikke accapterer, at det skattemæssige tab optages i primobalancen i en lignende situation, men var enig i, at banken i den færøske indkomstopgørelse havde foretaget et fradrag for udgifterne i forbindelse med selvangivelsen for Endurgevingin ı fundarfra sagnini er rættiliga tvı ty dd. Tað stendur, at Henrik Barner (u r KPMG) sigur, at hetta er o lo gligt ı Danmark, men er samdur ı, at bankin hevur gjørt hetta ı sıńi føroysku sja lvuppga vu. Hvat merkir tað? Merkir tað, at Henrik Barner heldur, at tað er o lo gligt ı Danmark, men er samdur ı, at tað er lo gligt ı Føroyum? Ella merkir hetta, at Henrik Barner heldur, at tað er o lo gligt ı Danmark, men er samdur ı, at bankin hevur gjørt tað ı Føroyum (tvs. at hann staðfestur, hvat er gjørt)? Undir punkt 9 va ttar Su ni Schwartz Jacobsen, at KPMG longu 15. november 2010 gjørdi greitt ı skrivi, at KPMG ikki metti Eik hava rætt til skattafra dra tt fyri yvirtikna hallið: KPMG gjørdi sína meting av hvussu yvirtøkan skuldi viðgerast skattliga. Hvørki meira ella minni. Ein meting. Hesa meting deila hvørki Eik ella Deloitte. I greinini Eik Bank undersøges i betændt skattesag ı Berlinske Buisness, 17. februar 2016 va ttar Torben Nielsen tað sama: Torben Nielsen bekræfter, at bankens eksterne revisoerer, KPMG, mener, at det er tvivlsomt, om der er fradragsret for sådan en sag. I aprı l gjørdi Dagur & Vika fleiri innsløg um umrødda sitatið. Okkara keldur vo ru ikki ı iva um, at støðan hja KPMG var ju st tann sama ı mars 2013, sum hon hevði verið allatı ðina. KPMG to k ikki undir við tı, sum Eik hevði gjørt. Tað vo ru eisini grannskoðararnir ikki stjo rin - sum av fyrstan tı ð gjørdu nevndina varuga við, hvat Eik hevði gjørt ı sıńi sja lvuppga vu, og tı var Su ni Schwartz Jacobsen biðin um eina fra greiðing um hetta til nevndarfundin 12. aprıĺ 2013 (endurgeving fra fundinum kann hoyrast ı Skattama linum a ). I innsløgunum ı aprıĺ søgdu vit ı Degi & Viku, at KPMG ikki to k undir við tı, Eik hevði gjørt. Hetta hevði við sær, at Eik sendi eitt tı ðinaskriv u t 17. aprıĺ 2016 við heitinum Rættleiðing til mistøk ı Degi og Viku, har Su ni Schwartz Jacobsen gjørdi no gv burturu r orðinum enig ı fundarfra søgnini, og vildi vera við, at søgurnar ı Degi & Viku vendu 180 stig skeivan veg. Hetta hevði við sær, at KPMG kravdi, at tı ðindaskrivið sum legði KPMG undir at taka 16

17 undir við Eik var tikið aftur. KPMG hevði ongantı ð verið samt við Eik um skattaspurningin tað hava bæði Torben Nielsen og Su ni Schwartz Jacobsen va ttað aðrastaðni. Tı er tað greitt u t fra heildarmyndini og munnligu keldunum at rætti ha tturin at skilja tvı ty ddu orðingina ı nevndarfra sagnini, er, at Henrik Barner boðaði fra, at tað, sum Eik hevði gjørt, ikki var lo gligt eftir danskari lo gga vu, men hann staðfesti, at hetta var tað, sum Eik hevði gjørt. 16. (20.45): Upplesari: Og sambært almenna roknskapinum byrjar Eik við 1,5 milliard krónum. Eik kærir um, at hetta er ein skeiv upplýsing, tí Eik byrjar við 2 milliardum í eginpeningi. 17. (22.59): Upplesari: Skattamálið hjá Eik er eindømi. Eik kærir um, at hetta er ein skeiv upplýsing, tí støðan í Fionina Bank var á leið tann sama. A sı ðu 4 ı almenna roknskapinum hja Eik fyri 2010/11 skrivar Su ni Schwartz Jacobsen: Hátturin, ognir og skyldur vórðu yvirtiknar frá Eik Banka P/F var ikki tann sami, sum hevur verið nýttur í Danmark. Um orðini hja Su na Schwartz Jacobsen ı almenna roknskapinum eru sonn, er Eik eindømi. 18. (25:13): Upplesari: Ikki bara ósemjur, men eisini hóttanir vóru frammi á fundinum. Eik kærir um, at hetta er ein skeiv upplýsing, tí fráboðanin til nevndarlimir um, at teir kundu ábyrdast, um teir forðaðu fyri, at Eik fekk frádráttin, kann ikki kallast ein hóttan, tí hetta var ein faklig upplýsing. 19. (27.32): Upplesari: Hetta merkir í veruleikanum, at hann situr yvir nevndini í Eik, sum annars skal geva honum mótspæl. ( ) Tann einasti, sum er yvir Súna Schwartz Jacobsen í samtakinum er nevndarformaðurin í Ognarfelagnum, Arni Brattaberg. Eik kærir um, at hetta er ein skeiv upplýsing, tí Súni Schwartz Jacobsen vísir til tvær ymiskar nevndir, í ávíkavist Eik og TF Holding, og tí er skeivt at siga, at hann situr yvir nevndini í Eik. Hetta er ein misskiljing av partafelagsreglum og ókunnleiki um fíggjarligt virksemi. I Skattama linum verður umrøtt, at Su ni Schwartz Jacobsen er sterki maðurin ı TF-samtakinum. Eik vıśir a ymisk formalia ı setanarviðurskiftum, sum skula tryggja, at tað er skott ıḿillum TF Holding og Eik. Oannsæð hesi formalia broytir tað ikki tað sannroynd, at Su ni Schwartz Jacobsen møguliga við undantaki av Arna Brattaberg er valdmiklasti perso nurin ı TF-samtakinum. Eitt gott dømi um hetta er ju st skattama lið. Ut fra viðmerkingunum hja Su na Schwartz Jacobsen kann lesast, at avgerðin at kanna sær skattafra dra ttin ı sja lvuppga vuni fyri