0:'..- \ Ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabeli Januar 2012

Transkript

1 , I t I..,, '- \ ' -- -' I 0:'..- \ ' Ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabeli Januar 2012

2 Ajoqutigiualikkanik naliliinermi najoqqutassiaq Arbejdsskadestyrelse-mit suliarineqarlunilu saqqummiunneqarpoq. Najoqqutassiaq siulleq imi saqqummerpoq unalu saqqummiussat arfinilissaraat. Kunngip Christiaap qulaaluaata ajutoornikkut ajoqusersinnaanermut sillimmasernissaq pillugu inatsit siuleq januaari qaammat 1898 atsiormaguli ukiut 110 sinnerlugit sulisilluni ajoqusersinnaanermut qallunaat sillimmasigaapput. Ukioq taanna apriilip aallaqqaataani ArbejderforsikringsRådet ukiorpassuit qaangiuttut Arbejdsskadestyrelsenngortoq pilersinneqarpoq. Arbejdsskadestyrelse ullumikkut suliffeqarnermut ministereqarfiup ataani inissisimavoq ukiullu tamaasa sulisilluni ajoqusernermut tunngasut it missaat inuillu namminnersuutiminnik taarsiiffigitinniat it missaat sullittarpagut København-ip ilaani Østerbro-mi illorsuup Skt. Kjelds Gård-ip initaasa quleriiaat qulersaanniippugut. Illorsuaq 1973-imi taamanikkut suliffiutilissuarmit Bøje Nielsen-imit sanatinneqarpoq taamanikkullu allaffeqarfik m2 -iusoq m2-imillu naqqup iluani biilinut uninngavissalik Qallunaat Nunaanni allaffeqarfiit annersaraat imi Styrelsimi allaffiit annertuumik allanngortiterneqarlutillu nutarterneqarput eqqumiitsuliortut inuusuttut arlallit kusassaaqataapput. Peter Rune Christensen-ip suliaata ilaa Styrelsip iigaanut kusassaataasoq nutaaq, ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabelimut saqqaliunneqarpoq. Januar 2012 Saqqummiussaq 1. Ilusilersuisoq: Datagraf Assiliisoq: Klaus Sletting Jensen Naqinneqarfia: Datagraf ISBN: Akia: 65,00 kroner Inniminniivissaq:

3 AJOQUTIGIUALIKKANIK NALILIINERMI TABELI Ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabeli sulisilluni ajoqusernikkut ajoqutigiualikkanut taarsiiffigitinnissamut aalajangiiniarnermi Arbejdsskadestyrels-ip najoqqutassiaa, januaarip aallaqqaataani 2012 tamatumalu kingorna sulianut atatillugu aalajangersagaq 3

4 Aallaqqaasiut Una ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabelit arfinilissaraat. Siulii 1979-imi, 1985-imi, 1996-imi, 1999-imi 2004-milu saqqummerput. Ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabel-ip immikkoortortarai Maleruagassat nalinginnaasut ilitsersuullu Procentinngorlugu naatsorsuinermi tabeli Maleruagassat nalinginnaasut ilitsersuutillu makkunannga imaqarput Ajoqutigiualikkap suuneranik nassuiaat Procentinngorlugit naatsorsuinermi tabeli-p qanoq paasineqarnissaa Qanoq ilinikkut ajoqutigiualikkap tabeli atorlugu imal. missingersuinikkut naliliivigineqartarnera Nappaatigeriikkat nappaatillu allat unammilleqataasut ajoqutigiualikkanik naliliinermut sunniutaat. Ajoqutigiualikkamik naliliineq Timip pisataanut illugiinnut tunngatillugu maleruagassaq saamiuneq talerpiunerluunniit tunngavigalugu ajoqusertumik naliliineq. Procentinngorlugit naatsorsuinermi tabeli Akigititat ataasiakkaat immikkut tamarmik ilisarnaateqarput. Immikkoortut pingaarnerit quliusut tamarmik A-miit J-imut qalipaammik aalajangersimasumik immikkoortup pingaarnerup quppernerini tamani atorneqartumik ilisarnaasigaapput. Kisitsisinik marlunniit sisamanut uniffimmik akunnilikkanik immikkoortut ( timip immikkoortua ), taakku ataanni immikkoortut ajoqusernerullu annertussusai assigiinngitsut taaneqartarput. Taamaasiornikkut annertussutsit tamarmik immikkut makkunannga ilisarnaaserneqartarput naqinneq ataaseq kisitsisillu marlunniit sisamanut katitikkat (immikkoortut ataanni immikoortut amerlassusaat qanorlu ajoqutissarsimatigineq apeqqutaatillugit ) 4

5 ASSERSUUT ilisarnaat D.1.6.2: Naqinneq D tassaavoq: immikkoortoq pingaarneq Avatit (tallit nissullu) Immmikkoortoq pingaarneq taanna tabelimi orange-mik qalipaasigaavoq. Kisitsimmi siullermi 1-imi immikkoortup ataani avatini tallit pineqartut. Kisitsisit aappaanni 6-imi qutuk pineqarpoq (timip immikkoortua ) Kisitsisit pingajuanni 2-mi immikkoortup ataani immikkoortumut ullormut tallip atornerani anniarneq atorsinnaaneranillu killiliineq pineqarput (qutummut tunngatillugu naliliinerit assigiinngitsut pingasuupput). D tassaalerpoq qutup napinerata kingorna ullormut tallip atornerani anniarneq atorsinnaaneranik killiliisoq ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabeli naapertorlugu 5 %- imik nalilerneqartoq. 5

6 6

7 MALERUAGASSAT NALINGINNAASUT ILITSERSUUTILLU 1. AJOQUTIGIUALIKKAT Ajoqusersimanerup sivisussusaa Ajoqusernermik annertussusiliineq Ajoqutigiualikkat ajorsinerat TABELI NALINGINNAASUMIK MALIGASSIAQ Tabelimit allaassuteqartut Piginnaasanik annaasaqarneq AJOQUTIGIUALIKKANIK NALILIINERMUT TUNNGASOQ Tabeli atorlugu ajoqutigiualikkanik naliliineq Tabeli atornagu ajoqutigiualikkanik naliliineq Ajoqusernerup kinguneri tabelimi toqqaannartumik takuneqarsinnaanngitsut Ajoqusernerup kinguneri tabelimi ilaanngivissut Ajoqusernerit arlaliuppata Ajoqusernerit arlaliullutik imminnut ataqatigiinngitsut Ajoqusernerit arlallit imminnut sakkortusaattut Ajoqusernerit arlallit assigiinnik ersiutillit NAPPAATIGERIIKKAT AJOQUSERNERILLU UNAMMILLERSINNAASUT Ajoqusernerup kingunerisai nappaatigeriikkap ajornerulersippagit Nappaateqarfioreersoq eqqorneqarpat ilanngaat Ajoqusernerup annertussusaa, qanga pisimanera nakorsartinnerlu TIMIP PISATAI ILLUGIIT PILLUGIT MALITTARISASSAQ TALERPIUNEQ SAAMIUNEQ 21 7

8 NIAQOQ QIMERLUK KUUTSILLU 1. Kigutit/ alleqqut Qingaq Torluk Qarasaq Isi tappissuserlu Siut/tusaasinnaanerlu Naamasinnaaneq Ersap sianiutaasa nukillaarnerat Tabelimi qaratsap sianiutaasa nalunaarsorneqarnerat Qimerluk Kuutseq Pamialluk Qiteqqakkut ajoqusernerit 40 SAKISSAT 1. Najungasut 42 AVATIT 1. Tallit Nissut 58 PUAKKUT UUMMATIKKUT TAQQATIGULLU NAPPAATIT TAQQALLU QALLIIT AJOQUSERNERAT 1. Astma Pualluuteqarnikkut uummalluuteqarnikkullu piginnaasat killeqarnerat Taqqat qalliit ajoquserneqarnerisa kinguneri 69 8

9 TIMIP PISATAI ILORLIIT 1. Nassat/akuak Inalukkat/annarlunneq Tartut/quup aqqutai Kinguaassiuutit Eksem 74 AMMIKKUT NAPPAATIT ISIKKORLERNEQ 78 KRÆFTI 80 PERSUTTAGAANERUP ANNILAARNERULLUUNNIIT (CHOK) KINGUNERISAANIK TARNIKKUT AJOQUSERNEQ 1. Nalaataqarnermi kingunerlutsitsineq Kingunerlutsitsineq aalajangersimasumik patsiseqanngitsoq Nikallunganeq a nigugassaanngitsoq Nalaataqarnerup kingunerisaanik ersiortunngorneq 84 9

10 MALERUAGASSAT NALINGINNAASUT ILITSERSUUTILLU 1. AJOQUTIGIUALIKKAT Taarsiiffigitinnissamut tunngatillugu peqqissutsimik naliliisartut nassuiaataat naapertorlugu, Ajoqutigiualikkat tassaapput ajoqusernerup ulluinnarni inuuniarnermut sunniutai. Ajoqusernerup peqqissutsimut sunniutaa, annertussusaa ajoqusertullu inuuniarneranut akornusiinera ajoqutigiualikkanut aalajangiisuutinneqartarput. Ajoqusernerup inuuniarnermut akornusiinera kikkunnut tamanut assigiissutut isigineqarmat, inuutissarsiut-, ukiut-, arnaaneq angutaanerluunniit-, aningaasarsiat- allallu apeqqutaatinnagit tamatigorluinnangajak assigiimmik naliliivigineqartarpoq. Ajoqutigiualikkat ajoqusernerup kinguneri aallaavigalugit naliliivigineqartarput. Ajoqutigiualikkanut patsisaasut nalinginnaasumik naliliinermi apeqqutaatinneqarneq ajorput. Assersuutigalugu makitsikkut anniaatit ukiorpassuarni oqimaatsulerinikkutimaluunniit annernikkut pinngorsimanerat pingaaruteqanngilaq AJOQUSERSIMANERUP SIVISUSSUSAA Ajoqusernerup isumaminik- nakorsarneqarnikkulluunniit aaqqissinnaanera naatsorsuutigineqarsinnaanngitsoq paasinarsippat, aatsaat aalajangiivigineqarsinnaavoq. Ajoqusernerup kinguneri qaammatit arlallit qaangiunnerini aatsaat ajoqutigiualikkatut nalilerneqarsinnaapput. Qaqugu tamatuma pinissaa immikkut naliliinikkut pisarpoq. 10

11 1.2. AJOQUSERNERMIK ANNERTUSSUSILIINEQ Sulisilluni ajoqusernermi aqutsisoqarfiup (Arbejdsskadestyrelse-p) ajoqutigiualikkanik naliliinermini %-it atortagai 5, 8, 10, 12, 15, 18, 20, 25, 30, 35, 40, 45 il. il. 100 pallinnissaata tungaannut tallimanik ilaneqartarput. Tamatumunnga patsisaavoq siornagut ajoqutigiualikkanik naliliinermi agguaqatigiissitsinerit aallaaviusarsimanerat 1/20-5%-iulluni, 1/12-8%-iulluni 1/10-10%-iulluni il.il. Immikkut ittumik pisoqartillugu qulaani pineqartut avaqqullugit ass. 17 %-imik naliliisoqarsinnaavoq. Tamanna pisinnaasarpoq ajoqusernerit immikkut tabeli atorlugu naliliivigineqarsinnaasut arlaliuppata timillu ilaani assigiinngitsuni ajoqusernerit assigiinnik ersiuteqanngippata. Ass. makitsikkut akunnattumik ajoqusiisumik saanermik napisoqarneragut ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabelimi imm. B naapertorlugu 12 %-imik nalilerneqartoq massaallu annaaneqarnera ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabelimi imm. F.1.1. naapertorlugu 5 %-imik nalilerneqartoq. Ajoqutigiualikkat annerpaaffigisinnaasaat nalinginnaasumik 100 %-iuvoq. Immikkorluinnaq ittuni ajoqutigiualikkanik 120% pallillugu naliliisoqarsinnaasarpoq. Ajoqutigiualigarli 105-,110- imal. 115% -imik naliliivigineqarsinnaanngilaq AJOQUTIGIUALIKKAT AJORSINERAT Ajoqutigiualikkamik aalajangersariikkamik nalileeqqinnermi ajoqutigiualikkap ajornerulersimanera naliliiffigineqassaaq. Ajorsissutaasoq %-i allaassuteqarsinnaavoq, ass. 2: 8-miit 10%, imal. 3: 5-imiit 8%. Aalajangiinermi siullermi 5% inorlugu ajoqutigiualikkanik naliliisoqarsimappat, Arbejdsskadestyrelse-p ajorsissutaasup 5% qaangerluguluunniit inissinnissaa naliliivigissavaa. Ajoqutigiualikkalli ataatsimut katinnerini (aalajangiineq siulleq ajorsissutaasorlu) tamatigut imm mi takuneqarsinnaasutut 5, 8, 10, 12 %-imik il.il. naliliisoqartassaaq. 11

12 2. TABELI NALINGINNAASUMIK MALIGASSIAQ Tabeli Arbejdsskadestyrelse-mit nalinginnaasumik maligassiaavoq, immikkulli ittunik pisoqartillugu, tabelimi ajoqutigiualikkanut annertussusissatut aalajangikkat apparlugilluunniit qaffanneqarsinnaapput. Ajoqutigiualikkanut ataasiakkaanut procentimik aalajangersimasumik ataasiinnarmik naliliinissaq tamatigut naammanneq ajorpoq. Taamaammat ilaatigut piffissamik aalajangersimasumik akunniliisoqartarpoq, ataasiakkaanilu ajoqutigiualikkatut naliliineq aalajangersimasoq tamatuminngaluunniit appasinnerusoq atorneqartarluni. Taamaaliorneq immikkoorutilinnut inissaqalersitsivoq ataasiakkaanillu naliliinerni eqaannerulersitsilluni TABELIMIT ALLAASSUTEQARTUT Nappaataareersoq ajoqusernermut attuumassuteqanngitsoq, ajoqusernermut nalinginnaanngitsumik sunniuteqarpat, tamanna ajoqutigiualikkamik naliliinermi ilanngunneqassaaq PIGINNAASANIK ANNAASAQARNEQ Immikkorluinnaq pisoqarneragut, piginnaasanik annaasaqarnikkut immikkoorutilimmik ulluinnarni inuunermut akornutissarsiviuppat, aatsaat tabelimi maleruagassat avaqqunneqarnissaat tunngavissaqassaaq. ASSERSUUT 1. Piginnaasanik annaasaqarnermi tapisineq Talerpiugaanni saamiugaanniluunniit assaap atortakkap inuai siulliit marluk ajoquserpata, ajoqutigiualikkatut naliliineq missiliorlugu 12%-iutinneqassaaq. Ajoqusernikkut kulloq tikerlu (tigutsisit) malugisaaruppata ajoqutigiualikkanik naliliinermi tabeli malillugu naliliineq 8%-iussaaq (D ). Assaap saamerliup annertuumik ajoquteqareernera, assap peqqissup ajoquserneqarneranut sanilliullugu, ajoqusertup inuuniarneranut annertuumik akornusiisimammat %-it sisamat sinneruttut ilanngunneqassapput. 12

13 Assaat illuttut piginnaasanut annaasaqaataanerat pissutigalugu, ajoqusertoq atisalersorsinnaaneq atisaajarsinnaanerlu ajornartorsiutigai, imminullu eqqiluisaarsinnaaneq ajornakusoortillugu. Avatit atorlugit peqqissaarullugit suliassat isit atorlugit aqunneqarsinnaanngitsut sunnerneqarsimapput. Assaat illugiillutik ataqatigiissumik suleqatigiissinnaajunnaarnerat pissutaalluni, ajoqusertoq iliuuserisartakkaminik arlalissuarnik akornuserneqarpoq. 3. AJOQUTIGIUALIKKANIK NALILIINERMUT TUNNGASOQ 3.1. TABELI ATORLUGU AJOQUTIGIUALIKKANIK NALILIINEQ Ajoqusernerup kinguneri tabelimit takuneqarsinnaagaangata, tabeli atorlugu ajoqutigiualikkamik naliliisoqartarpoq. 1. Ajoqutigiualikkap annertussusaanik naliliinermi tabelimi %-i naapertorlugu naliliisoqartarpoq 2. Tabelimi oqaasertatilussaq ajoqutigiualikkamut nassuiaatitaliunneqartarpoq TABELI ATORNAGU AJOQUTIGIUALIKKANIK NALILIINEQ Tabeli atornagu ajoqutigiualikkanik naliliinermi missingersuisoqartarpoq: 1. Ajoqusernerup kinguneri tabelimi toqqaannartumik ilaanngippata 2. Ajoqusernerup kinguneri tabelimi ilaatinneqanngivippata 3. Ajoqusernerit arlaliuppata AJOQUSERNERUP KINGUNERI TABELIMI TOQQAANNARTUMIK TAKUNEQARSINNAANNGITSUT i. Ajoqutigiualigaq tabeli naapertorlugu missingersorneqassaaq. ii. Sapinngisaq tammaat tabelimi assingusinnaasunut assersuussisoqassaaq iii. Tabelimi ajoqutigiualikkamut oqaasertaliussamit allaanermik oqaasertaliisoqassaaq 13

14 Ass. 2. Ajoqusernerup kingunerisaasa tabelimi toqqaannartumik takuneqarsinnaanngitsut naliliiviginerat Makitsip nalaani qimerluup ajoqusernera ullormut annertuumik anniaataavoq timillu atornissaanut annikillisitsilluni. Taamaattoqarnera tabelimi ilaanngilaq. Ajoqutigiualikkanik nalilersuinermut tabelimi ilaavoq: 1) Ullormut anniaatit akunnattumik sakkortususillit ilaatigut nissunut atasut, timip atornissaanut akunnattumik killiliisut 15%-imik nalilerneqassapput. Takuuk imm. B ) Ullormut anniaatit sakkortuut, ilaatigut nissunut atasut, timip atornissaanut sakkortuumik killiliisut 20%-imik nalilerneqassapput. Takuuk imm. B Ajoqutigiualikkanik nalilersuinermut tabelimi ajoquserneq pineqartoq toqqaannartumik ilaanngimmat, ullormut anniaatit sakkortummata timillu atornissaanut akunnattumik killiliimmata, ajoqutigiualikkanik missingersuinermi taakku akunnerannut inissinneqassaaq, taamaammat ajoqutigiualikkat 18%-imut missingersuunneqarput. Ajoqutigiualikkanik naliliinermi %-ip qaffasinnerusup atorneqannginnera assersuummi nassuiarneqarsinnaavoq. Taamaammat, ajoqutigiualikkanik 18%-inut missingersuineq assersuummi pineqartumi ullormut anniaatit sakkortuujunatik, timilli atornissaanut akunnattumik (tabeli malillugu 20% ) killiliinerat aalajangiinermi takuneqarsinnaasariaqarpoq AJOQUSERNERUP KINGUNERI TABELIMI ILAANNGIVISSUT i. Ajoqutigiualigaq tabeli naapertorlugu missingersorneqassaaq. ii. Sapinngisaq tammaat tabelimi assingusinnaasunut assersuussisoqassaaq iii. Tabelimi ajoqutigiualikkamut oqaasertaliussamit allaanermik oqaasertaliisoqassaaq ASSERSUUT 3. Ajoqusernerup kingunerisaasa tabelimi ilaanngitsut naliliiviginerat Makitsip nalaani qimerluit sisamaata nalaaniit nataqquanik anillakartoorneq sianiutip mannguanut sunniuttoq isikkap nappartinnissaanut sianiummik ajoqusiineragut isigak napparneqarsinnaajunnaarluni nukillaartoq tabelimi ilaanngilaq. Tabeli naapertorlugu sianiut (nervus peroneus) tamakkerluni nukillaarluni malugisaqarsinnaajunnaartitsinera 15 %-imik naliliivigineqartarpoq (takuuk imm. D ). 14

15 Ajoquserneq pineqartoq sianiutip (nervus peroneus) toqqaannartumik sunnerneqarneranik patsiseqanngikkaluaq isikkap napparsinnaajunnaarluni nukillaarnerata kinguneri imm. D mut assersuunneqarsinnaammata, ajoqutigiualikkanik naliliinermi atorneqarsinnaapput AJOQUSERNERIT ALLAT Ajoquserneq tabelimi immikkoortunik arlalinnik attuippat %-it pineqartut toqqaannartumik katinneqarneq ajorput. Ajoqutigiualikkat ataatsimut katillugit piginnaasallu ataatsimut isigalugit missingersuinikkut aalajangersaasoqassaaq. Ajoqutigiualikkat arlaqarpata, suliami aalajangersimasumi pineqartumi ajoqutigiualikkat arlaqartut naliliivigineqassapput. Suliassami ajoqusernerit arlaqarpata, ajoqutigiualikkat ataatsimut katillugit naliliiniarnermi ajoqusernerup kingunerisaasa: i. imminnut ataqatigiinnginnerat (1 + 1 = 2) ii. imminnut sakkortusaaviginerat (1 + 1 > 2) iii. assigiinnik ersiuteqarnerat (1 + 1 < 2) isummerfigineqassapput AJOQUSERNERIT ARLALLIT IMMINNUT ATTUUMASSUTEQANNGITSUT Ajoqutigiualikkanik naliliinermi ajoqusernerit immikkut naliliivigineqarsinnaappata naliliinermi kisitsisit katinneqassapput. 15

16 ASSERSUUT 4. Ajoqusernerit imminnut attuumassuteqanngitsut - paffiiarneq pukutsullu nalaani qimerluup nataqquanik anillakartoorneq Ajoqusertoq paffiiarpoq pukutsumilu nalaani qimerluup nataqquanik anillakartoorluni. Ajoqusernerit taakku assigiinngeqaat, qimerluup nataqquata anillatoornera paffiup ajoquserneranut sunniuteqanngilaq. Imalu naliliisoqarpoq: A) Paffiiarneq mamikkami annertuumik anniarnermik atornissaanullu annertuumik killiliinermik kinguneqartoq, tabelip immikkoortua D naapertorlugu 12% imik nalilerneqarpoq. B) Pukutsup nalaani qimerluup nataqquanik anillakartoornermut ersiutit annikitsuniit akunnattut tabelip immikkoortui B kiisalu B naapertorlugit 8%-imik nalilerneqarput. Ajoqusernerit kinguneri imminnut ataqatigiinngimmata, piginnaasanik annaasaqarneq tunngavigalugu ajoqutigiualikkap ataatsimut isigalugu 20%-missiliussagaa naliliivigineqarpoq. Imm. 1.2-mi ajoqutigiualikkanut immikkut ittunut tunngasoq innersuussutigineqarpoq AJOQUSERNERIT ARLALLIT IMMINNUT ATTUUMASSUTEQARNIKKUT AJORNERULERSARTUT Ajoqusernerit imminnut ataqatigiinngitsut kinguneri ajoqutigiualikkanik annertunerulersitsippata, ajoqutigiualikkat ataatsimut katinnerat immikkut naliliinermit qaffasinnerussaaq. ASSERSUUT 5. Ajoqusernerit imminnut attuumassuteqarnermikkut ajornerulersartut illugiinnik ikusiluuteqarneq Ajoqusertoq sulinermut atatillugu illuttut ikusilulerpoq. Taamaattoqartillugu illuttut ikusilunneq illuinnarmik ikusilunnermiit ajorneruvoq. Naliliineq: A) talerpimmi ikutsip ajoqusernerata kingunerisaanik, ullormut taleq aalatissinnaagaluarlugu atornerani anniarneq, tabelimi imm. D naapertorlugu 5%-imik naliliivigineqarpoq. B) saamimmi ikutsip ajoqusernerata kingunerisaanik, ullormut taleq aalatissinnaagaluarlugu atornerani anniarneq, tabelimi imm. D naapertorlugu 5%-imik naliliivigineqarpoq. Ajoqutigiualikkat ataatsimut katillugit missingersuinermi piginnaasanik annaasaqarneq tunngavigalugu, ajoqusernerit kinguneri ataatsikkoornermikkut sakkortunerulermata, kisitsisit katinneriniit qaffasinnerusumik 12% -imik naliliivigineqarpoq AJOQUSERNERIT ARLALLIT ASSIGIINNIK ERSIUTILLIT Ajoqusernerit arlallit assigiinnik kinguneqarpata immikkut nalilernerisa ataatsimut katinnerinit appasinnerusumik naliliivigineqassapput. Tamatumunnga atatillugu misissuinermi paasisat ippiuutilluunniit, peqqissutsimut tunngatillugu taputartuunneqarsinnaanerat naliliivigissallugu pingaaruteqarpoq. 16

17 ASSERSUUT 6. Qimerluup aniinganersaanik napisoqarnera makitsillu nalaani nataqqumik anillakartoorneq Ajoqusernermi makitsip nalaani qimerluup aniinganersaa napivoq, tamatumalu nalaani qimerluup nataqquanik anillakartoqarluni(diskusprolaps). Ajoqusernerit taakku marluk ersiutaat assigiingaarmata (taputartuutingaarmata ), peqqissutsimik naliliinermi ersiutit suut ajoqusernerup sorliup ersiutiginerai nalilerneqarsinnaanngilaq. Taamaattoqartillugu piginnaasanik annaasaqarnermi ersiutit arlaat sumit pinersoq oqaatiginagu, missingersuilluni naliliisoqartariaqarpoq. Imalu naliliisoqarpoq: Makitsip nalaagut qimerluup nataqquanik anillakartoqarnerata- qimerluullu aniinganeranik napisoqarnerata kinguneri missingersuinermi 20%-imik nalilerneqarput (tabelimiinngilaq). Piginnaasanik annaasaqarneq tunngavigalugu ajoqutit ersiutaasa imminnut taputartuunnerat misissuinermilu paasisat naapertorlugit, ajoqutigiualikkat ataatsimut katinneri 20%-imik nalilerneqarput. 17

18 4. NAPPAATIGERIIKKAT AJOQUSERNERILLU UNAMMILLERSINNAASUT ALLAT Ajoquserneq sioqqullugu nappaateqareerneq ajoqusereersimanerluunniit, Arbejdsskadestyrelse-p ajoqutigiualikkat annertussusaannik aalajangiinerani, assigiinngitsumik isummerfigineqarsinnaavoq 4.1. AJOQUSERNERUP KINGUNERISAI NAPPAATIGERIIKKAP AJORNERULERSIPPAGIT Sulisilluni ajoqusernerup peqqissutsimut sunniutai innarluuteqareerneq pissutigalugu annertunerulerpata, ajoqutigiualikkanik naliliinermut tabelimi kisitsimmit naliliineq annertunerulersinneqarsinnavoq. Assersuutigineqarsinnaasoq: kulloq annaaneqarpat, illuanik assaqannginneq pissutigalugu ajoqutigiualikkamut annertussusiliinermi, %-imik qaffasinnerusumik naliliisoqassaaq. Takuuk assersuut NAPPAATEQARFIOREERSOQ EQQORNEQARPAT ILANNGAAT Ajoquserneq ajoqutigiualeriikkamik eqquippat nappaatigeriigarlu/ajoqutigeriigarlu ajoqusernermut pisooqataasoq ilimagisariaqarpat, tamanna naliliinermi annikillisaataasinnaavoq. Ajoquserneq sioqqullugu nappaat/ajoqut ersiuteqarsimappat taamaattoqarneralu nakorsamit uppernarsarneqarsimappat, imaluunniit nappaatip/ajoqutip ajoqusertoqanngikkaluaq ersiutaanik takkuttoqarnissaa qularnaappat, ajoqutigiualikkanik annertussusiliinermut ilanngaataasinnaavoq. Arbejdsskadestyrelse-p ilanngaateqarnissamini isummersuutigissavaa: 1) ataatsimut naliliisoqareerpat ajoqusernermut tunngasortaata naliliivigineqarnissaa, imaluunniit 2) ajoqutigeriigaq/nappaatigeriigaq pinnagu ajoqusernerinnaap naliliivigineqarnissaa. 18

19 ASSERSUUT 7. Ajoqutigeriikkat ilanngaatigalugit ajoqusernerup ataatsimut naliliiffigineqarnera (pisimasoq 1) Ajoqusertup makitsi annersissimavaa tamatumalu siornatigut ajoqusernerup kingunerisaanik makitsini anniariuarpaa timimilu atornissaanut killiliisoralugu. Ajoquserneq tabelimi imm. B imi ullormut anniarisat akunnattumik sakkortussusillit nissunut atasarsinnaasut timillu atornissaanut akunnattumik killiliisut 15%-imik nalilerneqartut naapertorlugit naliliivigineqarpoq. 5% ajoqusernermut tunngassuteqanngitsutut missingersuunneqarpoq. Taamaammat ajoqusernerup kingunerisaanik ajoqutigiualigaq 10 %-imik nalilerneqarpoq. Pisimasoq 2-mi ajoqusernerup kinguneri kisiisa tunngavigalugit ajoqutigiualigaq aalajangiivigineqarpoq, ersiutillu ajoqusernermut attuumassuteqarsorinanngitsut ilanngunneqaratik. ASSERSUUT 8. Ajoqusersimanermik naliliinermi tuikkut ajoquserneq ilanngunneqanngilaq (pisimasoq 2) Ajoqusertup makitsini annersissimavaa, kingornalu tuimi illuata atorsinnaanera killeqalersoq anniarilerlugu. Ajoqusernermi makisik kisimi eqqorneqarmat, Arbejdsskadestyrelse-p tuimini ippiuutai ajoqusernermut attuumassuteqarsorinanngitsut ilanngutinngilai. Taamaalilluni ajoqusernerup kingorna ajoqutigiualigaq tabelimi imm. B ullormut anniarisat annikitsut nissunut atasarsinnaasut timillu atornissaanut annikitsumik killiliisut 10%-imik nalilerneqartut naapertorlugit naliliivigineqarpoq. 19

20 4.3. AJOQUSERNERUP ANNERTUSSUSAA, QANGA PISIMANERA NAKORSARTINNERLU Ajoqusernerup qanoq annertutigisumik ajoqusiinera/sunniinera ajoqutigiualikkanik annertussusiliinissami ilaatigut tunngavigineqartarpoq. Ajoqusernerup kingunerisaatalu qanga pisimanerat peqqissutsimullu sunniutaat ajoqutigiualikkanik naliliinermi ilanngunneqassaaq. 5. TIMIP PISATAI ILLUGIIT PILLUGIT MALITTARISASSAQ Sulitilluni timip pisataasa illugiissut arlaatigut ajoqusernermi (ass. isikkut, siutikkut, puakkut tartukkullu) tabelimi kisitsisit naapertorlugit naliliisoqassaaq. Ajoqusernermi timip pisataasa illugiit arlaat annaaneqareersoq kinguleruttoq annaaneqarpat, naatsorsuinermi illugiissillugit annaaneqarneri ataatsimut kateriarlugit, annaariikkamik ilanngarneqassapput. Isip illua tappingereersoq aappa ajoqusernermi tappingerpat, ajoquserneq ima naliliivigineqassaaq: 100 % (illuttut tappingerneq tabelimi imm. A.5.12 naapertorlugu) 20%-imik ilanngarlugu (illuanik tappingerneq tabelimi imm. A.5.9 naapertorlugu), isip ajoquserneragut ajoqutigiualigaq 80 %-iussaaq. Timip pisataasa illugiit arlaata ajoquserneragut taarsiiffigitereersimalluni illua ajoquserpat suliassanngorteqqinneqarsinnaavoq, ajoqusernerullu aappaa sulisilluni ajutoornerunngikkaluaq, timip pisatai illugiit pillugit maleruagassaq naapertorlugu, taarsiiffigitinnissaq aalajangiivigineqassaaq. Assersuutigineqarsinnaavoq inuk sulisilluni ajoqusernini pissutigalugu illuanik tappingerami, ajoqutigiualikkanut naliliinermi tabeli naapertorlugu 20 %-imik naliliivigineqartoq, kingornalu allamik patsiseqarluni illuanik tappingertoq. Taamaattoqarnerani suliaq nangeqqinneqarsinnaavoq, ajoqutigiualikkamillu annertussusiliineq assersuummi pineqartutut naatsorsorneqassaaq. 20

21 6. TALERPIUNEQ SAAMIUNERLU Ajoqusersimanermut tabelimi talerpiit saamiillu immikkut naleqartinneqarpata, talerpiit nalingat atorneqassaaq. Taamaasillutik assak salliullugu atortuagaq aappaalu immikkoortinneqarput. Ajoqusertoq saamiuppat, assak taanna salliullugu atortuakkatut nalilerneqassaaq. 21

22 NIAQOQ A.1. Kigutit/alleqqut Kigutaasat alleqqumut ikkussat magguppata kigutitut nalinginnaasutut allatulli isigineqalersarput. A.1.1. Kigut ataaseq arlallilluunniit katattut taarserneqarsinnaappata A Ataasiakkaanik akunnequsiussanilluunniit aalajangikkanik alleqqunut ikkussinertalimmik ikkussinertaqanngitsumilluunniit kigutaasiuunneqarneq <5% A Kigutaasiuunneqarneq (peersinnaasunik) 5% A.1.2. Kigutit tamakkerlugit annaaneqarnerat (qulaani ataanilu) A Kigutaasanut ikkussanut aalajangikkanik kigutaasianik akunniliussisoqarpat <5% A Kigutaasanut ikkussanut aalajangikkanik ataani qulaanilu kigutaasiuun neqarneq 5% A Peertakkanik qulaani tamakkiisunik kigutaasiuunneqarneq 8% 22

23 A Peertakkanik ataani tamakkiisunik kigutaasiuunneqarneq 10% A.1.3. Alleqqukkut akornuteqarneq A Alleqqukkut akornuteqarneq pissutigalugu aatsarluarsinnaannginneq anniarneq/aamma imal. isikkuminaallisimaneq 5-10% A.1.4. Alleqqup, kigutit, sigguit oqqallu malussarissusaasa annertuumik akornuserneqarnerat A Ersap sianiutaata sorlaaniit avissaartuuffiisa ilaat ass. buccalis, mentalis, infraorbitalis 5-10% A Illuani sianiutip avissaartuuffii arlallit 10-15% A Illugiinni sianiutip avissaartuuffii arlallit 10-20% A.1.5. A.1.6. Alleqqup ass. kiguserfiup qulliup alliulluunniit annertujaamik ilanngarnera 30% Qanermik panertoorneq A Qarnup panernera qisiliornerup annikillineranik patsiseqartoq. Minutsit tallimat ingerlanerini 0,5 ml inorlugu iluaqusersorneqarani nammineq qisiliorsinnaaneq, imal. minutsit tallimat ingerlanerini iluaqusersorneqarluni 2,5-3,5 mlimik qisiliorsinnaaneq. 15% 23

24 A Qarnup panerneragut ameraasaata annertuumik aseruuffiunera (mucositis) 20% A.2A.2. QINGAQ A.2.1. Anersaartornermut akornutaasumik qinngap napinera 5% Timi iluserlerpat tapiiffigitittoqarsinnaavoq Naamasinnaajunnaarneq Takuuk imm. A.7.1. Takuuk imm. H.3 A.3. TORLUK A.3.1. Annertuumik oqallorluutaalersumik nipiliuutip illua tungaata nukillaarnera 12% A.4 QARASAQ A.4.1. Qaratsamik sajuppillatsitsereernerup kinguneri Qaratsamik sajuppillatitsereernerup kingorna ersiutit paasinnissinnaassutsimut misigissutsimullu tunngasut. Imm. B.1.1-imi ersiutit imminnut annertuumik taputartuummata qaratsamik sajuppillatsitsinerunersoq tamatumalu kingunerisaanik tunusukkut niaqorlunnerunersoq imal. tunusukkut ajoquserneq qaratsamik sajuppillatsitsinerup kingunerisaanut assingusunik ersiuteqartuunersoq aalajangiivigiuminaatsuugajuppoq. Niaqorlunneq tunusukkullu niaqorlunneq ataatsikkut naliliivigineqartarput. A Ersiutit annikitsut soorlu ullormut annikitsumik niaqorlunneq imal. puiguttornermut ersiutit annikitsut assigisaallu niaqorluutitaqanngitsut 5% A Ullut tamakkiallugut akunnattumik sakkortussusilimmik niaqorluttarneq, puiguttornermut ersiutit annikitsut, imigassamik sapigaqarneq, sinimmik pisariaqartitsinerulerneq assigisaallu. 10% A Ullut tamakkiallugit sakkortuumik niaqorluttarneq, akunnattumik puigutorneq, imigassamik sapigaqarneq, sinimmik pisariaqartitsinerulerneq assigisaallu. 15% 24

25 A A.4.2. A Migrænisut ittuusinnaasumik sakkortuumik niaqorluttarneq, puiguttornermut ersiutit annertuut, imigassamik sapigaqarneq, sinimmik pisariaqartitsinerulerneq kiisalu imminut ikiorsinnaanerup annertuumik killeqalersimanera. 20% Puiguttorneq Qaratsakkut ajoqusernerup kingorna puiguttulerneq: piginnaasat killeqalernerannik maalaaruteqarneq pingaartumillu eqqaamasinnaassutsimik misilitsinnermi takussaasumik allannguuteqarsimanera. Puiguttornermik nappaateqarnerup suussusersineranut tunngaviusartut eqquutsinneqanngitsut. A Annikitsumik puiguttorneq: ulluinnarni suliarisartakkanut sunniuttoq 25% A Akunnattumik puiguttorneq: ikiorteqarnani pisinnaannginneq 50% A Annertuumik puiguttorneq: paaqqutariuarneqarnermik nakkutigiuarneqarnermillu pisariaqartitsineq 75 (100)% A.4.3. Qaratsap immikkoortuini ajoqusernerit Patsisaa ilisimaneqanngitsumik qaratsap ajoquserneranut attuumassuteqaratik, qaratsap immikkoortuini ajoqusernerit assigiinngitsut kinguneri, ajoqusiinermikkut assigiinngissuteqarsinnaasut arlaqarput. Tabelimi qaratsap ajoqusernerata kinguneri marluk pineqartut tassaapput: oqalussinnaajunnaarneq, kinaassutsikkut pissusilersornikkullu allanngorneq. A Oqalussinnaajunnaarneq A Attaveqarsinnaanermut annikitsumik ajornartorsiuteqarneq A Attaveqarsinnaanermut akunnattumik ajornartorsiuteqarneq 25% 25

26 A Attaveqarsinnaanermut annertuumik ajornartorsiuteqarneq 50-75% A Qaap nalaagut qaratsap ajoqusernerata kinguneri A Ersiutit annikitsut 10% A Ersiutit akunnattut 25% A Ersiutit annertuut 50-75% A.4.4. Qaratsap ajoqusernerata timimut ersiutai A Illuanik nukillaarneq A Ersiutit annikitsut (ass. taleq niorlu annikitsumik nukillaarpata) 15% A Ersiutit akunnattut (ass. nukillaarneq tallip nissullu atornerannik killiliisoq tamakkiinngikkaluamillu pisussinnaatitsisoq) 40% A Ersiutit annertuut (ass. tallip nukillaavinnera niullu annertuumik nukillaarnera) 75% A Nukillaarnertaqanngitsumik nukinnik ataqatigiissaarisinnaannginneq A Ersiutit annikitsut 10% 26

27 A Ersiutit akunnattut 30% A Ersiutit annertuut nukillaarnertaqanngitsut 50% A Ersiutit annertungaatsiaqisut nukillaarnertaqanngitsut 75% A.4.5. Ajoqusernerup kingunerisaanik noqartalerneq A Ataasiarluni noqarneq nakorsarneqanngitsoq <5% A Noqartarnermik nappaateqarneq nakorsarluagaq, noqarfiuneq ajortoq qaqutiguinnarluunniit noqarfiusartoq 10% A Noqartarnermik nappaateqarneq nakorsarneqaraluarluni akulikitsunik annertungaatsiartunik noqarfiusartoq. 25% A.4.6. Oqallorlerneq A Ataqatigiinnermut sunniuteqangaanngitsoq 10% A Ataqatigiinnermut akunnattumik sunniuteqartoq 25% A Ataqatigiinnermut annertuumik sunniuteqartoq 50% 27

28 A.5. A.5.1. ISI TAPPISSUSERLU Tappissuseq agguaqatigiissitsinikkut (brøk) imal. kisitsisinngorlugu(decimal) nalilerneqartarpoq. Isikkut ajoquserneq %-inngorlugu ataani tabelimi takuneqarsinnaavoq, isit illugiillutik tappissusaat naapertorlugu sanimut ammullu (ass.: 0,25=6/24 aamma 0,2=6/30 katillugit 40 % imik ajoqutigiualigaq nalilerneqassaaq). Isarussat igalaasartaasalluunniit (kontaktlinser) pitsaanerpaat atorlugit illugiinnik tappissuseq uuttorneqassaaq. Kisitsit Agguaqatigiissitsineq Kisitsit 1,0 0,7 0,5 0,4 0,3 0,25 0,2 0,17 0,1 0,03 0 6/6 6/9 6/12 6/15 6/18 6/24 6/30 6/36 6/60 2/60 -L 1,0 6/ ,7 6/ ,5 6/ ,4 6/ ,3 6/ ,25 6/ ,2 6/ ,17 6/ ,1 6/ ,03 2/ L A.5.2. Illuinnaanik tappiillineq Tappillineq isigisanut ajoquteqanngitsunut sanilliullugu %-inngortinneqartarpoq. A % sinnerlugu isigisat aggornerini qullerni tappiillineq 5% 28

29 A % sinnerlugu isigisat aggornerini allerni tappiillineq 5% A % sinnerlugu isigisat aggornerini allerni tappiillineq 10% A.5.3. Illuttut tappiillineq A Isigisat affaannanngornerat isigisanik ersernerlussititsisoq 35% A Isigisat affaannanngornerat ersernerlussisitsinngitsoq 45% A Isigisat sisamanngorlutik aggornerisa qulliit aappaagut tappingerneq 8% A Isigisat sisamanngorlutik aggornerisa alliit aappaagut tappingerneq 15% A % inorlugu tappiillineq pissutigalugu isit suleqatigiissinnaajunnaarnerat (anisometriopi imal. astigmatisme), igalaasartaasanik (kontaktlinser) pilatsinnikkulluunniit iluarsineq ajornartoq. 5% A it inorlugit ukiulinni qanittumiit ungasissumut isiginermi nalimmassarsinnaajunnaarneq 5% A.5.6. Qulliliortualerneq 10% A.5.7. Qeqqani isigisat 30 %-iisa iluanni isigisanik qaleriissitsineq, isit aalasinnaanerisa takuneqarsinnaasumik annikillisimanerannik patsiseqartoq 10% 29

30 A.5.8. Illuanik isip uisorersaataata nukillaarnera 18% A.5.9. Illuanik tappingerneq 20% A Illuanik isaarunneq imal. illuanik tappingerneq kingunerluutitalik (ass. isip qumarnera) 25% A Illuttut isaarunneq 100% A Illuttut tappingerneq 100% A A.6. A.6.1. Ajoqusernermut atatillugu allannguutit takuneqarsinnaasut patsisaallutik inngiasunneq, malussarissuseq assigisaallu 5% 6. SIUT/TUSAASAQARNEQ Siut A llluanik siutaarunneq 8% A.6.2. Tusillavinneq A Illuanik tusillavinneq 10% A Illuttut tusillavinneq 75% 30

31 A.6.3. Tusaasinnaaneq attaveqarsinnaanerlu Tusaasinnaassutsip (HE) attaveqarsinnaassutsillu (KE)assigiinngitsutigut ataqatigiissaarnerata naliliivigineqartarnera tabelimi takuneqarsinnaavoq. Oqaatsinik paasinnissinnaaneq (taleaudiometri) atorlugu misissuinikkut ajoqusertullu paasissutissiissutai tunngavigalugit aalajangiivigineqartarpoq. Ajoqutigiualikkamik annertussusiliineq HE:0 HE:1 HE:2 HE:3 HE:4 HE:5 KE: KE: KE: KE: KE: KE: akornuteqanngitsumik tusaasaqarsinnaaneq 1 - tusillalaarneq 2 - tusillalaarnermiit akunnattumik tusillanneq 3 - tusillangaatsiarneq 4 - tusillarujussuarneq 5 - tusillavinneq Tabelimi ilanngullugu naatsorsuutaammat, tusartaateqarnerinnaq ajoqutigiualikkatut nalilerneqarneq ajorpoq.. A.6.4. Tusillanneq ajoqutaaqisumillu siutinik siorsutsitsiuarneq A Ajoqusernerit kingunerisaannik annertuumik naalliunnartumillu siorsutitsineq, tassungalu atatillugu qularnaatsumik uppernarsineqarsinnaasumillu attattualikkamik ajoqutigiualikkatulli nalilertariaasariaqanngitsumik tusillanneq 8% 31

32 A Inuussutissarsiutigalugu sulinermut atatillugu tusillannertut naliliivigineqarnermi naalliunnartumik siutinik siorsutitsineq, immikkut ittumik pisoqartillugu tapiissuteqaataasinnaavoq. Taamaattoqartillugu siorsutitsinermut tapiliunneqartarpoq A naapertorlugu tusillaneq siorsutitsinerlu arlalinnik ajoqusernernut maleruagassat naapertorlugit naliliivigineqartarluni. 8% A.7. NAAMASINNAANEQ A.7.1. A.7.2. A Illuttut naamasinnaannginneq (mamassusersisinnaaneq allanngorsimappat allanngorsimanngippalluunniit) 10% Sapigaqarnikkut sorluuit isillu ameraasaagut anigugassaanngitsumik aseruuttoorneqarneq (kronisk allergisk rhino-conjunktivitis) Sapigaqarnikkut ullut tamakkiallugit sorluuit ameraasaagut aseruuttoornermut ersiuteqarneq ( naasut naatsiiassartaannik pollen-imik sapigaqarneq ), isip ameraasaagut aseruuttoornermut ersiutitaqarsinnaasoq 5% A Sapigaqarnikkut ullut tamakkiallugit sorluuit ameraasaagut aseruuttoornermut ersiuteqarneq ( naasut naatsiiassartaannik pollen-imik sapigaqarneq ), isip ameraa saagut aseruuttoornermut ersiutitaqarsinnaasoq sorluullu immaqalu isip ameraasaata annertuumik allannguuteqarsimanerat 8% A.8. A.8.1. ERSAP SIANIUTAASA NUKILLAARNERAT Ersap illuani sianiutip nukillaarnera A Ilaannakortumik nukillaarnera 8% 32

33 A Tamakkiisumik nukillaarnera 20% A.8.2. Ersap sianiutaasa illugiillutik nukillaarnerat A Ilaannakortumik nukillaarnerat 20% A Tamakkiisumik nukillaarnerat 40% A.9.TABELIMI QARATSAP SIANIUTAASA NALUNAARSORNEQARNERAT 1. kranienerve:. Qaratsap sianiutaa 1: Naamasinnaaneq imm. A.7.1. Qaratsap sianiutaa 2: Tappissuseq imm. A.5. Qaratsap sianiutaa 3: Isit aalatissinnaanerat, qaratsap sianiutaasa sisamaannut arfernannullu ilaasutut naatsorsuunneqartarpoq imm. A.5.7. marloqiusanik isigisaqarneq Qaratsap sianiutaa 4: Isit aalatissinnaanerat (trochlearis), qaratsap sianiutaasa sisamaannut arfernannullu ilaasutut naatsorsuunneqartarpoq imm. A.5.7. marloqiusanik isigisaqarneq Qaratsap sianiutaa 5: ersap malugisaqarsinnaassusaa tamuanermullu atortut nukiit (trigeminus) imm. A.1.4. Qaratsap sianiutaa 6: Isit aalatissinnaanerat (abducens), qaratsap sianiutaasa sisamaannut arfernannullu ilaasutut naatsorsuunneqartarpoq imm. imm A.5.7. marloqiusanik isigisaqarneq Qaratsap sianiutaa 7: Ersaq imm. A.8. 33

34 Qaratsap sianiutaa 8: Tusaasaqarneq uissanngunnginnerlu imm. A.6. Qaratsap sianiutaa 9: Iggiaq (glossopharyngeus) tabelimi ilaanngilaq Qaratsap sianiutaa 10: Nipiliuut imm. A.3. Qaratsap sianiutaa 11: Tuip nukii imm. D.1.5. Qaratsap sianiutaa 12: Oqaq (hypoglossus) Tabelimi ilaanngilaq. 34

35 QIMERLUK KUUTSILLU B.1. QIMERLUK B.1.1. Tunusuk Ulortoornerup, qimerluup nataqquanik anillakartoornerup, saanermik napisinerup oqimaatsulerinerullu kinguneri. Ajoqusertup ukiui aallaavigalugit timip aalatissinnaaneranut killiliisut naliliivigineqartarput. Aalanissamut killiliisumik pilatsissimaneq ilanngullugu naliliivigineqarsinnaavoq. Sianiutit manngui annertuumik akornusersimappata qiteralikkulluunniit annertuumik ajoqusertoqarnerani, tabelip immikkoortui allat tunngavigalugit tapiisoqarsinnaavoq. B Ullormut tunusukkut anniaatit aalaniarnermut akornutaanngitsut annikitsuinnarmilluunniit killiliisut 5% B Akulikitsumik tunusukkut annertuumik anniaatit aalaniarnermut akornutaanngitsut annikitsuinnarmilluunniit killiliisut 5% B Ullormut tunusukkut anniaatit tallinut atasinnaasut akunnattumik sakkortussusillit, aalaniarnermut akornutaanngitsut annikitsuinnarmilluunniit killiliisut, timikkut, paasinnissinnaassutsikkut misigissutsikkullu ersiutinik annikitsunik ilakutaqartinneqarsinnaasut 10% B Ullormut tunusukkut anniaatit timip atorniarneranut akunnattumik killiliisut, tallinullu atasarsinnaasut, timikkut, paasinnissinnaassutsikkut, misigissutsikkullu ersiutinik akunnattunik ilakutaqartinneqarsinnaasut 15% 35

36 B Ullormut tunusukkut anniaatit sakkortuut timip atorniarneranut sakkortuumik killiliisut, tallinullu atasarsinnaasut, timikkut, paasinnissinnaassutsikkut, misigissutsikkullu ersiutinik sakkortuunik ilakutaqartinneqarsinnaasut, ulluinnarni inuuniarnermut annertuumik killiliisut qaratsallu sajuppillassimaneranut qularnaatsumik ersiutillit 20% B Napisoqarneragut qimerluulluunniit nataqquanik anillakartoqarneragut ullormut tunusukkut anniaatit sakkortuut tallinullu atasarsinnaasut ulluinnarnilu inuuniarnermut annertuumik killiliisut 20% B B Inuussutissarsiutigalugu sulinermut atatillugu tunusukkut tuikkullu anniaatit Annikkitsumiit akunnattumut anniaatit tunusuup tuillu atornissaannut killiliinngitsut annikitsuinnarmilluunniit killiliisut 8% B B.1.2. Anniaatit sakkortuut tunusuup tuillu atornissaannut annertunerusumik killiliisut 12% Sakissap nalaani qimerluk Pilluttoornerup, qimerluup nataqquanik anillakartoornerup napisinerullu kinguneri B Ullormut annikitsumik anniaatit 5% B Akulikitsumik sakkortuumik anniaatit 5% B Ullormut akunnattumik- timip ilaanut allanut atasarsinnaasumik anniaatit 10% 36

37 B Ullormut sakkortuumik- timip ilaanut atasarsinnaasumik anniaatit 15% Napisinerni annertuuni imal. akunnattuni arlalinni kipungasumik mamittuni 5%-imiit 10%-imut tapiisoqarsinnaavoq. Sianiutit manngui annertuumik ajoqusersimappata qiteraliulluunniit annertuumik sunniivigineqarnerani, tabelimi immikkoortut allat tunngavigalugit tapiisoqassaaq. B.1.3. Makisik Pilluttoornerup, qimerluup nataqquanik anillakartoornerup, napisinerup oqimaatsulerinerullu kinguneri. Ajoqusertup ukiui aallaavigalugit timip aalatissinnaaneranut killiliisut naliliivigineqartarput. Aalanissamut killiliisumik pilatsissimaneq ilanngullugu naliliivigineqarsinnaavoq. Sianiutit manngui annertuumik ajoqusersimappata qiteraliulluunniit annertuumik sunniivigineqarnerani, tabelimi immikkoortut allat tunngavigalugit tapiisoqassaaq. B Ullormut annikitsumik anniaatit, timip atornissaanut killiliinngitsut annikitsuinnarmilluunniit killiliisut 5% B Akulikitsumik sakkortuumik anniaatit, timip atornissaanut killiliinngitsut annikitsuinnarmilluunniit killiliisut 5% B Ullormut annikitsumik anniaatit nissunut atasarsinnaasut timillu atornissaanut killiliinngitsut annikitsuinnarmilluunniit killiliisut 10% B Ullormut akunnattumik anniaatit nissunut atasarsinnaasut timillu atornissaanut annikitsumik killiliisut 12% 37

38 B Ullormut akunnattumik anniaatit nissunut atasarsinnaasut timillu atornissaanut akunnattumik killiliisut 15% B Ullormut anniaatit sakkortuut nissunut atasarsinnaasut timillu atornissaanut annertuumik killiliisut 20% B Ullormut anniaatit sakkortuut nissunut atasarsinnaasut, timip atornissaanutulluinnarnilu inuuniarnermut annertuumik killiliisut 25% B.1.4. Sianiutit sorlaqarfiisa ajoquserneqarnerat B Sianiutit sorlaqarfiinit aallaaveqartumik anniaatit 5% Sianiutit sorlaqarfiisa nukillaarnerat tabelimi immikkoortoq sianiutit nukillaarnerannut tunngasoq naapertorlugu naliliivigineqasaaq. B.2. KUUTSIT Kuutsit napinerisa kinguneri B.2.1. Ullormut annikitsumik anniaatit illugiillutik assigiinngissuteqanngitsut <5% B.2.2. Ullormut annikitsumik anniaatit illugiillutik assigiinngissuteqanngitsut 5% B.2.3. Ullormut akunnattumik anniaatit illugiillutik assigiinngissuteqanngitsut 8% B.2.4. Ullormut sakkortuumik anniaatit illugiillutik assigiinngissuteqanngitsut 10% 38

39 B.2.5. Ullormut annikitsumik anniaatit illugiillutik assigiinngissutillit 12% B.2.6. Ullormut akunnattumik anniaatit illugiillutik assigiinngissutillit 18% B.2.7. Ullormut sakkortuumik anniaatit illugiillutik assigiinngissutillit 25% B.3. PAMIALLUK B.3.1. Annersitsineq napisinertalik napisinertaqanngitsorluunniit 5% B.4. QITEQQAKKUT AJOQUSERNEQ Qiteqqap qiteqqamilu sianiuteqarfiit ajoqusernerat. Ajoqutigiualikkat annertussusaannut sukkut ajoquserneq tamatumalu ataani nukiit qassit atorsinnaanerat apeqqutaasarpoq (nukiit atorsinnaanerisa uuttuutaat 3). Nakatsup inalukkallu imaarnissaannut atoqateqarnermullu sunniutai tabelimi immikkoortut allat najoqqutaralugit tapiiffigineqarsinnaapput. Qungatsimiit ammut nukillaarneq tamakkiisuunngitsoq anersaartuummik atortoqarfiusariaqartoq imm. B.4.4-mut inissinneqassaaq. Ataatsikkut ajoqusernerit allat ilanngullugit 120 % pallillugu naliliivigineqarsinnaapput. Ajoqutigiualikkap nalilerniarnerani skema immikkut ittoq tamatumunngalu naleqquttoq (American Spinal Injury Association) atorneqartarpoq. B.4.1. Sakissamiit ammut tamakkiisuunngitsumik nukillaarneq 5-100% B.4.2. Sakissamiit ammut tamakkiisumik nukillaarneq 100% B.4.3. Qungatsimiit ammut tamakkiisuunngitsumik nukillaarneq 5-120% B.4.4. Qungatsimiit ammut tamakkiisumik nukillaarneq 120% 39

40 SAKIAK C.1. C.1.1. RIBBEN Ullormut anniaatigineqartumik puaalli sulinerannut sunniuteqanngitsumik, najungasup ataatsip arlalilluunnit napisimanerisa kinguneri 5-8% Puaat sulinikillinerat pillugu takuuk imm. E.2. 40

41 AVATIT (TALLIT NISSULLU) D.1. TALLIT Ajoqusersimanermut tabelimi talerpiit saamiillu immikkut naleqartinneqarpata, talerpiit nalingat atorneqassaaq. Taamaasillutik assak salliullugu atortuagaq aappaalu immikkoortinneqarput. Ajoqusertoq saamiuppat, assak taanna salliullugu atortuakkatut nalilerneqassaaq. Taleq ajoquserneqarpat anniaatit, avatip atorsinnaanera, nukittussusaa, nukeerukkiartornermik nappaateqarneq, tagiuppaluttoqartarnera pilluttoqartarneraluunniit ataatsimut isigalugit naliliisoqassaaq. D.1.1. Assak inussallu D Inussat ajoqusernerat Inuak siulleq = kulloq Inussap tullia = tikeq Inussat pingajuat = qiterleq Inussat sisamaat = mikileraq Inussat tallimaat = eqeqqoq D Assammi inussat tamaasa annaanerat Talerpik 55% Saamik 50% D Assap saarna ilanngullugu kullup annaanera Talerpik 30% Saamik 25% D Kullup annaanera Talerpik 25% Saamik 20% 41

42 D Kullup nuuata annaanera 12% D Kullup nuuata affaata annaanera 8% D Kullup nuuata nagguaa peqissinnaanngitsoq equnganngitsorlu 5% D Kullup mannguata nagguaa peqissinnaanngitsoq equnganngitsorlu <5% D Kullup nuuata manngutalu nagguai peqissinnaanngitsut equnganngitsulli 15% D Kullup mannguata noqarutaasa ajoquserneqarnerisigut ippinnartumik pilluttarnera 5% D Kullup manngorpiaata nagguaa ilanngullugu saarnup napineragut, atornerani ullormut anniaataanera 5-8% D Kulloq manngorpiamigut peqissinnaanngitsoq equngangitsorli 8% D Tikip annaanera 10% D Tikip nuuata nagguaata tulliatalu annaanerat 10% 42

43 D Tikip nuuata annaanera 5% D Tikeq manngumigut peqissinnaanngitsoq tikkungaannartoq 5% D Tikip saarna qiterleq siaarnissamut 90 %-imik amigaatilik 5% D Qiterlermik annaasaqarneq 10% D Qiterliup nuuanik tullianillu annaasaqarneq 8% D Qiterliup nuuanik annaasaqarneq 5% D Qiterliup manngua peqissinnaanngitsoq tikkungaannartoq 5% D Qiterliup saarna qiterleq siaarnissamut 90 %-imik amigaatilik 5% D Mikileqqamik annaasaqarneq 8% D Mikileqqap nuuanik tullianillu annaasaqarneq 5% D Mikileqqap nuuanik annaasaqarneq <5% D Mikileraq manngumigut peqissinnaanngitsoq tikkungaannartoq 5% 43

44 D Mikileqqap saarna qiterleq siaarnissamut 90 %-imik amigaatilik 5% D Eqeqqumik annaasaqarneq 8% D Eqeqqup nuuanik tullianillu annaasaqarneq 5% D Eqeqqup nuuanik annaasaqarneq <5% D Kullumik tikermillu annaasaqarneq Taperpik 40% Saamik 35% D Kullup tikillu nuuinik annaasaqarneq 18% D Kullumik, tikermik qiterlermillu annaasaqarneq Talerpik 50% Saamik 45% D Kullup, tikip qiterliullu nuuinik annaasaqarneq 20% D Kullumik, tikermik, qiterlermik mikileqqamillu annaasaqarneq Talerpik 55% Saamik 50% D Tikermik qiterlermillu annaasaqarneq 25% D Tikip qiterliullu nuuinik tulliinillu annaasaqarneq 20% 44

45 D Tikip qiterliullu nuuinik annaasaqarneq 10% D Tikip qiterliup mikileqqallu annaanerat Talerpik 35% Saamik 30% D Tikip, qiterliup mikileqqallu nuuinik tulliinillu annaasaqarneq 25% D Tikip, qiterliup mikileqqallu nuuinik annaasaqarneq 12% D Tikip, qiterliup, mikileqqap eqeqqullu annaanerat Talerpik 40% Saamik 35% D Tikip, qiterliup, mikileqqap eqeqqullu nuuinik tulliinillu annaasaqarneq Talerpik 35% Saamik 30% D Tikip, qiterliup, mikileqqap eqeqqullu nuuinik annaasaqarneq 15% D Qiterliup mikileqqap eqeqqullu annaanerat 30% D Qiterliup mikileqqap eqeqqullu nuuinik tulliinillu annaasaqarneq 20% D Qiterliup mikileqqap eqeqqullu nuuinik annaasaqarneq 10% D Mikileqqap eqeqqullu annaanerat 20% D Mikileqqap eqeqqullu nuuisa tulliisalu annaanerat 15% D Qiterliup mikileqqallu imal. mikileqqap eqeqqullu nuuisa annaanerat 5% 45

46 D Qiterleq mikilerarlu nagguai qiterliit siaarnissaminnut 90 %-imik amigaatillit 8% Peqissinnaajunnaarnerit tabelimi ilaanngitsut immikkut aalajangiivigineqassapput. D Inussat qaqortittut morbus Raynaud Inussat qaqortsinnerat assaat nappaatigaat. Inuak ataaseq arlallilluunnit, assaap illuani illugiinniluunniit, tamakkiisumik ilaannakortumilluunniit nappaateqarfiusinnaapput. Nappaat annertussutsikkut takkuttarnikkullu assigiinngissuteqarsinnaavoq. Takkuttarnera Qaqutigut: Akuttunngitsumik: Akulikitsumik: Qaammammut ataasiarluni Qaammammut ataasiarluni/sap.ak. ataasiarluni Ullut tamangajaasa Takkuttarnera/ qanoq annertutigisumik atugaanera Qaqutigut Akuttunngitsumik Akulikitsumik Inussap ataatsip arlalilluunniit nuui Inussap ataatsip arlallilluunniit nuui tuliilu Inussat amerlanersai tamakkerlugit D Assaap saarnata ataatsip arlallilluunniit napinerat ullormut assaap atornerani anniaataasut, atornissaanut annikitsumik killiliisut imal. kipungasut/qissangasut. 5% D.1.2. Assak paffillu D Assaap annaanera Talerpik 60% Saamik 55% 46

47

48 D Paffiup naffaata maminnera annikitsumik anniaataasoq atornissaanullu annikitsumik killiliisoq 5% D Paffiup naffaata kipungasinnaasumik attuussaappaluttoqartarsinnaalluni maminnera, akunnattumik anniaataasoq atornissaanullu akunnattumik killiliisoq 8% D Paffiup naffaata kipungasinnaasumik attuussaappaluttoqartarsinnaalluni maminnera, annertuumik anniaataasoq atornissaanullu annertuumik killiliisoq 12% Paffiup napineranut kingunerluutaasinnaasut ass. sianiutip paffimmi kiggisimanera sianiutilluunniit allatigut sunnerneqarnerisa kinguneri, arlalinnik ajoqusernermi maleruagassat naapertorlugit naliliivigineqassapput. Takuuk nalinginnaasut pillugit imm D Paffik nagguarlersimasoq sullisigineqarsinnaasorli 10% D D Assammik/pernermik napisinerup aamma/imal. kilernerup kulloq pinnagu inussat sinneri peqillugit inussat nuuisa itumaq 2 cm-inik inorpassuk Assammik/pernermik napisinerup aamma/imal. kilernerup kulloq pinnagu inussat sinneri peqillugit inussat nuuisa itumaq 5 cm-inik inorpassuk 12% 20% D Ullormut atornerani anniaataasumik paffiullu aalatissinnaaneranut annikitsumik killiliisumik assaap mannguani saarnermik napisineq noqarutaagulluunniit ajoquserneq 5% (Aalatissinnaanera annertuumik killilerneqarsimatillugu (qaqutigut pisinnaasartoq) imm. D kiisalu D naapertorlugit annertussusiliisoqartarpoq). 50

49 D.1.3. D D D Perneq Ujallut ataatsimoortut sulluata ameraasaagut aseruuttoorneq oqimaatsulerinermi ilaatigut anniartarneq pisarnertullu aalatissinnaanera <5% Ujallut ataatsimoortut sulluata ameraasaagut aseruuttoorneq oqimaatsulerinermi ullormut anniartarneq pisarnertullu aalatissinnaanera 5% Ujallut ataatsimoortut sulluata ameraasaagut aseruuttoorneq ullormut anniartarneq aalatissinnaaneranullu annikitsumik killiliisoq 8% D.1.4. Ikusik Qissallattoornerit, pillutitsinerit-, napisinerit- oqimaatsulerinerillu kinguneri. D Ilaatigut oqimaatsulerinermi anniarneq pisarnertullu aalatissinnaanera <5% D Ullormut anniartarneq aalatissinnaaneranillu annikitsumik killiliisoq 5% D Oqimaatsulerinermi ullormut anniartarneq peqinneranilu aamma/imal. qipisinermi akunnattumik killiliisoq 8% D Oqimaatsulerinermi ullormut anniartarneq 90 gradillu tikillugit peqinnerani annertuumik killiliisoq 12% D Assak qummut saatillugu qipisisinnaajunnaarneq 20% 51